Laten we de PVV niet vergeten

Forum voor Democratie is volledig de weg kwijt. Dat weten we onderdehand allemaal wel. Sinds FVD-kamerlid Pepijn van Houwelingen vorige week D66-kamerlid Sjoerd Sjoerdsma openlijk bedreigde lijkt het gesprek over gedrag van politici eindelijk serieus op gang te komen. Daarvoor werd ook al door nieuwssites en op sociale media geregeld gesproken over welke bizarre uitspraak een FVD’er die dag weer had gedaan.

Laat me over één ding heel duidelijk zijn: dat is volkomen terecht en nodig. De uitlatingen van FVD-vertegenwoordigers zijn onacceptabel. Het gaat om racisme, fascisme, antisemitisme, LHBT+-haat, islamhaat, gevaarlijke complottheorieën, antidemocratische ideeën, verwerping van de rechtstaat, bedreigingen en ga zo maar door. Dit mag niet onbesproken blijven, en ik ben blij dat er (eindelijk) een serieus, breedgedragen tegengeluid lijkt te klinken. Het valt me echter op dat in dit soort gesprekken het nog steeds vooral over FVD lijkt te gaan. Andere extreemrechtse partijen, zoals met name de PVV, komen een stuk minder terug, terwijl het daar maar weinig beter is.

Ik heb eens een blik geworpen op de tweets van PVV-kamerleden in de afgelopen weken. Agenten die een hoofddoek dragen zijn volgens Wilders “Jihad in onze straten”. De islam is volgens hem een “kwaadaardige ideologie” en hij retweet een citaat waarin hij de islam “retarded” noemt.

Begin deze week diende de PVV nog een motie in om alle moskeeën te sluiten. Martin Bosma spreekt in debat intussen over een “ideologie van de staat”, waaronder “diversiteitscultus, woke-ideologie, klimaatsocialisme en Eurofilie” zouden vallen, en dat de “linkse kerk” alle instituties in Nederland in handen zou hebben. Hij stelt zelfs dat er een “racistische maatregel is om blanken uit te faseren”: de welbekende omvolkingscomplottheorie die de PVV overigens al jaren omarmt.

Kamerlid Sietse Fritsma stelt in debat dat “de overeenkomst tussen alle terroristen een islamitische achtergrond is” ( niet waar natuurlijk) en dat we “islam buiten de deur moeten houden”. Harm Beertema noemt een transgender vrouw bewust een man en als je haar gender erkent ben je een “gekke wokie”. Machiel de Graaf noemt de publieke omroep “Noord-Koreaans”, “communistisch” en zegt dat ze “zullen hangen als Mohammed wint”. Zo kunnen we nog wel eeuwen door blijven gaan.

Geert Wilders is veroordeeld voor groepsbelediging. Tegelijk erkent hij die uitspraak en daarmee de rechtstaat als geheel niet: de rechtstaat is volgens hem corrupt en Nederland is een “bananenrepubliek”. Intussen zit voor de PVV nog steeds Dion Graus in de Tweede Kamer: een man die meerdere jaren lang zijn toenmalige vrouw heeft aangezet tot seks met zijn beveiligers. Oh, en wat corona betreft: de PVV stemt voor het opheffen van alle coronamaatregelen en het toestaan om paardenontwormingsmiddel ivermectine voor te schrijven tegen corona.

Dan kun je nog denken: “De PVV heeft tenminste niet openlijk een Kamerlid bedreigd.” Misschien niet, maar Wilders keurde het in een reactie wel goed. En wat tribunalen betreft, ook daar is de PVV voorstander van. Wilders zei in oktober vorig jaar al dat de politici betrokken bij het asielbeleid voor een tribunaal moeten verschijnen, en Martin Bosma begon vijf dagen na Van Houwelingen’s bedreiging zijn bijdrage over de cultuurbegroting doodleuk met “wordt het niet eens tijd voor een tribunaal?”

Waarom hebben we het hier niet meer over?

Ik snap dat de uitspraken van FVD vaak het meest extreem en/of bizar zijn, dus het is begrijpelijk dat die vaker naar boven komen. Dat leidt er echter toe dat uitspraken die iets minder heftig zijn bedolven raken en onbesproken blijven, zelfs als die ook niet door de beugel kunnen. Hierdoor loop je het risico dat, omdat alle aandacht naar FVD gaat, de PVV voor veel mensen steeds meer op een redelijk alternatief gaat lijken. Elke keer als de meest extreme optie verder opschuift, schuift het redelijke midden ook op. Maar de PVV is allesbehalve redelijk.

De PVV is een extreemrechtse partij met gevaarlijke ideeën, die net wat beter op het randje kan blijven lopen dan FVD. De rechtstaat, grondrechten, mensenrechten en vrijheden zijn ook bij de PVV niet veilig. Het zaaien van deze ideeën mag niet ongestoord blijven doorgaan puur omdat FVD luider schreeuwt.

Andere partijen zoals JA21 kunnen we overigens ook in deze lijn meetrekken. Zij doen dan wel heel erg hun best om netjes over te komen, maar in hun programma is nog steeds helder te lezen dat ze zich bijvoorbeeld tegen de islam keren, ze doen neerbuigend over vluchtelingen, zij spreken ook over de zogenaamde “woke-ideologie” en ze stemmen tegen honderd procent LHBT+ acceptatie, voor het volledig stoppen met geld uitgeven aan asiel en immigratie en voor het opheffen van alle coronamaatregelen.

Laten we andere extreemrechtse partijen dus niet vergeten. Hoe ernstig de bedreigingen vanuit FVD ook zijn, die zijn verre van het hele probleem. Het populistische en extremistische gedachtegoed in de politiek heeft al jaren alle ruimte gekregen om te groeien, te verharden en te normaliseren. Daar moet een einde aan komen, en dat begint met het actief aankaarten en veroordelen ervan in alle vormen. Het is niet alleen FVD als partij die onacceptabel is: het is het gedachtegoed, ongeacht door welke partij en met welke woorden dat worden geuit.