Elke dag een gezond weetje van Ivan Wolffers: vandaag over weten wat je eet
In de Verenigde Staten bestaat sinds 2010 een wet die bepaalt dat consumenten van restaurants recht hebben op informatie over wat ze eten en dat restaurants met meer dan twintig vestigingen zorg moeten dragen dat vermeld staat hoeveel energie er in een portie zit. De wet is nog niet in alle staten ingevoerd maar in sommige staten is er juist weer veel aandacht aan besteed. Het Centers of Disease Control (wat in Nederland het RIVM is) publiceerde deze week cijfers over hoe de klanten van de restaurants gebruik maken van de informatie. Die zijn hoopvol.
Op basis van gegevens van 100.000 restaurants in 17 staten blijkt dat 6 van de 10 restaurantbezoekers gebruik maakt van de informatie voor het maken van een keuze bij het eten. Iets meer van de helft van deze mensen gebruikte de informatie elke keer bij een maaltijdkeuze. Vooral vrouwen doen dat, terwijl minder dan de helft van de mannen zich druk maakt over hoeveel energie ze binnenkrijgen. Dat juist vrouwen het wel doen is prettig, want zij zijn vaak ook verantwoordelijk voor wat de kinderen eten.
Bewust Het merendeel van de klanten die de informatie raadpleegde was zich al bewust van het belang om op het eten te letten. Er is nog wel het een en ander te doen dus. Waarom is deze informatie interessant voor Nederland?
– Ten eerste zijn Amerikanen veel dikker (een derde heeft obesitas) dan Nederlanders en als het bij hen zo doorgaat dan heeft over 25 jaar daar een derde van de bevolking diabetes 2. Kan best zijn, maar ook in Nederland kampen we met een probleem, met name onder jonge mensen neemt overgewicht snel toe.
– Ten tweede eten Amerikanen vaker buiten de deur of laten ze iets thuis bezorgen. Kan best zijn, maar ook in Nederland is dat een leefstijl die toeneemt.
– Ten derde moet toch iedereen zelf weten wat hij of zij eet. Kan best zijn, maar als je niet weet wat je eet dan kan je het helaas niet zelf weten. Uit onderzoek is bekend dat mensen de hoeveelheid energie in restauranteten sterk onderschatten. Weet je dat als je een grote café latte bij een koffieketen koopt je al bijna de helft van je dagelijkse energiebehoefte binnen hebt?
– Ten vierde moet de overheid zich niet overal mee bemoeien. Kan best zijn, maar mag dan de producent van je eten zich wel bemoeien met wat je eet en je calorieën geven waar je niet om hebt gevraagd? Je komt om lekker te eten, niet om je vet te laten mesten.
– Ten vijfde ben je zelf wel slim genoeg om te kiezen wat je eet en als je naar een fastfoodketen gaat dan weet je toch wat je krijgt. Dat kan best zijn, maar als je de informatie niet wilt lezen dan negeer je hem toch gewoon en dan is het fijn dat het er wel staat voor andere klanten.
– Ten zesde is het een leuk idee maar een hoop werk voor ondernemers. Dat kan wel zijn, maar ze kunnen je wel vertellen waar de vis gevangen is en of het vlees biologisch is en van welke boerderij het komt. Dat is voor wat je gezondheid betreft nauwelijks interessant, maar of je maaltijd 650 calorieën of 1200 calorieën bevat is wel fijn om te weten.
We kunnen zo doorgaan, maar wordt het geen tijd dat we in Nederland en Europa ook tijd is te zorgen dat klanten weten wat we eten? Je wilt toch ook weten hoe zuinig de auto die je koopt in gebruik is. Je wilt weten of de televisie die je koopt wel geschikt is voor interactieve programma’s of niet. Je voelt je bedonderd als je een fiets koopt en van de twee remmen doet alleen de voorrem het.
Kleine bedrijfjes Ja, het is lastiger in Europa waar je veel meer kleine bedrijfjes hebt om een dergelijke regel in te voeren, maar is dat reden het na te laten? Je kunt de ondernemers helpen door een stel goede richtlijnen te maken voor hoe je relatief simpel voor je eigen producten in kunt schatten hoeveel energie erin zit. Dat doe je samen met die ondernemers en je helpt ze verder door af en toe een steekproef te doen zodat ze leren of ze het goed doen. Ik word graag voorzitter van een commissie die zoiets moet organiseren. Bel me maar.
En lost zoiets alles in een keer op? Natuurlijk niet. Overgewicht, toenemend aantal chronische ziekten, het zijn gecompliceerde problemen, die niet in een klap zijn opgelost. Maar dat betekent niet dat je dan het recht hebt toe te kijken. Je begint op allerlei terreinen en je zorgt vooral ook dat de klanten begrijpen wat die informatie op de menukaart inhoudt, anders heeft het weinig zin. Dat is ook nog een leuke uitdaging voor die commissie waar ik dan voorzitter van ben.
Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Ivan schrijft voor Joop elke dag een Gezond Weetje van de Dag: klik hier voor een overzicht