De Italiaanse topcommentator Federico Fubini beschuldigt kabinet van gebrek aan solidariteit met de partners in de EU. Hij zegt het niet maar uiteraard wordt ook de Nederlandse burger door dit (gebrek aan) beleid zwaar in de portemonnee getroffen.
Het kabinet laat de gasprijzen lekker doorstijgen omdat Nederland daarmee mooie macro-economische cijfers kan tonen. De rest van Europa mag het uitzoeken. Deze beschuldiging uit de Italiaanse topjournalist Federico Fubini in de Corriere della Sera. Hij staat bekend om zijn gezaghebbende achtergrondverhalen over economie. De Corriere della Sera wordt in Milaan uitgegeven en hoort journalistiek gezien bij de wereldtop.
Overal in Europa, zo betoogt Fubini, stellen regeringen prijsplafonds in op de energiemarkt. Zo proberen zij burgers en bedrijfsleven te beschermen tegen de explosie van de (gas)prijzen. Het kabinet-Rutte IV doet dat niet. Daarmee bezorgt het ons land een uitzonderingspositie. Wat zit daar volgens Fubini achter? De energiecrisis heeft er toe geleid dat grote exportlanden als Italië, Duitsland of Spanje hun gunstige handelsbalans zijn kwijtgeraakt. Tegenwoordig gaat er meer geld die landen uit dan erin komt. De hele EU had tot diep in 2021 ten opzichte van de rest van de wereld een maandelijks surplus van 40 miljard euro, weet Fubini. Nu niet meer. In mei alleen al boekte de eurozone een deficit van 20 miljard.
Nederland heeft echter nog steeds een fors overschot op de handelsbalans. Volgens Fubini komt dat door de TTF of Title Transfer Facility in Amsterdam. Achter deze vage benaming verbergt zich een spot market, waar gas wordt verhandeld en prijzen tot stand komen. Het is een soort beurs die tot ontwikkeling kwam nadat in 2002 de prijsvorming van gas werd geliberaliseerd en de hele boel uitgeleverd aan de markt. Handel in futures, opties maakt deel uit van de mogelijkheden. U belooft dan op een bepaalde datum in de toekomst voor een bepaalde prijs gas te zullen leveren aan een andere partij. Als de echte prijs op dat moment lager is dan die andere partij dacht, bent U spekkoper. Anders gaat U het schip in en niet zo zuinig ook. Optiehandel is een activiteit voor speculanten pur sang.
Op de TTF gaat maar twee miljard euro per dag om wat voor beurzen van dit type bescheiden is. Maar alles wat er verdiend wordt, mag opgeteld worden bij de inkomsten van Nederland. Zo stijgt het overschot op de handelsbalans. Ons land loopt binnen dankzij de noodtoestand waarin de rest van Europa komt te verkeren, aldus Fubini. Daarom verzet Den Haag zich tegen elke prijsregeling voor energie. Niet direct een voorbeeld van eerbiedwaardige Europese solidariteit, zo besluit hij zijn commentaar op het aparte gedrag van het kabinet.
Als dat allemaal klopt, heeft Rutte IV alles over voor mooie macro-economische cijfers, ook de noodtoestand van het groeiend aantal Nederlanders die vanwege de energiecrisis op geen enkele manier zwarte cijfers kunnen schrijven.
Overigens is het handelsoverschot van Nederland wel teruggelopen maar met 2,6 miljard in januari nog steeds positief. Volgens een bericht van ABN AMRO de dato 16 augustus zal dat teruglopen de komende kwartalen doorzetten, zeker als de wereld in een recessie belandt. Op 26 augustus stelde de bank dat de deurwaarders in Nederland het nog druk gaan krijgen.
Ondertussen klinkt in Nederland zelf vanuit de maatschappij steeds luider de eis tot het instellen van een prijsplafond. Vooralsnog is die tot dovemansoren gericht.
Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.
Beluister Het Geheugenpaleis, de podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis
Meld je hieronder aan voor de nieuwsbrief van de Joop redactie die binnenkort van start gaat. Wekelijks ontvang je de beste artikelen, opinies en aanraders in je inbox.