Laat een stille ramp geen vergeten geschiedenis worden

Gemiddeld een keer per week loop ik van huis naar het SP-afdelingspand aan de Gaffelstraat. Daarbij passeer ik altijd verzorgingshuis De Leeuwenhoek aan de West-Kruiskade. In de rookruimte van de recreatiezaal zit steevast een van de mannelijke bewoners. Een vriendelijk knikje in het passeren als groet van herkenning volgt van beide kanten.

Met de coronamaatregelen is Nederland in een lockdown gegaan. Ook als SP kwamen we niet meer fysiek bij elkaar op het afdelingspand. Mijn loopjes kwamen niet meer langs de Leeuwenhoek. En actieve SP’ers in de stad trokken al snel aan de bel met zorgen over de persoonlijke beschermingsmiddelen voor thuiszorgmedewerkers en in de verpleeghuizen. Eind maart stelde onze raadsfractie vragen aan het college in Rotterdam en landelijk waarschuwden we in de debatten: waarom krijgen deze groepen zorgmedewerkers niet voldoende bescherming? Past het protocol?

De mensen in de zorg kregen een keer applaus. Diezelfde avond moesten deze harde werkers weer zonder goede beschermingsmogelijkheden aan de slag. De gevolgen kennen we inmiddels. Het personeel in de verpleeghuizen kreeg de onmogelijke keuze: zonder bescherming de ouderen verplegen of geen hulpverlenen? Iets wat je moreel niet zou mogen vragen. Op 9 april kwam De Leeuwenhoek op vreselijke wijze in het nieuws: op de afdeling voor dementerenden was de helft van de bewoners overleden. Direct zijn wel alle ‘huidige’ 72 bewoners getest op corona. Een kwart van hen bleek besmet. Ook is ruim een kwart van het vaste personeel besmet. Hoe kan het dat het doel van de lockdown de bescherming van de meest kwetsbaren is, maar zij die voor deze groep moeten zorgen onvoldoende beschermingsmiddelen kregen?

Die avond van 9 april liep ik langs de Leeuwenhoek. De gordijnen zaten potdicht en zouden dat tot vorige week blijven. Inmiddels zijn 9.700 bewoners van verpleeghuizen besmet geraakt. Twee weken geleden waren van de toen 9.053 besmette bewoners 1.696 overleden. NRC schrijft dat 1 op 5 bewoners besmet is. Een enorm aantal, zeker als je bedenkt dat de overlijdenskans van deze groep ontzettend groot is. Met grote gevolgen: nabestaanden die hun dierbaren moeten missen en eerder afscheid hebben moeten nemen, als dat al mogelijk was. Medewerkers die mogelijk zelf besmet zijn geraakt en zo anderen/bewoners hebben besmet. Zij moeten omgaan met de gevolgen.

De minister ontkende de problemen in de Tweede Kamer en zorgmedewerkers moesten vooral aan het werk blijven was het devies. Er vonden geen testen van bewoners of medewerkers van verpleeghuizen plaats. Dit is pas op 20 april aangepast. Een paar dagen later is een specialist ouderengeneeskunde aan het Outbreak Management Team toegevoegd. Het Rotterdamse college verwees in zijn antwoorden naar de landelijke maatregelen en weigerde in te grijpen in de herverdeling van middelen. Politiek is keuzes maken: hier is bewust weggekeken en niet ingegrepen. Het laat ook zien waarom we als partij zo veel waarde hechten aan het contact met de werkvloer en in de samenleving: alleen zo kunnen we horen wat er speelt en problemen aanpakken.

Laat deze stille ramp niet een verzwegen geschiedenis worden. Laten we niet alleen door te klappen ons geluid horen, maar juist onze stem verheffen. Samenwerking binnen de zorg had erger leed kunnen voorkomen. We zien nu overal initiatieven in de zorg voor meer samenwerking ontstaan. Laten we dat vooral vasthouden. Met daarbij een goede beloning voor onze helden.

Mijn loopje naar het SP-afdelingspand is weer wat vaker. Toch is de recreatiezaal van De Leeuwenhoek nog leeg. De stoel in de rokersruimte idem dito. Ik hoop dat dit snel anders zal zijn, maar hou rekening met het ergste. In het passeren knik ik naar de lege stoel.