Koude Oorlog: VS waren grootste gevaar voor zichzelf

In 1961 zijn de Verenigde Staten ternauwernood aan een nucleaire ramp ontsnapt. Het waren de “hoogtijdagen” van de Koude Oorlog. Zowel de VS als Rusland stonden klaar om in luttele ogenblikken de ander aan te vallen en – letterlijk – van de kaart te vegen. Dat de grootste dreiging voor de Amerikanen eigenlijk vanuit de VS zelf kwam, hadden ze wellicht nooit gedacht.

Een atoombom viel in 1961 uit een vliegtuig, dat in de lucht brak, boven de staat North Carolina. Vier van de drie veiligheidsmechanismen werkten niet, waardoor één enkel mechanisme ervoor moest zorgen dat de bom niet zou ontploffen. Een simpele elektrische schakelaar zorgde ervoor dat het signaal geblokkeerd werd, en voorkwam hiermee een nucleaire ramp, die Washington, Baltimore, Philadelphia én New York had kunnen treffen. Defensie beweerde jarenlang dat de waterstofbommen nooit dreigden te ontploffen. Uit een toe nu toe geheim gebleven Amerikaans document, blijkt dat onjuist.

Onderzoeksjournalist Eric Schlosser wist met behulp van de Freedom of Information Act, geheime militaire documenten op te vragen. Uit deze documenten blijkt volgens Schlosser dat tussen 1950 en 1968 zeker 700 ‘significante’ ongelukken en incidenten hebben plaatsgevonden, waarbij 1250 nucleaire wapens betrokken waren.

Ramp voorkomen? Zeker, maar daarmee is niet gezegd dat het in de toekomst niet alsnog kan gebeuren. De Verenigde Staten zijn nog steeds in het bezit van duizenden kernkoppen die, indien nodig, binnen enkele minuten gebruikt kunnen worden. Niet alleen in de Verenigde Staten, maar over heel de wereld. Ook in Nederland.

De Nederlandse regering is in 2010 nog akkoord gegaan met het vervangen van de huidige kernwapens op vliegbasis Volkel. De nieuwe kernwapens zijn explosiever en nauwkeuriger. De serie bommen zijn geschikt voor het gevechtsvliegtuig JSF. In 2012 heeft de Tweede Kamer een motie van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt aangenomen, waarin wordt opgeroepen de kernwapens uit Nederland te verwijderen. Toch zijn de kernwapens nog steeds aanwezig.

KRO Brandpunt toonde bovendien onlangs in een uitzending dat Nederland een regelmatige stop-over is op de route die de Amerikaanse kernwapens vervoert. Ook toonde het programma dat er een ‘reëel gevaar’ bestaat op een ongeluk met nucleair materiaal op Nederlands grondgebied. Mocht dit gebeuren, dan is de rotzooi voor ons. De Verenigde Staten weigeren duidelijke afspraken te maken over wie verantwoordelijk is voor een ramp met hun wapens.

Lees ook: Nederlandse kernramp met Amerikaanse wapens zorgt voor rel

Kijk hier de uitzending van Brandpunt terug

Foto: Video still uit Brandpuntuitzending

NOS:  “Kernbom VS in 1961 bijna ontploft”

Slate: The Time the U.S. Military Came This Close To Dropping a Nuclear Bomb on North Carolina