Korpschef Dordrecht moet weg

Wat zich nu afspeelt rond het evaluatierapport over het onderzoek na de verdwijning van Milly Boele in Dordrecht ruim een jaar geleden, is symptomatisch voor dit soort onderzoeken in Nederland. “Ze doen een plas, en alles blijft zoals het was”.

Milly B. verdween eind van de middag. Haar ouders belden rond 21 uur de politie. Er werd een grootschalig onderzoek gestart. En een week later kwam een buurman Sander V., een politieagent, zich melden dat hij de dader was en op zijn aanwijzing werd het lichaam van het meisje in een tuin gevonden, enkele huizen naast die van Milly.

Het rapport van de onderzoekscommissie is blijkbaar gelekt naar de NOS en is hier te lezen  (pdf:  deel 1 en deel 2 ). Zowel het rapport als de reacties erop van de autoriteiten, maar met name die van de korpschef, zijn kenmerken voor de wijze waarop er in Nederland wordt opgetreden als er (ernstige) fouten zijn gemaakt. Het beestje wordt niet bij de naam genoemd en de verantwoordelijken ontlopen hun verantwoordelijkheid.

Als je het rapport leest dan is er direct bij de start van het onderzoek een cruciale en fatale fout gemaakt, die bepalend was voor het vervolg. Direct toen de politie die avond bij de ouders kwamen werd hen verteld dat Milly in het laatste telefoongesprek om 17.30 uur het gesprek stopte met de opmerking “Er staat een buurman voor de deur met een kat”. Terwijl het buiten nog vroor was haar jas op de kapstok en er was ook een haakje van de deur afgebroken.

Voor iedere opsporingsinstantie zou deze informatie voldoende moeten zijn om niet alleen alle alarmbellen af te laten gaan, maar ook direct onderzoek in te stellen bij de buren met als vraag “Wie was de buurman met de kat, die om 17.30 uur aan de deur was?”.

Maar dat is niet gebeurd. Deze informatie is ergens onderweg bij het opschalen van de opsporingsactiviteiten tussen wal en schip gevallen en heeft daarna GEEN ENKELE ROL MEER GESPEELD.

Het gevolg was dat men nog zeker 12 uur het onderzoek nog niet in de hoogste versnelling had en men nog half dacht dat Milly was weggelopen of zo.

En toen men meer dan 12 uur na de melding van de ouders van Milly wel in de hoogste versnelling ging heeft men geen intensief onderzoek gedaan bij de buren. Uiteindelijk is de zaak “opgelost” doordat de dader, buurman Sander V., zich na ongeveer een week bij de politie meldde.

Als je het rapport leest wordt er door de betrokkenen (mensen die vroeger actief waren bij politie, OM of als korpschef) wel vastgesteld dat de cruciale informatie van het begin verloren is gegaan en spreekt men kritische woorden over het onderschatten van de ernst van de situatie, maar verder stellen ze vast dat de politie operationeel een behoorlijke prestatie heeft geleverd .

Ik neem gerust aan dat alle politiemensen met hart en ziel aan deze zaak hebben gewerkt en er alles voor over hadden om Milly te vinden. Ook zijn alle procedurele stappen, zoals het rapport zegt, gevolgd conform de voorschriften. Maar dat verhindert niet dat dus de cruciale informatie, waardoor de zaak binnen enkele uren opgelost had kunnen worden, in handen was van de politie, en vervolgens werd er niets mee gedaan. Of dat nu door fouten van individuele politiemensen gebeurde of te wijten is aan de wijze waarop de politie georganiseerd is, maakt even niets uit. Het is de verantwoordelijkheid van de hoogste man binnen die organisatie, de korpschef.

En als je dan leest hoe die korpschef reageert dan is dat gewoon onthutsend. Hij stelt  “Ik kan me niet voorstellen wat de agenten meer hadden kunnen doen”, zei hij op de radio….  Het optreden van de politie is adequaat geweest.

Ik kan me best voorstellen dat je als hoogst geplaatste, via je reactie al die mensen die met veel inzet aan deze zaak hebben gewerkt, op een positieve manier wilt behandelen. Maar je kunt er niet omheen dat er toch binnen je organisatie een cruciale fout is gemaakt. (En dat als ze wel direct adequaat hadden gehandeld Milly ook niet gered had kunnen worden, omdat ze al rond 18 uur was vermoord, is in dit kader irrelevant, want dat had net zo goed ook anders kunnen zijn. Wat had in het rapport gestaan als Sander V. had gemeld dat Milly pas de volgende ochtend was vermoord?).

De bijna nonchalante wijze waarop in het rapport die fout wordt beschreven en de gênante reactie van de korpschef laten pas goed zien hoe mis het zit bij het opsporingsonderzoek. Het geeft geen enkele zekerheid dat men er echt van geleerd heeft en dat dergelijke fouten niet meer worden gemaakt. Het minste wat de hoogst verantwoordelijken zouden kunnen doen is de korpschef direct van zijn functie te ontheffen. Omdat hij eindverantwoordelijk is voor de cruciale fout die er bij het begin is gemaakt, maar ook- en vooral- omdat hij via zijn reactie in de media laat zien dat hij niet snapt wat er anno 2011 van een modern leider wordt verwacht.