Joop

Klimaatplannen Balkenende en ex-ceo’s Tata Steel en Shell zijn gratuit

  •  
01-04-2021
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
175 keer bekeken
  •  
Stop fossiele subsidies

© Foto: Extinction Rebellion NL

Heren van de 'Commissie Toekomst': als u het zo goed voorheeft met de planeet, roep dan uw achterban dan op te stoppen met het koloniseren van de toekomst.
Afgelopen vrijdag publiceerde Wouter Van Dieren mede namens o.a. Jan Peter Balkenende, Theo Henrar (voormalig ceo Tata Steel) en Rein Willems (voormalig CEO Shell en CDA-senator) een schijnbaar sympathiek betoog in NRC voor een ‘nieuw Groot Verhaal’ om de drie crises van deze tijd – klimaat, biodiversiteit en grondstoffen – het hoofd te bieden. De basis voor dat nieuwe verhaal bieden zij vriendelijk aan: ‘We zijn de archieven doorgegaan en vonden zo’n 130 dossiers die liggen te verstoffen in boekenkasten en bureaulades en die opgeteld de weg naar een Toekomst Akkoord kunnen wijzen.’ Het betreft dossiers over duurzame investeringen, over industrie- en grondstoffenpolitiek, andere verkeersmodellen en grootschalige natuurplannen. Die zouden als informatie kunnen dienen voor ‘Toekomstdialogen’, burgerberaden over klimaat en toekomst. Om dit alles te stimuleren, hebben de heren zichzelf verenigd in de ‘Commissie Toekomst’.
Wonderlijk. Want ze hebben stuk voor stuk deze dossiers zelf jarenlang laten verstoffen om die toekomst eerst nog eens even flink uit te buiten.
Al in de jaren vijftig concludeerden wetenschappers – inclusief onderzoekers van de fossiele industrie – dat de uitstoot van broeikasgassen leidt tot klimaatopwarming en daarmee tot een toenemende bedreiging voor de leefbaarheid op aarde. Het duurde even voor deze kennis algemeen bekend werd, maar sinds de jaren tachtig zijn politiek en bedrijfsleven wereldwijd zich bewust van deze ontwikkeling. Al veertig jaar weet de politiek, meneer Balkenende, dat de staat moet ingrijpen om haar burgers te beschermen, al veertig jaar weet de fossiele industrie , heren Henrar en Willems, dat hun bedrijfsvoering substantieel bijdraagt aan de afbraak van onze leefomgeving. En toch gebeurde er niets, hooguit wat gepolder in de marge.
Waarom deed politiek en bedrijfsleven niet wat nodig was? Een belangrijke factor was de intensieve desinformatiecampagne die de fossiele industrie startte om de wetenschappelijke consensus over het verband tussen broeikasgassen en klimaatopwarming in diskrediet te brengen. Hoge functionarissen van Shell, onder wie de heer Willems, betaalden merchants of doubt als hoogleraar Frits Böttcher om twijfel te zaaien. Nog altijd beweert de heer Willems met droge ogen dat het helemaal niet bewezen is dat co2 klimaatopwarming veroorzaakt. 98% van de klimaatwetenschappers denkt daar toch echt anders over.
In hun positie als premier, als CDA-senator en als topfunctionarissen van de fossiele industrie hadden deze heren alle middelen om klimaatopwarming, biodiversiteitsverslies en uitputting van grondstoffen tegen te gaan. Hadden ze hun verantwoordelijkheid genomen toen ze in functie waren, dan was het probleem nu niet zo nijpend geweest. Maar in plaats van hun macht ten goede aan te wenden, kozen ze ervoor om niets te doen of – in het geval van Willems – actief twijfel te zaaien. Nu duidelijk wordt hoezeer politiek en bedrijfsleven gefaald hebben, bieden ze vriendelijk lachend de dossiers aan die ze zelf zo lang hebben genegeerd.
Hoe gratuit hun gebaar is, blijkt ook uit dat andere schijnbaar vriendelijke bericht dat tegelijkertijd naar buiten kwam: de vervuilende industrie helpt graag bij het behalen van de klimaatdoelen – als de overheid betaalt tenminste. Kortom, grote vervuilers hebben decennialang met miljardensteun van de overheid willens en wetens onze leefomgeving en toekomst mogen uitbuiten, en nu vragen ze nog meer miljarden om daarmee zichzelf een groen imago aan te meten. Miljarden die de afgelopen jaren naar aandeelhouders zijn gegaan in plaats naar ambitieuze duurzame investeringen. Nu mogen die miljarden opgehoest worden door belastingbetalers. ‘Hoe durft u,’ zou Greta Thunberg zeggen.
Als u inderdaad wil bijdragen aan dat nieuwe Grote Verhaal, heren van de Commissie Toekomst, roep dan uw netwerk op om te stoppen met het koloniseren van de toekomst. Gebruik uw macht en lobbykwaliteiten om fossiele subsidies en fossiele reclame te verbieden, om aandeelhouders te laten divesteren uit vervuilende industrie en ze grootschalig te laten investeren in hernieuwbare energie, overtuig de Tata Steels en Shells van deze wereld op te houden met de wereld luchtkastelen voor te spiegelen. Maak grote vervuilers duidelijk dat ze zich nederig moeten opstellen. Niet zij, maar de wetenschap weet wat er nodig is om de toekomst te bevrijden van uitbuiting. Burgerberaden kunnen die inzichten gebruiken om te bepalen hoe we de Nederlandse grondstoffenhonger en onze buitenproportionele vervuilende impact op de wereld gaan inruilen voor sociaal rechtvaardige klimaatneutraliteit en rijke biodiversiteit.
Want dàt ben ik wel met u eens: burgerberaden zijn inderdaad een goede manier om de toekomst vorm te geven. Hopelijk beseft u wel dat burgerberaden onafhankelijk worden georganiseerd en de informatievoorziening geheel transparant is. Geen gelobby dus, maar informatie op basis van wetenschappelijke consensus. Alleen op die manier kunnen wij de aarde leefbaar houden en de toekomst dekoloniseren.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar

Reacties (17)

Wouter van Dieren (Club van Rome)
Wouter van Dieren (Club van Rome)7 apr. 2021 - 7:47

In de column van 1 april fulmineert Eva Rovers tegen de plannen van de Commissie Toekomst, mannen die volgens haar eigenlijk geen recht van spreken zouden hebben omdat ze de genoemde 130 verstofte dossiers in hun vorige leven toch al hadden kunnen aanpakken. Shell en TATA-Steel komen weer voorbij, kennelijk het kwaad zelve. Het is een gemakzuchtig commentaar. Je wijst op het klimaatgevaar en je wijst de schuldigen aan, zo eenvoudig kan het zijn. Wat bereik je daarmee? Toen ikzelf begon (1968) met de duurzame uitdaging stond klimaatverandering niet op de agenda. In ons beroemde Club van Rome-rapport (1972) Grenzen aan de Groei wordt in één alinea gerept over CO2 uitstoot, meer staat er niet in. Pas in 1991 hebben we daarin een voortouw genomen, met de oprichting van het inmiddels gerenoveerde Wuppertal Instituut voor Klimaat, Energie en Milieu. In het zgn. Vergeten Scenario van CE-Delft van 1983 gaat het over fossiele en nucleaire energie, duurzame bronnen en de economische effecten daarvan, niet over klimaat. Wij maakten ons zorgen over het opraken van olie en gas en van zeldzame grondstoffen, niet over CO2. Rovers haalt ook Prof. Böttcher erbij, mede-oprichter van de Club van Rome (1968), die vorig jaar in de media werd gememoreerd vanwege het geld dat hij ontving van grote bedrijven om te lobbyen voor de klimaat ontkenning. Ik heb daarop toen gereageerd, vanwege mijn ervaringen met die lobby, die werkelijk helemaal niks voorstelde. Dat Böttcher zich 50 jaar geleden zo opstelde heeft niets te maken met de moderne stand van onze kennis, ook al was hij commissaris bij Shell. Aldaar was ik vanaf 1980 getuige van de toen beginnende klimaatkennis. Dat Arrhenius al in 1896 erover schreef en rond de jaren 1980 - 1990 het interne alarm begon bij Shell en Exxon wil niet zeggen dat wij allen, dus NGO’s als de Club van Rome en deze bedrijven, meteen alles begrepen, integendeel. The Merchants of Doubt (van Naomi Oreskes en Erik M. Conway) groepeerden zich eerst rond de tabaksindustrie, daarna gingen ze samen met oliebedrijven op het oorlogspad, met als voorhoede de Koch Brothers (USA). Toen het klimaatprobleem steeds duidelijker werd, moesten Shell en TATA-Steel meteen hun activiteiten staken vanwege de CO2-emissies? Ik herinner mij een jaarvergadering van Greenpeace (1995-2000) die in Tunis werd gehouden, waar de hele Greenpeace-stam werd ingevlogen, gemiddeld 2 x de footprint van de gangbare locaties voor zulke evenementen, zoals Genève en Amsterdam. Waren wij activisten toen schuldig aan struisvogel-gedrag of wisten we te weinig? Zijn er schuldigen en ‘rechtvaardigen’, zoals de Gereformeerden zeggen? De 130 verstofte dossiers gaan niet alleen over het klimaat, zoals Rovers concludeert. De schaduwzijde van de moderne wereld gaan over veel meer, overal waar de omgeving wordt geëxploiteerd ten bate van productie, transport en wonen, inclusief de grote conflictdossiers in de financiële sector, die doorgaans buiten zicht van de klimaat-NGO’s vallen. De Commissie Toekomst telt 50 kernleden tussen de 24 en 84 jaar, ofwel zij die de kennis van toen inbrengen en zij die 2050 nog zullen meemaken. Aan dek van onze Titanic maken we geen ruzie en wordt geen verschil gemaakt tussen goeden en slechteriken. De moderniteit werd sinds 1750 geconstrueerd met steenkool, olie, gas en staal, dat heeft de samenleving zo gewild. Aan iedere activiteit binnen die moderniteit kleven schaduwzijden, die we in de volgende decennia moeten teniet doen. Het bedrijfsleven is daarbij nodig. Met vingers wijzen op de foute passagiers aan boord is ouderwets en gemakzuchtig.

Asega
Asega5 apr. 2021 - 13:09

Goed stuk en zooooo waar . Maar nog leuker is als je naar de totale wereldgeldhoeveelheden kijkt m 1 en m2 al het direct opvraagbaar geld en spaartegoed op de wereld valt in het niet bij de omvang speculatieve Derivaten hoera. En geen overheid die daar een milieu of coronaheffing op voorstelt....merkwaardig

Minoes&tuin
Minoes&tuin2 apr. 2021 - 5:30

Als je weer opgelicht wil worden moet je vooral Jan Peter Balkenende en de andere heren achternalopen. Allemaal heren die zich achteraf 'niets kunnen herinneren'. Balkenende is er zowat de uitvinder van!

Nejras
Nejras1 apr. 2021 - 19:25

Werkelijk alles wat u voorstelt verpest de pleziertjes die ik uit het leven haal. Behalve minder vliegen. Dat doe ik enkel beroepsmatig en dan nog enkel als het echt niet anders kan. Lekker reizen met de motor, trots op m’n koophuisje en hard werken om het beter te regelen voor mij en m’n geliefden. Voorts koop ik liever niks en als het dan toch moet: een duurzaam of tweedehands product. Die groene belofte van links lijkt dat allemaal al fout te vinden. Hoe word de nú levende burger dan niet benadeeld door die groene plannen? En met alle respect: dan heb ik het niet over de burger die nu al bestaat bij gratie van de staatsruif. Dat je verder moet kijken dan het nu, dat snap ik ook wel. Maar men zal het toch wat meer bij het groot kapitaal(/vervuiler)moeten halen. Al was het maar omdat dat rechtvaardig is. De burger levert al decennia in en werken loont niet. Niet echt.

1 Reactie
Asega
Asega5 apr. 2021 - 13:04

Nejras Och ja een echte provider in de oude versie en zielig ook nog. Misschien ook nog een houtkachel of en openhaard leuk voor je buren. Linkse betutteling dat kennen we nu wel, afgedraaid plaatje maar in 1 ding heb je gelijk de factor kapitaal aanpakken. Helaas geen overheid die het durft. Dus is de democratie de baas...dacht het niet

Mokker
Mokker1 apr. 2021 - 18:17

Wat had je dan verwacht als de VVD ineens enthousiast is over klimaatplannen...

vdbemt
vdbemt1 apr. 2021 - 14:52

Goed verhaal. Heel treurig: de hypocrisie van het grootkapitaal.

Leontrotsky
Leontrotsky1 apr. 2021 - 14:09

De burgers moeten tegen zichzelf worden beschermd. Dit is een probleem omdat hiermee gevoelsmatig negatieve en impopulaire en ongewenste beslissingen moeten worden genomen waarbij het lijkt alsof burgers hierdoor benadeeld worden maar dit is niet zo. Om de mensheid en de toekomstige generaties te redden moet er heel erg drastisch in het consumptiepatroon en de ingesleten consumptiegewoonten van Nederlanders worden ingegrepen. Onze ecologische voetafdruk moet met 70% naar beneden en dit heeft tot in de kleinste details van ons leven zeer grote gevolgen. Minder autorijden, niet meer of veel minder vliegen, niet meer of veel minder op vakantie, of een heel andere manier van op vakantie gaan. Bijvoorbeeld met de fiets op vakantie of in de eigen tuin kamperen of een virtuele vakantie vieren. Dit wordt de toekomst van vakantievieren. We gaan niet meer met de trein of de auto of het vliegtuig op vakantie. Vlees eten gaat ook helemaal veranderen. We gaan plantaardig vlees eten of kunstmatig vlees uit het laboratorium (kweekvlees of printvlees) eten. In dit vlees zit geen enkele echte dierlijke cel maar de smaak is nog steeds die van echt vlees. Wel gaan we veel minder vlees eten. We gaan geen eigendommen meer aanschaffen. We gaan bijvoorbeeld geen huis, fiets, auto of boot meer kopen, maar we gaan deze zaken huren. Er komen steeds meer bedrijven die huur en leenconstructies aanbieden zoals bijvoorbeeld "Swapfiets" . Zelfs onze kleren en bestek gaan we huren. We gaan de hele economie volledig circulair inrichten hetgeen betekent dat we geen individueel eigendom meer zullen willen hebben. Hiermee kunnen we 3% meer economisch produceren en consumeren en dit zorgt per Nederlander voor een afname van de ecologische voetafdruk van rond de 40%. Nog lang niet genoeg om de 70% te halen maar we zijn met volledig circulair wel goed op weg.

1 Reactie
Mr Ed
Mr Ed1 apr. 2021 - 14:33

Ik heb nu een koophuis, met gekocht bestek en gekochte kleding. Hoe gaat dit mijn voetafdruk verkleinen als ik deze zaken huur? wat ik wel weet is dat het een stuk duurder gaat worden. Als je echt je voetafdruk wilt verkleinen koop je spullen bij de kringloop, of je gebruikt ze tot ze versleten zijn. Swapfietsen hebben we al gehad, we hebben nu electrische scooters. Na het weekend staan ze hier in groepen in de wijk. Af en toe wordt er 1 gesloopt of in de singel gegooid. Op maandag worden ze met een vrachtwagen opgehaald en weer naar het centrum of het station gebracht. Is dat nou echt zo klimaatvriendelijk?

Martin007
Martin0071 apr. 2021 - 13:47

Het kan. We kunnen zonder fossiele brandstoffen. Waterstof is het antwoord. Productie door zonne energie in de hele wereld rond de evenaar, waar er maar plaats is. Het kan. Maar de politiek houdt alle mooie plannen tegen. Omdat de politici in bed liggen met de grote vervuilers. De mens gaat ten onder aan hebzucht en domheid. Hebzucht van bedrijfsleven en politiek. Domheid van de kiezer.

1 Reactie
rvb2
rvb21 apr. 2021 - 14:17

We kunnen beter direct de opgewekte elektriciteit gebruiken. Door de combinatie elektrolyse/brandstofcel is er een energieverlies van ongeveer 50%. Waterstof maakt het probleem alleen maar groter.

GHS
GHS1 apr. 2021 - 12:40

Allemaal mooi, maar ik zie nooit, dat de mensen verantwoordelijk zijn voor alles: de mensen willen een auto rijden, willen met vakantie gaan enz. enz En hoe meer mensen er in Nederland zijn, hoe meer wensen die hebben. Wij doen het zelf.

3 Reacties
Joe Speedboot
Joe Speedboot1 apr. 2021 - 13:48

'Wij doen het zelf.' Vraag kan je ook creëren. De marketing afdelingen van Shell c.s. kunnen je precies vertellen hoe je dat doet. Het is wel heel erg makkelijk om de burger de schuld te geven terwijl de industrie de afgelopen decennia nul komma nul moeite heeft gedaan om met fatsoenlijke alternatieven te komen, groene innovaties bewust heeft tegengewerkt, milieurapportages bewust verborgen heeft gehouden, en het gebruik van fossiel naar hartelust heeft gepromoot. Dat nog even los van de miljarden aan verkapte subsidies die ze dankzij hun politieke vriendjes hebben mogen ontvangen.

Buitenstaander
Buitenstaander1 apr. 2021 - 13:58

@Joe Maar het is natuurlijk wel zo. Voorbeeld: Was het niet zo dat door de reclame van Wakkerdier de verkoop van kiloknallers eerst alleen maar toenam.... Principes gaan toch vaak door de portemonnaie... We kiezen zelf tot en met de echte verkiezingen... en je zag wat t resultaat was...

Joe Speedboot
Joe Speedboot1 apr. 2021 - 17:15

'We kiezen zelf tot en met de echte verkiezingen… en je zag wat t resultaat was…' Zouden mensen de moeite nemen zich serieus te verdiepen dan had Rutte niet gewonnen.

adriek
adriek1 apr. 2021 - 12:15

Zolang de welvaart voornamelijk afgemeten wordt aan de aandelenkoersen zal er weinig veranderen.

1 Reactie
Martin007
Martin0071 apr. 2021 - 13:52

Eirda, er is wél iets wat verandert. Overal waar het nu al niet uit te houden is, worden de temperaturen zo hoog dat de dieren sterven van dorst en de mensen verhuizen naar noordelijker gebieden: Europa, Amerika, Canada, Rusland. Alleen al in Afrika wonen 1.2.00 miljoen mensen. In Europa 440 miljoen. Ondertussen lopen de lager gelegen gebeiden in het noordelijk deel van de aarde, onder water en komt er dus alleen maar minder land ter beschikking om al die mensen te huisvesten. Over eten begin ik niet eens meer. De mais staat NU AL te verbranden in de nederlandse zon.