Kleinschalige energie-opwekking kan een veel grotere rol spelen

Volgens het Internationaal Energie Agentschap blijft Nederland de komende jaren afhankelijk van energie-opwekking door kolen, wat tot veel uitstoot van CO2 leidt. En Nederlanders hebben een onduidelijk beeld van hun energiekosten, aldus een recent rapport van Milieu Centraal. Voor beide problemen zou kleinschalige energie-opwekking een belangrijk deel van de oplossing kunnen zijn.

In Nederland is al veel aandacht voor duurzame energie. Opvallend is echter dat er bijna uitsluitend aandacht is voor grote projecten, en niet voor kleinschalige opwekking. ‘Sterker, groter, beter’ lijkt het motto als het gaat over de aanleg van windmolenparken of zonnevelden.

Het Energieonderzoekscentrum Nederland heeft laten weten dat Nederland, als er geen grote beleidswijzigingen plaatsvinden, haar doelstelling van veertien procent duurzame energie in 2020 niet zal halen. Slechts vier procent van de energietoevoer is op dit moment duurzaam en grote investeringen zijn nodig om de doelstelling alsnog te halen.

Naast het stimuleren van energiebesparing en efficiëntie, zou de overheid mensen meer kunnen aanmoedigen om zelf energie op te wekken. Dan kan veel meer energie op duurzame wijze worden opgewekt en de gebruiker krijgt een beter inzicht in zijn of haar energiegebruik.

Kleinschalige opwekking van duurzame energie, door zonnepanelen of kleine warmtepompen, kan namelijk een belangrijke aanvulling zijn op de Nederlandse energievoorziening. Zeker ook omdat kleinschalige opwekking vaak efficiënter is omdat er veel minder energie verloren gaat door het transport. De dalende prijs van zonnepanelen zorgt ervoor dat we op korte termijn veel winst kunnen boeken in het verduurzamen van energie-opwekking.

Energie wordt op deze manier goedkoper en de gebruiker wordt minder afhankelijk van energiebedrijven. Op de middellange termijn besparen mensen niet alleen geld, maar kunnen ze zelfs geld verdienen door energie te verkopen aan het energienetwerk of aan hun eigen klanten. Ze zien precies hoeveel energie ze verbruiken en ‘terug leveren’, en daarmee verdienen. Dat leidt tot meer kennis van het eigen energieverbruik. Tenslotte levert de gebruiker een bijdrage aan de reductie van schadelijke stoffen.

De technieken om zelf energie te produceren zijn beschikbaar en betaalbaar. Onder de Nederlanders is er veel bereidheid, gezien de snelheid waarmee subsidiepotjes voor de aanschaf van zonnepanelen op raken. Om een significante hoeveelheid kleinschalige energie-opwekking te starten is er echter nog een aantal beleidswijzigingen nodig.

Bijvoorbeeld praktische problemen rond de zogenaamde ‘toelaatverplichting’ van opgewekte stroom op het elektriciteitsnet, of btw-verplichtingen. Deze hobbels kunnen in korte tijd weggenomen worden. Maar hierbij is de overheid aan zet.

Zowel de Europese Unie als de lidstaten moeten hun ogen openen voor het potentieel van energieopwekking door de inwoners van de lidstaten zelf. Letterlijk ‘power from the people’. Het toekomstig energiebeleid is een complexe puzzel waarvan kleinschalige energieopwekking een belangrijk stuk kan zijn.

Volg Judith Merkies ook op Twitter