De witte tranen van Rosanne Hertzberger
Klaver: Zelfverzekerd links draagt niet langer ‘sorry dat ik besta’-gevoel uit
Dankzij de groene sociaaldemocratie kan links na dertien jaar Rutte weer de macht grijpen. Dat is de overtuiging van GroenLinks-leider Jesse Klaver, vertelt hij in de podcast Waanzinnig Land van Johan Fretz. Hij beschouwt de resultaten van de PvdA en GroenLinks bij de Provinciale Statenverkiezingen als een opsteker. De twee partijen stevenen af op vijftien zetels in de senaat. Klavers partij heeft het beter gedaan dan veelal wordt gedacht. “GroenLinks heeft acht zetels in de Eerste Kamer, de VVD tien. Zo groot is dat verschil niet.”
De samenwerking tussen PvdA en GroenLinks moet leiden tot een “zelfverzekerd links”, stelt Klaver. Volgens de GroenLinks-leider hebben linkse partijen soms een ‘sorry dat ik besta’-gevoel uitgedragen. “Links heeft te vaak alle problemen op zich genomen. Alles was de schuld van links. Flikker op. Als we dat durven los te laten en blijven staan voor wat we vinden, dan ben ik ervan overtuigd dat we er weer in zullen slagen om veel mensen aan de linkse politiek te binden. Het begint bij zelfvertrouwen.”
Links heeft zich volgens Klaver in het verleden door rechtse framing in de hoek laten drijven. “We kunnen niet de hele wereld opvangen, maar het feit is dat dat ook helemaal niet hoeft.” De GroenLinks-voorman wijst erop dat arbeidsmigranten “echt schandalig” worden behandeld in Nederland. Hij pleit daarom voor strenger beleid. “Dat betekent dat er minder arbeidsmigranten naar Nederland zullen komen. Niet vanuit een xenofoob idee, maar omdat het schandalig is dat er bedrijven zijn – vooral slachthuizen bijvoorbeeld – waar bijna alleen nog maar arbeidsmigranten onder erbarmelijke omstandigheden werken.”
De groene sociaaldemocratie heeft de toekomst, meent Klaver. “Rechts heeft er belang bij om te doen alsof er een grote kloof is tussen klimaatactivisten en arbeiders. Maar er is in Nederland maar een kloof: tussen de grote bedrijven die alleen maar met hun eigen winst bezig zijn, en de rest van Nederland. Dat moeten wij bij elkaar brengen.”
Klaver is veranderd, vertelt hij aan Fretz. “Het maakt me minder uit wat mensen vinden. Ik was 24 toen ik de politiek in ging en 29 toen ik fractievoorzitter werd.” Sinds de verloren verkiezingen van 2021 voelt hij zich bevrijd. “Verkiezingen verliezen is louterend voor je ego.” Hij heeft het gevoel dat hij in reservetijd opereert. “Maar persoonlijk ben ik nog niet klaar met de politiek. Ik wil de samenwerking laten lukken.”
Praat mee
Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.
Reacties (105)
Misschien moet links meer dit doen. Het lucht in ieder geval op. https://youtube.com/shorts/BmTOBQ19U6k?feature=share
Voor ons land is het goed als er een gezond evenwicht is in het politieke landschap. Dat betekent voor mij als rechtse kiezer dat het prima is als links regelmatig ook aan wat knoppen kan draaien. De laatste jaren zijn wat dat betreft een goed voorbeeld van hoe het dus niet zou moeten. De “liberale” VVD66 zijn te lang aan de macht en je ziet ze doorslaan in hun eigen tunnel. Ik ben het vaak fundamenteel oneens met Klaver, maar voor ons land is een ander geluid heel gezond. Zo zou het ook heel gezond voor ons allemaal zijn als bijvoorbeeld BBB nu de nieuwe MP zou kunnen leveren en dan een volgende keer weer eens de PvdA. Ook zou ik de SP graag een keer niet langs de kant willen zien. Nu het regerende midden bij de PS-verkiezingen gehalveerd is kunnen hele verfrissende nieuwe combinaties ontstaan. Laat Klaver eens serieus op de koffie gaan bij van der Plas. Ik denk dat ze best samen zouden kunnen regeren. Hoe noemen we dat in de automatisering ook alweer? De groene weide gedachte.
Leuk verzonnen van de heer Klaver maar dit is een sprookjesvoorstel. Volgens het verdrag van Maastricht is er immers vrij verkeer van personen, goederen en diensten (en kapitaal) binnen Europa. Dus mag een Pools of Bulgaars uitzendbureau hier diensten aanbieden en de mensen volgens Poolse of Bulgaarse arbeidsvoorwaarden betalen. Mocht de heer Klaver dit verdrag aan zijn laars willen lappen dan ken ik nog wel een Europese bepaling die wij dan kunnen negeren.....
Er zijn geen arbeiders. Dus is er ook geen tegenstelling tussen klimaatactivisten en arbeiders. De populatie werknemers in loondienst is erg divers. Van ongeschoold tot HBO-nveau. Dat kan je allang geen arbeiders meer noemen. Maar verder heeft Klaver een prima verhaal. GroenLinks en de PvdA moeten gewoon hun eigen verhaal vertellen en de kritiek niet te serieus nemen. Er is een achterban van enige omvang dus is er draagvlak. En verder moet in de loop der tijd maar blijken of die achterban voldoende omvang heeft om tegenwicht te bieden aan het opppervlakkige liberalisme van de VVD en het extreem rechts van PVVV/BBB/FvD/JA21. Het is onzin te denken dat de achterban van deze partijen ooit gewonnen gaat worden voor links sociaal en milieubeleid. De reacties in deze discussie laten dat mooi zien. Men eist van linkse partijen een extreem rechts beleid, niet de moeite waard daar veel aandacht aan te besteden.
@Daan: Je verhaal klopt op veel onderdelen totaal niet. Als de PvdA het vroeger (toen ze nog een sociale partij waren) wanneer ze het over arbeiders hadden dan hadden ze het over leraren, politieagenten en dat soort groepen. Die bestaan echt nog. Eigenlijk benoem je ze zelf kort na die rare openingszin. Ik denk dat links sociaal beleid wat naar de achtergrond is verdwenen bij met name de PvdA. Groen links heeft altijd al wat meer de focus gehad op “groen”. Niets mis mee, maar voor sociaal moet je tegenwoordig vooral bij de SP en PVV zijn. Ieder overigens vanuit een ander vertrekpunt en ook daar is niets mis mee. Laat dan even de Islam-discussie daarbuiten want die heeft er alleen maar voor gezorgd dat de PVV nergens aan de macht heeft kunnen komen. Ook niets mis mee. Je noemt BBB in één adem met drie andere partijen. Daar zit je echt fout. BBB is in feite het CDA, maar dan zonder de C. Daarom verwacht ik ook dat Omtzigt zich bij hun aan zal gaan sluiten. Ja21 zit veel meer in de liberale hoek en daar zit een levensgroot gat tussen. Die gaan het overigens nooit redden op termijn. Het zijn wat saaie nietszeggende types daar. FvD is weer een totaal ander soort partij. Een beetje een groepje dorpsgekken die helemaal eigenlijk niets in de politiek te zoeken hebben. Als BBB en de PvdD en GL samen eens serieus om de tafel gaan zitten voorzie ik dat op het terrein van milieu grote stappen gemaakt kunnen worden. Die zitten minder ver uit elkaar dan jij hier schetst.
@ Polasario Jij schrijft: wanneer ze het over arbeiders hadden dan hadden ze het over leraren, politieagenten en dat soort groepen. Een politieagent is en was een MBO-er geen arbeider dus. Een leraar is een HBO-er en ook geen arbeider dus. Arbeiders waren mensen die met hun handen werkten. Kortom er klopt weinig van die aanname van jou. BBB is gewoon de rechtvleugel CDA. En rechts VVD en de afstand tussen die mensen en extreem rechts is nihil. Die schoven al heen en weer. Wilders is een extreem rechtse politicus met VVD roots. De rechtse CDA-ers zitten nu gewoon in BBB. En de extreem rechtse CDA-kiezers ook. Maar niet uit te sluiten is dat ze eerder ook pasten bij de PVV of het FvD. Kijk bijvoorbeeld maar naar de stembus uitslagen van Limburg daar zie je over decenia iedere keer weer een nieuwe extreem rechtse rattenvanger scoren. Echter oorspronkelijk allemaal CDA. Dus ook dat deel van mijn tekstje is helemaal correct. Ik vind de SP en PPV allebei erg conservatief maar ideologisch zitten ze nauwelijks op dezelfde lijn. Volgens mij weet jij niet een erg helder onderscheid te maken.
Snap er helemaal niets van. Hoe kan Klaver nu opeens 180 graden omdraaien door te zeggen dat we niet de hele wereld kunnen opnemen? Dat was voor GroenLinks toch nooit een probleem? Of zou het toch zo zijn dat er inmiddels op dit punt enige realiteitszin is ingedaald bij deze partij?
Zo lang Klaver/GroenLinks het kabinet in de eerste kamer steunt: van nul en geen waarde.
Ik kan niet wachten totdat Klaver en co aan de macht zijn: - Nederland vol met windmolens, behalve dan in gebieden waar mensen met veel geld wonen (ik heb geld dus geen last van) -nog meer migranten, maar dan wel exclusief in achterstandwijken en uitdrukkelijk niet op de witte scholen (ik woon niet in achterstandswijk, dus prima) - vliegen niet voor klootjesvolk, maar alleen voor elite en XR die hun mond vol hebben over klimaat Als hoopopgeleide met geld ben je in NL van Klaver en co spekkoper. A.s. woensdag vlieg ik op Seattle, klein beetje voor werk, maar eigenlijk volstrekt onnodig en in feite gewoon een weekje er tussenuit, even roadtripje, lekker steakje eten in Montana. Zou ik me vroeger slecht over hebben gevoeld. Maar dankzij GL / XR / analyses op Joop heb ik oplossing: ik ben gewoon tegen vliegen / fossiele brandstoffen. En daarmee heb ik meer dan genoeg gedaan. Als je de hypocrieten niet kunt verslaan, join them! Dus verder ook geen bijzonder zuinige auto gereserveerd - allemaal niet nodig, want ik heb juiste mening. Ga me er niet meer druk over maken. Gewoon lekker meedoen met Nimby idealisme.
@Schenkerdesvaderlands Wat ik natuurlijk helemaal vergeten ben : een Tesla voor iedereen die het kan betalen! Want: 70.000 euro belastingvoordeel over 5 jaar! Had je ook sociale huurwoningen energiezuinig mee kunnen maken. Maar ja, daar wonen PVV tokkies, dus die laat je lekker maar barsten. Beter geef je het aan mensen die geld hebben en deugen: kunnen ze én lekker autorijden (trein = voor plebs) én minder fossiele brandstoffen, dus dat kun je dan lekker extra belasten. Dat hoesten mensen in achterstandswijken wel op. Zijn die lekker dubbel gepakt toch? Daarnaast: in achterstandswijken heb je helemaal geen energie nodig. Kinderen blijven toch tot 35e thuiswonen (want alle huizen naar asielzoekers, rijk links koopt gewoon voor kinderen) dus lekker lekker dicht op elkaar. Heb je helemaal geen verwarming meer nodig. En dat de hele dag: laagbetaald werkt toch overgenomen door mensen uit oost-E. Klaver voor President!!!!!
Die kloof tussen klimaatactivisten en arbeiders was een paar weken terug wel even zichtbaar bij Tatasteel. Met retoriek dicht je die niet zo maar. (https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/5375518/extinction-rebellion-geschokt-door-uitspraken-tata-personeel)
grappig al die rechtse types met een mening in deze. Net alsof ze oprecht zijn...
'Het begint bij zelfvertrouwen.' Niet helemaal mee eens. De beïnvloeding, ontstaan door bewust gebruik maken van leugens en halve waarheden, blijkt steeds meer een succesformule te zijn om aan de macht te komen en om deze macht te kunnen behouden. Volgens mijn bescheiden mening begint het herstel van de sociaaldemocratie bij het publiekelijk ontmaskeren van politici die schaamteloos hun populistische beweringen de wereld inslingeren om kiezers aan zich te binden. Beweringen die een aanzienlijke groep potentiële kiezers blijkbaar voor de waarheid/de werkelijkheid aanziet, en daarmee ernstig misleid wordt. Het gaat mij hier slechts om de feiten: niet om tegenstrijdige meningen. Het programma Even tot hier (wat heb ik weer van ze genoten) toonde laatst weer eens met ludiek bewijsmateriaal aan hoe ene Caroline van der Plas van de BBB de feiten met succes verdraait om het eigenbelang van de machtige agrosector veilig te stellen. De kracht van de media zal ook aanzienlijk beter moeten worden gericht om recht kunnen te breien van wat er door de politieke keuzes gedurende de kabinetten Rutte kromgetrokken is. Die het algemeen belang hebben uitgekleed om het eigenbelang van hun achterban te kunnen dienen. Bewustwording is immers de sleutel tot hervorming. Maar zo lang politiek rechts ook de media blijft domineren zie ik de toekomst van onze samenleving en toekomst van onze leefomgeving somber in.
Wanneer krijgt Klaver door dat hij zelf een onderdeel van het probleem is van de teloorgang van Links
Waarop is je kritiek op Jesse Klaver gebaseerd Frans? De teloorgang van links is in míjn beleving vooral te wijten aan de keuze om coalities te vormen met de immer sluwe, strategisch opererende, de kloof tussen arm en rijk vergrotende onmenselijke VVD en haar vaste hulpje: het schijnheilige CDA. Tel daarbij de VVD afsplitsingen Wilders en van Haga, en de opkomst van telkens een nieuwe 'redder des vaderlands'. Zoals Fortuyn, Wilders, Baudet, en nu weer de eveneens populistisch opererende van der Plas. Politiek links, of beter gezegd de vertegenwoordigers van de sociaaldemocratie, meenden in een coalitie met deze partijen hun invloed het landsbelang te kunnen dienen. Maar de praktijk wijst uit dat ze als dank hiervoor van kiezersbedrog worden beschuldigd. Gedemoniseerd worden. De schuld krijgen van wat er mis is in ons land. Voorál door de partij van Wilders, die hard brult, maar nooit levert. De PVDA was eerder al hun kop van Jut. Dat demoniseren leidde ertoe dat Diederik Samson, die in de verkiezingsstrijd nipt van Rutte verloor, meedogenloos werd geslachtofferd, ...terwijl Mark Rutte vrijuit ging. Nu is het dappere D'66, dat heus een andere bestuurscultuur wil, maar dat in deze coalitie niet voor elkaar krijgt, aan de beurt. Rijk Nederland en woekerwinsten over de rug van de samenleving opstrijkende multinationals profiteren jaar in jaar uit van dat systematisch demoniseren van eerlijke politici als Jesse Klaver. Hun oogst van dertig jaar neoliberaal afbraakbeleid.
Hoezo de macht grijpen? Voor de macht heb je een meerderheid nodig en daar komt links zelfs inclusief de VVD lang niet aan. Sterker nog, rechts is de laatste tijd steeds groter en over rechts kan in theorie volgens de huidige peilingen zelfs zonder VVD en CDA een meerderheid gevormd worden. Klaver is absoluut sterker in zijn optreden dan toen hij begon. Af en toe een wat dommige uitschieter zoals toen hij Baudet beschuldigde niet te kunnen rekenen of zijn opmerking over gif zaaien richting vd Plas, maar over het algemeen doet hij het prima. In de provincies is links inmiddels uit elkaar gespeeld. In zeker vier provincies onderhandelt de PvdA zonder GL inmiddels. Ik vind dat persoonlijk een goede ontwikkeling, maar voor Klaver is dat natuurlijk wat zuur. De stikstofagenda van D66 zit vreemd genoeg de linkse samenwerking dwars. Bestuurders van de PvdA zijn hier wat reëler in hun opstelling dan die van GL.
Goede punten maar hij begrijpt het niet helemaal. Er is geen kloof tussen klimaatactivisten en arbeiders, maar een kloof tussen hoogopgeleide bestuurders en gewone burgers. En een tussen de randstad en de regio. En niemand aan enige kant van deze kloven is blij met de uitbuiting van arbeidsmigranten. Er is gewoon een klein groepje ploerten die onvoldoende door de wet of handhaving worden aangepakt. Of die nou in de cocaine zitten of in de uitbuiting van Bulgaren, of allebei.
Ach, de PvdA in de provincie trekt zich al niet zoveel aan van GL. Groot gelijk. Zoals ze zelf zeggen: je kunt niet groen doen als je rood staat!
Je hoort bij de SP opvatting. Ga nadenken. Je moet groen doen om de aardkloot niet verder naar de kloten te helpen. Wat heb je eraan deze kunstmatige tegenstelling in stand te laten. Er aan bij te dragen.
Het idee dat het om 'macht grijpen' gaat tekent zijn verhaal natuurlijk wel. Het heeft helemaal niks te maken met politieke overtuigingen, de man heeft honger. Zou dat de insteek zijn geweest van het mislukte vehikel met de PvdA? Even terug naar de inzet van de verkiezingen: PvdA/GL zouden in de Eerste Kamer gaan domineren. En dan de rest van het land. Nadat het dwarsliggen bij de formatie tot de langste formatie ooit leidde en een coalitie opleverde die niet had gehoeven, denkt Klaver nog steeds dat het volk op zoiets zit te wachten? Het antwoord was duidelijk. Er kwamen geen nieuwe kiezers bij. Ze hebben het voordeel van de twijfel gehad maar moeten nu wel gaan presteren natuurlijk.
Probleem is dat vele zaken waar Klaver rechts van de schuld geeft, eigenlijk een tikkeltje eigen schuld, dikke bult is. Links heeft zelf elke vorm van kritiek op het binnen halen van mensen van buitenaf (zowel asielzoeker als arbeidersmigrant) meteen racistisch of xenofoob genoemd, zodat zij niets met deze kritiek hoeft te doen en alle plannen mbt het klimaat gaat vooral de gewone burger direct en keihard voelen in de portomonee, er wordt dan wel een voorschot genomen op het idee dat grote bedrijven en rijke mensen dit uiteindelijk gaan betalen, maar als eerste voelen u en ik dit en in tegenstelling tot grote bedrijven kunnen wij geen kant op. Hierdoor heeft links (vooral Groen Links) een enorme afstand genomen van de arbeider en dit allemaal zonder inmenging van rechts. Het allermooiste is dat we nu toch echt wel 13 jaar lang een mafkees aan de macht hebben waardoor je eigenlijk zou denken dat het simpel zou zijn jezelf te profileren en dat is links compleet mislukt.
Gelet op de staart aan verzameld verongelijkt rechts, hier op Joop nog wel, nav een vrolijke Klaver, bekruipt me de idee dat het zeer verbolgen en gefrustreerd is. Ja, afgunstig en jaloers zelfs op gelukkige en blije links denkenden. Dat kan ook haast niet anders, verkrampt en spasmodisch als het is, als guurrechts rassemblement: een benauwend machismo als knellend gareel, wars van bevrijdende openingen naar kreativiteit en waarachtig mens durven zijn, verhindert rechts in verlaten van het heilloze pad der Wrake en gramschap.
Probeer het nog een keer met een normale zinsopbouw. Wellicht dat er dan ook minder taalfouten gemaakt worden.
Domrechts vliegt weer lelijk uit de bocht in dit draadje over Klaver
Eenvoudiger verteld: De opgetypte onderbuikse oprispingen van reagurend rechts vind ik domweg stompzinnig en lélijk! Je kunt van dat soort rechts dan ook nooit verheffende poëzie of literatuur verwachten, of zelfs maar een fatsoenlijk verwoorde gedachte.
Gelukkige en blije links links denkenden. Zeker, als blij dan ook onbezorgd naief is waar t GL betreft, eens Arbeidsomstandigheden zonder gêne aanvoeren omdat je een draai gaat maken op je naieve inmigratie beleid; je moet maar lef hebben. Want wie zei ook al weer dat ie meer in kantines moest verschijnen als GL? Nou laat maar horen in welke kantines dan.. noppes nada. Populistisch elite links.
@ Hannes Achterhout Uw boodschap, hoe nietszeggend en overbodig ook in de context van het verhaal van dhr. Klaver, was wel duidelijk. Het is echter niet zo dat een paar kromme zinnen met moeilijke woorden opschrijven, gescheiden door een komma, opeens verheffende poëzie of literatuur oplevert. In een discussie gaat de inhoud gaat toch echt boven de vorm. U en enkele andere lieden hier komen niet veel verder dan reacties wegzetten als domrechts. Best wel een zwaktebod, maar ook wel grappig om te lezen.
"Gelukkige en blije linksdenkenden'. (mijn woorden gequote door het gurige adept KK) Het viel te verwachten dat de dómrechtse kritische kijkert weer als een bok op de haverkist zou springen! Zoals voorspelbaar steeds als ik wat schrijf! Als zelfbenoemd laagschedelige weet het trolfiguur KK zich niet te beheersen. Van goed fatsóen heeft het geen kaas gegeten, laat staan van basisbegrip van respectvol met elkaar omgaan in een geciviliseerde samenleving.
Ik zou graag wat cijfers willen hebben bij dit (populistisch) praatje. Een bevolkingsgroei van ruim 200.000 door (arbeids-)migratie. Hoeveel daarvan gingen in een slachthuis werken? hoe veel daarvan werken onder erbarmelijke omstandigheden? en met welk aantal wil Klaver de migratie dan beperken? 1000, 10.000 of 100.000 Hier in de gemeente worden er gewoon hotels opgekocht om arbeidsmigranten te huisvesten en ze werken in fabrieken samen met Nederlandse collega's onder Nederlandse voorwaarden. De Polen in de bouw werken voor een prima uurloon, en voor de expats rond Amsterdam en Eindhoven zal het ook allemaal wel prima geregeld zijn. Waar hebben we het over?
Zonneschijn: Waar we het over hebben? Gemeenten die hotels opkopen om arbeidsmigranten te huisvesten? Dat is een taak en zelfs een plicht van de werkgever! Ze werken in fabrieken samen met Nederlandse collega's onder Nederlandse voorwaarden? Ze werken onder de voorwaarden van het uitzendbureau in hun thuisland! Niet zelden een dependance van het Nederlandse uitzendbureau! De Polen in de bouw werken voor een prima uurloon? Dan kun jij ongetwijfeld vertellen hoe hoog dat uurloon is. Laten we over de arbeidsomstandigheden en verdiensten van expats maar zwijgen. Die zijn niet te vergelijken met de arbeidsomstandigheden en verdiensten van arbeidsmigranten! Uw vragen over aantallen en dergelijke hebben geen ander doel het verhaal van Klaver onderuit te halen zonder dat u moeite doet om die cijfers zelf te verifiëren> Zonder zelfs maar moeite te doen de uitbuitingsverhalen te zoeken bij bijvoorbeeld rapportages van de vakbonden! Die zijn er legio!
@Vuurrood, bedrijven kopen de hotels op, niet de gemeente. En ja er zijn er die via uitzendbureaus werken, maar echt niet iedereen. En wat verdient een Poolse bouwvakker, ik zou zeggen, vraag eens een offerte op, genoeg Polen die inmiddels rechtstreeks voor de klant werken. En je doet hetzelfde als Klaver, je haalt de extremen er uit, maar om hoeveel gevallen op het totaal van de ruim 200.000 gaat het hier? en waar kan ik die vinden dan?
Sunshine, wat is er mis met jou en je ranzige kameraden? De zoveelste onderbuikse rechtse riedel, zoals gewoonlijk hier, op Joop zelfs, een serieuze gedachtenwisseling vervuilend. Het wordt per dag erger. Ik ben niet meer van plan om deze nare stroom van guurrechtse leugens te weerleggen. Het lijkt wel of Geen Stijl en Voorpost hier de teugels hebben overgenomen. Meer woorden wil ik er nu ook niet aan vuil maken. Want dat is parels voor de zwijnen werpen!
@Hannes, lekker makkelijk. Geef dan zelf eens antwoord. Hoeveel van de 200.000+ migranten vorig jaar werken nu onder erbarmelijke omstandigheden. En met welk aantal wil Klaver de migratie met deze stok verminderen? En welke leugens dan? ik kan me overigens van jou de laatste inhoudelijke reactie niet eens herinneren, alleen mopperen op guur rechts. Even op je profiel gekeken, de laatste 20 zijn niet inhoudelijk (?)
@Hannes, "Meer woorden wil ik er nu ook niet aan vuil maken." Was het maar waar, want veel verder dan een beetje schelden op rechts kom je over het algemeen niet. De vraag van Sunshine is zo gek nog niet. Heeft Klaver het dan naast die werknemers in de slachterijen het dan ook over de vele migranten die werkzaam zijn in de zorg, in de schoonmaak en in de horeca? Het gaat om 800.000 mensen. Wil Klaver net als de SP een tijdelijke stop op arbeidsmigratie? En hoe dan?
Zo te horen is Klaver zichzelf moed aan het inpraten. En te oordelen aan in hoeveel provincies de PvdA GroenLinks als een baksteen laat vallen tijdens de onderhandelingen, is er in de provincies niet veel liefde tussen de twee partijen.
"De uitslagen geven toch cijfermatig iets heel anders weer..." Welke uitslagen. Zoals het er nu naar uit ziet gaat PvdA in veel provincies regeren zonder GroenLinks.
@onyxcumulus. Je realiseert je hopelijk wel dat zowel GL als de PvdA procentueel tov vier jaar geleden verloren hebben (ook minder zetels in de provinciale staten)? Ze winnen in de Eerste Kamer een zetel vanwege de restzetel berekeningen, niet vanwege een groei in stemmenpercentage.
Je voelt de onmacht van Klaver. Hij kan roepen dat de macht kan grijpen na Rutte. Maar hij heeft het niet over de BBB. Want hoewel de coalitie gedecimeerd wordt, pakken GL en PvdA niet bovenmatig veel winst daar van. 27 zetels lijken leuk maar tien jaar geleden had de PvdA alleen al er 38. BBB is degene die wel de macht kan grijpen. “Rechts heeft er belang bij om te doen alsof er een grote kloof is tussen klimaatactivisten en arbeiders Dat moeten wij bij elkaar brengen”. Leuk dat geklaag dat rechts stoute dingen zegt maar hoe dan wel? De opkomst van BBB kan men makkelijk zien dat deze kloof enorm is. Jaren geleden riep Klaver al dat GL onzichtbaar was in bedrijfskantines en dat dit moest veranderen. Het roepen is het niet oplossen. Waar blijft Klaver zijn realistische energieplan? In Klaverland mogen de zonnepanelen en molentjes, tijdens een donkere, winstille koude winter, voldoende vermogen leveren. Ook is er waterstofgas genoeg. De realiteit is dat waterstofgas maar 30% efficiënt is en warmtepompen vooral dan moeten kunnen draaien. Dus ook als panelen en molentjes dus nauwelijks werken (Dat is geen samenzwering van grote bedrijven). Een warm huis wordt onbetaalbaar met Klaver zijn plannen. De sluiting van kerncentrales heeft de stroomprijs in Nederland met wat centen laten stijgen. Kernenergie is wel de CO2 lage energiebron die ook in het windstille donker blijft werken.
Zo'n 30 jaar geleden hadden ze helemaal niets..als je toch gaat vergelijken....
@onyxcumulus: in dertig jaar is een hele generatie vervangen. Maar in tien jaar niet. Het grootste deel van de toenmalige achterban, is er nog steeds en nog steeds potentieel.
Vrije: Jij schrijft: De sluiting van kerncentrales heeft de stroomprijs in Nederland met wat centen laten stijgen. Kernenergie is wel de CO2 lage energiebron die ook in het windstille donker blijft werken. De KW/h prijs van stroom opgewekt met kernenergie is altijd fake geweest! Er is nooit de werkelijke kosten van kernenergie voor stroomopwekking doorberekend in de KW/h prijs! Door de belastingbetaler wordt geld afgedragen voor een potje geld nodig voor de latere ontmanteling van de kerncentrale! Er is nooit berekend wat de prijs is van uraniumdelving en wat dat aan schade veroorzaakt! Nog steeds worden de kosten van opslag radioactief afval niet meegenomen in de KW/h prijs! Ga eens bij de COVRA kijken hoe groot die opslag inmiddels is! Verdiep je eens in de budget en bouwtijd overschrijding van in aan bouw zijnde centrales alleen al in Europa! En dan jouw adoratie voor de BBB. Verdiep je eens in de doelstelling , partijprogramma en de woorden van van der Plas. De BBB belazerd de boel! Ik geeft toe, de agro industrie, de vee industriëlen, de kippenstapelaars, hebben op geniale wijze een zetel bemachtigd in de Provinciale staten. In de meeste waterschappen zijn ze zelfs de leidende partij. Terwijl zij gewoon de oprichters van de BBB zijn. De protesten van boerenterroristen werd door hen betaald! De slogans bij deze manifestaties door het marketingbureau van de agro industrie bedacht! Een warm huis is voor veel mensen nu ook onbetaalbaar. Hoe zou dat komen?
Ik denk dat Klaver de BBB vergeet. Daarbij de aantrekkelijkheid van GL overschat. BBB ( eventueel samen met Omtzigt ) zijn bezig om de traditionele partijen ( links en rechts) een stukje uit te dunnen.
Groen Links en de Partij voor de Armoede zijn helemAAl niet links. Groen Rechts heeft de studiefinanciering helpen afschaffen en nu helpen ze weer mee de pensioenfondsen af te schaffen. De Partij voor de Armoede is al niet meer links sinds Wim Kok het stokje overnam. Het kabinet VVD - PvdA liet dat duidelijk zien. Tijdens de campagne werd het een gevecht tussen VVD en PvdA. De VVD stemmers wilden geen PvdA in de regering en de PvdA stemmers wilden de VVD uit het kabinet houden. Maar wat besloten ze? Om samen te gaan. Maar DAT was niet de bedoeling. De zogenaamd linkse partijen (incl SP) weigeren keihard om de bevolking uit te leggen waar de rechtse (= liberale) partijen mee bezig zijn: stiekem van Nederland weer een n a c h t w a k e r s s t a a t maken. Wie zwijgt, stemt toe, luidt het gezegde.
Hoezo nachtwakers gaat? Onder de regeringen van Rutte zijn de overheidsdiensten alleen maar uitgedeid. En de VVD heeft anders veel stemmen binnengehaald, meer dan GL en PvdA.
De PVDA is wel hofleverancier van de PVV geworden in een aantal 'volkswijken' waar eerst de SP die kiezers had na de nederlaag van de PVDA in 2002 en de ineenstorting van de LPF in 2002/2006 Een nachtwakersstaat valt wel mee, er is een sociaal stelsel(dat niet optimaal functioneert) alleen laat de VVD zien wat niet liberaal gedachtegoed is op een aantal dossiers.
Dat zal de bevolking ook nooit zo door links uitgelegd worden, omdat men niet langer streeft naar een nachtwakersstaat die het economische proces op zijn beloop laat, zoals bij John Locke en Adam Smith. Zoiets heeft in Nederland alleen een aantal decennia in de 19e eeuw bestaan: het “laissez-faire’’ van het klassieke liberalisme. Na de veranderingen die doorgaan voor neoliberalisme wil de overheid o.a. marktwerking (met bijbehorende individualisering) actief aanjagen, monopolies breken, prijsafspraken tegengaan enz. Markten worden selectief vrij gemaakt voor de bevordering van de mondiale circulatie van kapitaal, en daarbij is een selectief sterke staat nodig. Nergens heeft neoliberalisering geleid tot het kleiner worden van de staat. Wel tot een transformatie van de staat in de richting van een regulerende en monitorende staat i.t.t. een nachtwakerstaat. Een van de weinige overeenkomsten is dat men weg wil van een verzorgingsstaat die intervenieert. Concrete plannen van GL/PvdA om beschaving weer boven de markt te laten uitgaan heb ik inderdaad nog niet gehoord. Wel vage beloftes.
Sorry dat ik besta?! Het feit dat je dat zelf roept geeft aan dat zo'n Groot Wassink van GL blijkbaar nog vele malen meer fun subsidie mag geven aan clubjes die 'links' gedachtengoed omarmen. Zielig is links al lang niet meer, links is op z'n tijd wel sneu. Dat komt doordat men niet weet wat de eigen doelgroep is.
De door u aangehaalde meneer is toch degene die de hem onwelgevallige rapporten in de onderste bureaula liet verdwijnen?
Ik raak niet bepaald geïnspireerd door zo'n verhaal. Maar goed. Het maakt hem niet uit wat mensen vinden.
“Dat betekent dat er minder arbeidsmigranten naar Nederland zullen komen. Niet vanuit een xenofoob idee, maar omdat het schandalig is dat er bedrijven zijn – vooral slachthuizen bijvoorbeeld – waar bijna alleen nog maar arbeidsmigranten onder erbarmelijke omstandigheden werken.” Dus GL wil minder migratie omdat men migranten tegen uitbuiting te beschermen. Dit geitenpaadje is schijnbaar nodig om als 'goed' mens toch tegen migratie te kunnen zijn. Het lijkt sterk op de manier waarop het CDA ook wat bijbel passages nodig had om hun migratie beperkende visie te kunnen rechtvaardigen.
waar bijna alleen nog maar arbeidsmigranten onder erbarmelijke omstandigheden werken.” Jij vindt dit een geitenpaadje om als "goed" mens tegen migratie te zijn? Wat vindt jij dan van onder erbarmelijke omstandigheden werken? Goed idee? Om arbeidsmigranten tegen deze praktijken te beschermen geef jij het de kwalificatie "geitenpaadje"! Dat vind ik dan weer schaamteloos!
@Vuurrood Ja, je zou immers ook gewoon de arbeidsomstandigheden kunnen verbeteren. Dat zou veel logischer zijn. Daarom is het een drogreden van GL.
@vuurrood Prima om de arbeidsomstandigheden te verbeteren en uit uiting te voorkomen. Maar het buiten houden van arbeidsmigranten om ze hier tegen te beschermen is een hele slechte oplossing. Ten eerste omdat er zeer weinig nederlanders zijn die dit werk willen doen en omdat de situatie voor de arbeidsmigranten nog altijd beter is dan de situatie waarbij ze in het land van herkomst blijven. Zowel financieel als qua omstandigheden. Dat is geen reden om het in Nederland niet te verbeteren maar het toont wel aan dat het niet in het belang is van de migranten om ze dan maar niet te laten komen.
Mening: Maar de arbeidsomstandigheden voor arbeidsmigranten worden niet verbetert! Werkgevers vinden altijd weer geitenpaadjes om ook maar geen stuiver uit te hoeven geven voor verbetering. Tot het opzetten van uitzendbureaus in het land van herkomst van de migranten. Met uiteraard de arbeidsvoorwaarden en beloning zoals die gelden in dat land. Werkgevers gaan zo ver in hun uitbuitmethodes dat deze migranten de hoofdprijs betalen voor huisvesting. Uiteraard "verzorgt" door de werkgever! Jozias2: Omdat Nederlanders dat werk niet willen doen? Omdat Nederlanders niet dat werk willen doen tegen de beloning die arbeidsmigranten voor dat werk krijgen! het is in het belang van arbeidsmigranten dat ze dezelfde rechten, plichten en beloning als Nederlandse werknemers krijgen. Desnoods met harde hand afgedwongen bij de veel te grote aantallen werkgevers!
@vuurrood Nee hoor, ook met een goede beloning is er werk waar veel Nederlanders voor bedanken. Er is een schaarste aan arbeidskrachten. Je kunt er wel vanuit gaan dat werkgevers een geitenpaadje vinden maar zo kun je alles terzijde schuiven. De vraag waar u aan voorbij gaat is of een pool beter af is door in Polen te blijven en daar werkloos te zijn of onder nog slechtere omstandigheden te werken voor een fractie van hetgeen hij in Nederland kan verdienen. Dan kun je moreel verheven stellen dat het hier goed geregeld is maar in wiens belang?
Doet mij een beetje denken aan de Iraakse minister van informatie tijdens de golf oorlog. “Everything is Under control”
Het zo mooi zijn dat Klaver de hand eens zou uitsteken naar wat hij 'slecht' rechts noemt om samen te knokken voor een samenleving die door individualisering en polarisatie kapot wordt gemaakt. Zowel links als rechts dragen daaraan bij. Een echte politiek leider durft te zeggen dat hij voor iedereen knokt.
Ah, de draai over het migrantenvraagstuk komt in beeld: Het gaat nu nog even alleen over omstandigheden, maar let op... Want dat iedereen altijd welkom zou moeten zijn begint nu tocb wel te knellen Daar win je geen zieltjes mee. En twee: De mooie draai om 'arbeiders' terug te winnen. Too little, too late, die komen echt niet meer terug bij een elite partij als GL, en zolang dat linkse dedain over dom en bejaard, en lager opgeleid door blijft klinken zal GL ook met de PvdA, die haar eigen in memoriam al geschreven heeft door de samenwerking, nooit de benodigde meerdeheid halen.
Als ik jouw reactie zo lees is de kwalificatie van dom voor rechtse lieden nog te goedaardig. Het is kwaadaardig dom rechts!
Vuurrood, waarom niet meer inlevingsvermogen proberen op te brengen? We zullen het in Nederland toch samen doen.
De PVDA is inmiddels de hofleverancier van de PVV geworden in gemeenten waar de PVV sterk in de gemeenteraad kwam zoals in Almere. De traditionele achterban van de PVDA is daar in die gemeente naar toe gegaan, alleen wilde de PVV de bekendste stemmers op die partij dan weer niet op de kandidatenlijst zetten, want te bekend van de Tv in negatieve zin, waar onze premier in 2016 tijdens een interview in de krant met Asscher nog naar verwees. Asscher nam daar geen afstand van, en was in de periode van de negatieve TV actief in de gemeente Amsterdam.
@Vuurrood Ai de waarheid doet pijn. Beter iets meer de ramen openzetten en minder vuurrood worden, en eens nadenken over de inhoud. Doen!.
KK: iets meer notie nemen van de werkelijkheid in dit land, veroorzaakt door domrechts, zou jouw sieren!
Klaver doet mij denken aan de minister van defensie in Irak 1990 toen de Amerikaanse tanks de straten van Baghdad inreden en de standbeelden van Saddam Hoessein omvergetrokken werden en deze man riep dat het Hoessein regime aan de winnende hand was
Goed betoog. Nederland is volledig klaar met Rutte en diens VVD... Populisten kunnen onmogelijk hun propaganda waar maken. Immers, hun populariteit drijft op opgekropte frustratie. Nemen ze deze bron van frustratie weg (wat altijd mislukt) dan is hun populariteit ook meteen verdwenen. Nee, links heeft Nederland écht iets te beiden. Fatsoenlijke arbeidsomstandigheden en voorwaarden voor iedereen. Of wil je dat aan die bedrijfslevenknuffelaars van de VVD of het CDA overlaten? Groene politiek voor een beter leefomgeving. Voor iedereen.
Ik heb zo'n donkerbruin vermoeden dat Ongelijk al fatsoenlijke arbeidsomstandigheden en -voorwaarden heeft. Maar rupsje nooit genoeg gunt dat niet aan anderen
En wat doet GL dan voor betere arbeidsomstandigheden? In welke kantines, waar ze heen zouden gaan, zitten ze dan? Gewoon holle retoriek, zoals altijd.
Dank voor de bijval. Doet goed te weten dat er nog mensen zijn met rechtsvaardigheidsgevoel, nietwaar? Maar goed, lees het partij programma. Verder, rechts heeft de afgelopen decennia zich sterk gemaakt om de sociale voorzieningen in dit land tot beneden het minimum te reduceren. Anders hadden we immers geen werkende armen, bittere armoede etc gehad natuurlijk. Zonder rechts geen tweedeling. Een idelogisch uitgangspunt van rechtse partijen, tweedeling.
Het feit dat je moet propageren dat je zelfverzekerd bent is veelzeggend.
Hm of nu juist heel krachtig. Bij recht is zelfreflectie non existent bij links te veel. En dat moet ophouden.
Mening, vind ik niet. Links is erg voorzichtig om de waarheid te zeggen. Want voor je het weet krijg je het verwijt te demoniseren. Alsof links met een gun rond loopt en alles wat ze niet zint afknalt. Of je krijgt het ultieme bewijs van de eigen kleinheid: 'voel je je soms beter dan mij'. Het soort taal dat je snackbars doet mijden op avonden dat de plattelandsbevolking in de stad is. Links moet net als rechts van zich afslaan, in figuurlijke zin natuurlijk. Al die voorzichtigheid doet de mannen aan de andere kant van de scheidslijn denken dat ze gelijk hebben. Je ziet het hier op Joop. De onbetaamlijke domheid van sommige lieden waar je eigenlijk niets van mag zeggen. Waardoor je steeds in de rol van de goedbedoelende leraar moet schieten, om aardig en begrijpend te blijven. Sommigen kunnen dat . Ik ga geen namen noemen, ze weten wie ik bedoel. Ik heb daar respect voor. Bijna nooit een onvertogen woord. Daar neem ik mijn petje diep voor af. Ikzelf heb geleerd om eerst een kopje thee te gaan drinken of een boterhammetje te eten om alle primaire neigingen te neutraliseren. Dus goede les van Klaver, of je hem nu mag of niet. Sta er boven, maak je punt. En wie niet wil luisteren en zich dom houdt-je kent ze wel, degenen die ondanks alles in dezelfde groef blijven hangen - jammer dan. Paarlen voor de zwijnen. We zijn hier niet om ontwikkelingswerk te doen.
@Palipka Bij links is moraliteit inderdaad vaak leidend bij beleidsbepaling en uitvoerbaarheid ondergeschikt gemaakt daaraan. Met helaas soms tot gevolg een moralistisch correct maar onuitvoerbaar beleid (bijv. migratie). Rechts denkt over het algemeen meer in modellen en dat heeft dan vaak tot gevolg een uitvoerbaar maar voor het individu soms dramatisch beleid (bijv. toeslagen affaire). Dit zijn grove generalisaties van rechts en links uiteraard. Dat Omtzigt uit de coalitie is gewerkt kwam o.a. doordat hij ook de menselijke maat in het beleid wilde doen terugkeren. Dus niet alleen model denken maar ook kritisch kijken naar de gevolgen voor het individu.
" We zijn hier niet om ontwikkelingswerk te doen" Waarom niet? Verheffing moet toch altijd gestimuleerd worden?
@Palipka Moaw... vwb zelfreflectie is links nou niet echt het sterkste voorbeeld: Ze heeft veelal een opvoedkundige mening naar de rest vh land, kijkt snel neer op andere meningen, kwalificeert ze dan snel in verdachte hoek etc. Neem nou alleen al hier de reacties op de verkiezingsoverwinning van BBB...
SP verhaal!
Inderdaad. De SP krijgt altijd veel kritiek op het standpunt rond arbeidsmigratie vanuit links-liberale hoek. Nu neemt het links-liberale GL dit standpunt kennelijk over. Opmerkelijk. Ander punt: GL heeft onlangs samen met de PvdA voor versterking van de militaire samenwerking met apartheidsstaat Israël gestemd. In hoeverre kunnen we deze partijen nog tot links rekenen?
Mark Huysman Eerder wilde ik al zeggen; in Amerika noemen ze de democraten ook links. Ik slikte het nog maar even in. Maar hier is hij dan.
@Mark Ja Mark, de GL draai over migranten is wel de meest doorzichtige, en vooral niet bekennen als GL dat je een wel heel naief wereldbeeld en standpunt daarover had. Wie had het altijd over 'draaien' als t over andere politieke leiders ging? Rasopportunist en populist.
KK: Jouw onderbuikgerommel over GL in het algemeen en dhr.Klaver in het bijzonder is algemeen bekend. Wat is jouw "wereldbeeld" over arbeidsmigranten en de omstandigheden waaronder deze werken en uitgebuit worden? Wacht....die kan ik eigenlijk zelf wel invullen. Daar heb jij helemaal geen beeld bij zolang het jouw niet overkomt!
Vuurrood, Nee, dat hoef ik niet. Ik heb het al jaren geprobeerd uit te leggen. Mark wordt dus wel gelezen en dat is mooi! De SP is weggezet met dezelfde argumentatie als racistische partij. Ik ben ook bepaald niet vriendelijk aangepakt…
Je kunt Klaver niets kwalijk nemen. Op het juiste moment, als de concurrent op links wankelend zijn verloren zetels telt, maakt hij van het intellectueel vacuum daar gebruik de tent over te nemen. Nog even het juiste moment afwachten om de fractievoorzitter aldaar het politieke mes in de rug te steken en de overname is gefikst. Zijn fantasie om daarna toekomst te zien in de Groene Sociaaldemocratie is inderdaad op zijn plaats in 'Waanzinnig Land'. Die arbeider die hij noemt (die blijkbaar plotsklaps weer bestaat) gaat echt niet mee in de carnavalstocht van juichende grachtengordelaars die op de maat van Boudewijn de Groot's Land van Maas en Waal met LBH+nogwat vlaggetjes zwaaiend, wenend slavernij-excuses aanbiedend, en met herschreven Roald Dahl-boekjes wapperend, achter elke boom een racist vermoedend, asielzoeker aaiend, bierverbiedend, gender-jammerend een doelloos rondje binnenstad doen. Die is het zat, gelooft er niets meer van en zit op rechts en die blijft daar.
Uitstekend verwoord! Trouwens, wie werkelijk zelfverzekerd is, hoeft dat niet zo expliciet te benadrukken, die heeft dat niet nodig. Ofwel, Klaver probeert zichzelf moed in te spreken, want niks wijst erop dat dít links een toekomst heeft.
Regelrechte onzin! Jij kunt solliciteren als plaatsvervangend komiek bij ON!
Kit, wat een agressie dicht jij je politiek tegenstanders toe. Messen en in de rug steken. Je zou juist blij moeten zijn dat GL net als eerder de PvdA na denkt over arbeidsmigratie. In plaats van dat inzicht toe te juichen vind jij een reden om hen af te wijzen.'Wat een kleinburgelijke benauwdheid. De dogma' s, de politieke vooroordelen, zijn blijkbaar nog steeds sterker aanwezig dan je politieke en pragmatische vernuft.
Tja, de arbeider bestaat zeker wel, de vakbonden staan weer op de kaart, als arbeider achter het grootkapitaal aan hobbelen is zonde van de tijd. Meer dan 10 jaar neoliberalisme bewijst het NL is een puinhoop in menselijk opzicht.
@Vuurrood Ja, t doet pijn.Maar wellicht toch nog maar even goed t stukje van Kit tot u door laten dringen. GL, een populistische partij voor een elite die graag de wereld voorhoudt hoe ze moeten leven, en nu z'n knopen telt. Te doorzichtig.
@vuurrood 'Regelrechte onzin! Jij kunt solliciteren als plaatsvervangend komiek bij ON! Waarom is het dan onzin?
De enige constante factor is dat links zich inzet voor een sociaaldemocratische/socialistische (linkse) economische politiek met grote overheidssteun voor economisch zwakkeren en is tegen de volledig vrije mark, i.c. het recht van de sterkste. Alles wat rechts is over een kam scheren kan ik ook. Bij Domrechts Nederland is achterlijkheid een deugd, wordt ongeïnformeerdheid gekoesterd, domheid gevierd, zijn imbecielen heilig, leugens feiten en feiten leugens.
KK: Lees wat APjansen hier schreef en probeer dat eens te begrijpen! Hoewel ik betwijfel of domrechts ook maar het vermogen heeft om iets te begrijpen.
@ Kit: Je beschrijft niet onverdienstelijk beeldend een natte droom van rechts.
Klaver reageert razendsnel met zijn collateral damage artikel n.a.v. de berichten in de media over de komende scheiding tusssen GL en de PvdA. Maar lijkt mij een beetje mostert na de maaltijd.
'“Dat betekent dat er minder arbeidsmigranten naar Nederland zullen komen. Niet vanuit een xenofoob idee, maar omdat het schandalig is dat er bedrijven zijn – vooral slachthuizen bijvoorbeeld – waar bijna alleen nog maar arbeidsmigranten onder erbarmelijke omstandigheden werken.”' Hier kan ik het alleen maar mee eens zijn, stel eisen aan werkgevers dat ze hun zaken op orde hebben en dat ze deze mensen fatsoenlijk behandelen.
Positief dromen is altijd goed, maar is Klaver al wakker geworden na de provinciale statenverkiezingen of droomt hij nog steeds. Lijkt op het laatste.
Het progressieve front staat aan de vooravond van de zege en hoeft zich aldus geen schaamtegevoel aan te laten praten door het conservatief-reactionaire, reeds kapseizende smaldeel. Tevens draagt mevrouw Kaag, als heldere beleidsvrouwe, bij aan een integerder en zuiverder politiek klimaat.
'Het progressieve front staat aan de vooravond van de zege en hoeft zich aldus geen schaamtegevoel aan te laten praten door het conservatief-reactionaire, reeds kapseizende smaldeel. ' Waar blijkt dat uit?
Inderdaad, het onreine gedeelte van rechts hapt nu al in het slik wegens inwendige schermutselingen om het leiderschap.
Ik geniet altijd enorm van de bijdrage van Hannes! Volslagen uit de lucht gegrepen en feitenvrij maar zeer mooi omschreven!
"Tevens draagt mevrouw Kaag, als heldere beleidsvrouwe, bij aan een integerder en zuiverder politiek klimaat." Zelden zo hard moeten lachen als toen ik dit las.
Klaver doet het ook vrij goed. Aangezien het neoliberalisme van de VVD mislukt is, is er ook weer ruimte voor een sociaaldemocratisch geluid.