Kindermisbruik herkennen is niet zo simpel

Het misbruik in de kinderopvang laat zien hoe actueel en belangrijk goede kinderopvang is. Het is verschrikkelijk pijnlijk dat Robert M. zo lang ongestraft zijn gang kon gaan. De vraag ‘hadden we dit kunnen voorkomen?’ blijft dan ook in mijn hoofd en waarschijnlijk ook in dat van menig ander rondspoken.

Waarschijnlijk is het antwoord ‘nee’. Dit soort verschrikkelijke zaken kan je nooit helemaal voorkomen. Maar of we alles hebben gedaan om het risico op zulke drama’s echt zo klein mogelijk te houden betwijfel ik. Probleem is namelijk dat toezicht op dit moment niet adequaat is. Dat moet veranderen. De organisatie daarvan is een politieke verantwoordelijkheid. Alle reden dus om de handen in Den Haag uit de mouwen te steken.

Daarbij hoeven we gelukkig niet bij nul te beginnen. De wet kinderopvang regelt bijvoorbeeld al dat er goed opgeleid personeel op de groep moet staan. De GGD controleert de kinderopvangorganisatie, de gemeente is verantwoordelijk voor de handhaving van de wettelijke regels en kan ingrijpen wanneer de kinderopvangorganisatie zich niet aan de regels houdt. Op papier ziet het er dus goed uit, maar uit onderzoek blijkt dat, voornamelijk bij onaangekondigde inspectiebezoeken, geregeld die kwaliteitsregels worden overtreden.

Een kwart van alle gemeenten volgt het advies van de GGD inspecteurs niet eens op. Daar is wat aan te doen. Gemeenten kunnen verplicht worden om op te treden bij een handhavingsadvies van de GGD. Daarnaast zouden gemeenten het geld voor toezicht en handhaving van de kinderopvang hier ook verplicht aan moeten besteden. Dat is nu niet het geval en dus vragen om problemen. Het zijn twee voorstellen die kunnen bijdragen om de kwaliteit en de veiligheid in de kinderopvang te verbeteren. Twee voorstellen die net voor het kerstreces door de meerderheid werd verworpen. Maar in het licht van de huidige ontwikkelingen zou het goed zijn deze voorstellen opnieuw te overwegen.

De oplossingen die ondertussen de revu passeren (ook door mijn collega Kamerleden) zijn veel meer gericht op repressie dan het voorkomen van problemen. Zoals het meer screenen van mannen die in de kinderopvang werken en het invoeren van een meldplicht. Screening voor enkel mannen lijkt mij niet de oplossing, doe het dan bij beiden en ook het invoeren van de meldplicht is geen oplossing. Wat valt er te melden als je kindermishandeling niet herkend? Ga je dan maar melden voor de zekerheid? Wordt de enorme toestroom meldingen dan nog serieus genomen? Nee, maak de professional meer deskundig. Iedereen die met kinderen werkt moet leren kindermishandeling te herkennen en weten wat je er vervolgens mee moet doen. Klinkt logisch, maar dat is het niet. Mishandeling en vooral zedenmisbruik is enorm lastig te herkennen. Dat vergt scholing, zowel op de opleiding als daarna. Dat voorstel van de SP is wel aangenomen. Alleen de oplossing van de regering, het aanbod van een computertraining, is enkel pleisters plakken, geen structurele oplossing.

Nogmaals, het is maar de vraag of we zedenmisbruik in de kinderopvang kunnen voorkomen, maar de kans erop moeten we wel zo klein mogelijk houden. Het toezicht op de kinderopvang moet beter. Tegelijkertijd staat de kinderopvang enorme bezuinigingen te wachten. Dat leidt geheid tot nieuwe spanningen. We kunnen daarbij niet zorgvuldig genoeg zijn. Laten we onze kinderen en daarmee onze toekomst deze prijs niet betalen. Alle reden om daarom het toezicht nog eens goed tegen het licht te houden.