Kinderen worden steeds jonger puber

Het lijkt wel of kinderen op steeds jongere leeftijd in de puberteit raken. Begon het bij meisjes niet rond hun dertiende? O sorry, twaalfde? Wat zegt u? Elfde? Heb ik het mis, nog jonger? En hoe zit het bij jongens? Ook steeds jonger?

Bij ongeveer vijf procent van de erg vroege puberteit (dat wil zeggen voor 8 jaar bij meisjes en 9 jaar bij jongens) blijkt nu dat een genetische afwijking die via de vader wordt doorgegeven het probleem kan vormen. Niet leuk want als meisjes op hun zesde of zevende al borsten krijgen, dan is dat niet goed voor hun gevoel van zelfwaarde en ze worden vaker gepest. Meestal worden zulke kinderen daarom behandeld om de hormonen die de aanzet tot de puberteit geven te onderdrukken.

Maar hoe zit het met wat we de ‘normale puberteit’ noemen? Allereerst de verschijnselen van puberteit, want dat is meer dan borstontwikkeling bij meisjes en groei van de ballen en penis bij jongens. Het gaat verder gepaard met de groei van schaam- en okselhaar, snelle lengtegroei, jeugdpuistjes en bij meisjes met de eerst menstruatie en bij jongens met een zwaardere stem. Bovendien gaan de kinderen als volwassenen ruiken.

Maar nu die leeftijd nog even. In de jaren tachtig van de vorige eeuw kreeg men pas door dat de leeftijd waarop de puberteit begint steeds jonger werd. In de Verenigde Staten bleek uit onderzoek onder 17.000 meisjes dat het op dat moment 9,9 jaar bij witte meisjes was en 8,8 jaar bij Afro Amerikaanse meisjes. En sindsdien is het al weer veranderd , want elke tien jaar daalt de leeftijd van het begin van de puberteit met vier tot vijf maanden. Hetzelfde zien we bij jongens, maar die liggen een jaartje achter bij de meisjes. Waar moet dat stoppen?

Gedacht werd dat het komt doordat kinderen in moderne samenlevingen betere voeding krijgen, maar waarom komt er dan geen einde aan die steeds lager wordende leeftijd voor het begin van de puberteit? Zou het komen doordat kinderen tegenwoordig al op vroege leeftijd ook dikker worden? Daardoor zou namelijk ook de hoeveelheid hormoon (oestrogeen bij meisjes en testosteron bij jongens) toenemen. Inmiddels heeft onderzoek laten zien dat de puberteitsleeftijd omlaag gaat onafhankelijk van het gewicht. Ook is gedacht aan de veranderde voeding die steeds meer suiker en vet is gaan bevatten.

Omdat ook bij dieren een verstoring van de seksuele ontwikkeling is gezien, denkt men tegenwoordig aan milieufactoren. We hebben in toenemende mate te maken met stoffen in onze leefomgeving die hormonale ontwikkelingen verstoren, zoals de plastic zachtmakers (ftalaten) en de brandvertragers.

Je kunt je natuurlijk afvragen of het erg is dat kinderen vroeger ‘rijp’ worden, maar kinderartsen denken dat het misschien niet goed is als ze niet een onbezorgde rustige jeugd hebben om zich te ontwikkelen en dat ze op hun achtste zich als jonge dames en heren moeten leren gedragen. Daar zit iets in, maar er klinkt ook een licht moralistische toon.

Wat zorgelijker is, is dat sommige deskundigen denken dat er een verband zou kunnen zijn tussen die vroege puberteit en een grotere kans op kanker van de geslachtsorganen. Jammer dat ik uw zondag heb verpest met een stukje dat alleen maar zou moeten gaan aan het wonderlijke fenomeen van het steeds jonger volwassen worden, maar dat het uiteindelijk toch een probleem zou kunnen zijn.

Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Het vorige Gezonde Weetje van de Dag:  De sandwichgeneratie

Het nieuwe boek van Ivan Wolffers is: Het gezonde lifestyleboek