Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Kies voor een "ja, tenzij" systeem voor donorregistratie

  •  
08-08-2011
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
238 keer bekeken
  •  
BNNVARA fallback image
Dat Nederland een beleefder systeem overweegt dan volledige automatische registratie is geen reden om te beweren dat 'ja, tenzij' geen extra doneren oplevert. Een simpele wijziging van het registratiesysteem kan het aantal donororganen in Nederland enorm verhogen
Onlangs kwam ik bij een avondje televisiekijken toevallig het programma “Hollandse Zaken” tegen. Nu snap ik niet zo goed waarom dit programma zich maar op twee van de twaalf provincies van Nederland richt, maar voor de rest was ik aangenaam verrast door de inhoud van dit discussieprogramma. Wat mij betreft is het momenteel het meest interessante programma dat Omroep Max heeft voortgebracht.
Deze aflevering ging de discussie over orgaandonatie. Een debat met als belangrijkste vraag of organen ook op commerciële basis aangeboden zouden moeten worden. Voor- en tegenstanders werden gehoord, evenals mensen met ervaring als donor of orgaanzoekende. Het probleem is namelijk dat Nederland momenteel nog een groot tekort aan donoren heeft. En hoewel je sommige lichaamsdelen, zoals hart, hersenen of lever, bij leven moeilijk kan missen, is het afstaan van een nier in sommige landen relatief gebruikelijk. In Pakistan of Iran kan je tegen vergoeding een nier afstaan. Deze nieren worden vervolgens voor behoorlijke bedragen aangeboden, maar zijn wel makkelijker te verkrijgen dan een wachtlijstnier in Nederland.
Het debat ging dus vooral over de morele vraag of betaalde donatie wel of niet aanvaardbaar was. Het voordeel ligt voor de hand: er komen meer nieren beschikbaar, zodat meer mensen sneller geholpen kunnen worden. De bezwaren zijn meer van ethische aard. Hoe rechtvaardig is het als de kans op een donororgaan vooral een kwestie van geld wordt? En hoe vertrouwen we erop dat mensen die hun orgaan verkopen, dat niet uit pure wanhoop moeten doen?
Wat ik echter miste in de discussie was een reflectie op het Nederlandse donorsysteem. De situatie werd zo voorgesteld alsof er maar twee opties waren: commerciële orgaandonatie of het huidige systeem. En dat terwijl er ook een derde alternatief is, namelijk de overstap van naar actieve “ja, tenzij” donorregistratie.
In het huidige systeem zijn alleen mensen die die zich expliciet als donor hebben laten registeren ook daadwerkelijk donor. Dit systeem is bekend als “opt-in”, ook wel bekend als “passieve registratie”. Mensen moeten zichzelf als donor inschrijven, vanuit het register wordt geen actie ondernomen. Een andere optie is “ja, tenzij”, of “actieve” registratie. In een dergelijk systeem wordt iedere bewoner actief benaderd met de vraag om donor te worden en alleen als je bezwaar maakt, wordt je niet in het donorregister opgenomen. De varianten hiervan wisselen een beetje per land.  De Nederlandse variant is Actieve Donor Registratie (ADR) en werkt zoals hiervoor omschreven. Dit systeem is dus nog wat vriendelijker dan volledig automatische registratie, waarin een burger niet meer actief naar haar voorkeur gevraagd wordt. Dit systeem is bijvoorbeeld in Oostenrijk ingevoerd, en vereist dat burgers helemaal uit zichzelf de moeite nemen om zich uit te schrijven, zonder ze hiervoor nog actief te benaderen.
ADR kan aanzienlijk meer donoren opleveren. Er zijn namelijk genoeg mensen bij wie de overweging om donor te worden niet opkomt, die het vergeten te regelen of die het gewoonweg teveel moeite vinden om erover na te denken. Dit zijn allemaal potentiële donoren die nu bijna uit een soort onverschilligheid niet geregistreerd staan. In landen met een automatisch donorregistratiesysteem is het registratiepercentage dan ook meer dan het dubbele van dat in landen met actieve registratie. Uiteindelijk kan dit leiden tot wel meer dan 50% meer beschikbare organen. Dat Nederland een beleefder systeem overweegt dan volledige automatische registratie is dan ook geen reden om te beweren dat het geen extra doneren oplevert.
Een simpele wijziging van het registratiesysteem kan het aantal donororganen in Nederland dus enorm verhogen. En dit zonder alle morele bezwaren die aan een commercieel systeem kleven. Mensen met bezwaren tegen donatie kunnen zich immers ten alle tijde nog uitschrijven en niemand is verplicht om donor te worden. De enige verandering zit hem in de standaard die we onszelf als natie opleggen, door de inspanning te verleggen van inschrijvers naar uitschrijvers. Maar ook dat lijkt me geen bezwaar. Met een nieuw orgaan kan immers een leven gered worden, ongeacht of dit bewust of onbewust is gedoneerd.

Meer over:

opinie, leven
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (22)

Florian2
Florian28 aug. 2011 - 20:49

IK ben eigenaar van mijn lichaam....NIET de overheid. Daarmee kan wat mij betreft NOOIT het geval zijn dat de overheid over MIJN lichaam beschikt. Schandalig dat u (voor de zoveelste keer) met dit soort waardeloze en makkelijke proefballonnetjes op de proppen komt. Verzin eens iets creatiefs in plaats van oude ideeën herhalen?

fred-eric
fred-eric8 aug. 2011 - 20:49

Het is best lastig. Ik dacht meteen 'Laat de vermeende donoren een extra stempeltje in hun paspoort krijgen of een soort ander ereteken'. Echter ook geld zal geen goed goed, want als ik het wel heb bepaalt nog altijd de familie na afloop hoe en wat. Wellicht dat het mogelijk is dat er een registratie komt waarbij de wens van de donor boven de wens van de familie stijgt, bij bepaalde onderdelen van het lichaam, bijv. wel de nieren en niet het hart o.i.d. En daarna een soort ere-kenmerk, zoals bij volle donorregistratie zonder dat familie later dit kan terug draaien een gouden wat dan ook. In ieder geval iets waar men trots op kan zijn. Ik persoonlijk zou er wel gevoelig voor zijn ben ik bang.

vanessa2
vanessa28 aug. 2011 - 20:49

Een donornier is ongeveer een miljoen euro waard. Dat zit hem in de nier-dialyse die je voorkomt, zo'n 80 mille per jaar. Een nier gaat veel langer mee dan die twaalf jaar, maar je moet er ook de transplantatie aftrekken en de medische verzorging en de cyclosporine die de afstoting tegengaat. Een dode heeft twee nieren: 2 miljoen, hiep hiep hoera. Het is dus ook niet vreemd dat de gezamenlijke zorgverzekeraars met geld rondstrooien om aan donornieren te komen. Er is een stichting voor voorlichting, en is een stichtinkje zus en een vereniging zo, waar veel geld heengestrooid wordt. De NTV, Eurotranspant, U kent het allemaal wel. Er worden rijkelijke salarissen rondgesproeid in dat wereldje. Ook de grote ziekenhuizen doen vanwege de poen en de status graag mee. Organen waar verlies op gemaakt wordt (harten) worden nauwelijks getransplanteerd, want een hartpatient gaat gewoon fijn dood en dat kost niks. U begrijpt het wel, in dit wereldje van goedhartigheid kun je er niet aan beginnen de donor ook wat geld toe te schuiven: nee dat moet gratis en als het aan dit gespuis ligt graag wettelijk verplicht behalve als U aangetekend en op Uw borst getatoo-eerd laat weten het niet te willen. Dat deze student en kakelaar dat zomaar overneemt doet me twijfelen aan zijn diepgang.

rene612
rene6128 aug. 2011 - 20:49

Het zou een vanzelfsprekendheid moeten zijn dat na je dood organen opnieuw gebruikt worden om anderen te laten leven.

Bernie2
Bernie28 aug. 2011 - 20:49

Ik wil niet dat mijn lichaam na mijn dood automatisch soort van eigendom wordt van een instelling als een ziekenhuis om er naar behoeven organen uit te slopen. Dacht het niet. Verder wil ik ook niet ten prooi vallen aan een falend overheidsbeleid dat er maar niet in slaagt mijn medelanders te enthousiasmeren voor orgaandonatie. Wat mij betreft wordt élke Nederlander, net als ikzelf, per meteen orgaandonateur. Maar wel uit vrije wil en niet omdat de wet dit zo regelt...

Sonia2
Sonia28 aug. 2011 - 20:49

Ik heb me door een student chirurgie eens laten voorlichten over hoe er met lichamen en lichaamsdelen gedoneerd aan de wetenschap wordt omgegegaan. Dat wil je niet weten. Ter informatie over orgaandonatie: Ze wachten niet eens tot je écht dood bent "De hersendood van mijn partner was nog niet eens vastgesteld of ik moest al overwegen of ik zijn organen wilde afstaan. Ik wil niet dat mijn familieleden zoiets moeten beslissen terwijl ik nog leef. Ik zei altijd dat ze alle organen van me mochten hebben, maar dan wel als ik écht dood ben. Maar daar kan niet op gewacht worden." http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/article/detail/1397589/2007/04/04/Ze-wachten-niet-eens-tot-je-echt-dood-bent.dhtml

BenJoosten
BenJoosten8 aug. 2011 - 20:49

"Ik ben de baas over mijn eigen lichaam", wordt hieronder enkele malen beweerd. Maar is dat ook zo? Misschien is ons lichaam wel de baas over ons. Een vrije wil hebben we immers al niet meer, volgens Dick Swaab. Gisteren had ik een ongelukje met mijn fiets, vandaag heb ik een stijf been. Al zou ik nu willen hardlopen, balletdansen of in de lotushouding zitten, mijn been wil het niet. Als ik dood ben, ben ik al helemaal niet meer de baas over mijn lichaam. Sterker nog, dan ben ik er überhaupt niet meer. Wie er op dat moment dan ook over dat ding (want dat is het dan geworden) wil beschikken, het is dan niet langer MIJN ding. Ik zou zeggen: iedereen die het dan nog kan en wil gebruiken, be my guest. Misschien is de lever niet meer je dat...

toshiba
toshiba8 aug. 2011 - 20:49

In een dergelijk systeem wordt iedere bewoner actief benaderd met de vraag om donor te worden en alleen als je bezwaar maakt, wordt je niet in het donorregister opgenomen Dit is niet juist. Het ADR voorziet in volledige registratie waarbij de voorkeur wordt geregistreerd. Ja /Nee of deels afstaan van organen. ADR levert nauwelijks meer organen op. Ministerie heeft dat al eerder onderzocht. De groep die bereid is tot donatie is nagenoeg bereikt. het grote gat zit nog in de mensen die wel willen doneren, maar niet mogen doneren vanwege hun levensachtergrond. Verder levert een aanzienlijke toename van donoren geen aanzienlijke vermindering van het probleem op. Meer dan 80% van de orgaan tekorten zijn nieren. De reden hiertoe is dat nieren een van de eerste organen die snel afbreken bij overlijden en al bij zwaar letsel te verduren hebben. Nieren laten zich maar moeilijk overzetten vanuit een overleden lichaam. De nier is dan vaak al verzwakt en zal niet goed functioneren. Daar is wel een oplossing voor: Donatie bij leven. We hebben ongeveer 1200 wachtenden op jaar termijn. 80% is voor nierpatienten. U kunt het uitrekenen. Als de nu al registreerde donoren een nier afstaan, is 80% van de wachtlijst zo weggewerkt. Daar hoef je geen duur en moeilijk controleerbaar systeem voor in t leven te roepen. Een systeem dat gegarandeerd vervuilt zal raken, met fouten tot gevolg. Verder is het zo, dat ondanks registratie, de arts altijd de familie raadpleegd. IN die zin helpt ADR ook niet echt veel. zie ook: http://hgroen.wordpress.com/2009/09/03/geen-actieve-donor-registratie-stichting-adr-verdraait-werkelijkheid/

toshiba
toshiba8 aug. 2011 - 20:49

Donatie is een gift, geen Plicht. Ieder mens heeft het recht om volledig over zijn eigen lichaam te beschikken. Ieder mens heeft ook het recht om zijn motieven en keuzes voor zichzelf te houden. Daartoe is niemand verantwoording schuldig jegens derden. Ik wens dat Recht te behouden. Dat betekent dat ik niet gedwongen willen worden om mijn keuzes en overwegingen openbaar te maken, laat staan dat deze geregistreerd worden. Donatie komt voort uit een innerlijke overtuiging die iemand op enig moment aanzet om Ja te zeggen. Nooit kan dit op enige wijze tot een plicht worden bestempeld. De beslissing hieromtrent dus ook niet. Daarmee is ook registratie, waarbij de beslissing feitelijk wordt afgedwongen ook niet gewenst. Ik wens mijn beslissing dan te nemen wanneer ik dat juist acht. en wanneer ik ook aan die beslissing toe ben. Ik wens geen mes op mijn keel te krijgen van de ADR voorstanders. http://hgroen.wordpress.com/2010/02/17/donatie-is-een-gift-geen-plicht/

Tarak
Tarak8 aug. 2011 - 20:49

"Er zijn namelijk genoeg mensen bij wie de overweging om donor te worden niet opkomt, die het vergeten te regelen of die het gewoonweg teveel moeite vinden om erover na te denken. Dit zijn allemaal potentiële donoren die nu bijna uit een soort onverschilligheid niet geregistreerd staan." Nee, Nee en Nee. Wanneer accepteren degene die zich zo thuisvoelen ter linkerzijde van het politieke spectrum eens dat mensen VRIJE burgers zijn en hun lichaam dus niet aan de staat toebehoort tenzij men aangeeft dat niet te willen. U doet net alsof het een heel normaal voorstel is dat de overheid over de lichamen van vrije burgers mag beschikken als ze overleden zijn, maar ik vind uw voorstel oprecht gewoon misdadig. Als mensen te laks zijn om zich te registreren is dat jammer maar dat betekent niet dat u of de overheid voor deze mensen moet gaan denken. Het geeft een volkomen scheve verhouding tussen overheid en vrije burgers weer. Het is voor mij onbegrijpelijk dat je zoiets totalitairs - want dat is het - kunt verdedigen. De overheid bepaalt wel even hoe mensen moeten denken en wat goed voor hen is: Bah. Dit is precies waarom linkse ideologieën atlijd uitmonden in dictaturen. De zogenaamde "nobele doelen" die principiële onrechtvaardigheden moeten rechtvaardigen. Dat klinkt dramatisch, maar dit is in mijn ogen een principiële zaak. Vroeger was ik orgaandonor, maar heb me nu laten uitschrijven nadat ik die hele orgaandonatielobby groep te opdringerig vond worden en ben nu geen orgaandonor meer. Ik was het aanpraten van schuldgevoel zat alsof het iemand anders z'n schuld is dat iemands organen niet functioneren. Als je een orgaanafwijking hebt, heb je een lastiger leven en ga je mogelijk eerder dood. Heel vervelend maar het aanpraten van enig schuldgevoel hierover aan wie dan ook is misplaatst. Ook heel eng is dat de orgaandonatie lobby de suggestie wekt dat je gerust met 1 nier kunt leven zonder daar last van te hebben en dat gezonde mensen makkelijk uit menselijkheid een orgaannier kunnen afstaan zonder hier verder klachten van te ondervinden en dat is gewoon niet waar.

2 Reacties
Florian2
Florian28 aug. 2011 - 20:49

WAUW!! Wat een fantastische reactie en samenvatting: mijn complimenten!!!!!!!!!!

robertvdheide
robertvdheide8 aug. 2011 - 20:49

sorry ,mn vrije tijd ,mn geld,mn levensinvulling ,mn pensioneringsdatum en nu ook mn lichaam dacht het niet ,en zeker niet gedwongen door de overheid altijd weer die jonge broekjes in de politiek zonder levenservaring die met deze onzinnige voorstellen komen mensen zouden niet rechtstreeks van school de politiek in moeten stromen ,maar eerst levenservaring opdoen anders krijg je van dit soort rigide verplichtingen ,,trouwens behalve mn organen word er ook al meegedeelt door de overheid in de erfenis die ik mn naasten nalaat alsof ik een appelboom ben die eigendom is van de overheid en gedurende zn hele leven geplukt en gesnoeit wordt bedenk gewoon een manier om het mensen uit vrije wil te laten doen ,,en dwang is nooit goed mbt welk onderwerp ook

Nachtegaaltje
Nachtegaaltje8 aug. 2011 - 20:49

De overheid wil helemaal geen eigenaar van je lichaam worden. Het netjes even invullen van een formulier is in dit voorstel voldoende om lekker met al je organen de kist in te laten gaan. Ik zou niet weten waarom je dat zou willen maar ook in dit voorstel mag je je totale lichaam zinloos laten wegrotten. Het invullen kost nog minder moeite dan hier een heel epistel te schrijven waarom dit voorstel blijkbaar zo verschrikkelijk is. Ik ben het overigens wel met u eens dat een mens over zijn eigen lichaam moet kunnen beschikken. Ik zou het als orgaandonor dan ook redelijk vinden dat mijn organen na mijn dood enkel naar mensen gaan die zelf ook bereid waren om organen te doneren! Als je zelf geen orgaandomor wil zijn moet je ook niet piepen als je zelf een orgaan nodig hebt.

1 Reactie
Tarak
Tarak8 aug. 2011 - 20:49

"Ik zou het als orgaandonor dan ook redelijk vinden dat mijn organen na mijn dood enkel naar mensen gaan die zelf ook bereid waren om organen te doneren!" Dat kunt u nu ook al regelen, kunt u gewoon een eigen verklaring voor open laten stellen, of zit nu echt alleen te wachten tot de overheid uw gebeden verhoort?

maclofty
maclofty8 aug. 2011 - 20:49

Vanaf het begin toen we de formulieren thuiskregen (heel lang geleden) heb ik aangegeven dat ik geen orgaandonor wens te zijn. Ook wil ik niets ontvangen als dat noodzakelijk mocht zijn. Dat is een instelling, net als een plaatje met foto (NVVE) die om mijn nek hangt, dat ik iedereen verbied om op mij reanimatie toe te passen. (wilsbeschikking) Dat is voor mij een levenswijze en heeft met geloof of iets dergelijks niets te maken, ik ben een overtuigd humanist. Het is de natuur die je gewoon aangeeft dat je uit moet stappen. zo simpel denk ik. ;-(( Zal wel uit de tijd zijn denk ik ;-((

1 Reactie
Bernie2
Bernie28 aug. 2011 - 20:49

Respect. Kwestie van vrije wil en dat moet kamerbreed aan de orde blijven. Zeker als het een hot item als orgaandonatie betreft.

[verwijderd]
[verwijderd]8 aug. 2011 - 20:49

Iedereen is baas over zijn eigen lichaam, dus zonder toestemming blijf je van een lichaam af, ook na de dood. En tegelijkertijd is het wel zuur dat er zoveel egoïsten rondlopen die na hun dood niets willen missen. Van mij mogen ze alles hebben. Ik ga er van uit dat ik niets meer nodig heb. En mocht het blijken dat het wel zo is, dan heb ik er zelf voor gekozen. Dat is dan meteen de tweede reden om dat "ja, tenzij" niet te willen: weet de overheid wel zo zeker dat er na de dood niets is? Stel je nu voor dat de overheid verminkte engelen en bengelen richting hemel en hel stuurt? Dan ben je mooi de Sjaak.

2 Reacties
BenJoosten
BenJoosten8 aug. 2011 - 20:49

"Stel je nu voor dat de overheid verminkte engelen en bengelen richting hemel en hel stuurt? " Nee hoor. Niet voor niets heeft zelfs de Katholieke Kerk uiteindelijk, na jaren van tegenstand, ingestemd met crematie: men herinnerde zich wat sommige theologen al lang geleden wisten, nl. dat Hij ervoor zorgt dat u en ik volkomen intact bij sint Petrus voor de poort staan.

JoopSchouten
JoopSchouten8 aug. 2011 - 20:49

Wie is Sjaak?

[verwijderd]
[verwijderd]8 aug. 2011 - 20:49

Deze discussie blijft maar terugkomen, terwijl het toch zo simpel kan zijn: kies voor wederkerigheid. Geen donorcodicil, dan ook geen recht op donororganen als je die zelf nodig hebt. Freeriders buiten spel. Probleem opgelost.

2 Reacties
Nachtegaaltje
Nachtegaaltje8 aug. 2011 - 20:49

Hear hear!

toshiba
toshiba8 aug. 2011 - 20:49

onhoudbare optie. Vb: Je bent net meerderjarig, nog niet nagedacht over donatie[wie doet dat op die leeftijd] en je blijkt ineens een orgaan door omstandigheden nodig te hebben. Wat te doen Piet? Ga je die persoon het recht ontzeggen omdat deze zich niet gerealiseerd heeft wat de consequenties zijn? Dat je iemand voor t leven veroordeeld of erger? Ander VB: Iemand die geen donor is, ontvangt wel en besluit daarna zelf ook volledig donor te worden. Nee piet, wederkerigheid werkt juist niet. Het is een vals moreel dilemma dat je neerlegt.