Joop

Kapitein Rob Jetten kiest een nieuwe koers

  •  
05-03-2019
  •  
leestijd 6 minuten
  •  
126 keer bekeken
  •  
Portretten Rob Jetten

© ANP

Jetten pleit niet alleen voor een sterke overheid die ingrijpt om het ontspoorde kapitalisme te temmen, hij houdt ook een pleidooi voor idealen
‘Jetten wil een miljonairstaks’, meldden de media opgewonden na de lezing die de nieuwe leider van D66 maandagavond gaf in de sjieke Haagse Sociëteit De Witte, een plek zo deftig dat tot twintig jaar terug de mannen en vrouwen er nog gescheiden werden. De NOS daarentegen, waar de redacteuren naar verluidt bij aanvang van hun dienst een geel hesje aan moeten trekken, legde in de berichtgeving de nadruk op een opmerking die Jetten bij nader inzien helemaal niet gemaakt had. Iets over homo’s en migranten waar de lezing verder ook niet over ging. En NRC constateerde dat alles wat Jetten voorstelde al in het regeerakkoord of partijprogramma stond.
Zo voldeden de media precies aan dat waar Jetten bij aanvang van zijn Kerdijk-lezing voorzichtig over klaagde. Hij zei blij te zijn dat hij nu eens de tijd en gelegenheid kreeg om een visie uiteen te zetten. Dat lukt niet in een paar tweets, de dagelijkse stroom van korte mediareacties of gesprekjes in talkshows.
De jonge partijleider begon zijn rede en zette de grootste aardverschuiving die D66 sinds Van Mierlo heeft meegemaakt in gang. In een half uur veegde hij de hele erfenis van Pechtold van tafel.
Rob_Jetten

© cc-foto: Martine van Bemmel / D66

Context is alles, zei Freek de Jonge in een van zijn laatste shows en dat geldt ook hier. De Kerdijk-lezing is vernoemd naar Arnold Kerdijk, een gedreven politicus uit de 19e eeuw die zich inzette voor sociale rechtvaardigheid. Bijvoorbeeld door de Rijkspostspaarbank op te richten waarbij arbeiders veilig konden sparen. Hij was ook oprichter van de Vrijzinnig Democratische Bond, een partij waar later zowel de PvdA als de VVD uit voort zijn gekomen. Het is vruchtbare grond voor de progressief-liberalen van D66 en een prima plek om een nieuwe stip op de horizon te zetten: daar gaan we heen.
Jetten begon met een anekdote te vertellen over Arnold Kerdijk die op de kop af 145 jaar geleden, op 16 februari 1874, aan de Goudsesingel in Rotterdam een bijeenkomst bijwoonde van het ‘Comité ter Bespreking van de Sociale Kwestie’. Dat was niet zo maar een comité en niet zo maar een kwestie. Het progressief-liberale comité bestond uit heren van stand en een paar handwerkslieden, en de kwestie betrof de manier waarop het kapitalisme het leven van grote delen van de bevolking verwoestte en hen in grote armoede stortte. Het spook van het communisme rammelde daardoor aan de poorten.
Op die dag werd het tegengaan van kinderarbeid besproken. Kinderen moesten toen nog tegen een hongerloon in fabrieken werken. Praktijken die we nu alleen kennen uit verre landen waar kinderen goedkoop onze kleding in elkaar naaien.
Het comité wilde de kinderarbeid aan banden leggen. Later dat jaar werd in de Tweede Kamer mede daardoor het Kinderwetje van Van Houten, aangenomen, een van de eerste sociale wetten van Nederland. Kerdijk maande het gehoor echter ook meer op te komen voor het recht op onderwijs. De leerplicht, het effectiefste middel tegen kinderarbeid, bestond nog niet.
De discussie ging echter over veel meer dan kinderarbeid. Er was onder liberalen sprake van botsende visies. Dat wordt duidelijk als je weet dat de aartsvader van het Nederlandse liberalisme, premier Thorbecke, de wet helemaal niet zag zitten. Hij vond dat ondernemers zelf maar een einde aan kinderarbeid moesten maken, daar hoefde de overheid zich niet mee te bemoeien. Betutteling, noemt de VVD dat tegenwoordig. Dat verschil van opvattingen was waar de strijd om ging.
Liberale dogmatici als Thorbecke vonden dat de overheid zich met zo min mogelijk zaken moest bemoeien. Waar doet het aan denken? Juist ja, aan premier Rutte. De man die toen hij met zijn eerste kabinet aantrad beweerde dat de overheid ‘schoongeveegd’ moest worden, die stelde dat de overheid ‘geen geluksmachine’ is, die geconfronteerd met ernstige discriminatiepraktijken bij sollicitaties stelde dat de overheid daar ‘niets aan kan doen’, dat gediscrimineerde jongeren zich maar moeten invechten.
Progressief liberalen als Kerdijk en Van Houten keerden zich tegen die opvatting. De overheid moest sociale rechtvaardigheid afdwingen.
Het is een fundamenteel verschil in opvattingen tussen waar de macht moet liggen: bij het kapitaal of bij de democratische overheid. Het is neoliberalisme versus sociaal-democratie. Jetten koos in zijn lezing partij voor het laatste en dat is een radicale koerswijziging ten opzichte van het oude D66 dat onder leiding van Pechtold een enorme ruk naar rechts heeft gemaakt.
Jetten pleit niet alleen voor een sterke overheid die ingrijpt om het ontspoorde kapitalisme te temmen, hij houdt ook een pleidooi voor idealen. Hij parafraseerde de beroemde uitspraak van Robert Kennedy: Some men see things as they are, and ask why. I dream of things that never were, and ask why not. De woorden van Jetten zijn eerlijk gezegd wat minder geschikt voor het citatenboek maar komen op hetzelfde neer: “Voor mijn generatie moet politiek weer de plek zijn waar grote idealen de drijvende kracht zijn van het debat. De plek waar verandering tot stand komt. Dat was het in de tijd van Kerdijk. Dat moet het nu weer worden, eens te meer.”
Dat is allemaal andere koek dan premier Rutte in 2014 op dezelfde plek verkondigde, de laatste keer dat de Kerdijk-lezing gehouden werd. Hij wilde de ‘collectieve drempels’ die zijn opgeworpen en die het individu naar zijn idee belemmeren, wegwerken. Het is de wereld van zijn favoriete schrijver Ayn Rand. Weg met het collectief, leve het individu. Waarbij het niet onbelangrijk is dat in die neoliberale denkwereld bedrijven ook worden gezien als individuen.
Jetten haalde daarentegen instemmend Jan Terlouw aan en diens harde kritiek op het neoliberalisme dat de maatschappij in zijn dodelijke greep houdt. Hij keerde zich, net als Jesse Klaver eerder, tegen de zelfgenoegzame lijstjeswerkelijkheid. Ja, Nederland behoort tot de top van gelukkige, welvarende, etcetera landen. Maar dat is de wereld van de spreadsheets terwijl het echte leven zich niet in getallen laat uitdrukken.
Natuurlijk noemde Jetten ook concrete voorstellen, zoals het invoeren van een aannameplicht om de heersende apartheid in het lager en middelbaar onderwijs tegen te gaan. Maar de grote omwenteling zat in de visie zelf: de overheid is geen vijand van de burger. De overheid is, in tegenstelling tot wat de ayatollah van het neoliberalisme, Ronald Reagan, verkondigde niet ‘het probleem’ maar het instrument van burgers om hun leven en de toekomst te verbeteren.
De tijden veranderen. When did everyone become a socialist? staat er op de jongste cover van New York Magazine. Na het succes van Bernie Sanders wemelt het in de VS van de linkse, idealistische politici. Dat is geen kwestie van marketing maar een teken des tijds dat ook door Jetten wordt opgemerkt. Eerder bekritiseerde Gert-Jan Segers het neoliberalisme al. Et voilà: de ChristenUnie is de enige coalitiepartij die in de peilingen op winst staat.
2019-03-01.w540.h719.2x
Vanaf de tijd van Kerdijk heeft het Westen grote dominante stromingen gekend. In de 19e en begin 20e eeuw was dat het liberalisme, gevolgd door het fascisme. Na de Tweede Wereldoorlog werd de sociaal-democratie omarmd, wat leidde tot de zogeheten ‘glorieuze jaren’ waarin de verzorgingsstaat werd opgebouwd. In de jaren zeventig werd vervolgens het neoliberalisme de dominante stroming en het land tot een bedrijf gebombardeerd: de BV Nederland. We waren geen burgers meer maar consumenten. Zelfs de politie begon te denken in ‘klanttevredenheid’ en dan ging het niet om bajesklanten.
Het resultaat wordt met de dag duidelijker. De onvrede over de afbraak van voorzieningen en zekerheden, de groeiende ongelijkheid en het gebrek aan perspectief nemen toe. Grootschalige sociale onrust ligt op de loer. Er is behoefte aan een nieuwe koers, een nieuwe grondslag. Vult het oprukkend fascisme straks het vacüum of wordt het wat anders?
Jetten ziet het tij keren en verlegt de koers. Vrijheid blijkt meer dan economisch handelen en meningsuiting. Hij tooit zich met de ideologische veren van het sociaal-liberalisme en zet een visie neer die aansluit bij de idealen van Kerdijk. Dat kun je allemaal als ‘handig’ afdoen maar het is ook noodzakelijk. Menig andere partij mag zich zo’n kapitein wensen.
Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (63)

neolib
neolib15 mrt. 2019 - 7:07

Dit verhaal doet me weer denken aan de opmars van de twee grootste politici van ons land Jacobse en van Es. Hun slogan geen gezeik iedereen rijk lijkt weer populair te worden bij onze extreem linkse vrienden.

DeKleineSalamander
DeKleineSalamander14 mrt. 2019 - 15:43

Ja ook D'66 is niet mijn partij. En altijd maar even afwachten of het allemaal klopt en wordt uitgevoerd. Maar er zijn slechtere personen in de politiek. Rob Jetten is niet bang, neemt de moeite om even naar de klimaatmars te komen en is ook niet te bang om bij die mars even dwars door het Radicale Change the System klimaatblok te lopen. Kan je wel een leuk avondje mee stappen en een beschaafd gesprek hebben denk ik.

Bert de Vries
Bert de Vries7 mrt. 2019 - 7:00

Jetten bepleit het aantrekken van 50.000 arbeidsmigranten uit de voormalige Oostbloklanden. Dit naar aanleiding van een onderzoek naar de arbeidsmarkt dat het CBS heeft uitgevoerd, samen met de werkgeversorganisaties. Aan het verschijnsel van werkloze 50-plusser besteedt Jetten nauwelijks aandacht. Aan de vernietigende concorrentie aan de onderkant van het loongebouw maakt hij geen woorden vuil. Voor de dreigende verpaupering van samenleving en infrastructuur heeft hij geen belangstelling. Jetten is, zoals de overgrote meerderheid van D66, nog steeds gevangen in het cultureel betrokken kruideniersliberalisme van de afgelopen decennia.

2 Reacties
Minoes&tuin
Minoes&tuin7 mrt. 2019 - 8:26

Bert de Vries En...zij zijn de grootste vervuilers!

MartinvanderLinde
MartinvanderLinde7 mrt. 2019 - 12:30

Bert, onzin. Er is geen verdringing, er is alleen meer aanbod. Wat zou je willen, dat we eerst alle bejaarden achter de geraniums vandaan sleuren om ze gedwongen te werk te stellen? Zo lang een uitkering met alle extra's voldoende is om een beetje aangenaam te kunnen leven kiest de meerderheid van alle ouderen daarvoor. Dat blijkt uit de cijfers. Geen verdri ging dus. En wie echt wil werken voor 10 euro per uur mag zijn 'geluk' proberen in een callcenter. En daar is geen pool of roemeen te vinden.

Spanveer
Spanveer6 mrt. 2019 - 12:31

Als Het Jetten ernst is met zijn nieuwe inzichten moet ie consequent zijn en uit de coalitie stappen. Zijn huidige ideeën staan haaks op het regeerakkoord. Dan is er maar een optie wegwezen. Dat gaat niet gebeuren. Dan blijft er maar een conclusie over, het gaat hier om verkiezingsretoriek.

1 Reactie
vdbemt
vdbemt6 mrt. 2019 - 14:35

Ik vrees dat je gelijk hebt. Rond klimaatmaatregelen en uitbreiding Schiphol, Lelystad zijn wel kansen voor hem om de boel te breken. Hoop dat hij die pakt

Buitenstaander
Buitenstaander6 mrt. 2019 - 12:18

Ja ja, probeer Groenlinks even links in te halen….. Even wachten wat ervan over blijft. Ik hoopte dat we populisme als een rechts dingetje konden koesteren, nu is het blijkbaar zonder patent......

Zapata
Zapata6 mrt. 2019 - 12:14

In ieder geval, Sheila heeft het door https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/als-jetten-zijn-miljonairsbelasting-niet-alleen-als-verkiezingsdingetje-had-bedoeld-zou-ik-hem-aanmoedigen~b5d7fb9e/.

1 Reactie
stokkickhuysen
stokkickhuysen7 mrt. 2019 - 23:03

In de column wordt niet echt op de vraag ingegaan waarom ze zegt wat ze zegt? Ze stelt dat het zo is, maar brengt niks naar voren dat inhoudelijk ondersteunt wat ze zegt. Dus niks meer dan een cynische kat naar een nieuwkomer.

FransBrinkman
FransBrinkman6 mrt. 2019 - 10:52

'Haagse Sociëteit De Witte, een plek zo deftig dat tot twintig jaar terug de mannen en vrouwen er nog gescheiden werden' - zo deftig... ik hoop u bedoelt: zo achterlijk!

vdbemt
vdbemt6 mrt. 2019 - 9:49

Verandering begint bij (ver)ander(d) inzicht en denken. Dit kan, in aansluiting op bijv. GRL en PvdD, en misschien zelfs PvdA, wellicht tot werkelijke verandering leiden. Ik hoop.

1 Reactie
vdbemt
vdbemt6 mrt. 2019 - 9:50

SP natuurlijk niet te vergeten.

Rechtse Bal2
Rechtse Bal26 mrt. 2019 - 9:47

met de uitgebreide maatschappelijke ervaring en veldwerk met netwerk zit het wel goed met Jetten. Zijn spindokters weten het wel: klimaat, progressieve belasting .... volgende week komt hij met revolutionair idee over ziekenhuizen en wachttijden.Let maar op

7anpau1
7anpau16 mrt. 2019 - 9:34

Veel reacties die zijn samen te vatten als ‘eerst zien dan geloven.’ Begrijpelijk. Bovendien is een stem voor D66 een stem voor de coalitie en dus ook voor compleet door lieden als Ben Verwaayen en Henry Keizer geïndoctrineerde incompetente volidioten als Rutte, Blok en Dekker. Anderzijds is hier wel sprake van een democratisch kip-ei dilemma. Als de kiezers niet in Jetten geloven, dan kan hij ook nooit iets laten zien. Lastig.

1 Reactie
Jansen7
Jansen76 mrt. 2019 - 14:41

Niet 100% eens met u: oppositiepartijen kunnen ook laten zien waar ze voor staan en of ze het echt menen. GroenLinks heeft door niet bij het kruisje te tekenen laten zien waar ze ècht voor staat. NB ben geen GroenLinkser

frankie48
frankie486 mrt. 2019 - 9:02

Door een ontevreden gevoel onder de burgers in eigen- en andere landen om ons heen, en door tegenovergestelde politieke ontwikkelingen op andere continenten, daardoor heeft deze nieuwe partijleider van een neoliberale partij die zoveel maatschappelijke schade met hun neoliberale afbraakbeleid heeft veroorzaakt, opeens het licht gezien. En gaat ons nu als slachtoffers van dat beleid uitleggen wat men daarvoor als daders schijnbaar zelf maar niet kon begrijpen, terwijl de slachtoffers zich jarenlang lieten horen, maar die werden door deze partij net zo gemakkelijk weggezet als een stel hysterische populisten. Ik vind die draai altijd moeilijk te begrijpen, omdat ik mij dan afvraag hoe ziet dat er morgen voor hun uit.

Grietje Vleeshart
Grietje Vleeshart6 mrt. 2019 - 8:28

Zie: de bakens worden verzet als het lam verdronken is. De democratie, zo zei Socrates, is niet noodzakelijkerwijs slechter dan andere staatsvormen. Maar 't is wel zo'n beetje de enige regeringsvorm die zichzelf ietwat kan corrigeren - op niet gewelddadige wijze. Al blijft dat casino-kapitalisme natuurlijk een enorme blok aan het been: het is de vraag of me niet al te veel zijn overgeheld om weer in balans te komen.

Jansen7
Jansen76 mrt. 2019 - 8:27

De trendbreuk is niet om te zeggen dat je sociaal bent en kritisch richting de effecten van globalisatie want de hele sociaal-democratie heeft dat 30 jaar gepretendeerd. De echte trendbreuk zou zijn om na verkiezingstijd geen VVD-beleid meer te voeren, zoals Koolmees.

Bert de Vries
Bert de Vries6 mrt. 2019 - 8:01

Het economisch beleid van D66 is van meet af aan onversneden rechts geweest. En dat in de afgelopen decennia in toenemende mate. Rechts economisch beleid gaat, zonder uitzondering, ten koste van de meest kwetsbaren. D66 noemt zichzelf graag progressief liberaal. Die progressiviteit betreft vooral de sociaal-culturele sector en heeft, hoe waardevol ook, bar weinig van doen met de materieel achtergestelden. Terzake het economisch beleid zal D66 slechts marginaal veranderen. Die verandering zal gericht zijn op de positie van de middenklasse, vanouds de voornaamste kiezersbron van D66. Die middenklasse is deels bezig te verarmen, mede door beleid dat door D66 mogelijk is gemaakt. Omdat het een beetje banaal is als je zegt dat je je kiezers wil trekken door ze tegemoet te komen, kom je met een bevlogen verhaal. Er zijn legio kiezers die zich laten meeslepen door zoiets. Kerken en moskeeën zitten er vol mee. (Nou ja.) Dat het economisch beleid van D66 minder rechts wordt, lijkt me ongeloofwaardig. En mocht Jetten het menen, dan moet het nu, waar maar mogelijk. En niet blijven wachten tot de volgende coalitie, die per definitie terzake de economie minder extreem rechts zal zijn.

1 Reactie
Arend van L
Arend van L11 mrt. 2019 - 10:23

Rechts beleid gaat ten koste van de meest kwetsbaren. Gaat de nood van de meest kwetsbaren niet altijd in grotere mate ten koste van de minst kwetsbaren?

Joop Schouten
Joop Schouten6 mrt. 2019 - 7:13

Heldere inhoud. Mooie gedachtegangen. Goed stuk. Ik zal Jette opnieuw bekijken. Ik hoop wel dat hij snel afkomt van dat kantoorpikkiesuiterlijk. Het is onnatuurlijk.

3 Reacties
LaBou
LaBou 6 mrt. 2019 - 8:27

Ik stel een oordeel nog twee jaar uit. Eerst maar eens kijken hoe hij die mooie woorden in de praktijk waar gaat maken.

Buitenstaander
Buitenstaander6 mrt. 2019 - 12:20

@Labiu Mee eens, het lijkt te mooi om waar te zijn, en tot nu toe wees niets in die richting…...

Buitenstaander
Buitenstaander6 mrt. 2019 - 12:21

@Labou Excuus: "Labou" :-)

Minoes&tuin
Minoes&tuin6 mrt. 2019 - 4:06

Ik weet wel dat mensen met een laag inkomen, die geen belastingvoordeel hebben vanwege de bijna-vlaktaks maar zelfs een lichte verhoging inkomstenbelasting, met D66 aan het stuur, nog steeds de prijs betalen van de huidige verhoging kosten levensonderhoud, wat dat CPB en de NPO ook zegt. Steeds dat geouwehoer dat niet gecorrigeerd wenst te worden dat alle mensen, ook die met de laagste inkomens en uitkeringen, profiteren van de verlaging inkomstenbelasting en dit de verhogingen corrigeert wordt door niemand maar dan ook niemand weersproken cq. aangekaart, gecorrigeerd. Hier niet, door de PO niet, door niemand. Het interesseert gewoon niemand ook D66 niet die haar handtekening eronder heeft gezet. In België hebben ze een ander systeem. Daar worden de kosten van stijging eerste levensbehoefte die wel regelmatig gecorrigeerd wordt, verwerkt in een index, en die inkomens/uitkeringen worden ieder jaar automatisch met dat percentage verhoogd. Al is er wel enige verandering sinds NVA en Open VLD aan de macht zijn, een rechts bolwerk dat ook regelmatig in de clinch lag met hun coalitiegenoot CD&V.

MartinvanderLinde
MartinvanderLinde6 mrt. 2019 - 0:10

Het heeft even geduurd maar je ziet nu dat er een andere wind gaat waaien. Wie de politiek volgde voelde intuïtief een weersomslag komen. Feitelijk heeft de onvrede die de populisten bedienen dezelfde bron als waar links al jaren tegen ageert. Maar er is meer nodig dan links verweer. Het moet vanuit het midden komen. Daar liggen de aantallen en daar ligt potentiële macht. Niet op de flanken. De flanken zorgen, mede door onervarenheid en gesteggel over de koers voor politieke instabiliteit. Daarom hebben we nog nooit een kabinet met de SP gehad en waren die met de lpf en pvv van korte duur. Ook het cda legt de koers om, kijk naar het kinderpardon, de opvatting over het leenstelsel en de marktwerking in de zorg. Nu ook d66 de koers zo openlijk wijzigt, biedt dat mogelijkheden voor de linkse oppositie en de PVV. Vooral nu het vrijwel zeker is dat het kabinet zijn meerderheid in de eerste kamer kwijtraakt. Dat zet de vvd onder druk mee te gaan waar de meerderheden liggen. En als kers op de taart zorgt het voor het isoleren van fvd. Dat staat straks eenzaam op rechts terwijl het land de andere kant op gaat. Je ziet het, ik ben hoopvol gestemd door dit nieuws.

6 Reacties
LaBou
LaBou 6 mrt. 2019 - 8:32

Zoals die man, waar jij zo'n pesthekel aan hebt al zei: "ze moeten ons eerst vragen, dan kunnen we pas weigeren. Maar tot nu toe hebben ze ons niet gevraagd".

vdbemt
vdbemt6 mrt. 2019 - 9:57

Werkelijke betekende verandering komt niet uit het midden. Het midden sluit altijd aan. En dat is de laatste 20 jaar aansluiten bij rechts geweest. Waardoor dat midden zelf steeds rechtser werd. Laat er nu maar een stevig menselijk maatschappelijk beleid komen, dat niet altijd en overal maar polariseert, gaat voor het kapitaal ten koste van mens, natuur en planeet. Dan mag dat midden weer aansluiten. Daar is o.a. wel voor nodig dat Buma afscheid neemt. Maar dat lijkt het CDA wel door te hebben.

Spanveer
Spanveer6 mrt. 2019 - 12:39

MartinvanderLinde 6 maart 2019 at 01:10 “ Het heeft even geduurd maar je ziet nu dat er een andere wind gaat waaien. ” Ik zou even afwachten of dat ook werkelijk gaat gebeuren. Goede kans dat D66 bij de verkiezingen flink klop krijgt. Dan blijft er van de nieuwe lijn weinig over.

MartinvanderLinde
MartinvanderLinde6 mrt. 2019 - 13:17

Bemt, verandering in de macht komt vanuit het midden, de flanken zijn er om de beweging naar links of rechts in te zetten. En het midden volgt dan of niet. Ter verduidelijking.

MartinvanderLinde
MartinvanderLinde6 mrt. 2019 - 13:20

LaBou: wie zei dat? Want er zijn er maar weinig aan wie ik een echte hekel heb.

LaBou
LaBou 6 mrt. 2019 - 17:36

Martin, ik baseer dat op andere reacties van jou richting de SP en Lilian Marijnissen. Ik mag toch hopen dat ik het niet ook nog voor je terug moet zoeken want dat kun je best zelf. Dus dat verbaasde toontje staat je niet.

Spanveer
Spanveer5 mrt. 2019 - 22:48

Dat is een heel andere Jetten dan de man die achteloos verkondigde dat de burger maar snel een Tesla aan moest schaffen en een warmtepomp moest laten installeren. De omwenteling is me wat te snel gegaan en helaas ook te toevallig vlak voor de verkiezingen. In goed Nederlands, ik vertrouw deze Jetten niet. Hij is me te glad en te weinig authentiek. Zijn nieuwe inzichten zijn niet verklaarbaar vanuit zijn achtergrond. Sociale betrokkenheid is nergens te terug te vinden in zijn verleden. Bij elkaar voldoende om hem niet het voordeel van de twijfel te gunnen.

Sonic2
Sonic25 mrt. 2019 - 22:40

Ik moet zeggen: Een fantastische stuk van van Jole en een hele goede lezing van Rob Jetten. Dit meen ik serieus en niet zonder ondertoon. Jetten ruimt inderdaad de ideologische zooi op die Pechtold heeft achter gelaten. Het enige punt is: Jetten moet zijn woorden ook omzetten in daden. We moeten deze veel socialere koers ook echt vanaf de begroting onderhandelingen gaan merken. De druk op Jetten/Buma/ Segers zal enorm zijn. Ook op Klaver en Asscher eigenlijk. Ze hebben nu mooie woorden gedaan en willen zij en hun partijen overleven dan moet er nu geleverd worden. Ik snap dat hij niet in 1 begroting alles kan veranderen, maar woorden moeten nu eenmaal worden gevolgd door daden. Anders zal het het wantrouwen in de politiek alleen maar versterken. Niets is zo slecht voor de politiek als Buma in WNL klaagt over de kosten van de energie transitie, terwijl hij met 1 druk op de knop( het verhogen van de heffingskorting) heel veel problemen kan verhelpen.

7 Reacties
HM van der Meulen
HM van der Meulen6 mrt. 2019 - 0:13

Ja, zo'n tekst gaat er in als gods woord in een ouderling, als je gelovig bent tenminste. Indien niet, dan klinken ze slechts als holle woorden van de kansel

korheiden2
korheiden26 mrt. 2019 - 7:22

@Sonic : Het verhogen van de heffingskorting zou een goede maatregel zijn. Ik dacht niet dat Buma dat in zijn eentje kon beslissen. Verder alle lof voor het stuk van Van Jole en de intenties van Rob Jetten. Maar het wantrouwen zit m.i. diep; nogal wat mensen zijn zeer sceptisch t.o.v. de overheid en ook 'Robotjetten' heeft hier nog veel werk te doen. Maar het begin is er.

Minoes&tuin
Minoes&tuin6 mrt. 2019 - 7:30

HM van der Meulen Helemaal met je eens. Helaas is mijn reactie van vannacht wederom niet geplaatst. Nu zeggen dat D66 onder Pechtold flink naar rechts was opgeschoven terwijl ze hem al die tijd bleven benoemen als links. Dat is niet zo'n klein beetje vreemd? (Mijn nachtelijke bijdrage is helaas verdwenen.) Rob Jetten is m.i. zo glad als een aal! D66 zou liever gezien hebben dat het kabinet helemaal geen aandelen van Air-France/ KLM had gekocht maar dat Frankrijk de aandelen had verkocht. Liever 2 miljard gratis aan aandeelhouders toch!

Minoes&tuin
Minoes&tuin6 mrt. 2019 - 7:33

toch?

Jansen7
Jansen76 mrt. 2019 - 8:32

@HM van der Meulen: Rutte is tot nu toe altijd EU-kritisch vlak voor de verkiezingen en de partijen die voor de verkiezingen zeggen sociaal te zijn zal ik maar niet noemen.

Sonic2
Sonic26 mrt. 2019 - 9:02

@ Korheiden Buma profileert zich er al jaren op. Hij doet de meeste prachtige uitspraken. Waar ik het helemaal mee eens ben. Hij gaat tegen Klaver tekeer. Het enige wat ik dan verwacht is dat Buma de daad eens bij het woord voegt. Het verhogen van de heffingskorting op de energie belasting kost 450 miljoen euro. Dat is helemaal niets in politiek Den Haag. Op een begroting van 300 miljard. U gaat vaak tekeer tegen Klaver en dat vind ik erg grappig, omdat u beweert een CDA stemmer te zijn. U bent bang voor Groenlinks, maar als u zoveel vertrouwen in het CDA heeft dan blokkeert het CDA toch alles en komen ze toch alles na. Eigenlijk onderkent u dat het CDA absoluut geen tegenwicht kan bieden aan Groenlinks. Voor zover Klaver het al kan maken om de energierekening om hoog te laten gaan of niet te laten verlagen. De onderhandelingspositie van Klaver is helemaal niet zo sterk. Omdat Klaver een 2e mislukking niet kan mee maken. De eerste en eigenlijk ook tweede keer( ik praat over Juni 2017) kon hij nog enigszins bij het kabinet neerleggen. De derde keer zal niet meer als een grote schande zijn. En over dat in herhaling vallen. Dat vind ik altijd het minst goede argument tegen Jetten. Ik vind Wilders/ Baudet en ook Klaver en Marijnissen ook zeer veel in herhaling vallen. Trump ook trouwens. Die herhaalt zichzelf ook tot in het oneindige. Ik bedoel dit niet eens als kritiek. Het lijkt meer een communicatie techniek te zijn. @ Hm van der Meulen Helemaal eens. Verstandige woorden.

vdbemt
vdbemt6 mrt. 2019 - 15:46

@Sonic. Leg nog even uit, die 2 mislukkingen van Klaver. Ik kan ze niet vinden. Ze zijn (peilingen 3 maart) de 2e partij in grootte.

Raymond Bhagwandin
Raymond Bhagwandin5 mrt. 2019 - 22:37

Het klonk goed wat Jetten te berde bracht, als hij dit enigszins kan waarmaken is het een substantiële steun voor links

3 Reacties
LaBou
LaBou 6 mrt. 2019 - 6:44

Heeft niets met kunnen te maken maar met willen. Kortom, Jetten moet eerst maar laten zien dat hij staat voor wat hij zegt. Nu komt zijn "bekering" wel erg kort voor de verkiezingen.

korheiden2
korheiden26 mrt. 2019 - 15:38

@Sonic : Ik heb gemeld dat ik de laatste keer op het CDA heb gestemd, dat klopt. De reden dat ik met name tegen Klaver ageer is dat ik oprecht de plannen van deze partij vrees. Het CDA zal wellicht niet in de positie komen om de Groenlinkse plannen te dwarsbomen, simpelweg omdat GL sterk groeit en het CDA daalt. Klaver zal het wel degelijk kunnen maken om de energierekening te verhogen. Verder moet en zal er een CO2-heffing voor de industrie komen. Dat bestaat nergens in Europa : https://www.klimaatakkoord.nl/industrie/vraag-en-antwoord/co2-heffing Steeds wordt gezegd dat zo'n heffing best kan, de industrie heeft blijkbaar geld genoeg en moet flink meebetalen aan de energietransitie. De rekening komt dan alsnog bij de burger terecht en grote bedrijven zijn nu eenmaal geen filantropische instellingen. Nog steeds vind ik Klaver naïef m.b.t. vluchtelingen, de maatregelen in Amsterdam van Groot Wassink zijn wat dat betreft illustratief. Nederland is m.i. het beste af met een regering van middenpartijen als CDA, D66, PvdA en, vooruit, VVD (deze mix komt zo ongeveer op het midden uit). De extremere partijen ter linker en ter rechterzijde zorgen voor meer polarisatie. Helaas wordt het redelijke midden steeds kleiner in Nederland. Of ik weer CDA stem weet ik nog niet. Maar in ieder geval niet op GL.

Sonic2
Sonic26 mrt. 2019 - 16:16

@ Korheiden Dat klopt niet. Het zal natuurlijk afhangen van de verkiezingsuitslag van 20 Maart. Die wordt uiteraard cruciaal. Als die rond de 31 a 33 zetels komt dan zou het zomaar kunnen zijn dat de PvdA dit kabinet ook aan meerderheid kan helpen. De PvdA kan zich dan weer opwerpen als de machtspartij op links. Dus Buma kan in dat geval gewoon heel veel blokkeren. Dat kan hij sowieso nu Klaver overal loopt te schreeuwen dat er actie nodig is. En wel direct en zeer urgent. Dat kan niet vanaf de zijlijn. Klaver heeft zich daarmee in een hoek geverfd. In de politiek gaat het helemaal niet om groot en klein. Het gaat erom of je nodig bent voor een meerderheid. Het CDA is nodig voor een meerderheid. Groenlinks waarschijnlijk ook. Maar het kan ook de PvdA worden. Of het kan op een andere manier. Een misverstand dus. Voor de rest moet u een stoppen met die rechts radicale oplichters elke keer geloven. En er achter aan lopen. Mijn enige bezwaar tegen u. Verdiep u eens in de plannen van Klaver. Groenlinks heeft ook al een motie ingediend dat de energie rekening moet worden verlaagd. En gaat u ook eens erkennen dat Groenlinks het goed gedaan heeft als er later dit kalender jaar aanleiding voor is? Door de enorme hetze en haat vanaf rechts is Groenlinks voor mij inmiddels ook een optie. Veel verder als een hetze komen ze aan die kant van het spectrum niet.

DenFlexwerker
DenFlexwerker5 mrt. 2019 - 20:50

Weet je wanneer tijden gaan keren? Als we politici eens gaan beoordelen op hun beleid in plaats van mooie woorden voor hun verkiezingstijd. Ik weet nog tien jaar geleden, dat Obama de Nobelprijs kreeg toen hij alleen maar van de WC van het Witte Huis gebruik had gemaakt. Hoewel Obama geen slechte president was, was die Nobelrpijs voor dronebama echt wat voortijdig. Waarom verkopen mensen de vacht al voordat de beer geschoten is als ze een verse politicus wat roept? Jetten zit lekker met het VVD in het kabinet en daar lijkt geen verandering aan te komen. Het is weer eens een politicus die voor de verkiezingen een mooie speech houdt. Voor wie daar nog waarde aan hecht, heb ik een mooie buitenkans: een investering in mijn beleggingsfonds in teakhoutplantages in de Sahara.

Tom Meijer
Tom Meijer5 mrt. 2019 - 20:31

Hoewel ik me nooit tot D66 aangetrokken heb gevoeld is dit een signaal ten goede. De sociaal-democratie kan op veel manieren bereikt worden, dat hoeft niet per sé door de PvdA gedaan te worden. Als de PvdA verstandig is dan keert die terug tot de filosofie die bij de oprichting werd uitgedragen en die hier door deze D66-er wordt verwoord. Met de PvdA kan het nog slechts iets worden als definitief met de koers van de laatste decennia wordt gebroken. Dat kan alleen met een volledig vernieuwd kader want kiezers onthouden heel goed waar de huidige mensen voor stonden. Die kiezers zijn heus niet naïef genoeg om te geloven dat mensen die een neo-liberaal beleid hebben uitgevoerd plotseling weer sociaal-democraat zijn geworden. Het is in het land waar veel mensen naar kijken inderdaad zeer opvallend hoeveel sociaal-democratische, of zelfs socialistische paddestoelen daar omhoog schieten. Ik denk niet dat dat op korte termijn al effect heeft al zijn er al diverse mensen met sociaal-democratische steun verkozen.

1 Reactie
HM van der Meulen
HM van der Meulen6 mrt. 2019 - 0:04

Asscher wordt pas aan de kant gezet als ze nog maar 2 zetels over hebben en dan wordt Dijsselbloem geroepen om de partij te redden.

stokkickhuysen
stokkickhuysen5 mrt. 2019 - 20:21

Dat kun je allemaal als ‘handig’ afdoen maar het is ook noodzakelijk. Helemaal eens: de tijd van het type Balkenende / Rutte (visie nodig, bezoek een oogarts) moet voorbij zijn, we kunnen ons die armoede niet meer permitteren.

Rara14
Rara145 mrt. 2019 - 19:48

“Het resultaat wordt met de dag duidelijker. De onvrede over de afbraak van voorzieningen en zekerheden, de groeiende ongelijkheid en het gebrek aan perspectief nemen toe.“ Het aantal bijstandsgerechtigden neemt juist af (het perspectief neemt toe). https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2019/09/aantal-bijstandsontvangers-met-24-duizend-afgenomen Het aantal werklozen daalt: https://www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/dashboard-arbeidsmarkt/werklozen De ongelijkheid neemt af: https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/nederland-is-geobsedeerd-door-ongelijkheid-maar-zo-ongelijk-is-nederland-niet~bde25a11/ “In werkelijkheid is Nederland natuurlijk een van de minst ongelijke landen ter wereld” En vrouwen verdienen meer dan mannen! https://www.nrc.nl/nieuws/2018/08/06/vrouwen-verdienen-voor-het-eerst-meer-dan-mannen-bij-gemeenten-a1612250 Waarom zon treurnis? Ik prijs mij bevoorrecht dat ik in Nederland woon.

3 Reacties
HM van der Meulen
HM van der Meulen5 mrt. 2019 - 23:58

Er staat dat vrouwen voor het eerst meer verdienen als mannen bij gemeenten en als je wilt bewijzen dat Nederland een van de minst ongelijke landen ter wereld is, dan is daar meer vor nodig dan een ingezonden brief van een dame uit Hong Kong. Dat de ongelijkheid af zou nemen staat er zelfs helemaal niet, dus waarschijnlijk ben je een Rarafakenieuwstrumpsupporter

HM van der Meulen
HM van der Meulen5 mrt. 2019 - 23:59

Wat we hiervan geleerd hebben: Als Rara een bewering doet en daar een link bij plaatst, denk dan vooral niet dat die link iets te maken heeft met die bewering.

Rara14
Rara146 mrt. 2019 - 9:53

Alle jongen vrouwen verdienen meer (niet alleen bij de overheid) https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2016/47/krijgen-mannen-en-vrouwen-gelijk-loon-voor-gelijk-werk- “Zonder rekening te houden met achtergrondkenmerken verdienen jonge vrouwen gemiddeld meer dan hun mannelijke collega’s in dezelfde leeftijd.” Het CBS is toch geen fakenieuws? En zo heb ik nog veel meer onafhankelijke onderzoeken dat de ongelijkheid afneemt en zelfs

Edwin8
Edwin85 mrt. 2019 - 19:32

"In een half uur veegde hij de hele erfenis van Pechtold van tafel." Dat kan ook omdat de meeste stemmers in dit land maar een korte termijn geheugen hebben. Een half jaar geleden hadden ze nog een partij leider die het niet eens noodzakelijk vond om een gekregen appartement op te geven in het geschenkenregister. D66 gaat zich nu sociaal-groen-liberaal profileren in de verkiezingen omdat ze stemmers bij GL vandaan willen trekken. (D66 zit vol met allerlei marketing goeroe`s die dat allang aan de spindoctors hebben doorgegeven.) Daarna kruipt men gezellig weer met de VVD op schoot bij het grootkapitaal. D66 gaat sociaal-liberaal-groen doen voor diegenen die het kunnen betalen, voor diegenen die het niet kunnen betalen biedt D66 geen toekomst. D66 heeft tijdens de GR2018 veel verloren aan o.a. GL. Verder naar rechts opschuiven heeft weinig zin want daar zitten de VVD, PVV en FvD al. Verder naar links vormt GL een duidelijke bedreiging voor D66 dus daar hopen ze de meeste kiezers vandaan te trekken. Ik zou zeggen, trap er niet in. Jetten is gewoon een praatpop van een hoop spindoctors en consultancy boys.

3 Reacties
EricDonkaew
EricDonkaew5 mrt. 2019 - 23:26

@Edwin: Jetten is gewoon een praatpop van een hoop spindoctors en consultancy boys. --------------------------------------- Ik had het niet beter kunnen zeggen.

Sonic2
Sonic26 mrt. 2019 - 12:44

@ Edwin Ik vind het altijd een zwaktebod om altijd naar het geheugen van de kiezers te wijzen. Het gebeurt vaak door gefrustreerd en zure PVV/FvD kiezers. Ik zeg niet dat u dat bent. Naar mijn inziens is het pas echt dom om je stem al ver van te voren te bepalen. En vooral op partijen als PVV/ FvD of partij voor de Dieren. Die stemmen blijken al jaren zinloos of averechts te werken. Verkiezingen zijn altijd moment opnames. Op deze manier werkt ons democratisch systeem nu eenmaal. Als het kabinet in September 2020 een uitstekende begroting aflevert dan zullen VVD/ CDA/ D66 en CU dat bij de verkiezingen in Maart gaan merken. Het evaluatie moment voor het kabinet is nu eenmaal Maart 2021. Als Rutte 3 de eindstreep haalt. Ik acht de Nederlandse kiezer hoog. Behalve natuurlijk DENK/PVV en FvD kiezers. U kennelijk niet.

Jansen7
Jansen76 mrt. 2019 - 15:00

@Sonic: als Edwin bedoeld dat je parijten op hun daden en gedrag moet beoordelen niet op (oppurtunistische) verkiezingscampagnes dan ben ik het met hem eens. Deden meer VVD-stemmers dat maar. Aan de andere kant is het een (links) dilemma: met PVV-achtige taal hebben VVD en CDA stemmen naar zich toegetrokken die anders wellicht naar de PVV gegaan waren. Denk aan de oprot-advertentie van Rutte.

chwiedijk
chwiedijk5 mrt. 2019 - 19:31

Waarom blijft hij dan toch samenwerken met Peer den Schuymer?

Freek3
Freek35 mrt. 2019 - 19:13

Nu ja, laten we ook even objectief vaststellen dat als het D66 van Pechtold er niet was geweest het resultaat van het Kabinet Rutte-Asscher veel hardvochtiger was geweest. D66 heeft toen in het begin ervoor gezorgd dat het herstakkoord er kwam dat veel minder hard was dan het oorspronkelijke plan. De PvdA kreeg het in het kabinet niet eens voor elkaar iets voor de achterban te doen, de SP weigerde mee te praten om iets voor de achterban te doen, dus deed Pechtold dat maar voor de SP/PvdA achterban, iemand moest het toch voor de zwakkeren opnemen immers. Zo groot is de verandering nu ook weer niet.

Zapata
Zapata5 mrt. 2019 - 18:42

Of zou het zo zijn dat de vijver op rechts al leeggevist is en dat er nu weer op links het aas wordt uitgeworpen? Ik zit onder de blauwe plekken van de periode Pechtold, en die gaan niet zomaar weg omdat een neo-liberale partij zoals D66 plotseling wat sociale woordjes uit. Het gaat om de daden.

Uilenspiegel
Uilenspiegel5 mrt. 2019 - 18:38

Nu de rest nog van onze D'66 vrinden, geloof jij het?

1 Reactie
Minoes&tuin
Minoes&tuin6 mrt. 2019 - 4:09

Nee!