Kamer droogt haperende Hoekstra af

Minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra (CDA) kreeg het na de indrukwekkende speech van de Oekraïense president Zelenski in de Tweede Kamer te verduren. De speecht werd gevolgd door een kort debat en de Kamerleden lieten merken dat de oproep van Zelenski om het Russisch grootkapitaal aan te pakken niet aan dovemansoren gericht was. Nederland toont zich tot nu toe lakser dan andere landen als het gaat om beslag leggen en het bevriezen van tegoeden. Terwijl bijvoorbeeld de Amsterdamse Zuidas een financiële toendra is waar tal van oligarchen rondwaren. 

De Volkskrant schrijft:

In de woorden van het onafhankelijke Kamerlid Pieter Omtzigt: ‘In Zwitserland is 6 miljard euro bevroren, in België 10 miljard, in Frankrijk 22 miljard. In het Verenigde Koninkrijk zijn bij duizend mensen dingen bevroren. De voetbalclub Chelsea alleen is al 3 miljard euro waard. In Nederland is 0,4 miljard euro bevroren. Er zijn nul boten in beslag genomen, ze zijn weggevaren. En nul huizen. We staan er bizar op.’ Die frustratie wordt breed gedeeld in de Kamer, in oppositie- en coalitiefracties, evenals de vrees dat het kabinet aan rijke Russen zo te veel gelegenheid biedt om hun bezittingen hier weg te krijgen. ‘Mensen brengen hun jachten en aandelen in veiligheid', aldus D66-Kamerlid Sjoerdsma.

Het Kadaster, dat alle informatie over vastgoed in kaart brengt, heeft zelfs nog niet eens de opdracht gekregen een overzicht te maken van Russische bezittingen in Nederland.

Hoekstra maakte een slechte beurt. Hij bleek niet een staat een verklaring te geven voor het getreuzel. Behalve dan dat het "allemaal erg inwikkeld is", de standaard vluchtheuvel voor wie betrapt wordt op een gebrek aan daadkracht. Hij wees er ook nog op dat in Nederland het eigendomsrecht erg belangrijk is en trachtte de hete kolen door te schuiven naar zijn collega's Kaag en Bruins Slot van respectievelijk Financiën en Binnenlandse Zaken. Die zouden moeten zorgen voor 'sanctiemonitoring'. Maar hij kon niet vertellen wat die monitoring dan tot nu toe heeft opgeleverd. De oorlog is ondertussen al ruim een maand aan de gang. Gênant, constateerde GroenLinks-leider Klaver en eiste dat dan het hele kabinet maar naar de Kamer moet komen als Hoekstra de antwoorden schuldig moet blijven. De coalitie wist dat te voorkomen.

De Kamer vreest dat de Russische oligarchen het trage optreden van de Nederlandse regering hebben gebruikt om hun bezittingen weg te sluizen naar andere belastingparadijzen. Het debat werd enige tijd geschorst zodat Hoekstra de antwoorden kon gaan zoeken op de vragen van de Kamer.

Update 22:30

In het debat heeft het kabinet beweerd dat inmiddels 516 miljoen euro toebehorend Russische superrijken is bevroren. Voor 155 miljoen euro aan transacties is tegengehouden. De resultaten steken schril af bij de geschatte omvang van het Russischj grootkapitaal in Nederland. Het Financieele Dagblad achterhaalde eerder dat Russen die onder de sancties vallen in Nederland 45 miljard euro hebben ondergebracht.

Er is ook nog amper vastgoed in beslag genomen. Volgens Hoekstra moeten daar eerst nieuwe regels voor gemaakt worden. Ook tegen de vijf luxe jachten die op Nederlandse werven in aanbouw zijn voor Russen is nog niets ondernomen.