Wie samen op een adres woont krijgt minder AOW of bijstand ... Onaangepast gedrag gestraft met kortingen
Staatssecretaris Klijnsma (PvdA) van Sociale Zaken stuurde dinsdag een reeks aanscherpingen voor de bijstand ter goedkeuring aan de Tweede Kamer. Wie zich niet gedraagt, of wegens bepaalde kledingkeuzes geen werk kan vinden, krijgt drie maanden geen uitkering meer. Maar het meest omstreden is de bedbelasting: wie samen op een adres woont krijgt minder geld. Dat geldt niet alleen voor bijstand maar ook voor andere uitkeringen als AOW.
Het kabinet probeert razendsnel een omstreden maatregel door het parlement te jassen die samenwonenden met een uitkering flink geld gaat kosten. Nu meldt over mensen met een uitkering die met anderen in hetzelfde huis wonen:
Zij krijgen te maken met een ‘kostendelersnorm’. Naarmate er meer mensen in het pand wonen, wordt de uitkering lager. Als een van hen werk vindt en deze persoon niet gehuwd is of samenwoont, wordt zijn salaris niet verrekend met de overige uitkeringen in het huishouden, omdat werk moet lonen. De kostendelersnorm gaat behalve in de bijstand, ook gelden in de AOW, Anw, IOAW, IOAZ en Toeslagenwet.
Het kabinet hoopt hiermee 95 miljoen te bezuinigen op de bijstand. GroenLinks spreekt van het ‘stigmatiseren’ van bijstandsgerechtigden, de SP noemt de plannen een regelrechte ramp. Dat geldt ook voor andere kortingen die het kabinet in petto heeft voor mensen die afhankelijk zijn van een uitkering. De staatssecretaris heeft vooral mensen in het vizier die maatschappelijk onaangepast vertonen, bijvoorbeeld met hun uiterlijke verzorging. Die moeten volgens het kabinet gestraft worden met extra kortingen. Op dit moment kunnen gemeenten zelf al kortingen opleggen, maar volgens Klijnsma leidt dit tot willekeur, meldt de Volkskrant:
Klantmanagers hebben in de uitvoering een (te) grote beoordelingsvrijheid; zij leggen naar eigen inzicht wel of geen maatregel op. Dat leidt tot ongerechtvaardigde rechtsverschillen, zowel binnen een gemeente als tussen gemeenten onderling.”
Het inhouden van uitkeringen zal voortaan op landelijk geldende criteria geschieden:
Dit is bijvoorbeeld het geval bij onverzorgde of gelaatsbedekkende kleding of het vertonen van sociaal onaangepast gedrag.”
Een bijstandsgerechtigde moet naast een representatief uiterlijk ook zorg dragen voor bewijs dat hij aan de verplichtingen heeft voldaan om werk te zoeken. Bovendien moeten aanvragers van bijstand voortaan vier weken wachten voordat zij in aanmerking komen, ondertussen dienen ze aantoonbaar werk te hebben gezocht. De zoektermijn geldt niet voor mensen van wie de werkloosheidsuitkering WW eindigt, omdat die uitkering al een zoekverplichting kent.