Kabinet tart grenzen van de democratie

De Kerstcrisis in Den Haag heeft donderdagavond een bizarre wending genomen. De coalitie heeft een staatsrechtelijke list verzonnen om het wetsvoorstel van minister Schippers, voor een nieuwe zorgpolis waarin de vrije artsenkeuze door verzekeraars mag worden beperkt, er alsnog doorheen te drukken. VVD en PvdA zijn voornemens om het wetsvoorstel in licht gewijzigde vorm opnieuw in te dienen bij de Tweede Kamer en de Eerste Kamer. Indien de drie PvdA-senatoren dan opnieuw tegenstemmen, overweegt het kabinet een Algemene Maatregel van Bestuur.

Updates onderaan

Een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) is een besluit van de regering. Hierin wordt de inhoud van een bestaande wet verder uitgewerkt. Een AMvB wordt zonder medewerking van de Eerste en Tweede Kamer gemaakt en is een versnelde vorm van wetgeving. Een AMvB kan door de ministerraad worden behandeld en – na een advies van de Raad van state – zonder tussenkomst van de Kamers worden ingevoerd.

De oppositiepartijen D66, ChristenUnie en SGP zijn inmiddels bijgepraat door de coalitie, maar hebben geen akkoord bereikt met het kabinet over aanpassing van de zorgwet. Partijleiders Pechtold, Slob en Van der Staaij gaven aan zich niet gebonden te voelen aan de oplossing van het kabinet. Zij wachten nu de brief van het kabinet aan de Kamer en het debat later vanavond af.

Het kabinet heeft reden om te vrezen dat het wetsvoorstel opnieuw sneuvelt in de Senaat. De drie PvdA-senatoren die eerder tegen de zorgwet stemden, weigeren de garantie te geven dat ze akkoord gaan met een ietwat aangepaste wet, maar dat is wel wat de VVD eist. Duivesteijn, Ter Horst en Linthorst, willen om staatsrechtelijke redenen pas hun eindoordeel geven als de nieuwe wet in stemming komt. Ter Horst: 

Inhoudelijk zijn we heel dicht bij elkaar gekomen, maar het laatste zetje dat geëist wordt, dat wij van tevoren ja zeggen tegen een tekst die we nog niet hebben gezien, dat kan en mag staatsrechtelijk helemaal niet.

Update 23.30 uur: VVD en PvdA hebben vanavond  een akkoord gesloten over aanpassing van de zorgwet. Volgens PvdA-leider Samsom zegt dat het nieuwe voorstel de kans biedt om patiënten te laten zien dat de vrije artsenkeuze gewaarborgd blijft en dat de positie van verzekerden ten opzichte van zorgverzekeraars wordt versterkt. Hij verwacht dat het nieuwe voorstel nu wel kan rekenen op de steun van de gehele PvdA-fractie in de Eerste Kamer.

VVD-fractievoorzitter Zijlstra geeft aan erg blij mee te zijn met het akkoord en denkt dat nu de oorspronkelijke afspraken kunnen worden nagekomen. Zijlstra laat weten dat met het akkoord kan worden voorkomen dat mensen onnodig extra moeten betalen en dat er waarborgen zijn afgesproken voor keuzevrijheid. De punten in het oorspronkelijke voorstel waar de senaat bezwaren tegen had zouden daarmee zijn weggepoetst.

Update 07.30 uur Rutte ontkent dat via een ‘sluiproute’ de wet wordt omzeild. Volgens hem wordt de wet gewoon door de Tweede en Eerste Kamer behandeld. Mocht het zo zijn dat de wet dan wordt afgekeurd, dan gaan het voorstel weer naar de Tweede Kamer, zo legde hij uit tijdens zijn toespraak in de Kamer.

PvdA-senator Adri Duivesteijn stemde vanwege eigen ervaring met de vrije artsenkeuze tegen de zorgwet.

Ik heb zelf de kwetsbaarheid, de diepe onzekerheid ervaren die je als patiënt overvalt als je afhankelijk bent van één arts”, zegt hij in een interview in de Volkskrant.

In 2006 werd bij Duivesteijn prostaatkanker geconstateerd. Verschillende keren onderging hij daarvoor een operatie, maar de ziekte keerde terug. De arts zei dat hij was uitbehandeld, waarna hij zelf op zoek ging naar een andere arts.

“Ik heb ervaren hoe geweldig het is dat je dan elders een specialist vindt die zegt: we gaan ervoor knokken, we leggen ons hier niet bij neer. Dat is voorbij als een eind wordt gemaakt aan de vrije artsenkeuze.”