Kabinet: scholen koesteren middelmaat

Scholen kweken nog te veel middelmaat, vindt het kabinet. Toptalent blijft onbenut. Daarom roept staatssecretaris Dekker (Onderwijs) de middelbare scholen maandag op om hun leerlingen meer uit te dagen. Hij doet dit in een brief aan de Tweede Kamer en in een artikel in de Volkskrant ter gelegenheid van het officiële begin van het schooljaar.

Dekker constateert dat de “hoogvliegers” het in Nederland beduidend minder goed doen dan in de ons omringende landen. Hij sprak met enkele van deze uitblinkers, leerlingen met negens en tienen op hun cijferlijsten, en concludeert in de Volkskrant:

Bovengemiddelde leerlingen worden blijkbaar vaak aan hun lot overgelaten. Net als leerlingen die gemiddeld scoren en met gerichte aandacht zo veel beter zouden kunnen. ‘Die komen er wel op eigen kracht’, lijkt het devies. We doen hen daarmee tekort. (..)

De observatie dat toptalenten het in Nederland minder goed doen werd in 2012 bevestigd door het Gronings Instituut voor Onderzoek van Onderwijs (GION). Uit een studie bleek dat een kwart van de leerlingen met de hoogste Cito-scores in groep 8 van de basisschool niet binnen zes jaar het vwo-diploma haalt. “Een schrikbarend percentage”, vonden de onderzoekers.

Een ander schrikbarend cijfer wordt maandag door Metro gemeld: een kwart van de jongens die vandaag aan een studie in het hoger onderwijs begint zal het eerste jaar niet afmaken. Na de middelbare school leggen de jongens het in toenemende mate af tegen de meisjes, schrijft de krant. Een eenduidige verklaring is er niet. Het fenomeen wordt vaak geweten aan een gebrek aan mannelijke rolmodellen in het onderwijs, maar dat is er in het middelbare onderwijs juist niet. Wel duidelijk is dat de splitsing daar begint.

Dekker wil nu het middelbare onderwijs op een andere manier organiseren:

We moeten weg van de benadering van onderwijs als industrieel proces, waarbij de gemiddelde leerling de norm bepaalt en iedereen hetzelfde programma doorloopt. In plaats daarvan moeten we uitgaan van de individuele behoeften en capaciteiten van kinderen en in de klas meer recht doen aan de verschillen tussen leerlingen.

(..) Op dit moment hangen het niveau en tempo van het onderwijs af van je zwakste vak. Maar waarom zou een vmbo’er met bètatalent niet natuurkunde op havo-niveau kunnen doen? En waarom bieden we klasjes met bollebozen niet de mogelijkheid het vwo in 5 in plaats van 6 jaar te doorlopen?

Uit het GION-onderzoek bleek ook dat leerlingen in een klas met alleen maar vwo’ers een grotere kans (10 procent) hebben om hun diploma zonder vertraging te halen dan leerlingen die het eerste jaar in een gemengde havo/vwo klas zitten. Het verschil met leerlingen die in hun tweede en derde jaar ook nog in een gemengde klas zitten, is nog groter, respectievelijk 16 en 32 procent, schrijft de Volkskrant.

De conclusie dat het voor de slimste leerlingen beter is om zo veel mogelijk bij elkaar te zitten wordt door de onderzoekers wel genuanceerd: voor minder goede leerlingen is het juist goed om bij de allerbeste te zitten.

Onderwijsakkoord Staatssecretaris Dekker en minster Jet Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) tekenden maandagochtend samen met werkgevers en werknemers, verenigd in de Stichting van het Onderwijs, het Nationaal Onderwijsakkoord. De komende jaren komt er meer ruimte voor jonge docenten in het onderwijs, de werkdruk voor alle docenten moet lager worden en er komt meer ruimte voor bijscholing, meldt het AD.

Of de docenten in het onderwijs er ook in salaris op vooruitgaan wordt pas na Prinsjesdag duidelijk, samen met andere onderdelen van het akkoord die afhangen van de rijksbegroting voor vorig jaar. De nullijn voor leraren was voor de zomer reden voor de vakbonden AOb en CNV Onderwijs om uit het overleg te stappen.

Wat nu wel al bekend is, is dat er geld wordt gestoken in werkgelegenheid in het onderwijs, waardoor volgend jaar 3000 jonge leraren extra een baan kunnen krijgen of behouden. Ook wordt het lerarenregister verplicht: vanaf 2017 moet van iedere docent bekend zijn of hij of zij gekwalificeerd en bevoegd is. Het AD zet gemaakte afspraken op een rij:

– Een impuls voor de werkgelegenheid in het primair en voortgezet onderwijs, waardoor in 2014 3000 jonge leraren extra een baan kunnen krijgen of behouden; – Tijd en middelen voor leraren voor nascholing;

– Wettelijke verankering van het lerarenregister; in 2017 moet gewaarborgd zijn dat iedere onderwijsgevende gekwalificeerd en bevoegd is;

– Versterking van de positie van de leraar onder andere door een professioneel statuut in het primair en voortgezet onderwijs waarmee de zeggenschap van onderwijsteams wettelijk wordt geregeld;

– Vermindering van werkdruk en van administratieve verplichtingen voor de leraar; er komt een onderzoek naar administratieve rompslomp in het onderwijs;

– De inzet van de intensiveringsmiddelen voor het onderwijs uit het regeerakkoord, oplopend tot 689 miljoen euro.

Volkskrant: Kabinet: middelmaat op scholen te dominant

Volkskrant: Staatssecretaris Dekker: ‘Onderwijs moet grote talenten meer uitdagen’

Metro: Slecht nieuws aan begin studiejaar: kwart van de jongens stopt

AD: Onderwijsakkoord is rond

Foto-cc: Waag Society