Kabinet geeft brevet van onvermogen af

Met de persconferentie van donderdagochtend gaf het kabinet een definitief brevet van onvermogen af. Het kost weinig moeite om het optreden van Rusland streng te veroordelen. Het is net zo min ingewikkeld om een minsterpresidentelijke opwekkingsspeech te houden speciaal voor Oekraïners. Of om te benadrukken dat wij allemaal zonder uitzondering de gevolgen van onze toestand van non-belligerentie zullen merken. Allemaal tot je dienst. Allemaal uitstekend.

Over het aanpakken van zulke gevolgen kwam premier Rutte niet verder dan een paar opmerkingen die in het kader van de ernst der situatie alleen maar frivool genoemd kunnen worden.

Niet zo frivool als het gedrag van de koninklijke familie, dat dezer dagen van besneeuwde hellingen zoeft. Maar toch frivool.

Iedereen weet dat je het regeerakkoord het best kunt bewaren voor op het toilet als straks de aanvoer van WC-papier hapert. Toch stelde Rutte in navolging van minister van Financiën Kaag vast dat de tijd nog niet gekomen is om een geheel nieuw en actueel akkoord te schrijven zoals Wopke Hoekstra terecht heeft voorgesteld.

Ook vertelde hij dat er niet van het ene moment op het andere iets gedaan kan worden voor de vele Nederlanders die nu als gevolg van de prijsstijgingen in de grootste problemen komen. Meet name omdat zij de energierekening niet meer kunnen betalen. Daar gingen ze eens zorgvuldig naar kijken zoals het altijd gebeurt als het gaat om maatregelen die voor mensen met een kleine portemonnee van belang zijn.

Je kunt wél iets doen. En wel onmiddellijk. Je verbiedt voorlopig het afsluiten van gas, water en licht behalve als dat gebeurt in het kader van maatregelen tegen strafbare feiten. Datzelfde doe je met huisuitzettingen. Ook die vinden alleen maar plaats als het te maken heeft met wietplantages en dergelijke. Voor de rest niet. Nooit.

Dat is een grove maatregel maar we leven in ongekende tijden. Als de regering dan nagedacht heeft en een verfijnde oplossing  gevonden met formulieren en zo, dan kan deze noodmaatregel worden ingetrokken.

Tegelijk had Rutte moeten aankondigen dat er onmiddellijk een werkgroep gevormd zou worden die het regeerakkoord herziet of vervangt op basis van de zo drastisch veranderde omstandigheden.

Dit gebeurde allemaal niet. Men neemt de tijd. Wie niet inziet dat nu al op binnenlands terrein alles is veranderd en op losse schroeven staat, is minder geschikt voor een ministerschap. We moeten er in deze situatie allereerst voor zorgen dat het leven van de burgers zo weinig mogelijk ontregeld wordt en dat niet grote groepen de indruk krijgen dat zij de lasten mogen dragen terwijl de rijke om het in de woorden van een ouderwets lied te zeggen “zelfzuchtig voortleeft”. Er is namelijk eenheid nodig. En vastbeslotenheid. En de bereidheid om samen het noodweer te doorstaan. En dat iedereen beschut wordt.

Het zou het beste zijn als er een kabinet gevormd werd op zo breed mogelijke basis met als premier iemand die breed vertrouwen geniet, iemand als Jan van Zanen, nu nog burgemeester van Den Haag of Ahmed Aboutaleb uit Rotterdam. Daarin dient ook ruimte te zijn voor partijloze experts. De situatie is er ernstig genoeg voor.

De huidige mooiweerzeiler kan met zijn bemanning beter een functie elders zoeken.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.