Joop presenteert film: The Shock Doctrine

Doe geen moeite. Als mensen iets niet willen horen...

"Allemaal dankzij dat 'kille kapitalisme'. Als er een alternatief is dan hoor ik het graag, maar vooralsnog is dat nergens met succes in de praktijk gebracht." Dit is geen aanklacht tegen het kapitalisme an sich, maar tegen het soort kapitalisme dat de neoliberalen na staan, waarbij letterlijk over lijken wordt gegaan, en gericht is op buitensporige rijkdom voor enkelen. Kan je nagaan hoe het 'onze armen' zou vergaan als de vergaarde rijkdom minder eenzijdig verdeeld zou zijn.

Hoe komt het dan dat dankzij ditzelfde kapitalisme inmiddels meer mensen in grotere welvaart leven dan ooit te voren? Als je dat werkelijk weten wil ik eens een poging doen om dat duidelijk te maken: Sinds het jaar 1975 is de wereldwijde welvaart ongeveer verdubbeld. Dat is vijfendertig jaar geleden. Per jaar is dat dus een gemiddelde stijging van 2%. Wat kun jij je voorstellen bij een welvaartstijging van 2%? Stel dus je beschikt over een vermogen van 100 gulden. Vermeerderd met 2% heb je het jaar daarop een kapitaaltje van 102 gulden, het jaar daarop 104,04 gulden, vervolgens 106,12 en ga zo maar door. Nu in het jaar 2010 is je vermogen gegroeid tot 196,07 gulden. Maar wees nou eerlijk: je neemt toch geen genoegen met een economische groei van maar 2% per jaar? En zo heb jij de afgelopen vijfendertig jaar natuurlijk ook niet ervaren. Jaar na jaar was de economische groei in onze contreien groter. Vijfendertig jaar, dat is een half mensenleven. Weinig rendabel? De twee procent groei is dus, zoals al eerder opgemerkt, een wereldwijd gemiddelde. Dat is het gemiddelde van een bereik dat loopt van een leven lang honger lijden tot een leven in wanstaltige weelde. Van een leven in economisch verval tot exponetiële economische groei. De Nederlandse economische groei in de periode 1970/2009 was: 2,52%. Dat is dus 20% meer dan het wereldwijde gemiddelde. Dat klinkt al wat indrukwekkender. En wanneer we nu hetzelfde sommetje als hiervoor nog eens met het Nederlandse i.p.v. het wereldwijde gemiddelde percentage over doen, blijkt je vermogen te zijn gegroeid toe een bedrag van maar liefst 233 gulden en 7 centen. Proficiat! Een groei van 133%. Die groei moet ergens vandaan komen. Heb jij hierover al een idee? Er zijn er die beweren dat je met hard werken economische groei kunt genereren. maar dat is niet meer dan een halve waarheid. Hard werken levert je misschien een goede verstandhouding met je baas op, maar ook kapotte rug. Het is misschien goed voor jouw persoonlijke economische groei maar voor de algemene economische groei doet het weinig. Mensen die wat slimmer zien meer in efficiënt werken. Helaas zijn we niet allemaal zo slim en wordt er in de praktijk nogal hard gewerkt met behulp van de botte bijl (dat is heel zwaar werk, dat kan ik je verzekeren). Dus waar komt die groei dan vandaan? Wat er bij jou bijkomt gaat er bij iemand anders vanaf. Waar komen bijvoorbeeld al die leuke hebbedingetjes vandaan, denk je? Waar worden ze van gemaakt. Waar worden de benodigde grondstoffen gehaald. Wie verwerkt de grondstoffen tot halffabricaten. Waar wordt het halffabricaat tot een product verwerkt? Hoe komt het product bij de consument. Wie verdient er aan. Wie verdient er meer aan. Wie betaalt?

Dit is van iemand die er destijds bij was, zijn verhaal stemt overeen met dat van Naomi Klein. Roger Burbach is directeur Research and Documentation van het Center for the Studies of the Americas (CESNA) in Berkeley en verblijft met regelmaat in Cuba, Brazilië en Argentinië. Roger Burbach: "In 1971 ging ik voor het eerst naar Chili om mijn dissertatie te schrijven over de Chileense bourgeoisie en het internationale grootkapitaal. Allende was net aan de macht. Het was een tijd van ongekende verwachtingen. Nooit meer heb ik zoveel massale euforie en hoop op betere tijden gezien onder het volk als toen in Santiago. Het socialisme van Allende kwam voort uit de volksbewegingen en de vakbonden, werd niet van bovenaf opgelegd. Het was geen staatssocialisme, maar een Derde Weg avant la lettre, een dynamisch soort democratisch socialisme dat voortkwam uit de "grassroots" van de Chileense samenleving. In die zin was de wettig gekozen regering van Allende een helaas nooit meer herhaald politiek experiment, dat van grote waarde voor met name de Derde Wereld had kunnen zijn. Er wordt tegenwoordig wen eens een vergelijking getroffen tussen Allende en hedendaagse politieke leiders in Latijns-Amerika als Chávez in Venezuela en Lula in Brazilië, maar die vergelijking gaat in mijn ogen toch mank. Allende durfde veel meer dan Chávez of Lula de wil van Washington te trotseren. Chávez en vooral Lula zijn toch gevangen in de gouden dwangbuis van het neoliberalisme. Zodra ze die echt zouden proberen af te werpen, zou dat onmiddellijk tot een enorme kapitaalvlucht leiden en zouden hun landen het trieste lot moeten delen met de failliete Argentijnse economie. De staatsgreep tegen Allende in 1973 hing al een tijdje in de lucht. In Washington was president Nixon al vanaf het begin fel op Allende gebeten, die hij aanduidde als "that son of a bitch". Hoewel de CIA in 1970 in een rapport stelde dat het machtsevenwicht in de wereld niet zou worden verstoord door het aantreden van Allende als president, was Nixon geobsedeerd door de figuur van Salvador Allende. De victorie van Allende betekende in zijn ogen een grote psychologische klap voor de VS en een grote stimulans voor de marxisten-leninisten in Latijns-Amerika. Nog voordat Allende als president van Chili kon worden geïnstalleerd, koos Washington al de zijde van extreem rechts in Chili, dat onder meer verantwoordelijk was voor de moord op Rene Schneider, een hoge militair die op basis van de Chileense grondwet vond dat de stembusoverwinning van Allendes Socialistische Partij moest worden gerespecteerd. Die moord bewerkstelligde juist meer steun bij de massa's voor Allende. In de National Security Decision nr. 39 van 9 november 1970 legde Henry Kissinger de Amerikaanse politiek tegen Allende vast. De VS zouden er alles aan doen om het voor Latijns-Amerikaanse begrippen welvarende Chili in de economische misère te storten door middel van boycots door de grote Amerikaanse bedrijven en ervoor te zorgen dat de Wereldbank geen leningen meer aan Chili zou verstrekken. De CIA ontving tot 11 september 1973 in totaal acht miljoen dollar om de tegenstanders van Allende te subsidiëren, waaronder de extreem rechtse terreurgroep Patria y Libertad. Ook met de legerleiding werden de banden aangehaald. Het Chileense leger was de enige Chileense staatsinstelling onder Allende die haar Amerikaanse steun zag verhoogd, en wel van 5,7 miljoen dollar in 1971 tot vijftien miljoen in 1973". Toch kwam de elfde september 1973 nog als een shock, vertelt Burbach. "Iedereen wist dat er iets in de lucht hing. Aan de andere kant was de steun voor Allende bij het volk zo massaal dat niemand zich kon voorstellen dat hij verwijderd zou kunnen worden. Maar toen ik die ochtend van 11 september 1973 in mijn kamer in Santiago een vliegtuig hoorde overvliegen, voelde ik instinctief aan dat het moment van de coup was begonnen. Ik deed de radio aan en hoorde de laatste speech van Allende. Aanvankelijk had ik het idee om te gaan vechten tegen de coupplegers, maar toen ik de situatie zoals die was onder ogen kreeg, heb ik mijn kleine pistool maar wijselijk in de tuin begraven. Vele vrienden van me werden opgepakt tijdens de eerste dagen van de coup. Ik slaagde erin onder te duiken bij een lid van het Amerikaanse Peace Corps, een verzameling progressieve Amerikaanse vrijwilligers waar ook mijn vriend Charles Horman bij was aangesloten. Ik had geen paspoort meer. Dat was samen met Salvador Allende verbrand in het presidentiële paleis van Santiago, waar ik het eerder had achtergelaten voor een aanvraag tot verlenging van mijn verblijf in Chili. Met hulp van vrienden wist ik uiteindelijk over de Andes naar Argentinië te ontsnappen, om vervolgens via Brazilië en Panama liftend naar Californië terug te reizen. Ik heb veel vrienden in Chili achtergelaten. Velen werden vermoord. Zoals Charley Horman, over wie later die film "Missing" is gemaakt. Ik heb die film jaren niet willen zien, ik dacht dat het te pijnlijk voor me zou zijn. Pas enige jaren geleden heb ik het aangedurfd te kijken, en ik moet zeggen dat het een zeer realistisch beeld geeft van wat er zich toen in Chili heeft afgespeeld. Charley was persona non grata in het Chili van na Allende. Ik weet zeker dat hij met medeweten van de CIA is geliquideerd, al heb ik daar geen bewijzen voor. De coupplegers durfden het heus niet aan om zonder overleg met hun Amerikaanse vrienden een Amerikaans staatsburger te laten verdwijnen. Ergens moeten ze daar groen licht voor hebben gekregen. Ik hoop dat de gebeurtenissen ooit nog eens worden opgehelderd aan de hand van archiefstukken van de CIA, die ik niet heb kunnen inzien. Ze zorgen er wel voor dat dat soort pijnlijke documenten tijdig door de papiervernietiger worden gehaald".

'In 1972 inflation in Chile was running at 150%[4] A range of factors led to economic problems in Chile, such as expropriations, price controls and protectionism. This led to a deficit, which was handled by a large increase in money supply, which in turn resulted in extreme inflation.'http://en.wikipedia.org/wiki/Miracle_of_Chile (dus 72 tijdens de commies was het land volkomen failliet wat mede leidde tot de coup die was nml pas in 1973 en het duurde nog een aantal jaar voordat de hervormingen begonnen en nog meer jaren voor de hervormingen achter de rug waren.) Hier een mooi artikel; http://www.heritage.org/Research/Reports/2006/09/How-Chile-Successfully-Transformed-Its-Economy ?When the government of Salvador Allende fell in September 1973, Chile's annual inflation rate was 286 percent. ? after the new government corrected the most obvious distortions caused by price controls, inflation zoomed to 508 percent. For example, the price of basic goods doubled every two months.? ? the government's share of total sector production reached 70 percent in 1973, except for the industrial sector where it was 40 percent. The fiscal situation was chaotic. The deficit reached 55 percent of expenditures and 20 percent of GDP and was the main cause of inflation because the Central Bank was issuing money to finance the government deficit. By the end of the Allende government, the gross savings rate was 6 percent and the investment rate was 7.9 percent-the worst figures since the 1960s. This meant that in many industries, no new machines were installed, no new firms were started, and fewer and fewer new jobs were created. There were no capital markets, and the government-controlled interest rates did not reflect scarcity of funding. The balance of payment (BOP) deficit increased over a period of three years, and the socialist government increased its foreign debt by 23 percent. The most important economic reform in Chile was to open trade, primarily through a flat, low tariff on imports. Much of the credit for Chilean economic reforms in the following 30 years should be given to the decision to open our economy to the rest of the world. The strength of Chilean firms, productive sectors, and institutions grew up thanks to that fundamental change. The chaotic situation in Chile in 1973 deserves some thoughts: This crisis was homemade. It was different from crises caused by external shocks, such as the petroleum crises of October 1973 and 1979 and the debt crisis of 1982. One anecdote is instructive: When some people complained about the excessive increase in the money supply that was causing high inflation in 1973, the Central Bank president at the time said that money supply was a ?bourgeois variable,? irrelevant in the construction of Chilean socialism. If Chile is now presented as a pioneer of free-market economic reform, we should remember that at the beginning of the 1970s, it was the complete opposite: a vanguard of controlled economy and big government.? http://www.heritage.org/Research/Reports/2006/09/How-Chile-Successfully-Transformed-Its-Economy (geschreven door Hernán Büchi min van financiën van Chili ambtsper. tussen 1985 and 1989 ?De Chileense economie is internationaal bekend als één van meest solide van Zuid- en Centraal-Amerika. Ondanks het feit dat het in de loop van de geschiedenis verschillende perioden van crisis heeft gekend, is er sinds 2000 een belangrijke en stabiele groei. Het neoliberaal model dat werd ingevoerd tijdens het militair regime, werd verder gezet onder de sociaaldemocratische regeringen, die enkel kleine veranderingen hebben aangebracht om de sociale programma's van de regering te financieren.? (..)Het BBP bereikte een nominale waarde van US$ 145.845 miljoen en het BBP per hoofd van de bevolking was 8.875 dollar. Volgens het IMF, was dit BBP het hoogste van Latijns-Amerika. http://nl.wikipedia.org/wiki/Chili#Economie quote van een commenter uit Chili ; pr (sargasso) "Keynes vs Friedman en hun effect op de economie Volgens het grafiekje uit jouw link: http://krugman.blogs.nytimes.com/2010/03/03/fantasies-of-the-chicago-boys/ - Chicago Boys 1: Opbloei 1974 ? 1982 (Cauas, de Castro, de la Cuadra) - Keynes (1982-1985, Cáceres, Escobar) ? terugval - Chicago Boys 2: 1985-1989, Buchi, opbloei"/quote ps ctrf /cmd f op Chileen pr @ http://sargasso.nl/archief/2010/04/01/amerikaans-oliebedrijf-doneerde-73-miljoen-dollar-aan-klimaatontkenners/#comment-421038

Hou die discussie dan ook lekker bij Sargasso, een melding maken van ieder berichtje dat daar geplaatst is, heeft geen zin. Overigens is de bewering dat er "verkeerde cijfers" gebruikt zouden zijn, al lang weerlegd.

Dat is dus niet zo, ze heeft zich niet gedistantieerd van de film. "I have been as involved in this project as I can be, watching cuts and making suggestions and corrections, which the directors were free to accept or reject. I continue to be in communication with the film team and wish the film success." Zie http://www.naomiklein.org/articles/2009/08/clarification-shock-doctrine-documentary