Joe Biden, let op de ‘herders’ in Palestina

Vandaag arriveert de Amerikaanse president Biden in Israël, en vrijdag komt hij in Bethlehem. Niemand aan Palestijnse kant verwacht iets van zijn bezoek – de focus ligt op Israël, de Arabische landen en Iran. In de lucht zagen Mary en ik gisteren een rij helikopters. Volgens de Israëlische regering waren er ter voorbereiding van het bezoek luchtoefeningen boven "centraal Israël".

Als Biden zou willen zien wat er op de Westelijke Jordaanoever gebeurt, zou hij kennis kunnen nemen van een opmerkelijke ontwikkeling. Steeds meer grond wordt door de kolonisten ingenomen via een nieuwe methode: het opzetten van buitenposten als "herdersboerderijen". Deze boerderijen, vandaag in totaal 77, worden snel opgericht door kleine groepen kolonisten, zoals een gezin. Ze plaatsen een tent of hut naast een schaaps- of koeienhok diep in Palestijns grondgebied (“gebied C”).

Deze buitenposten zijn niet geautoriseerd door de Israëlische regering, maar worden in de praktijk wel aangemoedigd. Soms worden ze in eerste instantie gesloopt voor de show, maar in de dagen erna weer opgebouwd door dezelfde kolonisten. Ondersteuning via infrastructuur zoals weg, water en elektriciteit wordt vervolgens geleverd door bestaande nederzettingenblokken of internationale financiers.

Volgens een bron van Peace Now verklaarde de directeur van Amana, de organisatie achter veel van deze buitenposten, op een conferentie in 2021: “Tegenwoordig omvatten de nederzettingen vijftig tot honderdduizend dunam [5-10.000 hectare]. De bouw [van huizen] neemt weinig ruimte in beslag omdat de ontwikkeling ervan duur is, en daarom hebben we na vijftig jaar [slechts] de beschikking over een oppervlak van honderdduizend dunams. Gedurende de laatste drie jaar hebben we via de herdersboerderij de controle gekregen over een gebied dat twee keer zo groot is als de reeds gebouwde nederzettingen.”

Met andere woorden, het gaat om een uiterst effectieve methode om het doel van veel kolonisten te bereiken: via de "herdersboerderij" worden grote Palestijnse gebieden in- resp. overgenomen. Daarnaast worden vanuit deze boerderijen Palestijnse boeren en bedoeïenen verjaagd. Dit gebeurt bij confrontaties waarbij de slachtoffers vaak de schuld krijgen en gearresteerd worden door het leger. Amira Hass van de Israëlische krant Haaretz documenteerde dergelijke praktijken door kolonisten en leger ten noordoosten van Ramallah. Daar namen kolonisten via 10 herdersposten in de loop van een paar jaar maar liefst 3000 hectare over.

Hier in de omgeving van Bethlehem hebben we weet van de aanwezigheid van deze “herders” in een buitenpost vlakbij het bekende dorp Battir. De laatste staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO vanwege zijn prachtige oude terrassen en Romeinse irrigatiekanalen. Het dorp is een favoriete plek voor excursies en trektochten, zoals in de zomer nu, wanneer kampen worden georganiseerd door Palestijnse NGO's, scholen en universiteiten.

Mijn familie zag een paar jaar geleden al een paar van die ‘herders’ ontspannen rondlopen alsof het land van hen was. Via een schoolproject van het Arab Educational Institute (AEI-Pax Christi), hoorden we hoe de nieuwe buitenposten de bebouwing van het land en het binnenlands toerisme steeds moeilijker maken, zowel in Battir als in de Vijvers van Solomon ten zuiden van Bethlehem.

Buitenlandse bezoekers, inclusief Biden, zouden eens moeten onderzoeken wat er op de grond in Palestina gebeurt en vervolgens handelen naar wat ze zien.