Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Ivo Opstelten: Minister van Veiligheidsgevoel

  •  
14-09-2011
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
De minister moet de kans rechts-extremistisch geweld onderkennen en serieus nemen
Minister Opstelten schijnt de gemoederen te willen sussen door te stellen dat er momenteel geen voedingsbodem bestaat voor rechts-extremistisch geweld in Nederland. Maar een blik op het samenscholingsgedrag van rechts-extremisten op internet, de krimpende economische zekerheid én het vervagen van een solide nationale identiteit toont wel degelijk een zorgwekkende werkelijkheid aan.
Veiligheidsgevoel versus veiligheid
Afgelopen week werd mijn voormalig buurtvader Ivo Opstelten geïnterviewd in het programma Buitenhof. Op de vraag of er in Nederland een voedingsbodem bestaat voor rechtsextremisme, antwoordde hij zoals het een ervaren politicus betaamt (met heel veel geuren & kleuren) bovenal ontkennend. Volgens hem wijzen dé cijfers – welke cijfers mag Joost weten – erop dat Nederland steeds veiliger wordt. In hetzelfde interview confronteert Polak hem bovendien met zijn eerder gedane uitspraken dat hét veiligheidsgevoel belangrijker is dan veiligheid an sich. Als Minister van Veiligheid (en Justitie) ben je eindverantwoordelijk voor de veiligheid in een land. Een logische redenering zou zijn dat het veiligheidsgevoel uit de veiligheid zou moeten voortvloeien. Opstelten draait oorzaak en gevolg echter om en lijkt zijn stelling met zijn werk als burgemeester van Rotterdam te willen onderbouwen.
Getrivialiseerde samenscholingsgedrag van rechts-extremisten
Opstelten’s argumentatie dat vooral veiligheidsgevoel en dalende criminaliteitscijfers factoren zijn die de kans op rechts-extremistisch geweld bepalen, is misleidend. Wie bijvoorbeeld de wondere wereld van het internet kent, het broeinest van types als Breivik, kan niet anders concluderen dat deze naast het sociale aspect een onheilspellende schaduwzijde heeft. Zo vertaalt de website artikel7.nu een bijdrage van de Duitse islamcriticus (lees: islamofoob) Michael Mannheimer, getiteld: ‘Ontkenners en ondersteuners van de islamisering zullen spoedig ter verantwoording worden geroepen’.
De titel spreekt boekdelen. Het zal u niet verrassen dat er structureel met termen als verzetsbewegingen, verraad van links, burgeroorlog en islamisering wordt gesmeten. De reacties zijn nog enger. Daar weten anonieme bezoekers de daden van de Noorse terrorist Breivik zelfs te rechtvaardigen. Het vertaalde artikel van Mannheimer is slechts een fractie van wat het internet aan rechts-extremistische bijdrages te bieden heeft.
Slacht geen schaap, maar een moslim
Gedragswetenschapper Cass Sunstein schreef met Republic 2.0 al in 2002 dat het open karakter en laagdrempelige toegankelijkheid van het sociale web gevaren met zich meebrengt. Rationele discussies ontbreken op veel platforms door anonimiteit, fragmentatie en isolatie. Het gevolg is dat rechts-extremisten vrij spel hebben om ‘strijdmakkers’ aan te trekken die elkaars wereldbeeld versterken en bevestigen. Maar het zorgwekkende is dat er niet alléén op exclusieve websites tot geweld wordt opgeroepen. Ook op Facebook was er onlangs een oproep om op 6 november 2011 geen schaap, maar een moslim te slachten. Ik zou me kunnen voorstellen dat een vegetariër, veganist en misschien zelfs een pescotariër deze oproep met enige humor zou kunnen ontvangen, maar dat was bij mij, terwijl ik doorgaans wel wat ironie kan waarderen, allesbehalve het geval.
De krimpende economische zekerheid én het vervagen van een solide nationale identiteit
Verder leven we nu in een tijd waar de economische achteruitgang een feit is. Griekenland staat op het punt om failliet verklaard te worden en waarschijnlijk zal het niet lang duren voordat andere landen volgen. Sociologe Nadia Fadil ziet in deze ontwikkeling een verklaring voor het opkomende ongenoegen onder de Westerse bevolking die in tijde van globalisatie een vijand probeert te definiëren. Zo schrijft ze in haar essay dat de angst voor de ‘Ander’ samenhangt met crises:
Het is op zo’n momenten van diepe crisis en onzekerheid dat de islamitische ander als een dreiging verschijnt. Met het (olie)crisisjaar van 1974 als sleutelmoment. Deze islamitische ander verschijnt immers vanaf dan niet langer inferieur, of als een welkome exotische afwisseling op ons grijs bestaan. Maar als een actor die spreekt, een cultuur draagt, een visie heeft. En we voelen ons bedreigd. Want we worden ons plots bewust van onze kwetsbaarheid, en van het feit dat we niet zo onverwoestbaar zijn als we aanvankelijk dachten. En ineens blijken herinneringen aan een verre geschiedenis, waarin deze ‘ander’ als historische rivaal van het Europees christendom fungeerde, niet zo ver weg meer.
Fadil schrijft hier iets waardevols. Met het oog op de toekomst, en die ziet er op economisch gebied niet best uit, zal het verlangen naar het opnieuw definiëren van een identiteit alleen maar toenemen. Populisten krijgen hiermee een vacuüm in hun schoot geworpen om ten koste van de minderheden aan terrein te winnen. Deze lijn is na 9/11 in gang gezet en we mogen ons terecht afvragen wanneer de climax zich zal voltrekken.
Een veiligheidsgevoel alléén is niet genoeg
Helaas is de dreigende taal van rechts-extremisten genormaliseerd en ondergebracht in de vrijheid van meningsuiting. Daarmee is het recht om boude uitspraken te doen (tenzij het moslims zijn) iets waar zelfs politiek Den Haag niet meer van opkijkt. Het is een kwalijke zaak dat onze Minister van Veiligheid de stagnatie van zwartrijders, het aantal tas- en fietsendieven, wildplassers, kortom de zichtbare criminaliteit, als meetinstrument gebruikt om een veel complexere, minder zichtbaar proces te bagatelliseren: de voedingsbodem. Want die is er wel degelijk. Daden zoals die van Van der Vlis en Breivik bewijzen dat het ongenoegen uit het niets fysieke vormen kan aannemen. Bovendien lijken deze daden ook op sympathie te kunnen rekenen.
We moeten het samenscholingsgedrag en isolement van (zowel moslimextremisten als) rechts-extremisten uiterst serieus nemen. Want daar ‘waar de meningen niet meer botsen komt de waarheid niet aan het licht’ én zullen groeperingen rechtvaardigen dat hun eenzijdige waarheid het verdient om voor te strijden. In een tijd waarin de islamisering tot buitensporige proporties wordt opgeblazen, verwacht ik van een Minister van Veiligheid, vooral met het oog op de wankelende economische situatie in het Westen en de stagnatie van in het verleden verworven zekerheden, op zijn minst dat hij de ontwikkelingen inzake de kans op rechts-extremistisch geweld erkent en serieus neemt. Want met alleen een positief veiligheidsgevoel kom je er niet.
Dit artikel is eerder verschenen op wijblijvenhier.nl

Meer over:

politiek, opinie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (14)

Reinaert de Vos
Reinaert de Vos14 sep. 2011 - 14:09

[Helaas is de dreigende taal van rechts-extremisten genormaliseerd en ondergebracht in de vrijheid van meningsuiting. ] Dat is het grootste probleem en omgekeerd wordt links de maat gemeten als het van diezelfde vrijheid gebruik maakt.

FransLenaen
FransLenaen14 sep. 2011 - 14:09

De vrijheid van meningsuiting eindigt wanneer er expliciet wordt opgeroepen tot geweld. De opmerking 'slacht een moslim' is derhalve strafbaar.

Klapschaats2
Klapschaats214 sep. 2011 - 14:09

Dit is een bijdrage in de categorie van: eerst een uitzondering tot regel benoemen en dat flink van leer trekken waarmee de aandacht van het oorspronkelijke probleem lijkt te worden afgeleid. Lees de ervaringen van een prominent PVDA kamerlid in de NRC en u weet wat ik bedoel. En met dit kamerlid noem ik een onverdachte bron, die net als ik baalt als een stekker van deze werkelijkheid.

EpiktKtistec
EpiktKtistec14 sep. 2011 - 14:09

Het nog steeds reëel bestaande gevaar van links-extremistisch geweld (in de geschiedenis van de laatste halve eeuw het meest voorkomend), en het eveneens reëel bestaande gevaar de laatste decennia van islamitisch-extremistisch geweld werd en wordt door verscheidene politici, en dan ter linkerzijde, e.a. ook steeds gebagatelliseerd of doodgezwegen. Het is een bekende kwaal dat men de gevaren uit bepaalde hoeken niet wil zien. Ik begrijp dan ook niet dat ook Abdelkarim El-Fassi hier niet voor de meest voor de hand liggende en effectieve oplossing kiest dit veronachtzamen van de reële gevaren van politiek/religieus/ideologisch geweld te omzeilen: Stel dit probleem van het veronachtzamen uit politieke, ideologische of religieuze motieven, algemeen aan de orde en benoem dit probleem dus niet in een eenzijdig geval, zeker niet als dat dan toevallig weer net niet het/de geval(len) betreft waar je zelf misschien niet al te enthousiast over begint.

2 Reacties
Heileeuw
Heileeuw14 sep. 2011 - 14:09

U bedoelt nu dat het gevaar van links en moslimzijde groter is dan het gevaar van rechts? Het is mooi dat u het over de laatste halve eeuw hebt om daarmee de miljoenen slachtoffers van WOII uit te sluiten, of wilde u soms beweren dat Hitler, Mussolini, Franco en Japan beheerst werden door linkse extremisten? Het is op zijn zachtst gezegd niet erg slim om vanuit een politieke overtuiging aan te geven dat de kogel ofwel van links ofwel van rechts kwam, laat staan van het moslim fundamentalisme. Geen enkele vorm van geweld is te rechtvaardigen in deze context. Wat de laatste aangaat zijn er sinds het verdrag van Versailles (!) wellicht 30.000 moslims gewelddadig geweest en daar waren niet eens zulke slechte redenen voor. Het westen heeft echt veel meer mensen ingezet voor geweld: Vietnam, Korea, Zuid Amerika en dan nog een paar leuke brandhaarden in Afrika en niet te vergeten Zuid Afrika met zijn apartheidsbewind, of was dat soms ook links?

Sonia2
Sonia214 sep. 2011 - 14:09

< Het nog steeds reëel bestaande gevaar van links-extremistisch geweld (in de geschiedenis van de laatste halve eeuw het meest voorkomend) > Op welke informatie is die conclusie gebaseerd?

Cinema2
Cinema214 sep. 2011 - 14:09

RaRa was en is natuurlijk een "links" grapje.... Selectief shoppen brengt ons geen stap veder Abdelkarim El-Fassi...

1 Reactie
Yggdrasil
Yggdrasil14 sep. 2011 - 14:09

RaRa, was dat niet een splintergroepering die actief was in de jaren 80 van de vorige eeuw en die voornamelijk materiële schade aanrichtte maar nooit personen heeft verwond dan wel anderszins beschadigd. Het is allemaal ook al weer zo lang geleden, geschiedenis dus.

jolandameervoud
jolandameervoud14 sep. 2011 - 14:09

Ginger Ted, Laten we even echt eerlijk zijn en zoals Meneer Hein van Leeuwen het mooi opsomt, 60 jaar terug gaan in geschiedenis ipv 50 jaar. Hitler, Sebrenica waar Nederland uperhaupt door eigen falen mede verantwoordelijk is voor het aantal slachtoffers ( of zijn we dit met zn al vergeten) Voeg er voor de grap ook nog aan de recente happenings ''Noorwegen'' aan toe. Ik denk dat de rechtse lijst een tikkie groter is en altijd zal blijven. Of er zal binnenkort een grotere linkse ala Hitler gek moeten oprijzen en even meer dan 5 miljoen slachtoffers maken. Het meest verschrikkelijke is nu, dat dat alleen maar stijgt en stijgt. Het grote probleem is en bijft, recht extremisme wordt genormaliseerd en getolereerd en dat is het echte gevaar.

3 Reacties
Cinema2
Cinema214 sep. 2011 - 14:09

Waar bent u bang voor?

EpiktKtistec
EpiktKtistec14 sep. 2011 - 14:09

Kijk, dan kan ik nu zwichten voor de verleiding welk probleem ik juist aan de orde stel, dus door het probleem eenzijdig vanuit mijn politieke belang te beperken, het probleem slechts de ander te verwijten en het gevaar uit eigen hoek ontkennen of bagatelliseren, en samen met jou en Hein terug keren naar het voor jullie e.a. blijkbaar zo vertrouwde en veilige wij/zij-discours en daarom dus zeggen dat ik het vreemd vind dat, als je het fascisme ook er bij wilt betrekken, je dan ook de grote socialistische staatsterreur moet noemen die al voor het fascisme begon en veel langer doorging. Maar het ging om extremistisch religieus en ideologisch (rechts en links dus) gevaar van groepen in de moderne democratische staten en niet dat in een regime. Ik constateer nu dan ook slechts dat het triest is dat mijn voorstel om dit probleem algemeen, en dus niet beperkt tot een zijde te benoemen, omdat het iets is waarvan het gevaar uit verscheidene hoeken komt, op deze wijze beantwoord wordt. De aloude veilige en zo pretiig voelende wij/zij-reflex. Dat terwijl dus het veronachtzamen en bagatelliseren van gevaar uit eigen hoek van zowel linkse, rechtse, als islamitische zijde komt, en andersom het gevaar van de ander vaak overdreven wordt. Een verschijnsel dat dan ook meer uit een politiek geïnspireerde zelfbevredigingsbehoefte verklaard moet worden dan dat het een werkelijke bekommernis om de reële maar ook niet te overdrijven gevaren gaat.

Hanspuntnl
Hanspuntnl14 sep. 2011 - 14:09

Venezuela, Cuba, Noord Korea. Daar hebt U uw miljoenen.

rene612
rene61214 sep. 2011 - 14:09

Waar ik soms bang voor ben? Dat er bij de buren brand uitbreekt en dat daarna het hele huis onder water staat en de verzekering mij ter compensatie 1500 euro uitkeert als ik dan nog leef. De kans dat je door een of andere gek van je fiets wordt gereden is vele malen hoger dan dat je een deuk oploopt door een extremistische actie. Gevaar is nooit ver weg.

1 Reactie
Cinema2
Cinema214 sep. 2011 - 14:09

JUIST -:) Tenminste nog iemand die zich niet gek laat maken. Niet dat ik zeg dat je niet waakzaam moet zijn, maar overdrijf nu niet zo....