Israël, de Palestijnen en de geschiedenis

Sinds Hamas zijn rakettenoorlog begon en Israël antwoordde, wordt op het internet een verhitte strijd uitgevochten op grond van de geschiedenis. Met gebruikmaking van vaak dubieuze bronnen geven de aanhangers van Israël en de vrienden van de Palestijnen aan dat zij het gelijk aan hun zijde hebben. Wat de één een vlucht noemt, definieert de ander als een verdrijving. Beide partijen stellen elkaars bestaansreden ter discussie met beroep op het erfrecht en de grond der vaderen.

Daar kom je nooit uit. Het punt is dat de joden en de Palestijnen ongeveer evenveel recht hebben op het gebied dat vroeger Palestina heette. Beide groepen kwamen er vanaf de laatste decennia der negentiende eeuw als immigranten aan. Zij onderbouwen hun exclusieve claims met verwijzingen naar een veel verder verleden, maar daar kun je eigenlijk niet mee aankomen.

Dan hebben we ook nog te maken met een heilig land, dat de bakermat is van drie wereldgodsdiensten; het christendom, het jodendom en op een bepaalde manier ook de islam, want Mohammed gebruikte een berg bij Jeruzalem om na gedane zaken zijn stap naar de hemel te nemen. Vandaar dat Israël Jeruzalem als enig mogelijk  hoofdstad ziet. De Palestijnen, die de stad Al-Quds noemen, zijn al even hardnekkig. De stad waar de profeet ten hemel voer, kan alleen van hen zijn.

Als al het geld dat de Israëliërs en de Palestijnen ten koste hebben gelegd aan hun onderlinge strijd, gestoken was in economische opbouw, dan bewoonden ze nu een paradijs waar de golfstaten bij verbleken.

Is er een oplossing mogelijk? Natuurlijk is er een oplossing mogelijk. Israël trekt zich terug op de grenzen van 1967 voor de zesdaagse oorlog en de bezetting. Wat overblijft, vormt een Palestijnse staat. De hoofdstad van die staat is Al-Quds. De hoofdstad van Israël is Jeruzalem. De regeringen en de parlementen zijn vanzelfsprekend in de hoofdstad gevestigd, evenals de beurzen en de voornaamste media. Israëliërs en Palestijnen mogen zich vrijelijk in Jeruzalem/Al Quds vestigen. Ze moeten wel een concessie doen: er is geen lokale democratie want de stad wordt door een gemengde commissie uit de parlementen van Israël en Palestina bestuurd. Als je in een heilige stad wilt wonen, moet je daar wat voor over hebben. Wie zo nodig voor de gemeenteraad wil stemmen, vestigt zich maar in Tel Aviv of Ramallah.

Een dubbelbestuur op deze wijze is helemaal niet zo onmogelijk. Maastricht heeft het eeuwenlang gekend met een stadhuis voor de Republiek en een ander bestuurscentrum voor de Prins Bisschop van Luik. Let op: de stad was niet verdeeld. Hij was tegelijk Luiks en Staats. Kun je met Jeruzalem ook doen. Trouwens, Washington D.C. is ook heel lang door een commissie uit het Amerikaanse congres bestuurd.

Het feit dat Israël en Palestina dezelfde hoofdstad hebben, dwingt de beide staten om samen één economische zone te vormen. Dat zal de economische groei alleen maar ten goede komen. Zo’n dubbelstaat – democratisch aan beide kanten – zou een lichtbaken kunnen zijn in het Midden-Oosten. Oude rechten op grond of onroerend goed strepen Palestina en Israël tegen elkaar weg. Nadat de defensie-uitgaven geminimaliseerd zijn, is er geld zat voor financiële compensatie.

Als de rede in plaats van de emotie de boventoon voerde, zouden Israëliërs en Palestijnen met dit soort doelstellingen in hun achterhoofd – een plaats onder de zon voor beiden en welstand voor iedereen – in deze richting met elkaar onderhandelen.

Maar dat doen ze niet. Want de emotie overheerst, vormen van nationalisme die elkaar uitsluiten, kwade herinneringen, rancune, historische ficties en mythes. Daarom vliegen ze elkaar liever naar de keel. En geef ik blijk van idealistische wereldvreemdheid met deze onhaalbare twee-staten oplossing.

Je kunt niets anders doen dan erbij staan en er naar kijken. ’t Is wel jammer dat mijn mooie vak zo grootschalig misbruikt wordt door lui die bloed willen zien.

Beluister dit opiniestuk hier

Volg Han ook op Twitter

Het nieuwste boek van Han is De Mooiste Jaren van Nederland (1950-2000)