Is spraakmakende clip voor nier een uitgekiende viral-campagne tegen donortekort?

De 38-jarige Razia Santoe doet een aangrijpende oproep op YouTube. Als ze niet op tijd een donor vindt, zal ze sterven. “Ik heb nog maar één kans. Om dit leven te kunnen blijven leven heb ik een nieuw nier nodig.”

Update woensdag 16:05

De eindredactie van het EO-programma Dit is de Dag bevestigt tegenover Joop het verhaal van Razia dat ze de vrouw aanvankelijk in een reportage over alternatieven voor de wachtlijst wilden opvoeren. Dit in het kader van een uitzending gewijd aan de donorweek, half oktober. Daartoe werd reclamebureau Kesselskramer benaderd om een clip te maken om een donor te vinden. Later zag DIDD af van die aanpak en koos voor een andere invalshoek. 

In de uitzending van Pauw werd Razia dinsdagavond gevraagd waarom ze bij haar oproep haar bloedgroep niet vermeldt. Ze antwoordde dat ze hoopt dat ongeschikte donorkandidaten zich alsnog aan anderen zullen aanbieden.

Eerder:

In de anderhalve minuut durende clip laat Razia zien wie ze is en deelt ze haar levensvreugde. Dan doet ze haar oproep. In een schriftelijke verklaring zegt ze:

In de afgelopen jaren zijn er in totaal 6 mensen in en rond mijn omgeving geweest die een nier wilden doneren. Vijf werden er afgewezen door een screening in het ziekenhuis. De ene donor ze goedkeurden heeft zich later toch nog teruggetrokken toen bleek dat haar gezin er toch niet achter stond. 

Nu heb ik geen mensen in mijn omgeving meer die een nier willen of kunnen doneren. Ik sta inmiddels op de wachtlijst voor een nierdonatie, maar het is onzeker of ik de wachttijd zal halen. Mijn nierfunctie is nog maar 2%, en wordt met de dag minder.

Daarom richt ze zich nu met een spot op YouTube tot het grote publiek. Ze vraagt niet alleen om een donor maar ook om geld zodat de oproep verder verspreid kan worden. Het verhaal werd inmiddels door alle media opgepikt nadat de Volkskrant de clip vanochtend als nieuws bracht.

De Nierstichting heeft alle begrip voor de oproep. Er staan in Nederland ruim 700 mensen op de wachtlijst voor een nieuwe nier en het kan jaren duren eer Razia aan de beurt is. Die tijd heeft ze niet. Wel is er de vrees dat als de oproep aanslaat de methode ontaardt in een ‘beauty contest’ waarbij de ‘leukste’ kandidaten kans maken op een nier en anderen niet, stelde een woordvoerder in de Volkskrant.

Dat doet denken aan het geniale idee van BNN uit 2007: de Grote Donorshow waarin een stel kandidaten streden om een enkele donornier. Het publiek mocht de winnaar bepalen. De wereld reageerde geschokt. Totdat op het allerlaatste moment van de live-uitzending duidelijk werd dat het fake was. Er werd helemaal geen nier weggegeven. De omroep had het spektakel bedacht om aandacht te vragen voor het tekort aan donoren.

Bij De Nieuwsshow BV meldde Razia dat ze echt nierpatiënt is en journalisten natrekken of ze wel op een wachtlijst staat (zie onder).

Wat nergens vermeld wordt, is dat de oproep van Razia precies komt op het moment dat de Nierstichting de campagne ‘De Wachtlijst Moet Korter!’ aftrapt (zie clip onder). Het clipje van Razia is gemaakt door reclamebureau KesselsKramer, de website waar ze naar verwijst is ook door het bureau geregistreerd. Volgens een toelichting van het reclamebureau op de site is er sprake van een ‘experiment’. Dat wekt op z’n minst de schijn dat er sprake is van een online reprise, een soort Kleine Donorshow, en dat het eigenlijk gaat om een viral-campagne voor de Nierstichting. Die overigens na zeven jaar helaas nog steeds even hard nodig blijkt als de Grote versie. Registreren als donor kan hier.