Update: dit stuk is weer actueel nu er een scriptie gebaseerd op de literatuur van Riemen is gewaardeerd met een tien. Maar Riemen's bewijs is flinterdun, betoogt Verbon
In de jaren zestig op het hoogtepunt van de provobeweging werden politieagenten die wilden (of moesten) ingrijpen bij de provoacties uitgescholden voor fascisten. Het was, twintig jaar na de oorlog, het etiket waarmee je iedere tegenstander kon wegzetten. Fascisten, dat waren immers moordenaars in potentie waartegen je geweld mocht gebruiken.
Het was het begin van een traditie om een politieke tegenstander in de hoek te zetten waar niet meer uit te komen was. Vooral politici die bezwaar maakten tegen de massale en ongeleide immigratie van moslims naar Nederland werden steevast in de fascistische hoek gezet. Wat dat betreft is het stormpje dat Rob Riemen op Lowlands heeft ontketend met zijn bewering dat Wilders een fascist is, niets nieuws onder de zon. Er is echter één verschil. Riemen ziet zichzelf als een hoeder van cultuur en de ‘echte’ wetenschap en filosofie. Hij poseert als een belezen intellectueel, die voortdurend Nietschze, Socrates, Ter Braak en nog vele anderen citeert (heeft hij allemaal gelezen!). Daardoor krijgt zijn identificatie van Geert Wilders met het fascisme een aura van logische onweerlegbaarheid.
Het bewijs van de fascistische trekken van Wilders is echter flinterdun. Laat me een voorbeeld geven. Er is hem diverse malen tegen geworpen dat het fascisme in zijn eindfase uitermate gewelddadig was, maar dat Wilders geen voorstander van geweld is. Op dat tegenargument heeft Riemen een antwoord. Hij zegt in de NRC: “Je moet het hedendaagse fascisme van Wilders vergelijken met de begindagen van het fascisme in de vorige eeuw, niet met de afloop ervan.” Maar die begindagen van het fascisme waren nu juist getekend door een vorm van idealisme waarbij ‘het volk’ heilig werd verklaard. Daar hebben Klijn en Te Slaa in het dagblad Trouw ook al uitgebreid op gewezen. De ideologie van het fascisme was in zijn begindagen niet veel anders dan de ideologie van de ook door Riemen bewonderde Dostojevski (Russische schrijver uit de 19e eeuw) die de spiritualiteit van het Russische volk als basis voor een nieuw en corporatistisch Rusland zag waarin iedereen zijn plaats moest kennen.
Waarom identificeert Rob Riemen dan Geert Wilders niet met Fjodor Dostojevski? Stel je voor! Dat zou een band kunnen suggereren van Geert Wilders met ‘hogere’ literatuur en met ‘geestelijke waarden’ waar Dostojevski in zijn romans altijd zo druk mee in de weer was. Een band met Mussolini of Hitler is natuurlijk veel handiger. Het is dus niet toevallig dat hij de PVV met het fascisme identificeert. Het is alsof hij wil roepen: “kijk zo loopt het af als je de PVV stemt.” Dat geroep van Riemen zal overigens volgens zijn eigen redenering niet gehoord worden, want hij zei ook zelf op Lowlands dat Wilders “de generaal van het groeiende leger aan domme krachten” is. Hier spreekt de verachting voor de PVV-kiezer, de domme kracht die alleen maar plat vermaak wil en wiens problemen niet belangrijk zijn. Er zijn immers belangrijkere problemen dan het immigratieprobleem, zo zegt Riemen ook in zo ongeveer ieder interview. Het is helemaal niet zo’n belangrijk probleem dat er no-go areas zijn waar je ’s avonds de deur niet meer uit kunt omdat bendes Marokkaanse jongens en jongetjes je het leven zuur maken.
Wat volgens Riemen veel belangrijker is, is de beschavingscrisis, zo praat hij schrijvers uit de 19e en begin 20e eeuw na. Mij, daarentegen, lijkt het een beetje dom om te denken dat problemen die anderen 100 jaar of nog langer geleden bedachten, belangrijker zijn dan echte problemen van echte mensen die nu leven.