Ingrijpen Syrië kwestie van dagen

Hoewel het onderzoek naar de inzet van gifgas in Syrië nog niet is afgerond, zijn Amerikaanse en Britse troepen al volledig gereed voor militair ingrijpen. De Amerikaanse president Obama heeft aangekondigd nog deze week de knoop te zullen doorhakken. De Amerikaanse media verwachten dat de VS op zijn vroegst donderdag zullen toeslaan, omdat woensdag in het teken zal staan van het 50-jarige jubileum van de historische ‘I have a dream’ speech van Martin Luther King.

Updates onderaan artikel

Naast de Amerikanen en de Britten, zijn ook de Fransen klaar voor de strijd. President Hollande gaf vandaag aan dat Frankrijk er klaar voor is de schuldigen van de gifgasaanval in Syrië ‘ te straffen ‘.

De VS hebben aangegeven niet uit te zijn op ‘regime change’ in Syrië. Volgens Witte Huiswoordvoerder Jay Carney gaat het erom dat:

Er een antwoord komt op de schending van het internationale verbod op het gebruik van chemische wapens.

Dat de wapens zijn ingezet door Assad zou bewezen worden gesprekken binnen het Syrische leger, die door Israël werden afgeluisterd. In Israël bereidt men zich ondertussen voor op een mogelijke vergeldingsactie waarmee het regime van Assad gedreigd heeft, mocht de aanval op Syrië doorgaan. 

Een ruime meerderheid van de Nederlanders steunt internationaal ingrijpen in Syrië. Ruim 70 procent van de ondervraagden gaf dat aan in een gezamenlijk onderzoek van RTL Nieuws en EditieNL , uitgevoerd door DVJ insights. Die meerderheid verdween echter als sneeuw voor de zon, wanneer het ging om Nederlandse militaire betrokkenheid. Slechts 38,2 procent is daar voorstander van. Over de uitkomst van een mogelijke aanval zijn de ondervraagden ook eensgezind. 97,5 procent denkt dat ingrijpen zal leiden tot escalatie in de regio.

Update: Nederland moet snel met standpunt komen

Terwijl de VN-inspecteurs in Syrië hun onderzoek naar de mogelijke gifgasaanval in Damascus weer hebben hervat, zo meldt de BBC , worstelt politiek Den Haag met de vraag: wel of geen steun aan en westerse interventie? Naar verwachting zal Nederland binnen 48 uur met een duidelijk standpunt moeten komen. Niet uitgesloten is dat premier Rutte zelfs al een telefoontje uit het Witte Huis gehad heeft, zo schrijft de Volkskrant.

Zowel kabinet als Tweede Kamer heeft grote twijfels bij militair ingrijpen. Een kamermeerderheid wil, net als minister Timmermans, eerst het onderzoek naar de gifgasaanval afwachten.

SP, ChristenUnie, GroenLinks, D66 en PvdA willen deze week nog een debat met de minister. Of dat debat er komt, wordt vanmiddag duidelijk in een procedurevergadering van de buitenlandwoordvoerders die live te volgen is. SP Tweede Kamerlid Harry van Bommel wil van Timmermans weten of de Amerikanen al gebeld hebben met een verzoek om zich aan te sluiten bij de coalition of the willing . En hij wil duidelijkheid over de Nederlandse Patriot-rakketen in Turkije, een land dat al heeft laten weten militaire actie tegen Syrie te steunen. Van Bommel:

Eerder is gezegd dat de Patriot-raketten terugkeren naar Nederland als Turkije betrokken raakt bij het conflict in Syrië, dus de vraag is of dat nog steeds het standpunt is van de Nederlandse regering is of dat de raketten een paar honderd kilometer worden verplaatst richting Syrië.

Tot nu toe heeft alleen GroenLinks zich duidelijk uitgesproken voor ingrijpen. Volgens fractievoorzitter Bram van Ojik is dat ‘onvermijdelijk’, zo zei hij zaterdag in TROS Kamerbreed. Hij vindt dat zijn partij niet op voorhand afwijzend moet staan tegen de inzet van militaire middelen om de chemische wapens van Assad onschadelijk te maken. Politiek.blog.nl spreekt van een ‘verrechtsing’ en vraagt zich af of de achterban van GroenLinks, die normaal weinig op heeft met wapengekletter, daar ook zo over denkt.

Als de leider van GroenLinks onomwonden blijft pleiten voor militair ingrijpen, waarbij hij de mogelijkheid open laat dat dit kan gebeuren zonder VN-mandaat, zou dat een definitieve breuk met het pacifistische verleden van de partij zijn.

Update 13.20

De VN-inspecteurs die vandaag hun onderzoek in Damascus hervatten, hebben een çhemische substantie’ aangetroffen die honderden mensen heeft gedood. Dat heeft Lakhdar Brahimi, gezant voor de Verenigde Naties in Syrië, woensdag verklaard tegenover persbureau AP.

Update 20.15

Rusland houdt voet bij stuk: de vijf permanente leden van de VN-veiligheidsraad zijn het niet eens geworden over een Brits plan om in militair in te grijpen in Syrië. Rusland wil wachten tot het VN-onderzoek is afgerond. De Russen zijn woensdagavond weggelopen bij een hoog overleg van de VN over de Britse resolutie. De resolutie zou toestemming geven voor ‘onder artikel 7 van het VN-verdrag alle noodzakelijke maatregelen om de Syrische burgers te beschermen tegen chemische wapens’.

Update 21.00 Donderdag vindt in de Tweede Kamer het debat met minister Timmermans over mogelijk ingrijpen in Syrië plaats. Naast Timmermans is ook minister van Defensie, Jeanine Hennis aanwezig. Hennis schuift aan op verzoek van verschillende partijen en is wenselijk in verband met de Patriot-raketten die Nederland in NAVO-verband heeft gestationeerd in Zuid-Turkije.

De Britten willen toch wachten met een militaire actie tot het inspectierapport van de VN-inspecteurs er is. Dat meldt onder meer de Volkskrant. Ook de leden van de Veiligheidsraad zouden eerst het rapport van de inspecteurs mogen inzien, voordat militaire actie wordt overwogen.

cc-foto: Marines  / Britse HMS Edinburgh draait rondjes op de oceaan / Dan Rosenbaum