Indianenstammen Amazone bedreigd door westerse ziekten

In het Amazonegebied bij de grens van Brazilië en Peru is een opmerkelijke ontwikkeling gaande. Inheemse gemeenschappen die nooit contact zochten met de bewoonde wereld, besloten hun natuurlijke habitat te verlaten. Zieke stamleden kregen westerse hulp en keren nu weer terug, maar dat is een gevaar voor hun eigen stam. Met de ‘westerse’ bacteriën en virussen die ze onder de leden hebben, kunnen ze nog meer stamleden ziek maken.

Geïnterviewde onderzoekers vertellen de Britse krant The Independent te vrezen dat deze unieke gemeenschappen in aantal drastisch zal inslinken. Ze constateerden dat een aantal van de gevluchte stamleden in de jungle een westerse ziekte heeft opgelopen en dat dit mogelijk de reden was voor hun trek naar de bewoonde wereld.

Andere redenen voor hun vluchtgedrag zou de gewelddadige bedreiging zijn door drugsbendes en illegale houthakkers in het gebied. Vooral aan de Peruaanse kant is de illegale houtkap in opkomst. Het oogsten van mahonie- en teakhout wordt verkocht aan Europese en Amerikaanse bedrijven die er tuinmeubelen van maken.

De indianen zijn bij internationale wet beschermd en hebben daarmee recht op hun natuurlijke habitat. Dat ze nu uit zichzelf vluchten is dan ook geen goed teken. Het is voor het eerst dat een indianenstam die nog nooit contact zocht, uit zichzelf de bewoonde wereld opzoekt. Taalexperts die met de indianen spraken zeggen dat de gemeenschap aan de Peruaanse kant veelvuldig op gewelddadige conflicten stuitte. De indianen zouden bij de wateren van Peru in gewelddadig contact zijn gekomen met mensen die zij als ‘niet-indianen’ beschrijven. Het is mogelijk dat ze via hen een virus hebben opgelopen. Ziektes als de mazelen of een simpele verkoudheid kunnen voor indianen al fataal zijn omdat hun immuunsysteem daar niet tegen bestand is en ze niet zijn ingeënt.

Het is niet voor het eerst dat blijkt dat westers contact met indianen fataal kan zijn. In de jaren ’70 stierf 20 procent van de Yanomami stam door een epidemie die was meegebracht door bouwvakkers die bouwden aan een weg dwars door hun territorium.

Survival International die opkomt voor de belangen van inheemse stammen in het gebied hebben de Peruaanse en Braziliaanse geboden in actie te komen om de unieke indianenstammen in het Amazonegebied te beschermen.

cc-foto: Ben Sutherland