Initiatiefnota van Groep Omtzigt en Volt is lakmoesproef of integriteit wel echt hoog op de politieke agenda staat.
Macht en integriteit staan altijd op gespannen voet met elkaar. Niet alleen in de politiek en het ambtelijk apparaat maar ook in het bedrijfsleven. Een wetmatigheid die in elke samenleving opgaat. Het antwoord op de vraag over de mate van corruptie en transparantie in een land kan per samenleving echter nogal verschillen.
De Europese anti-corruptiewaakhond Greco bekritiseerde Nederland omdat Nederland treuzelt met stevige regels en toezicht rond integriteit van bewindspersonen en topambtenaren. Ook de klokkenluidersbescherming in Nederland is nog steeds van een niveau om je voor te schamen. Ondanks het bestaan van een officieel Huis voor de Klokkenluiders en wetgeving hierover.
Groep Omtzigt en Volt hebben een initiatiefnota ingediend over wettelijke maatregelen om de integriteit bij bewindspersonen en de ambtelijke top te bevorderen. Een omvangrijke nota van 76 pagina’s waarin ze 14 concrete voorstellen doen.
Door Pieter Omtzigt als geplaagd, benadeeld en getergd klokkenluider van misstanden bij de overheid zal deze ingediende nota ongetwijfeld als lakmoesproef worden gezien om te bepalen of er inmiddels wat meer naar hem geluisterd wordt door de overige Kamerleden en vooral door de coalitiepartijen van Rutte IV.
Aan publiciteit voor de indiening van de initiatiefnota heeft het niet ontbroken. Veel media hebben er uitgebreid aandacht aan geschonken. Het woord is nu aan zijn collega’s van de Tweede Kamer.
Omtzigt heeft als voormalig CDA-Tweede Kamerlid het moeizame compromiswetsvoorstel Huis voor de Klokkenluiders in 2016 mede tot stand gebracht. Hij weet derhalve dat het nimmer de bedoeling was om klokkenluiders echt te kunnen beschermen met doorwrochte wetgeving en sancties. Dat was politiek een forse stap te ver verwijderd van het door het voormalig Socialistische Partij Tweede Kamerlid Ronald van Raak ooit bedoelde echt beschermende klokkenluiderswetgeving.
We zijn nu zes jaar verder en het getuigt niet van veel politiek realisme om te verwachten dat thans de vlag er bij de huidige coalitiepartijen er geheel anders bij zal hangen als het over vraagstukken van integriteit, macht en transparantie gaat. Zeker niet omdat ook bij Volt als mede-indiener recent nog een weinig transparante kwestie over integriteit heeft gespeeld.
Als ervaren Tweede Kamerlid moet Pieter Omtzigt toch inmiddels weten dat Nederland als het gaat om macht, integriteit en transparantie bewust niet voorop loopt in Europa. Dat is een doordacht onderdeel van de bestuurscultuur van de Rutte-kabinetten. Als klokkenluider is Omtzigt daar al meerdere keren tegenaan gelopen.
Hoe naïef is het dan te veronderstellen door Groep Omtzigt dat er nu wel plotsklaps een ommezwaai van beleid en wetgeving komt door een meerderheid van de Tweede en Eerste Kamer? Zoals omschreven en gewenst in de initiatiefnota? Tot nu toe is immers gebleken dat macht het (bijna) altijd wint van integriteit in de politieke arena!
Ik denk dat mensen gewoon een verkeerd beeld hebben van de politiek. Veel te weinig pragmatisch. Veel te idealistisch. Politiek gaat over belangen en is keihard en zeker niet altijd eerlijk. En uiteraard gaat het om macht, want zonder macht kan je niet veel. We kunnen mopperen over geld, maar zonder geld kan je ook weinig. Natuurlijk hoef je van Rutte en de huidige coalitie geen nieuwe bestuurscultuur te maken en natuurlijk krijg je alleen openheid wanneer het de coalitie uitkomt. En dat laatste zie je in de normale wereld ook terug. Alleen openheid wanneer het mensen uitkomt. Overigens mag er ook wel eens wat minder kritiekloos naar Omtzigt worden gekeken. Die ook jarenlang metersdiep in het CDA zat. En ook met die terreur maatregelen op het gebied van "fraude" heeft ingestemd. En ook voor het toeslagen stelsel heeft gestemd. . We betalen niet volksvertegenwoordigers zodat ze daarna hun eigen rommel kunnen opruimen.
Iedere politicus, die erkent waar hijzelf ook fout zat in het verleden verdient lof en steun! Extra betrouwbaar want bereid om te veranderen……
Zo lang de oorzaak - het behoud van macht- blijft bestaan, zal er niets verbeteren. Juist die macht zorgt voor de bekende gevolgen, en die hoef ik niet opnieuw op te noemen. De macht zorgt voor de lethargische stand van zaken om fundamentele problemen op te lossen. Het behoud van macht is een doel geworden als daar aan voldaan is, ontstaat stilstand. Alles moet ook wijken voor het behoud van macht, en de institutionele instanties doen daar aan mee, de burger is de pinautomaat van de overheid zonder alternatief en perspectief. Het is een TINA systeem op globaal niveau, Alles wordt ondergeschikt gemaakt aan het neoliberale falende systeem wat geen ruimte biedt voor een nieuwe bestuurscultuur en de politiek is hoofdzakelijk met zichzelf bezig. Er komt geen nieuwe bestuurscultuur, geen radicale nieuwe ideeën, en de fundamentele problemen worden naar de toekomst doorgeschoven. Door de media wordt constant naar nieuwe plannen gewezen van de regering, alleen stopt het daar. De plannen en oplossingen komen niet, de asielzoekers in Ter Apel slapen nu zelfs buiten, maar ja het is lekker ver weg van de Randstad. Nederland is nu een half jaar verder met het inzicht van de 1115 uithuisplaatsingen en we zijn geen millimeter dichter bij wat voor oplossing dan ook. Lethargie viert hoogtij in Den Haag en uiteraard is hun smoes dat het complex is, het is complex gemaakt door de onwil om iets aan te pakken.
Als ik dit lees - "Hoe naïef is het dan te veronderstellen door Groep Omtzigt dat er nu wel plotsklaps een ommezwaai van beleid en wetgeving komt door een meerderheid van de Tweede en Eerste Kamer?" - dan lijkt het wel of Kerstholt het politici (en dan m.n. Omtzigt) kwalijk neemt, als ze doen wat ze juist vinden.
[Hoe naïef is het dan te veronderstellen door Groep Omtzigt dat er nu wel plotsklaps een ommezwaai van beleid en wetgeving komt door een meerderheid van de Tweede en Eerste Kamer? Zoals omschreven en gewenst in de initiatiefnota? Tot nu toe is immers gebleken dat macht het (bijna) altijd wint van integriteit in de politieke arena!] Het is hoe dan ook goed dat stappen worden gezet in de goede richting. Daarom vind ik deze initiatiefnota prijzenswaard en niet af te doen met "naïviteit". Niet geschoten is altijd mis, moet het parool zijn. Het alternatief is berusting in de beroerde situatie, en daarmee schiet helemaal niemand op.
Macht corrumpeert, dat wisten de oude Romeinen en de Grieken al. De Atheners probeerden deze wetmatigheid te omzeilen door functionarissen maar voor 1 jaar te benoemen en hen na hun ambtsperiode verantwoording af te laten afleggen. Bovendien werden de meesten van hen door loting aangewezen. Toch slaagden ook de Atheners er niet in om te voorkomen dat volksmenners de volksvergadering manipuleerden en de jury-rechtbanken probeerden te beïnvloeden: "Het bleek dat het in de praktijk vaak anders ging dan de Atheners het graag zagen. De speeches van Aeschines en Demosthenes legden een minder mooie werkelijkheid van de Atheense staat bloot. Beide oratoren beschuldigden elkaar van het aannemen van steekpenningen, liegen en landverraad. Maar ook blijkt dat rechtszaken nauwelijks nog gingen over het originele onderwerp, maar steeds meer om het zwartmaken van de tegenstander. De zoektocht naar de waarheid raakte hierdoor ondergesneeuwd. Onder andere omdat er geen rekening werd gehouden met belangenverstrengeling." https://www.jhsg.nl/corruptie-en-democratie-in-klassiek-athene/#:~:text=Vooral%20een%20tirannie%20vonden%20de,in%20Nederland%20kennen%20is%20representatief.
Nederland staat volgens experts op de achtste plaats van 180 landen met minste corruptie. Zie de corruptie index. De top staat dicht bij elkaar. Dikke prima dus.
Het is maar van welk kant je het benadert, welke tabelletjes en indexen je bijhoudt en relevant vind. Eigenlijk een kwestie van opinie, wie betaalt, bepaalt de uitslag van die statistische uitkomsten. Ik denk dat de 47.000 slachtoffers van de Toeslagaffaire, de 270.000 slachtoffers op de verboden en ilegale zwarten lijsten, de 1115 kinderen, wanneer ze het doorkrijgen, en alle andere slachtoffers van bijvoorbeeld de gaswinningschade, de Chroom 6 doofpot, de Q-koorts slachtoffers en verder alle slachtoffers van de overheid, jeugdzorg, belastingdienst, rechtspraak en aanverwante instanties, het terecht niet met je eens zijn. Kun je nagaan hoe het gesteld is met de rest, en dat weerhoudt geen regering om alle moeite te doen om de top van de corruptie index te bereiken. Er staan nog 7 andere landen boven ons. Ooit probeerden we hoger te scoren, maar sinds een tijdje zakken we op allerlei index lijstjes steeds lager, en daar zit hem precies de crux. Het is gemakzuchtig om je verschuilen achter index lijstjes, die zijn niet opgesteld om lui onderuit te hangen en er onterecht trots naar te verwijzen alsof er geen probleem is. Dat is exact het probleem van het huidige systeem, de gemakzucht en luiheid om zaken te verbeteren. Het is zoals ik al om 9.19 al stel. Het is de lethargische stilstand van het huidige falende systeem, waarbij het behoud van macht het doel is. Alle problemen weglachen, alsof die niet bestaan en je omringen met nutteloze incompetente politici, zonder visie.