IJdele hoop

Het is nu 13:40 uur vrijdagmiddag, ruim een half etmaal na de afschuwelijke aanslag in Nice. We weten officieel nog niet waarom die heeft plaatsgevonden maar zoals vaak met ontbrekende puzzelstukjes vullen we die zelf in. De dader is van Tunesische afkomst, moslim. Dus het zal wel, etcetera. Had IS niet opgeroepen tot dergelijke aanslagen?

Tot ik een tweet las van Bart Mijland die herinnert aan de aanslag op Koninginnedag 2009 in Apeldoorn door Karst Tates. De vergelijking is treffend. Dezelfde methode en op basis van wat we nu van de dader weten, heeft hij zelfs enige overeenkomsten met Tates: een stil, teruggetrokken type.

Op de een of andere manier voelt die associatie ongemakkelijk. Is dit niet wegkijken, wishful thinkin g dat de islam er niets mee te maken heeft? Het lijkt gerust te stellen als het een eenzame gek is die alleen uit frustratie handelde. Dan voelt het minder erg. Over Karst Tates heeft immers bijna niemand het meer. Ik had er vandaag zelf ook geen moment aan gedacht, ondanks de overeenkomsten.

Tegelijkertijd is dat ijdele hoop. Er worden immers steeds aanslagen gepleegd door islamisten, dat is de realiteit. In Frankrijk al sinds de jaren tachtig. Het islamistisch terrorisme zoals we dat nu kennen begon met de aanslagen door Fouad Ali Saleh in Parijs, die zelfs als opmaat worden gezien voor de latere aanslagen in de VS.

Maar toch: als je doet alsof je niet weet wat er achter de aanslag zit, dan valt op hoe de terreur in de eigen politieke agenda’s wordt gepast met ‘zie je wel’-redeneringen. Zie bijvoorbeeld deze tweet van een journalist die werkt voor de Iraanse zender Press TV:

Verderop in zijn timeline gaat hij vervolgens uitleggen dat hij de aanslagen beslist niet goed wil praten maar de toon is gezet. Eigen schuld, dikke bult.

Of neem de islamofoben. Met onze eigen Geert Wilders die twitterde :

Wilders denkt dat de wereld veiliger en prettiger wordt als de hele islam de oorlog wordt verklaard. Het is precies wat IS ook denkt.

Beiden maken de aanslagen groter, passen ze in het wereldbeeld dat ze zelf koesteren. Mocht straks blijken dat de massamoordenaar van Nice toch meer een Karst Tates is dan een Fouad Ali Saleh dan vergeten ze de daad weer en pakken de volgende aanslag om opnieuw hun gelijk te halen.

En dat leerde ik er van: geweld heeft geen ideologie nodig maar ideologie versterkt het effect van geweld wel.

En daarom is het niet verkeerd te hopen dat de dader meer op Karst Tates lijkt dan op Fouad Ali Saleh. Hoe ijdel die hoop ook mag zijn.