Huis voor Klokkenluiders gaat aankaarters misstanden beschermen

Tweede Kamerleden van zeven partijen dienden een wetsvoorstel in, onder aanvoering van Ronald van Raak van de SP. Het Huis voor Klokkenluiders moet een zelfstandig bestuursorgaan worden met een budget van 3,5 miljoen per jaar. Het Huis moet tussen de vier- en zeshonderd klokkenluiders helpen en krijgt ruime bevoegdheden om zelf onderzoek naar misstanden te doen.

Aanleiding voor het wetsvoorstel is het aantal klokkenluiders die na het melden van misstanden bij bedrijven of overheid aan hun lot worden overgelaten. Bijvoorbeeld Ad Bos, die de bouwfraude aan de kaak stelde, moest zijn huis verkopen en kwam in een caravan te wonen. SP-Kamerlid Ronald van Raak, die twee jaar aan het wetsvoorstel werkte zegt in de Volkskrant :

Melders van misstanden worden nu aan hun lot overgelaten, terwijl ze vaak de samenleving een dienst bewijzen. Zij kunnen straks terecht bij het Huis voor Klokkenluiders. Zolang er onderzoek loopt naar de door hen aangekaarte misstanden kunnen zij niet ontslagen worden. Het doel is te voorkomen dat klokkenluiders worden geïsoleerd, op straat gezet en in de vergetelheid raken zonder dat er iets wordt gedaan aan de misstand.

Het Huis gaat klokkenluiders rechtsbescherming bieden. Doel is ook een einde te maken aan het versnipperde beleid omtrent klokkenluiders.

Zelf op zoek naar misstanden

Ook gaan onderzoekers in 10 procent van de naar schatting 400-600 klokkenluiders die steun zoeken zelf op zoek naar misstanden. Met name overheidsinstanties moeten volledige medewerking toezeggen aan onderzoekers van het Huis voor Klokkenluiders. Bij bedrijven kunnen zij echter niet zomaar naar binnen stappen. Onderzoekers kunnen schriftelijke informatie opvragen, maar bij vermoedens van strafbare feiten wordt het Openbaar Ministerie ingeschakeld.

Tegenstanders

Er is tot vorige week gelobbyd tegen het vastleggen in de wet van klokkenluidersbescherming. Met name uit de hoek van werkgeversorganisaties is er kritiek omdat de wet een aanzuigende werking zou hebben op notoire dwarsliggers en werknemers die ontslagen dreigen te worden. Tegenstanders vinden dat bedrijven zelf verantwoordelijk zijn voor het afhandelen van misstanden. Ook zouden er al genoeg toezichthouders zijn.

Het wetsvoorstel is deze week naar de Raad van State gestuurd. Een eerdere versie werd door de Tweede Kamer aangenomen maar kwam niet door de Eerste Kamer.

De Volkskrant: Nederland krijgt als eerste onafhankelijk huis voor klokkenluiders

Cc-foto: artie