Joop

Houd anders helemaal op met politieke debatten op de TV

  •  
07-09-2023
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
1620 keer bekeken
  •  
ANP-445625551

Het publiek wordt er geen steek wijzer van.

Pieter Omtzigt heeft zijn rijk gevulde knuppeltas maar weer eens geopend om er eentje in het hoenderhok te gooien. Ditmaal ging het hem om de verkiezingsdebatten op TV. Hij leent zich niet voor politieke shows waarin kandidaten twee minuten krijgen om elkaar onder te schoffelen. Hij ziet meer in verbale krachtmetingen tussen twee of drie kandidaten over één wezenlijk onderwerp. En dat mag dan best een halve avond vullen. Zo kunnen de deelnemers hun standpunten duidelijk voor het voetlicht brengen.

Wie denkt dat de publieke omroepen zonder inmenging bepalen hoe verkiezingsdebatten eruit zien, slaat de plank mis. Zij zijn het resultaat van langdurig en nauwkeurig overleg tussen redacties en de spindoctors van de verschillende kandidaten want die moeten natuurlijk wel willen komen. Als Pauw straks zeven kandidaten verwelkomt en ze om te beginnen één minuut geeft om te praten over de zorg, is dat van te voren uit en te na besproken en door de politieke partijen zo geaccordeerd.

Zo'n debat oude stijl is heel geschikt om kandidaten hun minute of fame te laten zien en hun gevatheid. Kijkers leren niets over hun werkelijke opvattingen of wat ze van de studiogasten kunnen verwachten als ze eenmaal gekozen zijn. Je hebt er niets aan om in het stemhokje je keuze mee te bepalen. Het is de vraag of dat wel het geval is als twee of drie kandidaten met elkaar in debat gaan over één onderwerp. Je moet dan zelf goed ingevoerd zijn om zo'n gedachtenwisseling werkelijk op haar merites te kunnen beoordelen. Daarbij gaat het dan niet zozeer over misstanden als wel over remedies. Werken de oplossingen van de kandidaten in de praktijk?

Misschien is het beter helemaal met die debatten op te houden. Omroepredacties kunnen hun tijd en aandacht beter besteden aan het journalistieke handwerk: diepgaande reportages over de grote problemen waarmee het land worstelt en de verschillende oplossingen, uitgebreide interviews met kandidaten waarbij het vooral gaat om het track record. Wat hebben zij tot nog toe in de praktijk laten zien? Vergelijkingen van verschillende partijprogramma's op specifieke thema's, wat zijn de verschillen, wat zijn de overeenkomsten? Hoe reëel is het allemaal oog in oog met de praktijk van alledag en de technische mogelijkheden?

Ook zou men kandidaten kunnen bevragen over urgente praktische problemen. Twee voorbeelden uit deze week: de helft van de scholen is bouwkundig in slechte staat. Hoe gaan we dat concreet aanpakken en hoeveel mag dat kosten. Het aantal zorgaanbieders in de rode cijfers is vorig jaar verdubbeld. Gemiddeld boeken zij een rendement van nog geen procent terwijl zij van de overheid hun eigen broek op moeten houden. Het zijn er bij elkaar 30.000(!). Hoe urgent is dit en wat wilt U hier concreet mee doen?

Eigen rekenmeesters op de redactie zijn in dit verband alles behalve een overbodige luxe. Anders kun je de usual suspects zoals al die hoofdeconomen van CBS en de banken niet zaakkundig bevragen.

Daar heeft het publiek wat aan, niet aan pratende hoofden die allemaal de slimste willen zijn.

En als die politici zo nodig willen debatteren, dan huren ze maar een zaaltje. Of openen ze een YouTube-kanaal. Het is potdozie 2023.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: de omroep en het zware weer.

Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar

Reacties (26)

Deugkeizer
Deugkeizer8 sep. 2023 - 20:21

Volgens mij is het probleem niet de politiek hier, maar de media. Media moet er naar streven een zo'n echt mogelijk beeld te geven van de wereld buiten mijn huiskamer. En doen ze dat niet, dan krijgen ze of de verkeerde stimulans of te weinig boetes om dan na te leven.

Gerygrr
Gerygrr8 sep. 2023 - 14:37

Wat mij bezig houdt is de deskundigheid op de diverse lijsten op diverse pijndossiers. Welke specialisten stelt men voor als woordvoerder voor de partij op bv zorg, energie, ee voeren.milieu/stikstof, migratie, woningbouw. Laat per onderwerp deze specialisten de inhoudelijke discussie voeren. En wie er betaalt voor de uitvoering. Niet een algemeen verhaal met veel te dure plannen, waar alleen maar teleurstelling uit voortkomt.

Degenius
Degenius8 sep. 2023 - 14:11

Natuulijk moet je een dabat houden. Ik ben wel benieuwd hoe mijn vertegenwoordiger zich staande houdt in een debat, hoe hij mensen weet te motiveren, hoe hij in bepaalde situaties handelt, hoe hij in de onderhandelings tafel is. Omtzicht is denk ik beter in dossiers doornemen op zijn kamer en kent dan ongetwijfeld alle details van het onderwerp. Echter, een politicus moet wel gewoon het probleem in korte tijd kunnen benoemen met de oplossing. Ook wanneer het komt tot een overleg met brancheorganisaties, etc. De politieke arena is geen wetenschappelijk congres. Maar gaat om mensen binden, energie uitstralen, etc.,

Norsemen
Norsemen8 sep. 2023 - 11:05

Die lijsttrekkersdebatten zijn niet anders dan hoe politici de rest van hun opereren in talkshows, in de Tweede kamer, of waar dan ook. Het verhaal dat ze vertellen is niet bedoeld om problemen op te lossen, maar om stemmen/zieltjes te winnen. En dat geldt voor Omtzigt net zo.

Ivan61
Ivan618 sep. 2023 - 8:32

Onze lijstrekkers lijken op trekpoppen tijdens verkiezingsdebat. Alles is voorgekauwd. Laatste leuke was toen Groningers Rutte uit elkaar getrokken bij Pauw. De rest is altijd saai.

Rene712
Rene7128 sep. 2023 - 7:35

De vraag is denk ik veel meer wie je met debatten / uitzendingen / oneliners wilt bereiken. Als politicus, als media. Jongeren (stemgerechtigden van 18-30 jaar) zijn voor snelle informatie. Kijken met name sociale mediakanalen. Die ga je niet warmdraaien voor een inhoudelijk debat van uren op TV. Zo'n debat is misschien ook niet weggelegd voor veel andere stemgerechtigden. Die stemmen waarschijnlijk toch op onderbuik, hun eigen portemonnee, vóór verduurzaming of tegen immigratie of andere argumenten. Als je het wilt veranderen, zul je ook andere mediakanalen mee moeten krijgen. Kranten als Volkskrant, NRC, Telegraaf en AD zouden een dag na een debat ook een inhoudelijk artikel moeten schrijven over dat debat en zich niet alleen moeten concentreren op snedige oneliners of wie het beste of sterkste in het debat naar voren is gekomen. Ik vrees dat het allemaal niet gaat gebeuren.

Ejoth
Ejoth8 sep. 2023 - 6:22

Goede column Han. Spijker op de kop. Ik hoop dat de redacties en politici ook kunnen en willen lezen.

Olav Meijer
Olav Meijer8 sep. 2023 - 2:03

Op zich zinnige voorstellen van Van der Horst, maar het zal, vrees ik, toch altijd weer -en hoe dichter de verkiezingsdatum nadert, hoe meer- uitlopen op die flitsdebatjes met oneliners. De partijen willen het grote cohort zwevende kiezers tot op het laatst over hun streep trekken. Spindokters en andere communicatieondersteuners verdringen elkaar om hun deel binnen te halen met het adviseren van politici. En programmamakers willen het liefst onderhoudende of zelfs spannende TV maken om kijkers te trekken. Het is niet anders, het circus draait weer op volle toeren.

Ch0k3r
Ch0k3r7 sep. 2023 - 20:50

"Misschien is het beter helemaal met die debatten op te houden." Mwah, de huidige vorm is gewoon shit. Een minuut om je marketing slogans op te dreunen en klaar. Doe me maar een week lang debatten, een tot twee onderwerpen per avond, uitzending van 3 tot 4 uur. Laat ze maar op de inhoud ingaan, en schuif maar iemand naar voren van de partij die verstand heeft over die onderwerpen. Dan pas weten we wat voor vlees we in de kuip hebben en krijgen we ook meteen een idee welke partijen elkaar vinden op bepaalde vlakken. Want niet iedereen die stemt houdt het politieke nieuws elke dag van het jaar in de gaten. Deze risicomijdende marketingaffiches een beperkte tijd op een podium zetten is gewoon zonde van iedereens tijd, daar ben ik het echt volkomen mee eens.

Mathijsco
Mathijsco7 sep. 2023 - 17:07

"Misschien is het beter helemaal met die debatten op te houden. Omroepredacties kunnen hun tijd en aandacht beter besteden aan het journalistieke handwerk." Haha, nou dank je de koekoek! Lees maar eens wat memoires van Paul Witteman door over de -destijds- benadering van Fortuyn. Strekking: 'We waren bij de VARA tegen de man, dus dat namen we ook mee in de benadering'. Nee. Geen mens is objectief en zeker journalisten niet. Het skippen van het debat nicht im Frage.

2 Reacties
Zandb
Zandb8 sep. 2023 - 6:28

Mathijs Misschien is het handig wanneer u zich op de kern zou richten. Het gaat hier namelijk om een debat. En volgens mij nemen journalisten daar geen deel aan. Dat is bedoeld voor politici onderling.

Zandb
Zandb8 sep. 2023 - 6:50

mathijs Als mijn reactie geplaatst wordt: Niet lezen. Slaat nergens op. Ik hoop dat ik nog niet helemaal wakker was.

stokkickhuysen
stokkickhuysen7 sep. 2023 - 16:43

Iik vind een 'townhall' een goed format, waar burgers vragen stellen aan een politicus, in plaats van journalisten. Eventueel zou een deskundige op het onderwerp nog zijn commentaar op het antwoord van de politicus kunnen geven.

1 Reactie
Ejoth
Ejoth8 sep. 2023 - 6:22

Mee eens. Doen !

ZakPatat
ZakPatat7 sep. 2023 - 15:32

''Omroepredacties kunnen hun tijd en aandacht beter besteden aan het journalistieke handwerk: diepgaande reportages over de grote problemen waarmee het land worstelt en de verschillende oplossingen, uitgebreide interviews met kandidaten waarbij het vooral gaat om het track record. Wat hebben zij tot nog toe in de praktijk laten zien?'' Helemaal mee eens hoor. Journalisten gaan hun werk doen en kijken of verkiezingsbeloftes niet haaks staan op de praktijk van de laatste jaren. Wel op voorwaarde dat in het kader van democratie die andere omroepen/journalisten die niet in ''ons'' straatje passen ook hun kant van het gelijk kunnen laten horen bij de staatsomroep. Maar waarom gelijk ook het kind met het badwater weggooien? Wat deugt er niet aan de mogelijkheid om tegelijkertijd ook door te gaan met verkiezingsdebatten tussen partij-elite met bij voorkeur ruim aandacht voor de inhoud van de beloftes die de burgers door partijen worden voorgespiegeld.

Kees van Bemmelen
Kees van Bemmelen7 sep. 2023 - 15:30

"Zo'n debat oude stijl is heel geschikt om kandidaten hun minute of fame te laten zien en hun gevatheid. Kijkers leren niets over hun werkelijke opvattingen of wat ze van de studiogasten kunnen verwachten als ze eenmaal gekozen zijn." Nou ja, je had van die uitwisseling tussen Roemer en Rutte in 2012 kunnen leren dat Rutte bereid is om keihard te liegen over zijn eigen verkiezingsprogramma. Maar goed, ik zou er niet rouwig om zijn als dat soort debatten verdwijnen. Maar om debatten helemaal te laten vallen, je zou nog wel even kunnen experimenteren met het format. Maar Youtube is ook een optie inderdaad. Een aantal Joe Rogan-achtige gesprekken met verschillende kandidaten, daar zou ik geen nee tegen zeggen.

Kit2
Kit27 sep. 2023 - 14:35

Helemaal mee eens. Zo’n voorbeeld over de scholen is een goeie. Ze hebben het geld daarvoor in de lump-sum financiering gehad en aan leuke dingen uitgegeven en jammeren nu dat er geen geld is. Leg dat nou eens rustig uit, inclusief waarom die lump-sum financiering een nagel aan de doodskist van het niveau van het onderwijs was, door wie het is ingevoerd (ha, mijnheer Kok) en waarom (neoliberalisme) met commentaar van deskundigen en laat de politici dan hun oplossing maar vertellen. Je kunt alleen daar al een avond mee vullen.

1 Reactie
Gerygrr
Gerygrr8 sep. 2023 - 16:38

https://oudersenonderwijs.nl/kennisbank/schooloverkoepelend/bekostiging/lumpsum/ Waar blijkt de uitgave van de gelden door de scholen aan leuke dingen? Schoolbesturen geven het geld uit. Materialen zijn duur. De uitgeverijen verdienen dik aan steeds meer methodes, waarvan steeds meer in eenmalig te gebruiken leermiddelen.

JasDon
JasDon7 sep. 2023 - 14:24

"Of openen ze een YouTube-kanaal. Het is potdozie 2023." Sowieso vind ik de PO-setup niet meer van deze tijd. Doe goede journalistiek, gooi het op een eigen (gratis) online platform en alle andere videoplatformen van deze wereld (YouTube, Netflix, etc) voor een goed bereik. Als je alle onzin van de PO op die manier uitkleed heb je meer geld voor goede journalistiek en ander aanbod. Hell, ik denk dat je dan zelfs zonder reclameinkomsten kan (je verdient immers ook met YT, etc. -views).

Pater
Pater7 sep. 2023 - 14:01

De stompzinnigheid van de 1-minuutdebatten is inderdaad enorm. Maar de laatste jaren heeft de NOS een aardige vorm uitgewerkt: één tegen één in wisselende samenstellingen en wisselende thema's, met de mogelijkheid van anderen daar nog heel kort op te reageren. Het voordeel van die vorm is ook, dat er ruimte is voor meerdere deelnemers. Bijv. de NOS kan zich, vanuit de brede publieksfunctie, onmogelijk beperken tot bijv. drie deelnemers. Stel dat je de methode Omtzigt volgt: wie zouden dat dan zijn? De drie grootste uit de peilingen? VVD, GL/PvdA, Omtzigt? Er zou een tsunami van kritiek losbarsten vanuit de PVV- en BBB-aanhang, en de PvdD blijft in de peilingen nauwelijks op die twee achter. Het alternatief van VdHorst: geen debatten, is vanuit democratisch oogpunt nog een veel slechter idee. Tja, dan komt Omtzigt maar niet. Bij dsedebat

Volrin
Volrin7 sep. 2023 - 13:26

Inderdaad zou het voor het geïnformeerd stemmen beter zijn om debatten te vervangen door gedegen journalistieke reportages. Helaas blijven populistische kijkcijfers de boventoon voeren.

2 Reacties
Pieterplezier
Pieterplezier7 sep. 2023 - 14:38

Ik ben van mening dat een debat een zo eerlijk mogelijke manier is om verschillen in standpunten voor het licht te brengen. Ik heb niet zo veel op met (al dan niet bewust) gekleurde journalistiek.

Volrin
Volrin8 sep. 2023 - 5:16

@Pieterplezier Ze zijn meestal een stuk minder gekleurd en eenzijdig dan de bullshit oneliners die debatten worden genoemd.

Mohawk2
Mohawk27 sep. 2023 - 13:09

Ik ben voor, Han!

Hann63
Hann637 sep. 2023 - 13:08

Mee eens met de kop. Men mag van mij stoppen met deze poppenkast. Levert niets op en vaak zap ik weg.

1 Reactie
A little bit of sunshine
A little bit of sunshine7 sep. 2023 - 15:37

@Hann63, en de overgrote meerderheid van de stemmers zapt er niet eens naartoe. Het enige wat ze meekrijgen zijn de beste oneliners de volgende dag op de radio of social media.