Hoofd Russisch-Orthodoxe kerk was spion voor de KGB

Patriarch Kirill van Moskou, het hoofd van de Russisch-Orthodoxe kerk, was in de jaren 70 een spion voor de Russische inlichtingendienst KGB. Dat blijkt uit onlangs vrijgegeven documenten uit Zwitserse archieven. Kirill was in die periode gestationeerd in Zwitserland als vertegenwoordiger van de orthodoxe kerk bij de Wereldraad van Kerken.

De Zwiterse kranten Le Matin Dimanche en Sonntagszeiting hebben de archieven ingezien, die ook politiedossiers bevatten over Kirill. Daar staat in dat de geestelijk leider destijds onder de naam ‘Mikhailov’ opereerde. Zijn missie was het verzamelen van informatie over het Westen voor het Kremlin en om andere leden van de kerkenraad te manipuleren. Dat laastste bestond onder andere uit het aanwakkeren van argwaan ten opzichte van de Verenigde Staten. Ook moest Kirill de kritiek op het gebrek aan godsdienstvrijheid in de Sovjet-Unie temperen.

Uit een gesprek met een anonieme bron, een Russische balling die destijds in Genève woonde, zou blijken dat Kirill veel vragen stelde, vooral over Russen in ballingschap en Russische geestelijken die in het buitenland werkzaam waren. Ook zou Kirill een voorliefde hebben voor de Zwitserse skipistes en liet hij zich graag fotograferen met dure Zwitserse horloges.

Russische mensenrechtenactivisten verdachten Kirill er al lange tijd van nauwe banden te hebben met de Russische geheime dienst. Nadat Poetin, eveneens oud-KGB, in 2000 aan de macht kwam, kondigde hij direct aan nauwere banden te willen smeden tussen de kerk en de staat. In 2009 trad Kirill aan. Sindsdien wordt de Russisch-Orthodoxe kerk beschouwd als een verlengstuk van het Kremlin en daarmee de veiligheidsdiensten. Nadat Rusland Oekraïne binnenviel, schaarde Kirill zich achter de oorlog en noemde sterven op het slagveld een offer dat “al je zonden wegwast”.