Joop

Hoe de waakhond van de democratie een schoothond werd

  •  
03-05-2022
  •  
leestijd 2 minuten
  •  
1897 keer bekeken
  •  
9066960769_531aa96dd4_k

© cc-foto: Hades2k

Schokkend, niet verassend: Nederland kelderde op de ranglijst voor persvrijheid van 6 naar 28. Belangrijkste reden: onveiligheid van journalisten en de moord op Peter R. De Vries.

Wat minder belicht wordt, is dat ook de vrijheid van politieke en economische inmenging onder druk staat. Of zoals de definitie van Reporters San Frontieres luidt: “de effectieve mogelijkheid voor journalisten om nieuws en informatie in het algemeen belang te selecteren, te produceren en te verspreiden, onafhankelijk van politieke, economische, juridische en sociale inmenging (...).”

De diepgewortelde 'Rutte-Doctrine' draagt bij aan de politieke inmenging. Denk aan het achterhouden, verdraaien, laten ondersneeuwen of oneigenlijk weglakken van informatie voor journalisten. Maar ook de vergaande mogelijkheid van veiligheidsdiensten om bronnen van journalisten te achterhalen, door telefoons of internet af te tappen. En tot slot het leger van 800 persvoorlichters die 'beleid verkopen', terwijl er minder dan 100 mensen werken bij adviesraden als het WRR (schreef Pieter Omtzigt).

Dit ondermijnt het vermogen van journalisten om weerstand te bieden tegen de kabinetsagenda, door kritisch beleid te toetsen of misstanden aan te kaarten.

Een mate van economische inmenging wordt veroorzaakt door de dominantie van het advertentiemodel in de media. Op papier zijn de meeste redacties onafhankelijk van commerciële belangen. Toch beïnvloeden adverteerdersbelangen wel degelijk de vrije selectie van nieuws en informatie. Zo is fundamentele kritiek vanuit redacties op adverteerders, onwaarschijnlijker. Want er is minder budget voor (freelance) journalisten, waardoor er minder tijd is om zélf onderzoek te doen, in plaats van persberichten publiceren. En er is juist meer budget voor sport of entertainment, waar veel advertentiebelang is. Dit wordt versterkt doordat ook sociale media informatie filteren en verspreiden op basis van dezelfde advertentiewaarde.

Maar er is nog iets: slechts twee bedrijven bezitten bijna alle grote Nederlandse kranten: Persgroep (Volkskrant, AD) en Mediahuis (NRC, Telegraaf). Naast dat zij het verdienmodel en de daarmee samenhangende nieuwsselectie bepalen, wijzen zij bijvoorbeeld ook de hoofdredacties aan. Slechts twee - Belgische- bedrijven kiezen zo bijna alle redacties die nieuws bepalen; dit kan de (diversiteit van) de informatieselectie beperken.

Het wrange is dat de politieke en economische inmenging journalisten belemmert in het vaststellen van objectieve feiten. En dit is weer koren op de molen van een groeiende groep burgers die journalisten per definitie wantrouwt. Dit vergroot weer de kans op intimidatie en agressie naar journalisten.

De waakhond van de democratie is niet alleen mishandeld, maar ook als schoothondje behandeld. Het wordt tijd dat we hem beschermen.

cc-foto: Hades2k

Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar

Reacties (17)

Déjà vu
Déjà vu4 mei 2022 - 22:33

Ook ons onderwijs niveau keldert enorm! Om al dat goed te behouden, zeggen we in goed Nederlands: we want Rutte!

1 Reactie
stokkickhuysen
stokkickhuysen5 mei 2022 - 11:15

Want Rutte staat voor goed onderwijs? Dus het is beter geworden sinds hij minister president is? of omdat er mensen zijn die 'lip service' voldoende vinden?

Pater
Pater4 mei 2022 - 16:09

Als we nou eens beginnen het aantal persvoorlichters te verminderen met tweederde? Heeft de redactie bij bijv. de Volkskrant niet de beslissende stem bij de benoeming van de hoofdredacteur? De onderzoeksjournalistiek beleeft trouwens (relatief) gouden tijden, staat op hoger niveau dan ooit.

michellekepen
michellekepen4 mei 2022 - 14:18

Hoewel ik me grotendeels in het betoog kan vinden, toch twee aanvullingen en één misser: - om met de laatste te beginnen: < Belangrijkste reden:..... en de moord op Peter R. De Vries > Nee, PRdV werd vermoord vanwege zijn zgn. 'vertrouwenspersoon'-functie. Dat was één van de vele petten die hij op had, naast: voetbalmakelaaar, programmamaker, activist, journalist, opiniemaker, directeur advocatenkantoor, 'expert' bij Boulevard etc. Zijn 'werk' voor de mocro-mafia/kroongetuige - via een advocatenkantoor! (incl. specifieke advocatenrechten!) als journalistenwerk bestempelen, doet geen recht aan de werkelijkheid! - waarom niet even vermelden dat het de DPG-journalistiek zelf(!) was, die gezamenlijk besloot een Me-too binnen het eigen concern, te verzwijgen? - de Sahla-affaire, Hofstadterroriste in de VVD-TK-entourage, is jarenlang door de hele(!) MSM verzwegen. Van Telegraaf tot extreem-links Alle drie de punten tonen aan, dat 'journalistiek' zelf ook heel veel boter op haar hoofd heeft. Van 6 naar 28. Hoeveel daarvan, zijn ze zelf verantwoordelijk voor?

Zandb
Zandb4 mei 2022 - 9:43

Als ik een vergelijking mag maken: Met onze rechtsstaat is op zich niets mis. Maar als we er voor zorgen dat het recht alleen voor rijken toegankelijk is....... Zoiets is er ook met de persvrijheid het geval; die vrijheid kost een hoop geld. En als commerciële belangen daarin van essentieel belang zijn, dan zijn bv eventuele bedreigingen (hoe erg ook) maar pinda's.

Radio-Head
Radio-Head4 mei 2022 - 5:56

Yep, zo ontstaan dus vanwege de leemte of weggelakte corruptie, goed geïnformeerde alternatieve bronnen, die voor het gemak (comfortably numb) door de door jouw genoemde oligarchen media bedrijven (Persgroep en Mediahuis) , als dubieus worden weggezet. https://arnowellens.eu/article/58422/rutte-kwam-naar-moskou-zag-poetin-en-haalde-de-oligarchen-zelf-op-12 Vanavond her~denk~ing. Pink Floyd ~ Comfortably numb ~ https://www.youtube.com/watch?v=_FrOQC-zEog

1 Reactie
Satya
Satya4 mei 2022 - 12:58

Bestudeer zijn stikstofdossier eens, vol rekenfout en onjuist ingevoerde brondata. Als het er nog staat tenminste, hij verwijderd vaker als de propaganda doorzien wordt. Vreemd ook dat jullie je nu zo op Rusland richten wat dit betreft Tom. Er zitten heel wat ergere bedrijven tussen. Wellens is trouwens autoritair dus waarmee wil je Rutte bestrijden.

pahan
pahan4 mei 2022 - 5:51

Ik vind het meetellen van de moord op de Vries wel vreemd, eigenlijk. Het onderzoek loopt nog, maar het had verder niks te maken met zijn 'werk' als verslaggever. Tweede punt lijkt me dat de teloorgang van het vak er een rol in speelt. Elke pipo met een mobiele telefoon noemt zich verslaggever, en opdringerig rotvolk van je erf af jagen is van alle tijden. Men mag zeker ook de hand in eigen boezen steken en eens kijken of gedrag niet beter gereguleerd kan worden. Voor nette verslaggevers is er in Nederland niet veel aan de hand. Ik vind de verdachtmaking van de eigenaren ook wel naar eigenlijk, schrijver van het artikel leest vermoedelijk geen kranten?

2 Reacties
Gerygrr
Gerygrr4 mei 2022 - 10:15

Vreemde stelling: Het onderzoek loopt nog, maar het had verder niks te maken met zijn 'werk' als verslaggever. Een misdaadverslaggever is gewoon een verslaggever met zeer riskant werk. Oorlogsverslaggevers zijn dat ook. Modejournalisten daarentegen of roddelpers dan weer niet.

michellekepen
michellekepen4 mei 2022 - 15:39

Gerygrr, Je redeneert in een cirkel: voor jou staat vast dat PRdV (alleen?) misdaadverslaggever is. En daarom vermoord. Vervolgens bewijst én bevestigt zijn dood, het gevaar waar dit soort verslaggevers aan blootstaat. Maar veel aannemelijker, alhoewel nog niet alles boven tafel is gekomen: PRdV is vermoord vanwege zijn zgn. vertrouwensfunctie. Dus als hulpje van de advocaten, terwijl hij een lid van de mocro-mafia/een spijtoptant bijstaat. Hetgeen dus niets met de journalistiek van doen heeft. Net zo goed als dat het niets met zijn voetbalmakelaarschap te maken had.....

youppie
youppie4 mei 2022 - 4:40

Ook zijn bijna alle tijdschriften in Belgische handen. Laatst heeft de derde grote Belgische uitgever, Roularta, New Skool Medial overgenomen. Deze is de eigenaar van EW-Magazine (Elseviers Weekblad ). Rolarta is ook de eigenaar van het Belgische zwalkende blad Knack. Je kunt er de donder op zeggen dat deze twee bladen worden samengevoegd en dat de iets afwijkende mening van Elsevier afgevlakt wordt tot een soort D'66 partijblad waarbij voor een steeds grotere Overheid gepleit gaat worden.

1 Reactie
Backtobasics
Backtobasics4 mei 2022 - 10:33

Waarom altijd die angst voor een grotere overheid?

Frans Akkermans
Frans Akkermans3 mei 2022 - 20:22

Jammer genoeg bevat deze column heel veel meningen en heel weinig feitelijke onderbouwing daarvan.

3 Reacties
Karingin
Karingin4 mei 2022 - 7:31

"Denk aan het achterhouden, verdraaien, laten ondersneeuwen of oneigenlijk weglakken van informatie voor journalisten." = feit "Een mate van economische inmenging wordt veroorzaakt door de dominantie van het advertentiemodel in de media." = feit "Want er is minder budget voor (freelance) journalisten, waardoor er minder tijd is om zélf onderzoek te doen, in plaats van persberichten publiceren. En er is juist meer budget voor sport of entertainment, waar veel advertentiebelang is. " = feit "Slechts twee - Belgische- bedrijven kiezen zo bijna alle redacties die nieuws bepalen; dit kan de (diversiteit van) de informatieselectie beperken." = feit

Frans Akkermans
Frans Akkermans4 mei 2022 - 11:40

@Karingin U doet hetzelfde. Een bewering presenteren als feit. Waar is nu aangetoond dat wat ik in de Vkrt of de NRC lees niet waar vanwege de eigenaren of de adverteerders?

Zandb
Zandb5 mei 2022 - 6:54

Frans Karin benoemt wel degelijk feiten. Welke gevolgen die feiten precies hebben - uw vraag, zeg maar - dat is een andere kwestie en daar iets van vinden, dat is een mening.

Minoes&tuin
Minoes&tuin3 mei 2022 - 20:17

Gevolg van zich uitleveren aan het roofkapitalisme. Helemaal leeggezogen gingen ze een voor een op knikkende knietjes akkoord. Er ligt altijd weer iemand anders op de loer die je graag uit de 'shit' wil trekken. Daar hangt wel een prijskaartje aan, het zoveelste.