Hillen verder in het nauw

Volgens minister Hans Hillen is de ophef rond de informatiewinning in aanloop naar de (mislukte) reddingsoperatie in Libië overdreven. Eerder melden diverse bronnen dat de minister voorbij is gegaan aan de MIVD en de AIVD bij de informatiewinning over de situatie in Libië. Hierdoor is er een reddingsoperatie op touw gezet die vrijwel geen kans van slagen had. Volgens Hillen is het allemaal niet zo erg als iedereen doet vermoeden. Nog voordat de MIVD antwoord kon geven op zijn vragen, wist de minister namelijk al dat ze ‘toch geen nieuwe informatie hadden’.

Update 14.20

Mark Rutte verdedigt in een reactie minister Hillen. Volgens de minister-president is het ‘normaal’ dat een minister ‘robuuste ontmoetingen met het parlement en de media’ heeft. Dat overkomt alle minister wel eens. Over de inhoudelijke stand van zaken weigert Rutte zich verder uit te spreken.

De minister van Defensie zegt nu dat hij op voorhand al wist dat de MIVD geen informatie had die niet uit andere bronnen al bekend was, meldt NOS. Ook verklaart Hillen in een reactie dat hij verzoeken aan de MIVD liever geheim houdt; het is volgens de minister niet gebruikelijk om openbaar te maken welke verzoeken er aan de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst worden gedaan.

NOS schrijft:

Hillen stelt dat de MIVD geen informatie had die van belang kon zijn. Uit andere bronnen was wel informatie bekend. Omdat uit andere bronnen wel informatie over de situatie in Sirte bekend was en omdat de operatie op dat moment kansrijk leek, is niet gewacht op het MIVD-advies, schrijft Hillen.

Volgens de minister is het normaal dat de Kamer vraagtekens plaatst bij zijn optreden. Niet omdat hij zelf twijfelt over zijn optreden, maar omdat hij tijdens zijn jarenlange Kamerlidmaatschap ook wel eens verontwaardigd is geweest. Hij zegt in een reactie: “Ik kan dat begrijpen. De kunst is nu om samen te ontmoeten en gezamenlijk tot een oordeel komen.”

Update 17.10

De Commissie van Toezicht betreffende de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten schrijft in een brief aan de Kamer dat de MIVD wel om inlichtingen is gevraagd, maar dat de evacuatie nog voor het antwoord al in gang is gezet. De MIVD kwam later met een antwoord, maar kon de besluitvorming met haar antwoord niet meer beïnvloeden. De commissie meldt in de brief dat ook de AIVD geen rol heeft gespeeld bij de afweging om een evacuatie uit te voeren.

NRC meldt dat de Nederlandse defensietop geen informatie heeft ingewonnen bij de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD). Op basis van bronnen in Den Haag blijkt nu dat er zonder informatie in te winnen groen licht is gegeven voor de mislukte evacuatiepoging in Libië op 27 februari. De MIVD is een gebruikelijke inlichtingenkanaal bij riskante operaties.

De Kamer vermoedt dat er grote fouten zijn gemaakt bij de mislukte reddingsoperatie. Normaal gesproken wordt er bij riskante operaties informatie ingewonnen bij de MIVD. De nalatigheid van minister Hillen bevestigt de vermoedens van de Tweede Kamer.

In een brief aan de Kamer verklaarde de regering dat Defensie simpelweg niet over inlichtingen beschikte over de locatie waar de Nederlander zou worden opgepikt. De enige bronnen die Defensie wel had zijn verkregen van satellietfoto’s, kaarten en de informatie van de evacué zelf. Volgens de regering waren meer concrete inlichtingen niet mogelijk vanwege de informatiepositie van onder andere de inlichtingendiensten en partners. Nu blijkt echter dat Defensie niet alle gebruikelijke inlichtingenkanalen heeft gebruikt.

NRC schrijft:

Volgens bronnen van deze krant (NRC, red) heeft de Defensietop echter niet alle inlichtingenkanalen gebruikt. Zo heeft de Directie Operaties geen zogeheten dreigingsanalyse laten opstellen door de MIVD. ,,De MIVD is 24 uur per dag beschikbaar voor dit soort situaties”, zegt een ingewijde. Nederland had geen toestemming om het Libische luchtruim binnen te vliegen. De actie moest van tevoren worden goedgekeurd door het kabinet […] Uit het feitenrelaas blijkt dat Defensie vertrouwde op informatie van de evacué, een medewerker van ingenieursbureau Royal Haskoning. Op diens aanwijzing landde de Lynx-helikopter vlakbij een appartementencomplex, dat zwaar werd bewaakt.

Eerder verscheen op Joop: Kabinet bevestigt knulligheid reddingsoperatie en ‘Reddingsactie Libië was overbodig’

NRC: Hillen liet dreigingsanalyse bij helikopteractie ‘Sirte’ achterwege