Joop

Het wordt tijd voor evidence-based politiek

  •  
01-02-2021
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
121 keer bekeken
  •  
Kamer overlegt over Handreiking Kindzorg

© Foto: ANP/Bart Maat

In een snel ontwikkelde wereld en samenleving waar technologie grenzen doet vervagen, is er behoefte aan politici en politieke partijen die de ontwikkelingen kunnen bijbenen
De wetenschap biedt oplossingen voor maatschappelijke en volksgezondheid-gerelateerde problemen. Uiteindelijk is het aan politici in de Tweede Kamer die de besluiten nemen omtrent beleid en uitvoering. Tijdens de coronapandemie is de rol van de politiek in besluitvorming en zorgbeleid sterker naar voren gekomen. Hierin was zichtbaar hoe niet alle adviezen vanuit de wetenschappelijke hoek uiteindelijk het beleid bereikten. Het laatste is mede-afhankelijk van de standpunten en visies van de regerende partijen.
Om politiek beleid rondom volksgezondheid of een gezondheidscrisis zoals de coronapandemie te doen rijmen met wetenschappelijk inzicht, kan evidence-based politiek een oplossing vormen. Evidence-based politiek wordt in dit stuk gedefinieerd als het informeren en vormgeven van politieke besluiten op basis van wetenschappelijke inzichten. In 1840 beschreef Pierre-Joseph Proudhon ‘wetenschappelijk socialisme’. Proudhon ging uit van een overheidsbeleid dat is gebaseerd op rede en wetenschappelijke methode met een socialistische grondslag. Evidence-based politiek is in tegenstelling tot de theorie van Proudhon toepasbaar op het gehele politieke spectrum.
Het omzetten van wetenschappelijke inzichten in landelijk en algemeen beleid ligt in de handen van politici. Politici in de Tweede Kamer kunnen besluitvorming voor een gezondheidsvraagstuk realiseren middels het toepassen van evidence-based politiek. Beleid rondom een bepaald gezondheidsvraagstuk kan bijvoorbeeld aangepast worden op basis van kosteneffectiviteit studies. Een voorbeeld is hoe de toegang tot mondzorg in Nederland geoptimaliseerd kan worden wat zal resulteren in gezondheidswinst. Zo weten we dat mensen met diabetes type-2 een grotere kans hebben op het ontwikkelen van parodontitis (een vergevorderde tandvleesontsteking). Wanneer diabetici met parodontitis worden behandeld door een mondzorgprofessional, leidt dit tot verbeterde bloedwaardes, minder zorgkosten en gezondheidswinst. Met deze kennis zou het huidig beleid rondom diabetische zorg worden aangepast door mondzorg te vergoeden uit het basispakket.
Middels evidence-based politiek kunnen soortgelijke bevindingen opgenomen worden in de begroting van het Ministerie van VWS. Een dynamische wereld waarin de demografie van een gebied snel kan veranderen of waarin leefstijl verandert door technologische ontwikkelingen, behoeft een overheid met politici die net zo dynamisch is als de maatschappelijke ontwikkeling. Om dit te bereiken is er een efficiënte wisselwerking nodig tussen de politiek en de wetenschap met een voorkeur aan politici die tevens een wetenschappelijke achtergrond hebben. Evidence-based politiek kan een leidraad zijn voor partijen en politici om hun beleid of partijprogramma’s aan te passen op basis van wetenschappelijke inzichten.
Evidence-based politiek stimuleert vooruitgang Veel wetenschappelijk bewijs omtrent behoefte in de volksgezondheid komt vaak ten goede van sociaal zwakkeren of minderheden. Denk hierbij aan voorzieningen en extra aandacht of uitgaven aan minderheidsgroepen en sociaal zwakkeren. Hiervoor moet binnen politieke partijen en bij volksvertegenwoordigers ruimte zijn voor progressief en inclusief beleid. Populistische of extreemrechtse partijen kunnen afzien van wetenschappelijke input ter bevordering van de algemene volksgezondheid. Deze partijen hebben vaak een etnocentrisch startpunt. Er wordt verwacht dat door de toename aan populariteit van populistische of extreemrechtse partijen, ook andere partijen een populistisch sentiment ontwikkelen om geen stemmers te verliezen. Het gevolg zou kunnen zijn dat er een etnocentrisch politieke cultuur ontstaat met consequenties voor etnische minderheden. Partijen met een etnocentrisch ideaal zouden beleid kunnen bepalen dat niet ten goede komt van etnische minderheden in Nederland wanneer zij de meerderheid vormen in een democratisch gekozen parlement. De gevolgen hiervan zouden bekend moeten zijn onder academici, beleidsmakers, gezondheidsinstituten en wetenschappers.
Een ongezonde samenleving ten gevolge van regerende politieke partijen, toename aan etnocentrisch beleid zal de ongelijkheid in de samenleving doen toenemen. Terwijl een gezonde populatie, ongeacht etniciteit, ten goede komt van de beroepsbevolking en de economie.
Conclusie Evidence-based politiek brengt wetenschap en politiek dichterbij elkaar en kan leiden tot progressief, op wetenschap geïnformeerd beleid met kostenbesparing en efficiëntie als gevolg. In een snel ontwikkelde wereld en samenleving waar technologie grenzen doet vervagen, is er behoefte aan politici en politieke partijen die de ontwikkelingen kunnen bijbenen. Het wordt tijd dat er besluiten worden genomen op basis van logica, wetenschap en feiten in plaats van eigenbelang. Als wetenschappers in de volksgezondheid verschil willen maken op beleid, dan wordt het tijd dat zij de wetenschappelijke arena inruilen voor politiek. Hiervoor moet binnen een politieke partij ruimte zijn voor progressie met een pragmatische aanpak dat inclusief is.
Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (26)

Lucaz2
Lucaz214 mrt. 2021 - 6:36

Mooi stuk. Politieke partijen hebben eigen doelen. Extreemrechtse partijen bijvoorbeeld zouden de wetenschap kunnen gebruiken (misbruiken) juist om minderheden te kunnen uitsluiten. Wat volgens de wetenschap slecht is voor minderheden kan dus door hen juist worden aangenomen. Zou er een neutraal beste doel zijn voor iedereen? Kan de wetenschap deze laatste vraag beantwoorden? Bijvoorbeeld waarom diversiteit en inclusie uiteindelijk goed is voor iedereen?

Greendutch
Greendutch1 feb. 2021 - 19:25

jarenlang heb ik geloofd dat het zo aan toe ging, de laatste 2 decennis ben ik tot inkeer gekomen en ik ben bang dat heel veel VVD'stemmers gelukkig zijn met hun winst en die niet laten varen t.b.v. een betere maatschappij als dat hen geld kost. ik roep al jaren dat vooral (studenten op) universiteiten onderzoeken moeten doen ipv de zg 'onafhankelijke ' bureaus wat de regering wil (gaan uitvoeren) die bureaus zijn €-gestuurd en niet objectief. ik kan helaas niet hard roepen blijf schrijven en roepen zodat er eindelijk eens iets veranderd want anders drijven we af naar nog meer rechts

KM2
KM21 feb. 2021 - 18:58

"Het wordt tijd voor evidence-based politiek" -Charifa Zemouri- "All our knowledge has its origins in our perceptions" -Leonardo da Vinci-

Grozny
Grozny1 feb. 2021 - 18:27

Ik hoor nu constant alle partijen zeggen je moet mensen niet reduceren tot cijfers. Als je de wetenschap het beleid laat bepalen wordt alles herleid naar een cijfer. Dat wordt een systeem van een ultieme triage.

1 Reactie
DanielleDefoe
DanielleDefoe2 feb. 2021 - 9:34

Het kan niet moeilijk zijn door "cijfers" te onderbouwen dat overconsumptie van tandartcontroles niet/nauwelijks valt te vrezen. Terug in het basisverzekeringspakket?

Pater
Pater1 feb. 2021 - 17:24

"In een snel ontwikkelde wereld en samenleving waar technologie grenzen doet vervagen, is er behoefte aan politici en politieke partijen die de ontwikkelingen kunnen bijbenen." Baudet zal het hier ongetwijfeld helemaal mee eens zijn. Wat een babbelstukje.

Dick Roelofsen
Dick Roelofsen1 feb. 2021 - 13:28

Evidence based, op wetenschap geïnformeerd beleid met kostenbesparing en efficiëntie als gevolg, met als voorbeeld diabetes type 2 - Dmv genetische manipulatie diabetes type 2 voorkomen. - Economisch gezien is het oninteressant diabetes type 2 te behandelen. - Ongezond voedsel wordt verboden, alleen het in staatswinkels verkochte goedgekeurde voedsel mag worden gegeten. Juist kostenbesparing en efficiëntie zijn momenteel veel te ver doorgeschoten, laten we alsjeblieft geen mensen gaan euthaniseren omdat ze niet meer rendabel zijn.

3 Reacties
DanielleDefoe
DanielleDefoe1 feb. 2021 - 14:41

Voor diabetes 2 zijn ook therapieën in de maak die het immuunsysteem resetten. Lijkt mij een stuk interessanter.

Dick Roelofsen
Dick Roelofsen1 feb. 2021 - 15:32

Mij ook. Maar als economen het beleid gaan bepalen geef ik deze therapieën weinig kans, de vraag is zelfs of de politiek zich daar uberhaupt mee moet bemoeien.

DanielleDefoe
DanielleDefoe1 feb. 2021 - 22:44

Bij muizen voorkomt het diabetes. Nu de mens nog.

Ivan61
Ivan611 feb. 2021 - 12:48

Het wordt tijd voor minder wetenschap in politiek. Ik als burger heb behoefte aan eerlijke en betrouwbare politiek die mij dient. Ik en de rest van de burgers betalen jullie salaris. Jullie moeten besluiten vormen op de basis van onze wensen en behoeften. Als iemand dat niet in staat is dan moet hij of zij andere vak kiezen.

4 Reacties
Martin007
Martin0071 feb. 2021 - 14:42

Sarajlija, dat is niet mogelijk met de samenstelling van de huidige (en de volgende) tweede kamer. De overgrote meerderheid van de 150 politici is van liberale huize. De liberale ideologie schrijft voor dat de overheid zich zo weinig mogelijk met het bedrijfsleven bemoeit en in principe alleen voor politie en leger zorgt. Wil je een (geestelijk en lichamelijk) gezonde bevolking, die niet als slaafjes wordt misbruikt door het grootkapitaal, dan moet je zeker niet op een liberale partij stemmen, want die zorgen er voor dat de ziektekostenverzekering, de dokter en het ziekenhuis uit commerciële ondernemingen bestaan, die zoals bekend alleen in geld zijn geïnteresseerd. EN omdat de overheid zich niet met het bedrijfsleven bemoeit, kunnen die lui met de arbeiders doen en laten waar ze zin in hebben. Je ziet, met ethniciteit heeft dit niets te maken, al moet daar bij worden vermeld dat Wilders, Baudet en Eerdmans (Ja21) gewoon keiharde VVD-ers zijn. Niet meer, maar zeker ook niet minder.

The Apple
The Apple1 feb. 2021 - 16:35

Martin007: "Wil je een (geestelijk en lichamelijk) gezonde bevolking, die niet als slaafjes wordt misbruikt door het grootkapitaal," Sarajlija wil politiek die haar dient en dat soort wensen staan niet op haar verlanglijstje.

Ivan61
Ivan611 feb. 2021 - 18:03

@ Martin007 en The Apple, Raar stelletje zijn jullie 2. Als eerst neemt Katootje aan dat ik een zij ben wat op zicht heel grappig is voor een kale man zoals ik. Heren ik stem langer dan 15 jaar op SP en jullie gezwam is niet te pruimen. Te veel aannames die nergens op slaan.

The Apple
The Apple2 feb. 2021 - 16:13

In Brazilië is alles wat op een A eindigt vrouwelijk.

Daniel Blank
Daniel Blank1 feb. 2021 - 12:29

Is opzich goed, maar dan krijg je 'computer says no'......is dus geen ruimte voor specifieke gevallen.

JasDon
JasDon1 feb. 2021 - 10:39

Een beetje meer wetenschappelijk gestuurd beleid is zeker wenselijk, ik vraag me wel af hoe auteur kijkt naar: - religieuze standpunten - harde vs softere wetenschapsgebieden (bv Scheikunde/Biologie vs Antropologie/Sociologie) - de menselijk maat bij het tot stand komen van beleid - een seculiere samenleving ja/nee

1 Reactie
Norsemen
Norsemen1 feb. 2021 - 12:05

Vraag jij je ook af of het CDA voor een seculiere samenleving is?

J.janssen2
J.janssen21 feb. 2021 - 10:36

In toenemende mate , oiv de Vvd is de wetenschap onderzoeken gaan leveren tbv het bedrijfsleven. Dat dit ten koste is gegaan van de kwaliteit en onafhankelijkheid moge duidelijk zijn. Feiten en wetenschap kunnen gemanipuleerd en misbruikt worden, de besluitvorming tijdens deze pandemie is hier een duidelijk voorbeeld van.

Roel2
Roel21 feb. 2021 - 10:17

Denk pleit voor het afschaffen van bijzonder onderwijs, verrassend. Overigens ben ik geen voorstander van een dergelijk systeem. Feiten en wetenschap kunnen geregeld kil uit de hoek komen. In dit voorbeeld zou immers ook gesteld kunnen worden dat type 2 diabetes vooral een gevolg is van slechte eetgewoontes. De extra kosten voor de tandarts zijn dus vermijdbaar en dus voor eigen rekening. Ook vraag ik me af welke visie evidence-based heeft op bijvoorbeeld mensen met down-syndroom. Er is de afgelopen maanden veel geroepen dat de menselijke maat terug moet in de politiek, mensen reduceren tot getallen lijkt me dan ook geen stap in de juiste richting.

6 Reacties
Hanneke Kouwenberg
Hanneke Kouwenberg1 feb. 2021 - 10:41

Ik ben het hartgrondig met je eens, Roel. Evidence based is aan de wetenschappers, politiek gaat over ethische keuzes bij welhaast per definitie schaarse overheidsmiddelen. Het zou zinniger zijn als politici zich bekennen tot waar hun prioriteit ligt, en ze, zonder last of ruggespraak, dat ook leven in hun stemgedrag.

Janko2
Janko21 feb. 2021 - 11:17

Dat type 2 diabetes vooral het gevolg is van een slechte eetgewoonte staat als een paal boven water, echter wie is er schuldig aan die slechte eetgewoontes? Immers hebben vele mensen al die dieet drankjes gedronken voor met foute suikervervangers en al die vetarme producten gegeten met extra suiker en zout e.d. erin omdat de regering toeliet dat bedrijven dit gezond noemde en de wetenschap daar ook in mee ging. Verder, voor eigen rekening? Daar is die verzekering voor. Jarenlang betalen mensen voor problemen die ze nog niet zelf hebben, dus hoort ook dit bij de verzekering.

Winterdepressie
Winterdepressie1 feb. 2021 - 11:45

"mensen reduceren tot getallen lijkt me dan ook geen stap in de juiste richting." Een virus uitbraak is niet hetzelfde als bijvoorbeeld een besluit over een driebaansweg door het groene hart. Bij het laatste kan je prima emotionele argumenten horen en behandelen, maar bij een uitbraak is de menselijke maat simpelweg irrelevant. Het is een nummers spelletje hoe je het ook bekijkt. Dat is ook het probleem met ons huidige bestuur. Ze zeggen wel naar de wetenschap te luisteren, maar ondertussen zijn het gros van de maatregelen politiek en vaak symbolisch. Ook geeft de politiek bar weinig mogelijkheden terug aan de wetenschap om de maatregelen daadwerkelijk te toetsen. Je zou er maar achter komen dat er fouten zijn gemaakt! Je wilt juist tijdens een pandemie dat de onderbuik van het volk en het imago van politici ondergeschikt zijn aan de keiharde feiten. Wanneer beleid puur daarop was gemaakt, zelfs op de initiële aannames over het virus die niet helemaal correct zijn gebleken, dan was de aanpak al effectiever geweest. Elk punt waar niet wetenschappelijke agenda's het beleid hebben beïnvloed, hebben ze de aanpak verzwakt, zonder uitzonderingen.

Norsemen
Norsemen1 feb. 2021 - 12:09

Evidence-based politiek betekent niet dat wetenschap bepaalt welke politieke besluiten er worden genomen.

Roel2
Roel21 feb. 2021 - 12:14

@depressie: Het stuk hier wordt gebruikt om de politiek te herinrichten naar evidence-based, met de pandemie als mooie kapstok. Ik erken dat in een wat minder evidence-based politiek genoeg haken en ogen zitten, en het afgelopen jaar wellicht niet de beste optie was, maar op lange termijn zal ik er telkens voor kiezen - temeer omdat er alleen dan wat te kiezen over blijft.

Roel2
Roel22 feb. 2021 - 7:46

@norsemen: Daarin geef ik je gelijk, ik denk echter dat evidence-based de eerste stap is richting een technocratie. Als immers bepaald beleid niet werkt, zal de wetenschap kunnen aantonen dat bepaald gedrag leidt tot voorkombare kosten en hierop blijven hameren. In Denemarken worden al geen (nauwelijks) kindjes met Down meer geboren, want een voorkombare kostenpost. Ik pas hiervoor.