Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Het witte jas-effect

  •  
27-03-2014
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
389 keer bekeken
  •  
BNNVARA fallback image
Als de dokter binnenkomt, wordt het allemaal een stuk serieuzer
In de tijd dat ik zelf nog op de doktersmulo zat, leerde ik al over het wittejas-effect in de geneeskunde. Als de dokter binnenkomt wordt het allemaal een stuk serieuzer en de stress neemt toe. Want van wat de dokter zegt, daar hangt ons leven schijnbaar af.
Wij artsen trokken massaal de witte jas uit, maar het maakte niet uit. In de loop van de tijd lieten onderzoeken zien wat het betekende. Met name bleek dat als de dokter je bloeddruk opneemt die hoger uitvalt dan wanneer mensen het bijvoorbeeld zelf thuis opnemen. In het komende nummer van het wetenschappelijke tijdschrift British Journal of General Practice staat een artikel waarin alles wat we weten nog eens wordt bekeken. Ja de bloeddruk die artsen meten is 4 tot 8 mm kwikdruk hoger dan wanneer verpleegkundigen de bloeddruk opnemen.
Voor het onderzoek werd gebruik gemaakt van de gegevens van 1019 mensen bij wie de bloeddruk door zowel artsen als verpleegkundigen was opgenomen. Dat gebeurde in verschillende landen en in verschillende omstandigheden. En ja: zodra dokter zich ermee gaat bemoeien gaat de bloeddruk omhoog. Wij moesten vroeger dan ook de bloeddruk aan het begin van een consult opnemen en dan later nog een keer als degene die in zijn wanhoop hulp bij de dokter had gezocht, weer wat gekalmeerd was nog een keer. Het maakt niet uit.
Is dat een probleem?
Niet als de dokter bij een spoedgeval de bloeddruk even meet om te zien of iemand in shock raakt. Dan kijken we niet op een millimetertje meer of minder. Het gaat om al die arme mensen bij wie gevraagd of ongevraagd de bloeddruk wordt opgenomen in de jacht op de risicofactoren. Want begrijp goed: hoge bloeddruk is een risicofactor, geen ziekte. Er zijn dan ook honderden mensen wier bloeddruk verlaagd moet worden om bijvoorbeeld een hartinfarct te voorkomen. In de loop van de afgelopen jaren is ook door de risico-ambtenaren vastgesteld dat hoe lager de onderdruk (met name) is des te kleiner het risico is. Dus werden de richtlijnen voor wel of niet behandelen met enige regelmaat bijgesteld. Omlaag wel te verstaan.
Wat zal een arts aan je voorstellen? Dat hangt af van bijkomende andere risicofactoren (bijvoorbeeld diabetes, hoogte cholesterol etc) en leeftijd. Een normale bloeddruk is 85 onderdruk, 140 bovendruk.
En wat moet je dan (en let wel: dat moet je dan je leven lang gaan doen) ondernemen. Je leefstijl veranderen? Als dat – omdat je die specifieke leefstijl niet voor niets hebt – met zo’n boodschap niets kunt en je komt nog een keertje terug bij je arts, neemt de kans toe dat je bij verhoogde bloeddruk medicijnen krijgt voorgeschreven. Dan scheelt 4 tot 8 millimeter kwikdruk flink wat. Dan zou je dus mogelijk je leven lang een valse bloeddruk behandelen, omdat ook telkens bij elk bezoek aan je arts dat wittejas-effect erbij moet optellen. Bijwerkingen voor niets.
Dus voor dat screenen op risico’s zouden artsen niet moeten worden ingezet. Verpleegkundigen doen dat beter en zelf kun je het met die handige thuismeters ook.

Meer over:

opinie, leven
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.