De grootste CO2-veroorzaker van Nederland kan de grootste vergroener van Nederland worden.
Er was de afgelopen week weer veel te doen rond het staalbedrijf in IJmuiden. Greenpeace Nederland hield zijn massa-actie in Wijk aan Zee met 400 mensen. Gestoken in rode overals gingen ze door de hekken, het heilige bedrijfsterrein van 1100 voetbalvelden op. Zij eisen dat de meest vervuilende fabrieken per direct dicht gaan.
Andere landelijke milieuorganisaties verklaarden zich voorzichtig solidair. Het klimaatnetwerk van de FNV ook. En een paar dagen ervoor waren het 150 jongeren van Tata Steel die de directie van Greenpeace bij haar hoofdkantoor verrasten. De jongeren gaven aan blij te zijn dat Greenpeace aandacht vraagt voor de verduurzaming van Tata Steel maar de manier waarop doet hen pijn. Zij sloten hun overhandigde brief af met: Laten we samen kijken hoe we elkaar kunnen helpen voor een schone groene toekomst.
Onderzoek naar strafbare feiten
Begin deze maand liet advocaat Benedicte Ficq via het Financiële Dagblad opnieuw van zich horen. Terwijl het onderzoek van het Openbaar Ministerie nog gaande is en de vraag nog beantwoord moet worden of er strafbare feiten gepleegd zijn? Gaf Ficq via een interview al een paar schoten voor de boeg: CEO Hans van den Berg is een moordenaar en moet achter de tralies!
Op social media buitelen elke keer de meningen over elkaar heen. Nu moet en kan Tata-baas Hans van den Berg zich zelf wel verdedigen. En er zal bij het bedrijf genoeg (ingehuurde) juridische steun zijn ter verdediging. Maar wat ik vooral zie is dat de mensen in de staalfabriek dit raakt. De trotse staalarbeiders voelen zich criminele staalmedewerkers die achter de vergroening staan maar keer op keer tikken krijgen. “Kankerfabriek en we worden er ziek van en kinderen worden nog zieker” zijn de extreme reacties die telkenmale herhaald worden. Op social media gaat het hard tegen hard. En het is al helemaal niet mogelijk meer om een gezond open rationeel debat te voeren over de toekomst van de staalfabriek.
Niemand wil het staalbedrijf laten verdwijnen
In de diverse landelijke en lokale milieuorganisaties, bemerk ik overbrugbare verschillen als het over Tata Steel gaat. Eigenlijk wil niemand het staalbedrijf laten verdwijnen. Want we hebben allemaal staal nodig. Zelfs voor het slagen van de energietransitie. Het gaat vooral om de route en de snelheid naar de productie van groen staal. Daarnaast wordt door “vriend en vijand” van het staalbedrijf aangegeven dat de transitie naar groen staal niet in één keer kan plaatsvinden. En eigenlijk hoor ik, in de wandelgangen, ook wel dat binnen het Tata Steel-bedrijf men van de meest omstreden Kooks- en Gasfabriek II zo snel mogelijk af zou willen. “We hebben de Kooks- en Gasfabrieken nog jaren (2030) nodig om de vergroening te financieren,” is een afschrikkende redenatie en dat duurt ook nog eens 7 jaar.
Maatwerkafspraken
Minister van Economische Zaken en Klimaat, Micky Adriaansens, schreef in haar brief van juli 2022 aan de Tweede Kamer dat het eerder sluiten van de Kooks- en Gasfabriek II bespreekbaar moet zijn in de zogenaamde maatwerkafspraken. De totstandkoming van de maatwerkafspraken tussen Tata Steel, de ministeries en de provincie Noord-Holland duren wel erg lang. En de polarisatie gaat ondertussen gewoon door. We moeten toch met zijn allen in staat zijn om oplossingen te bedenken waarin de groene staalfabriek en een gezonde leefomgeving dichterbij komen. De grootste CO2-veroorzaker van Nederland kan de grootste vergroener van Nederland worden!
De burgemeesters van Velsen, Beverwijk en Heemskerk kunnen bijvoorbeeld het voortouw nemen om belanghebbende partijen te verzamelen in een groen staal coalitie. Met ondersteuning van de stichting Zeester, die bestaat uit voormalige Hoogovens-directeuren, wetenschappers, (waterstof)technologen en bestuurders. De polarisatie heeft te lang geduurd en werkt ontwrichtend in de IJmond. Op weg naar optimisme!
Roel Berghuis is voormalig vakbondsbestuurder van de FNV bij onder andere de Nederlandse Spoorwegen en Tata Steel Nederland
Roel Berghuis geeft aan dat het vergroenen van Tata Steel sneller moet en kan. Waarom gebeurt dat dan niet is de vraag. Die vraag wordt niet door hem beantwoordt maar het antwoord ligt nogal voor de hand: de directie en aandeelhouders willen het niet want ze hebben er geen belang bij. Alleen als de belastingbetaler flink bijspringt wil men beetje bij beetje, veel te laat en veel te traag, eventueel wat stappen in de juiste richting zetten. Berghuis is ongerust over de polarisatie maar die is logisch. Want de gigantische CO2-uitstoot en de schade aan de gezondheid zijn echt. Zoals @Vuurrood hieronder schetst is Tata Steel niet te vertrouwen want het bedrijf sjoemelt al tientallen jaren met meetgegevens en overtreedt al even lang alle normen. Ik begrijp niet dat Berghuis -die zichzelf toch altijd als een wat linksig vakbondsbestuurder gepresenteerd heeft- niet breekt met de directie van Tata Steel. Hij lijkt zich in dit artikel werkelijk te bekommeren om het lot van Tata-baas Hans van den Berg. Waarom? Ook zijn oproep tot een ‘coalitie’ met burgemeesters, oud-Hoogovens-directeuren etc. brengt een oplossing niet dichterbij omdat het voorbij gaat aan de reden waarom de vergroening getraineerd wordt. Het is zo duidelijk als wat dat als we werkelijk willen dat Tata Steel zo snel en efficiënt mogelijk vergroent dat het bedrijf dan uit handen van winstzoekende aandeelhouders getrokken moet worden en onder democratische controle gesteld moet worden. Nationalisatie dus.
Tata gewoon sluiten. Schiphol idem. Chemours ook. Rotterdamse haven stookolie verbieden.
Jeps... En weer terug naar de 60 urige werkweek en alleen op zondag vrij zodat het gepeupel weer verplicht in de kerk kan zitten...
Als je de Kooksfabrieken sluit, gebeuren er twee dingen. De cokes zal ergens anders vandaan moeten komen dus je verplaatst de uitstoot. Het gas wat vrij komt bij de garing van de cokes heeft grofweg dezelfde calorische waarde als aardgas en wordt in grote hoeveelheiden toegepast in verschillende processen, dat zal door aardgas vervangen moeten worden. Per saldo zinloos. Groen staal is afhankelijk van de aanwezigheid van waterstof, en de mogelijkheid om CO2 af te vangen en op te slaan. Daar zijn nog redelijk wat beren op de weg, en in het aller gunstigste scenario ben je twee jaar verder voor dat zo ver is. Dan blijven twee opties over: Sluiten en de gevolgen voor lief nemen, of de overheid aansporen om de ontwikkelingen mogelijk te maken. Het ligt niet alleen bij Tata Steel, de overheid heeft er een enorme taak in.
Tata Steel wil pas in 2040 klimaat neutraal zijn. Dat is nog niet eens een vaststaand feit maar een streven. Maar dan komt het, als de regering subsidie verstrekt. Tata Steel verrekt het al tientallen jaren serieus werk te maken van minder vervuiling. Tata Steel overtreed al tientallen jaren de normen. Tata Steel sjoemelt al tientallen jaren met de meetgegevens welke aan de RIVM worden aangeleverd. En het toppunt van alles is dat de provinciale overheid Tata Steel al die tijd gewoon de hand boven het hoofd houd! Waarom zullen we nu wel Tata Steel geloven in hun "verhaaltjes" over vergroening?