Het orgaandonatiebeleid moet echt anders

Het orgaandonatiebeleid moet echt anders. Het is een gevoelig onderwerp. Je lichaam is je heiligdom. Niet iedereen denkt graag over de dood na. Daar staat tegenover dat mensen nog liever willen blijven leven. Laten we het er daarom toch even over hebben.

Omdat we nauwelijks bij orgaandonatie stil staan, lijkt het niet zo een probleem. Toch sterft er bijna elke dag wel een Nederlander, bij gebrek aan een donor. Een onbekende, iemand uit uw straat of misschien ligt u ooit zelf in die positie. Het is dus een serieus onderwerp, met een serieus probleem: te weinig donoren.

Het probleem is niet dat heel veel mensen geen donor willen zijn. Als velen aangeven geen donor te willen zijn, dan is dat een keuze die je moet respecteren. Het probleem is dat er minder donoren zijn dan mogelijk is, omdat mensen gemakzuchtig zijn en massaal geen keuze maken. Ik herken dit. Lang vermoedde ik dat ik best donor zou willen zijn, maar ik vond het toch wat eng. Kom je er niet verminkt uit te zien, zullen ze me niet sneller laten overlijden, dat soort spookbeelden. Dus maakte ik geen keuze.

Maar mensen aanzetten deze keuze nu wel te maken is niet het doel van dit artikel. Het zou goed bedoeld zijn, maar weinig bereiken. Wat ik wil is dat we het beleid veranderen zodat mensen actief een keuze moeten maken, zodat levens gered worden. Want hoeveel leed ook met dit onderwerp verbonden is, het is voornamelijk een beleidskwestie.

De Nederlandse overheid heeft gekozen voor een passief beleid: kies je niet dan ben je geen donor. Dit leidt tot weinig donoren (ten voordele van mensen die het donorschap onjuist vinden). Andere landen hebben het opt-out systeem: kies je niet dan ben je automatisch donor. Dat leidt tot veel donoren (ten voordele van mensen die het donorschap juist vinden). Dat het echt zo simpel werkt kun je aan de grafiek hiernaast zien. Het laat het percentage van de bevolking zien die donor is. U mag raden welk land een opt-in of een opt-out beleid hanteert. Door veel initiatieven en moeite scoort Nederland iets hoger dan andere opt-in landen.

Daarom moet het orgaanbeleid in Nederland echt verandert worden, waarbij mensen op zijn minst een keuze moeten maken. Wat valt er te verliezen? Alleen de wens van mensen die echt, écht geen keuze willen maken wordt geschonden. De afweging is dan welke wens zwaarder weegt: de wens om geen keuze te maken, of de wens om te leven? Ik willig liever de laatste wens in.

Lees meer over orgaandonatie: Hasna el Maroudi: Donor zijn, je voelt er niks van Joost-Jan Kools: Kanttekening bij de donorweek Karim Khaoiri: Donor? Mag ik er éven over nadenken?