Het NOS-journaal en de Palestine Papers

Deze week werden de trouwe NOS journaalkijkers, waaronder ondergetekende, door twee berichten opgeschrikt. Het eerste was dat volgens de zogeheten ‘Palestine Papers’ die de zender Al Jazeera had gepubliceerd de Palestijnen in 2008 verregaande concessies tijdens vredesonderhandelingen met Israël hadden gedaan over het handhaven van Israëlische nederzettingen rond Oost-Jeruzalem. Het tweede bericht was dat Hans Laroes vertrekt als hoofdredacteur van, onder meer, het NOS-journaal. Na het eerste bericht (op maandag) gezien te hebben, was mijn gedachte bij het tweede bericht (op dinsdag): inderdaad, hij moet gaan, want hij is zelfs te oud om te googlen.

Wat was er aan de hand? Het bericht over de concessies van de Palestijnen was op maandagochtend 24 januari in de Volkskrant op de voorpagina verschenen. Op zijn beurt had de krant de berichten van the Guardian overgenomen. Die concessies waren overigens nauwelijks concessies te noemen. In een Camp-David voorstel van president Clinton in 2000 was Oost-Jeruzalem al in een Israëlisch deel en in een Palestijns deel opgedeeld en dat voorstel was zowel door de Palestijnen als de Israëliërs geaccepteerd. Maar daar gaat het nu niet om.

De Volkskrant meldde afgelopen maandag dat tegenover de Palestijnse concessies “volgens Al Jazeera Israël (…) niets (…) zou hebben gesteld.”

Het NOS-journaal citeerde die uitspraak vrijwel letterlijk, maar maakte er van dat “Israëlische onderhandelaars van hun kant weigerden daar iets tegenover te stellen.” Terwijl de Volkskrant het citaat aan een nieuwszender toeschreef, presenteerde het NOS-journaal de Israëlische weigering om te reageren als een voldongen feit. Helaas voor het NOS-journaal was dat niet correct. De hoofdredacteur had verzuimd het bericht van Al Jazeera te verifiëren. Door even te ‘googlen’ (Olmert peace proposal) had hij kunnen nagaan dat Israël wel gereageerd had. De toenmalige premier, Olmert, had namelijk in september van hetzelfde jaar, 2008, van zijn kant een vredesvoorstel gedaan dat vanuit het perspectief van Israël bezien ook verregaand was. Olmert stelde namelijk voor een deel van de nederzettingen te handhaven in ruil voor een ongeveer even groot Israëlisch gebied rond de Westoever en de Gazastrook en een verbinding tussen de Palestijnse gebieden. Op dat voorstel hebben de Palestijnen nooit gereageerd. Dat laatste schijnt wel een feit te zijn. 

Het is natuurlijk vervelend om een foute weergave de volgende dag al te moeten corrigeren. Toch kwam De Volkskrant de volgende dag (dinsdag 25 januari, op pagina 6 weliswaar) terug op het voorpagina-artikel van de dag daarover en corrigeerde, via zijn zeer lezenswaardige correspondent Rolf Bos, het beeld van het niet reagerende Israël. Het NOS-journaal deed dat niet. Liever dan zichzelf te moeten corrigeren laat de NOS het beeld bestaan dat Israël in 2008 geen enkele wil tot vrede toonde.

Wel kondigde de NOS het vertrek van Laroes aan. Ook goed. Laten we hopen dat de opvolger van Hans Laroes objectieve berichtgeving wel hoog in zijn vaandel heeft staan.