Het is vijf voor twaalf. Zo slaan we de zwartste bladzijde in onze naoorlogse geschiedenis om
Het conflict tussen Israël en Palestina wordt vaak complex genoemd. Dat is het niet. Er zijn VN-resoluties die exact stipuleren waar Israël aan moet voldoen. In de eerste plaats: zich terugtrekken uit bezet Palestina en de grenzen respecteren. Een eenduidige eis die gemakkelijk is uit te voeren.
Israël weigert dit al decennia, en ziedaar de bron van het conflict. Zolang het land blijft volharden in de bezetting - met steun van het machtige Westen - is vrede niet mogelijk, want de Palestijnen zullen het geweld en de vernedering door kolonisten en bezettingsautoriteiten nooit accepteren.
Een andere mogelijke ontwikkeling in de komende dagen en maanden: een nieuwe etnische zuivering van Palestijnen - in navolging van de reeds voltrokken zogeheten nakba, de catastrofe, van 1948, waarin Israël honderdduizenden Palestijnen met geweld van hun land verdreef. Dit is een schrikbarende, maar realistische mogelijkheid. Een ondenkbare ramp, maar het is al gaande, op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook. De praktische uitvoering wordt openlijk besproken in delen van de Israëlische media en politiek, niet alleen nu, maar ook al in de periode ruim voor de antisemitische geweldsorgie van Hamas tegen onschuldige burgers en de daaropvolgende wekenlange slachtpartijen door Israëlische gevechtsvliegtuigen en geschut.
Dus ja, een verschrikkelijk conflict, maar niet complex. Als een politicus of opiniemaker hier te lande verzucht dat de complexiteit van het conflict te groot is om een mening te vormen, bedoelen ze dan ook meestal niet dat ze het conflict niet begrijpen. Ze bedoelen dat ze het moeilijk vinden om de bekende feiten - hierboven uiteengezet - zo te omzeilen of verzwijgen dat ze hun reputatie geen schade toebrengen. Begrijpelijk. Er worden op het moment heel wat carrières van publieke persoonlijkheden vroegtijdig onherstelbaar beschadigd, omdat ze zich durfden uit te spreken tegen het geweld van Israël, zeker in Duitsland en de VS. De werkwijze van deze aanvallen is bekend. Kritiek op Israël wordt gelijk gesteld aan antisemitisme. Pogingen om historische context aan te brengen worden verworpen als steun aan de terroristen van Hamas.
Steeds minder mensen durven zich in dit mijnenveld te begeven en mompelen - zodra er naar hun mening wordt gevraagd - iets over ‘niemand willen beledigen’ en ’beide kanten zijn nou eenmaal’ en ‘ik weet het allemaal ook niet’.
Deze houding is onaanvaardbaar, in zekere zin. Hoewel het zeker niet mijn intentie is om hier een preek af te steken, of aanspraak te maken op morele superioriteit, is deze column een beleefde aanmoediging om je uit te spreken tegen de massamoord in Gaza. Waarom?
Het Westen - waar wij toe behoren - speelt een hoofdrol in dit conflict. We zijn de enigen die Palestina niet hebben erkend. Dat wordt door Israël terecht opgevat als expliciete instemming met de bezetting. We gooien olie op het vuur. Waar de rest van de wereld de onafhankelijkheid van Palestina heeft erkend en op gezette tijden maant tot kalmte en respect voor mensenrechten aan beide zijden van het conflict - zoals het hoort - geven wij Israël nog meer roekeloze garanties dat we de mensenrechtenschendingen in de bezette gebieden zullen blijven negeren of afdoen als zelfverdediging. Nog meer wapens waarmee Palestina wordt vernietigd. Onze zoveelste hypocriete diepteinvestering in een geweldsspiraal die ons niet persoonlijk treft, maar ons helpt pijnlijke schuldgevoelens te verdringen in de waan van morele superioriteit.
We staan er zo geïsoleerd voor in de wereld. En terecht. Als we niet zo machtig waren geweest, en zelfgenoegzaam, zou de kritiek uit het Zuiden en Oosten - de vlijmscherpe afrekening door niet-Westerse politici en intellectuelen - ons lang geleden tot inkeer hebben gebracht. Waar zijn we mee bezig? Hoe kunnen we de schreeuwende kinderen aanhoren die door onze bommen worden vermoord, door onze politici zijn verraden? Hoe kunnen we de lange lijsten met namen van vermoorde burgers bekijken - aan beide kanten van het conflict - zonder de kwelling van ondraaglijke schuldgevoelens? Hier draait het om: zonder de Westerse steun voor de bezetting zou het al decennialang vrede zijn geweest. Niet alleen Palestina is het slachtoffer van onze machtspolitiek. Israël evenzeer.
Dit is dus geen keuze voor of tegen Palestina of Israël. Het is een keuze voor of tegen menselijkheid, het internationale recht, de universele rechten van de mens, het recht op zelfbeschikking, en op gerechtigheid voor de slachtoffers van Israël en Hamas, die alleen in de rechtszaal kan worden afgedwongen. Het is ondenkbaar dat er geen juridische consequenties zullen zijn voor de moordpartijen die nu plaatsvinden.
De meerderheid van de Nederlanders is het hier mee eens. Uit peilingen blijkt dat de meeste Europeanen het cynisme van de politiek niet delen. Maar die kritiek moet luider worden gehoord. Grotere demonstraties. Een massabeweging van Nederlanders, van alle Nederlanders van alle religies en achtergronden, voor een einde aan de steun voor Hamas en Israël, zolang zij het geweld niet beëindigen. Geen voorkeursbehandeling en wapenhandel zolang de bezetting voortduurt. Stop de etnische zuiveringen. Elk mensenleven is even waardevol, oneindig waardevol.
Zeg het voort. Of schrijf het op. Ga naar een demonstratie als je durft. Nu even geen mietje zijn. Je doet het voor een hervormd en veilig Israël. En voor een trotse, onafhankelijke Palestijnse staat.
Free Palestine. Free Palestine. Free Palestine.
Praat mee
Reacties (53)
Het is complex in de zin dat er een patstelling is. Israël was een cadeau aan de Joden na de holocaust, maar langzamerhand wordt het steeds minder een taboe om Israëls Palestina-politiek te bekritiseren en te veroordelen als antisemitisme. dat is het natuurlijk niet: antisemieten menen dat Joden een minderwaardig "ras" zijn. Maar het zijn gewoon minderwaardige politici. Helaas wordt Israël nog steeds onvoorwaardelijk gesteund door talloze schimmige extreem-rechtse Joden in de VS, die maken dat effectieve Israëlpolitiek politieke zelfmoord betekent voor een Amerikaans politicus.
420 kinderen per dag/nacht omgebracht in Gaza door het handelen van Israel. Ga naar het zuiden betekent dat ook daar nu wederom gebombardeerd wordt, wederom inderdaad.. Mensen als beesten opgejaagd en platgewalst. Intussen gaat de overname van de Westbank gewoon door. VN motie ('s) van hulporganisaties weggestemd door VS, samen met Rusland en China. Ze bevinden zich in goed gezelschap. Blij dat anderen nog bijdragen schrijven hier, ik vind het al moeilijk hier überhaupt nog te reageren. Zoveel leed de Palestijnen nu aangedaan, de kinderen nu aangedaan is onbeschrijfelijk en de hele vergelding van Israel op de bevolking van Gaza is genocide, niets anders dan dat, genocide en eeuwigdurende wraak. Het is nauwelijks te dragen. Hier valt in het licht van de mensheid en het leed haast niet meer over van gedachten te wisselen.
https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/30/al-meer-kinderslachtoffers-in-gaza-dan-in-alle-conflictgebieden-samen-op-een-jaar-tijd/. En daarover hoor je niets, helemaal niets van de vrienden van Israël.
Niet complex? Een conflict dat al bijna 80 jaar duurt, gekenmerkt door haat, onbegrip, verschillende religies. En daarnaast ook nog eens keiharde cynische geopolitieke belangen (Iran, de VS, Saoudi Arabië). Nee hoor, totaal niet complex. En daarnaast, Zwartste Bladzijde van de Naoorlogse geschiedenis? Ja, het is een verschrikkelijk conflict. Maar vergeet deze historicus niet een paar andere conflicten? Korea, Vietnam, Oekraine, Congo, noem maar op.
Ooit werd het oprukkende communisme gevreesd, een pijnlijk voorbeeld dat politici duidelijke vijanden nodig hebben. Oekraïne is het allerpijnlijkste voorbeeld daarvan: eerst zegt Poetin (naar waarheid) dat Russen en Oekraïners eigenlijk één volk zijn, maar dan bestempelt hij de Oekraïners als "nazi's" omdat ze geen Russische overheersing accepteren. Aanvankelijk waren veel Oekraïners pro-Russisch, maar die zijn nu wel genezen.
Op zich kunnen we in Nederland vanuit de leunstoel makkelijk beweren: "Er zijn VN-resoluties die exact stipuleren waar Israël aan moet voldoen." Maar dan moeten we toch ook daarbij meenemen dat veel van deze resoluties destijds wel door Israel zijn geratificeert. Maar daarna langdurig afgewezen zijn door de Palestijnen? Zeggen dat de oplossing eenvoudig is door naar de afgewezen resoluties te wijzen is echt wel een gevalletje beste stuurlui staan aan wal. Zelfs in het Nederlands parlement staan er meerdere politieke partijen die resoluties af te wijzen. Van de rivier tot de zee is namelijk niet in enige resolutie opgenomen.
Genuanceerder vind ik de uitleg van de andere historicus ( Han) op dit forum. Die legt de complexiteit uit.
Het is niet complex: Israël koloniseert en respecteert Palestijnse rechten niet. Zo is het conflict begonnen, en dat drijft het nog steeds voort. Geef Palestijnen gelijkwaardigheid en het conflict doodt als een nachtkaars
HuvdH heeft de neiging één kant van de zaak beduidend beter te belichten dan de andere kant.
"We zijn de enigen die Palestina niet hebben erkend" 'Het westen' is een soort wolk die steeds verandert naar gelang de gebruiker van de term het arbritrair wilt. De staten die Iraq aanvielen zijn niet hetzelfde als de staten die Palestina niet steunen. Vandaag behoren Mexico, Eritrea, Japan en de Solomon Islands tot het westen. Gisteren niet. Morgen weer iets anders. Waarom? Omdat de eigenlijke complexitiet te moeilijk is voor eurocentristisch aangelegde mensen. Die denken dat de wereld maar een reflectie is van het Nederlandschchap of zo. Leuk voor het toerisme. En verder voor projectie.
Het is natuurlijk wel complex. Maar als je bij voorbaat al een kant kiest dan zie je alleen de feiten die je wil zien.
Er zijn ook nog zat landen die Israël niet erkennen, zijn die allemaal net zo schuldig aan dit conflict als de westerse landen? of ligt de schuld zoals wel vaker volgens sommigen altijd bij 'ons'.
"We zijn de enigen die Palestina niet hebben erkend." Kennelijk geen belemmering voor grote groepen mensen in nood om juist naar dát deel van de wereld te vluchten en niet naar 'de rest van de wereld' waar men - volgens de schrijver - wél respect heeft voor mensenrechten.
Het Joods-Gristelijk belijdingsgoed rechtvaardigt de bestiale uitroeipraktijken van het IDF. Ik zou me echt kapotschamen als ik daar soldaat moest spelen, met tanks en bommenwerpers. Tegen een weerloos volk geconcentreerd in een verwoest kampemént, vrouwen, kinderen, zuigelingen, huisdieren. Tegen een vermeend front van ópstandelingen. Tegen al 75 jaar geteisterde mensen. Palestijnen: Een autochtoon volk gespeend van hightech wapens uit Amerika. Dit jaar vier ik geen kerst, dat sprookje van het Kindeke Jezus in Bethlehem geboren kan ik even niet meer verdragen. Laat staan om er transatlantische judeo-christelijke vredessentimenten voor op te brengen. Maar een éxtra heidense kerstboom ga ik wél optuigen.
'Tegen een vermeend front van ópstandelingen.' 'Vermeend'? U volgt toch wel het nieuws hoop ik? 'Opstandelingen' is een eufemisme voor barbaarse terroristen.
"'Opstandelingen' is een eufemisme voor barbaarse terroristen.'" Vergelijkbaar dus met de kolonisten in een ander deel van Israël.
Op zich een prima plan; maar. Voorwaarde zou zijn dat iedereen die argumenten aandraagt om de zaak te vergoelijken vanuit religie of historie uitgesloten wordt. De schande van de humanitaire ramp daar is reden om massaal te hoop te lopen, maar mij ga je niet vinden in het gezelschap van religieus of ideologisch gehandicapten.
U mist IMHO het grotere plaatje. Schurkenstaat Iran en de Arabische wereld- muv Egypte en Jordanië-dulden simpelweg geen Joodse staat in het M.O., daar zit 'm de echte crux. Ook al zou Israel zich keurig aan de ellenlange reeks VN-resoluties houden, dat helpt geen moedertje lief aan de rabiate afkeer van de 'usual suspects' tegen het naakte bestaan van Israel. Tot afgrijzen van vooral Iran was Israel de laatste tijd de relaties met een aantal Arabische landen aan het normaliseren. De steun voor Hamas was door het nietsontziende schrikbewind in Gaza flink aan het afnemen. 7-10 kwam niet zomaar uit de lucht vallen, hoogstwaarschijnlijk kwam het bevel linea recta uit Teheran. Alle Sunni-Shia naijver werd weer eens voor het grote doel opzij geschoven De arme Palestijnen zijn slechts een speelbal van het kwaadaardigste regime op aarde.
Geen wonder dat het niets wordt. Er wordt gewoon glashard ontkent dat er vanuit zowel de arabische staten als palestijnse organisatie diverse malen aangegeven hebben Israël te zullen erkennen als dat zich terugtrekt op minimaal de grens van 1967.
@ Linksert Iran heeft hier zeer waarschijnlijk een bepalende rol in gehad. Niet alleen in het leveren van wapentuig, maar was mogelijk ook de directe opdrachtgever. Dus medeverantwoordelijk voor al die onschuldige burgerdoden. https://nationalinterest.org/blog/buzz/how-iran-set-hamas-war-against-israel-207079 @ Labou Ik help het u hopen. Ben nogal sceptisch over die erkenning van het bestaansrecht door bepaalde Arabische landen.
@Nou ja, kijk Dodelijk vermoeiend, die hypocriete onheilsprofetie waarmee u voor de honderdste keer komt aanzetten. In 2002 bood de hele Arabische wereld Israël vrede en normalisering van de betrekkingen aan op basis van het Saudisch vredesplan. Kort daarop sloot de hele islamitische wereld, inclusief Iran, zich daarbij aan. Het plan had de steun van de hele wereld, met in de voorhoede de EU en de VS. Israël weigerde. Het plan is nog zeker driemaal opnieuw formeel voorgelegd, de laatste keer door John Kerry in de laatste poging de tweestatenoplossing te redden (2013). Het had opnieuw wereldwijde steun. Israël weigerde. Israël wil geen tweestatenoplossing en geen éénstaatoplossing. Het wil geen vrede, maar de Palestijnen blijvend onderdrukken en ontheemden en zich stapsgewijs meester maken van heel historisch Palestina, from the river to the sea. Dat zijn de feiten. Niet Iran onderdrukt de Palestijnen, koloniseert en annexeert hun land en weigert de vluchtelingen van 1948 en 1967 naar hun woonplaatsen te laten terugkeren, maar Israël. En als u werkelijk begaan zou zijn met de Palestijnen zou ook u uw stem verheffen, zoals Maarten Middelkoop in zijn artikel doet.
@Nou ja, kijk Ik heb een veel relevantere vraag voor u: erkent Israël Palestina?
@ Lopez Het huidige havikenbewind niet schat ik zo in. In het verleden lag dat in bepaalde perioden anders, vandaar dat de Palestijnen destijds als een opstapje zelfbestuur en autonomie is gegund.
"Ben nogal sceptisch over die erkenning van het bestaansrecht door bepaalde Arabische landen." Ach gossie. En de reaguurder was in zijn eerste reactie zo positief over de "toenadering" van de Arabische staten. Maar blijkbaar ontbreekt de wil aan één kant. Israël wil niet. Dat wil alles en dan wel leeg opgeleverd.
"vandaar dat de Palestijnen destijds als een opstapje zelfbestuur en autonomie is gegund." Veel duidelijker kan het koloniale karakter van de staat Israël niet aangegeven worden. De onderdrukte partij moet eerst onder begeleiding oefenen om dan een examen te doen om aan te tonen dat ze het zelf kunnen.
Geweldig artikel. Inderdaad, het probleem is niet complex. Het probleem is, dat het westen zich schuldig voelt over de holocaust. Maar de zionisten die de problemen veroorzaken in Israel en de bezette gebieden zijn geen slachtoffers van de holocaust. Hun taalgebruik en hun gedrag vertonen meer overeenkomst met de daders van de holocaust. Het westen zou moeten afrekenen met de schuldgevoelens en op moeten houden met 'positief racisme'. Joden een vrijbrief geven om palestijnen te bestelen en te verdrijven 'omdat de Joden zo geleden hebben', is een zeer ongezonde vorm van 'positief racisme'. Verder: Arafat en Rabin hebben vrede gesloten. Het westen kan gewoon naleving van het Oslo akkoord afdwingen. De USA gaf Israel in 2022 3,3 miljard dollar steun. Biden kan de steun onmiddelijk stoppen, tenzij Israel zich gaat houden aan het Oslo akkoord. De EU kan Israel gaan boycotten. Men kan gewoon vastlegen: 1. Als Israel begin 2027 niet alle bezette gebieden heeft ontruimd, volgt een economische boycot ter waarde van 10% van de handel. 2. ieder half jaar wordt de waarde van de boycot verhoogd met 10%, totdat Israel de bezette gebieden volledig heeft ontruimd. Het westen moet gewoon ophouden met het steunen van Zionisme. Zionisme is gewoon fout. De Joodse vredesbeweging zegt precies hetzelfde. Omdat het westen Israel steunt, is het westen lachwekkend. Kritiek op China vanwege de mensenrechten? Hoe behandelen wij de Palestijnen?
Als je dit de zwartste bladzijde uit de geschiedenis van na de oorlog noemt heb je duidelijk je jas als historicus uitgetrokken en maak je verder deel uit van het grote gezelschap van moralisten en ben je deelnemer in de propagandaoorlog. Waarom trouwens een rangorde aanbrengen in 'zwarte bladzijden'? De ellende die de Palestijnen nu ondergaan kun je weg relativeren met die van de Congolezen, de Chinezen, de Rwandezen enz. als je de aantallen slachtoffers als maatstaf neemt. Maar leed is leed.
"De ellende die de Palestijnen nu ondergaan kun je weg relativeren met die van de Congolezen, de Chinezen, de Rwandezen enz. als je de aantallen slachtoffers als maatstaf neemt. " Nee, dat kan niet. Ook niet als deze reageerder en zijn collegae dat nog zo graag zouden willen. Het staat hem overigens vrij opiniestukken te schrijven over die andere zaken.
@Frans, Het gaat niet om leed. Er zijn talloze conflicten waar niemand ene reet om geeft. Het gaat er om dat Israël Westers en fout is en om Palestijn die goed zijn. De veiligheidssituatie van Israel vergeten we dan gewoon maar even evenals de invloed van radicale islam die tegen alles zijn wat Westers is. Het gaat om simpele schema's, niet willen nadenken en deugen.
"In de eerste plaats: zich terugtrekken uit bezet Palestina en de grenzen respecteren. Een eenduidige eis die gemakkelijk is uit te voeren." Ik ben vooral benieuwd naar wat dan op de tweede plaats komt. Zo zou je ook kunnen zeggen dat het huidige conflict makkelijk op te lossen is door te stellen: In eerste plaats zal Hamas de gijzelaars moeten vrijlaten. Iets waar waarschijnlijk de VN het ook wel mee eens zal zijn. Echter daarmee is natuurlijk nog niets opgelost. Het is daarbij namelijk ook vooral interessant wat dan op de tweede plaats komt. En voordat je het weet wordt het eenvoudige conflict toch opeens heel complex.
En Israël dient alle palestijnse gevangen die zonder enige aanklacht gedetineerd zijn, vrij te laten. Dat wordt elke keer vergeten te vermelden.
@LaBou Je bevestigt het punt dat ik wilde maken. Je kan voor elke voorwaarde van de ene partij ook weer een voorwaarde stapelen voor de andere partij. En zo wordt een ogenschijnlijk eenvoudig conflict opeens heel moeilijk.
En geenmening vindt nog steeds dat Israël niets anders hoeft te doen dan het nu doet op dat punt: helemaal niets. Want anders valt zijn reactie niet uit te leggen. De oplossing kan simpel zijn maar de Israël vrienden willen het wel héél erg simpel. En dat kan dan net weer niet. Kortom, hij wil zo graag maar ik bewijs nergens zijn punt
Dit hele stuk is de spijker op z'n kop! Schándelijk hoe Israëliërs nu tekeer gaan, buiten diegenen die zeggen zich hier ook van af te keren, in bijvoorbeeld Amerika en Israël zelf. Wat Hamas gedaan heeft is natuurlijk ook niet goed te praten, maar het komt ergens vandaan. En dat is hierboven uiteengezet. Zo heb ik die Sven Kokkelman de Hamas deskundige zien interviewen. Hij moest zich bijna verdedigen alsof hij het zelf gedaan had, of alsof hij Hamas zat te rechtvaardigen. Hij probeerde gewoon enkele feiten te benoemen, het was tenenkrommend gewoon. En toen sloot Kokkelman, nadat hij rustig met adequate antwoorden op z'n plek was gezet ook af met de woorden dat het zo complexe casus was. Mensen vinden Kokkelman zo goed, ik vind hem vooringenomen en misplaatst arrogant. Een échte rechtse deugridder, zoals het hele land er tegenwoordig vol mee zit. Zum kotzen...
"Wat Hamas gedaan heeft is natuurlijk ook niet goed te praten, maar" Kom op met je "maar" zeg. Geen maar. Als een terroristische organisatie met een doodenge ideologie als die van hamas of jihad onderdak zou vinden bij mijn buren zou ik daarvoor weinig sympathie kunnen opbrengen. Het gaat hier om een eeuwenoude ideologie waar, ook buiten de joden om, heel veel mensen slachtoffer van zijn geworden.
@Marcus A.2 "Het gaat hier om een eeuwenoude ideologie waar, ook buiten de joden om, heel veel mensen slachtoffer van zijn geworden. " Het christendom bedoelt u?
@Marcus A.2 "Het gaat hier om een eeuwenoude ideologie waar, ook buiten de joden om, heel veel mensen slachtoffer van zijn geworden...." Hier had ik op z'n minst wat uitleg bij gehad , iets met geschiedenis Maar ( sorry, ouwe gewoonte ) niets van dat alles
@Marcus A2 Heeft u het over de Inquisitie of over alle andere kolonisten die hele Native stammen en dieren hebben uitgeroeid? Ik heb een geheimpje voor je; die Israëlische regering zit vol terroristische maffia kopstukken. En dat al járenlang!
Dat het vreselijk is wat de mensen daar elkaar aandoen staat buiten kijf alleen om dit de zwartste bladzijde uit de naoorlogse geschiedenis te noemen is of gebrek aan kennis of alleen maar omdat Israel c.q. het westen er mee te maken heeft. Ik kan wel een paar voorbeelden noemen zoals de 2e Soedaneze burgeroorlog, of de vele oorlogen in Ethiopie, of de problemen tussen de Hutu's en de Tutsi's en dit is nog maar een kleine greep uit de grote bak met walgelijkheden die mensen elkaar hebben aangedaan na WO2. Dus Ja, het is vreselijk, maar zeker niet de zwartste bladzijde uit de naoorlogse geschiedenis.
@Vuurrood, ik vind het een naief stuk, ik geloof er niet in dat als het westen Palestina erkend dat de problemen voorbij zijn, zeker niet als Hamas aan de macht blijft. Zij ruilen zonder problemen de levens van Palestijnen in om Israel proberen weg te vagen. Ik ben zeker wel van mening dat de grenzen terug moeten naar de afgesproken grenzen van voor 1967, maar zolang partijen zoals Hamas aan de macht zijn zullen Israel en Palestina nooit veilig zijn en zal ook in Israel extremisme gevoed blijven worden.
" Ik geloof er niet in dat als het westen Palestina erkend dat de problemen voorbij zijn, zeker niet als Hamas aan de macht blijft." En wie zegt dat de steun voor hamas groeit als die oplossing ook door Israël aanvaard wordt. Die kon wel eens snel afbrokkelen, in tegenstelling tot nu met de huidige Israëlische reactie die de steun alleen maar doet toenemen.
Mag ik hier gewoon ook niets van vinden? De discussie of het wel of niet complex is vind ik verder niet zo relevant. Ik heb er niets mee te maken en heb jaren gelden al besloten dat ik gewoon wacht op de einduitslag en verder negeer ik het zoveel mogelijk.
Dat niets vinden is niets mis mee. Je kunt tenslotte niet overal wat van vinden, zeker niet als het heel ver van huis plaatsvindt.