Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Het goede gevecht in de klimaatcrisis is broodnodig

  •  
03-11-2021
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
95 keer bekeken
  •  
46706111185_2daa9c08ba_c

© cc-foto: CODE ROOD

Hoe moreel verantwoord is het om koste wat kost je huidige levensstijl te redden, als je weet dat je daarmee toekomstige generaties het leven onmogelijk maakt?
Door: Jelmer Luimstra, Boris Veldhuijzen van Zanten en Lammert van Raan
De afgelopen jaar verschenen sci-fi-film Tenet speelt zich af op de aarde van de toekomst, waarin het milieu is verwoest door menselijk toedoen. De rivieren zijn drooggevallen en de oceanen gestegen, maar de hoofdpersonen willen er iets aan doen. Ze besluiten terug in de tijd te reizen om de schuldigen uit het verleden te verslaan, zodat hun klimaatmisdaden ongedaan kunnen worden. Zoals één van de hoofdpersonages, Neil, het in de film verantwoordt: ‘Iedere generatie let vooral op haar eigen voortbestaan.’
Dit idee stemt tot nadenken. Hoe zal de toekomstige wereldbevolking terugkijken op onze ‘generatie’? Hoogstwaarschijnlijk zeer negatief. De opwarming van de aarde beperken tot anderhalve graad, zal ons misschien al niet meer lukken, zo blijkt uit het laatste IPCC-rapport. De Verenigde Naties waarschuwen dat we zelfs afstevenen op een 2,7 graden warmere wereld, tegen het einde van deze eeuw. De overstromingen in Limburg, Duitsland en België zijn slechts een minuscuul voorproefje van wat ons en vooral toekomstige generaties te wachten staat.
We hebben nu nog de kans de aarde leefbaar te houden, maar tot dusver doen we bar weinig. Wanneer onze premier zegt dat verregaand ingrijpen vooral ‘haalbaar en betaalbaar’ moet zijn, zegt hij in feite hetzelfde als het personage in Tenet: iedere generatie let vooral op het eigen voortbestaan. Oftewel: de huidige mag vooral niet inleveren op verworven luxes, zoals de dagelijkse gehaktbal of de benzinewagen. Maar hoe moreel verantwoord is het om koste wat kost je huidige levensstijl te redden, als je weet dat je daarmee toekomstige generaties het leven onmogelijk maakt? Zoals voorzitter van de Jonge Klimaatbeweging Werner Schouten terecht stelt in zijn duurzame troonrede: ‘Het is tijd voor generatiegerechtigheid.’
De acties van de personages uit Tenet zijn bloederig, maar kunnen worden gezien als voorbeeld van ‘het goede gevecht’. Ze redden er immers de leefbare aarde mee, waardoor vele miljoenen mensenlevens gespaard blijven.  Killing in the name of climate. Echter, voorkomen is beter dan genezen. Kunnen we daarom ook vandaag zo’n goed gevecht voeren, zij het – vanzelfsprekend – geweldloos? Jazeker, door te strijden tegen de klimatologische onwil van de instanties.
Gelukkig zien we dit steeds vaker ontstaan. Beperkten milieuprotesten zich in de jaren ’90 tot summiere groepjes actievoerders die zich voor de deuren van olieconcern Shell verzamelden, de huidige klimaatmarsen trekken overal ter wereld tienduizenden demonstranten. Onder hen veelal jongeren, die nog lang moeten leven met de steeds nijpendere gevolgen van klimaatverandering. Op 6 november vindt er weer zo’n klimaatmars plaats in Amsterdam; een mooie gelegenheid voor gewone burgers om te laten zien wat het goede gevecht is.
Shell is inmiddels door de rechter veroordeeld om zijn CO2-uitstoot sneller te laten krimpen. Zoiets werd mogelijk omdat bezorgde burgers vaker naar de rechter durven te stappen. De Shell-rechtszaak werd aangespannen door Milieudefensie en de actievoerders van Urgenda wisten de Nederlandse regering eerder via de rechter te dwingen zich aan de klimaatafspraken van Parijs te houden. Het directe gevolg? Het demissionaire kabinet trekt dit jaar 6,8 miljard euro uit voor klimaatmaatregelen, zoals het isoleren van de meest tochtige huizen in ons land. Goed voorbeeld doet volgen: inmiddels is er stichting Frisse Wind, die actievoert tegen de giftige uitstoot van Tata Steel, goed voor zo’n 7 procent van de CO2-uitstoot in ons land.
Hieruit blijkt: gaan we als burgers gezamenlijk het gevecht aan tegen klimaat-verwoestende instanties, dan kunnen we iets betekenen voor toekomstige generaties. Daarvoor heb je geen sciencefiction nodig, noch geweld, enkel een radicale switch richting intergenerationeel denken.
Boris Veldhuijzen van Zanten (oprichter The Next web), Jelmer Luimstra (redacteur MT/Sprout) en Lammert van Raan (Tweede Kamerlid Partij voor de Dieren)
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (38)

Minoes&tuin
Minoes&tuin5 nov. 2021 - 6:30

Die generatiegerechtigheid staat me zo tegen als ik het gedrag zie dat ze, de huidige jeugd, vertoont en wat wij, onze generatie, zelden vertoond heeft. De huidige jeugd moet vooral eerst eens haar eigen gedrag en consumptie onder de loep nemen.

Minoes&tuin
Minoes&tuin5 nov. 2021 - 6:20

Er bestaat geen we. We zij immers geen eenheidsworst. Bovendien de laagste inkomens dragen het minste bij aan de klimaatcrises. Ik heb niet het idee dat de (grootste) aanhang van de Pv.dD daarbij hoort.

2 Reacties
vdbemt
vdbemt5 nov. 2021 - 19:12

Er bestaat ook geen 'ze': " De huidige jeugd moet vooral eerst eens haar eigen gedrag en consumptie onder de loep nemen.". In de jaren '70 waren er al de Rapporten van Rome, die duidelijk maakten wat er gaande was. En wat er stond te wachten als de mens zich niet anders zou gedragen. Dat dat niet is gebeurd in de vorige eeuw, kunnen we moeilijk de huidige jeugd kwalijk nemen. Ook al zijn we geen eenheidsworst, we zullen toch echt als samenleving deze problematiek aan moeten. Waarbij ik het volledig met je eens ben: de grootste vervuilers, en dat zijn niet de laagste inkomens, mogen hun grotere aandeel ook dan, in ander gedrag , pakken. Zij kunnen dat andere gedrag ook makkelijk betalen.

DanielleDefoe
DanielleDefoe6 nov. 2021 - 11:40

Ook in de jaren 70 waren mensen voor het merendeel gepreoccupeerd met het verwerven van materiele welvaart en vielen de waarschuwingen in dovemansoren.

Sustainaboy
Sustainaboy4 nov. 2021 - 14:01

Ik heb de film Tenet niet gezien, maar ben benieuwd naar welke tijd de mensen uit de toekomst zijn terug gereisd. Je zou verwachten naar een tijd om de uitvinder van de stoommachine om te leggen, of de eerste permanente nederzetting plat te branden, of toch maar naar de Hof van Eden?

Geen3
Geen34 nov. 2021 - 10:46

De huidige generatie en de verworven luxes (gehaktballen en benzinewagen). What the fuck. Wat is de huidige generatie? IEDEREEN moet een stap terug doen. ALLE generaties! Als ik zie, dat de jeugd in het voortgezet onderwijs als het regent door hun ouders (met auto) wordt afgezet bij de school, dan steiger ik.

10 Reacties
GHS
GHS4 nov. 2021 - 13:28

Ik vraag me ook steeds af: hebben de jongeren zoveel geld, datg ze dit allemaal kunnen betalen. (bijbaantjes?) En dan gaat men naar het zonnige buitenland. En wat doen ze daar? Op een stoel in de zon liggen en kijken waar ze lekker kunnen eten.

dirk den boer
dirk den boer4 nov. 2021 - 18:26

Onvoorstelbaar, voor mij als oudere, ooit bij slecht weer mijn ouders opgebeld hebben om me van school af te komen halen, laat stann erheen te brengen. Ze zouden in lachen zijn uitgebarsten (slecht weer, dus vroegr ook wel eens min 15 of 18).

DanielleDefoe
DanielleDefoe5 nov. 2021 - 13:53

Wij hadden thuis geen telefoon.

DanielleDefoe
DanielleDefoe5 nov. 2021 - 13:57

PS ik heb de tocht op de fiets naar school een keer moeten afbreken omdat ik buiten het dorp niet bestand was tegen windkracht 9. In mijn laatse maanden van mijn examenjaar werd ik door mijn moeder in de VW naar school gebracht. Zij ging zelf een paar uur werken in de plantenkas van een vriendin.

dirk den boer
dirk den boer5 nov. 2021 - 15:58

NOg erger, danielle, bij moeder achterop de fiets, op het kinderrzitje, ook waarschijnlijk bij windkracht 9, het ging steeds langzamer. langs dat lange, eindeloze kanaal, tot ze omviel, ik in de berm, zij ook, dat had ik niet voor moelijk gehouden, een volwassene die viel, ook al waide he dan hard. Ik zal het nooit vergeten, enkele momenten die je leven bepalen....

DanielleDefoe
DanielleDefoe5 nov. 2021 - 18:47

[..een volwassene die viel..] Ai!

dirk den boer
dirk den boer5 nov. 2021 - 20:21

Als kindertjes vielen wij constant, en stonden dan direct weer op. Ik let er nog wel eens op, is nog steeds zo. grote mensen vielen nooit, is ook bijna nog steeds zo. Behalve op het js dan, dan denken ze nog steeds dat ze kind zijn, en belanden prompt in het ziekenhuis (ik ook op gevorderde leeftijd, arm gebroken).

DanielleDefoe
DanielleDefoe5 nov. 2021 - 21:51

Nooit iets opgelopen op het ijs gelukkig.

vdbemt
vdbemt6 nov. 2021 - 11:15

@alle reageerders hieronder. Omdat jullie het in jullie jeugd veel en veel zwaarder hadden en veel zieliger waren dan de jeugd nu, mogen ze niet nadenken over het klimaat en, bij het zien van de nalatigheid van kabinetten Rutte, en ook andere regeringen, daarvoor in opstand komen???

vdbemt
vdbemt6 nov. 2021 - 11:17

Onder het commentaar van Geen, maar wel boven deze reactie.

korheiden2
korheiden24 nov. 2021 - 9:35

Wel jammer dat de organisatoren van de demonstratie mordicus tegen kernenergie zijn. Zeker zal de mensheid anders moeten gaan leven. Het wereldwijde toerisme, dat kan eigenlijk niet meer. Iedereen een auto voor de deur, nog maar een stedentripje. Vlees moet een zeldzaam artikel worden, zelfs zuivel is verdacht. Als ik dan lees dat China weer meer kolen gaat stoken en India pas in 2070 klimaatneutraal wil zijn, denk ik dat onze inspanningen er helaas weinig toe zullen doen.

7 Reacties
Rutger Groot
Rutger Groot4 nov. 2021 - 10:19

Juist en bovendien zijn de argumenten tegen kernenergie wieinig steekhoudend en vooral gebasseerd op "het duurt 10-15jaar". Uitstel is geen afstel hoop ik. Want het feit blijft dat de capaciteits factor van zowel wind als zon in NL ongeveer 35% is, tegen 97% voor kernenergie. Dus zelfs het land volzetten met windmolens en zonnenpanelen gaat nog steeds niet helpen. En..... al eens gezien wat we met afgedankte windmolenbladen doen? Niet gek dat ook Frankrijk verder wil inzetten op kernenergie met de bouw van een flink aan tal extra, kleinere centrales.

Erik Geven2
Erik Geven24 nov. 2021 - 10:48

'Wel jammer dat de organisatoren van de demonstratie mordicus tegen kernenergie zijn' Omdat het ook niet gaat over CO2 uitstoot maar over het eten van vlees.

oliemannetje
oliemannetje4 nov. 2021 - 10:58

“….onze inspanningen er helaas weinig toe zullen doen” Mee eens. Gelukkig kunnen we in Nederland altijd nog Shell de schuld geven, als we onze doelen niet halen. Om Shell te helpen z'n co2 uitstoot sneller te doen dalen, tank ik voortaan bij BP. Helaas geen airmiles meer, maar je moet iets voor he milieu overhebben, niet waar?

Karingin
Karingin4 nov. 2021 - 13:09

Oké, maar dan gaat iedereen die daar zo voor is uranium mijnen, en daar ook wonen hè...en alle uitstoot tijdens de minstens 10 jaar durendede bouw moet gecompenseerd worden, dat is logisch

Rutger Groot
Rutger Groot4 nov. 2021 - 13:46

En grappig, China neemt een interessante beslising om kerncetrales te bouwen, 150 stuks de komende 15 jaar. Maar ja China.... achtergesteld land, geen democratie......etc. En ondertussen halen ze de westerse wereld in omdat ze slagvaardig en slim zijn. https://www.bloomberg.com/news/features/2021-11-02/china-climate-goals-hinge-on-440-billion-nuclear-power-plan-to-rival-u-s

Erik Geven2
Erik Geven24 nov. 2021 - 21:27

@Karingin 'en alle uitstoot tijdens de minstens 10 jaar durendede bouw moet gecompenseerd worden, dat is logisch' Maar dat is toch geen probleem? We willen immers ook alle boeren het land uit trappen om het vervolgens vol te bouwen met woningen..

korheiden2
korheiden25 nov. 2021 - 12:17

@Karingin : 'Oké, maar dan gaat iedereen die daar zo voor is uranium mijnen, en daar ook wonen hè…' Dit argument geldt evengoed voor het delven van lithium, neodymium, kobalt en andere rare earth-metals. En wat gaan we doen met afgeschreven windmolens en zonnepanelen? Er komt een enorme afvalberg aan. Iedere vorm van energie-opwekking heeft voor- en andelen.

Rechtvznraap
Rechtvznraap4 nov. 2021 - 8:14

Onder hen veelal jongeren, die nog lang moeten leven met de steeds nijpendere gevolgen van klimaatverandering. Goed dat die jongeren meelopen en steun betuigen. Interessante vraag zou zijn om alleen de jongeren te laten meelopen die echt voor het klimaat vechten en dus geen vakanties naar Spanje met het vliegtuig maken, altijd de fiets pakken ipv de scooter en meestal tweede hands kleding kopen. Zomaar een paar voorbeelden. Ik denk dat het niet druk zal zijn met jongeren in de klimaatmars.

5 Reacties
Rutger Groot
Rutger Groot4 nov. 2021 - 9:31

Nee het wordt niet druk met die jongeren tijdens de klimaatmars... want "de steeds nijpendere gevolgen van klimaatverandering" zijn niet heel duidelijk zichtbaar... Ja het is een urgent probleem maar de wereld stort nog niet in elkaar - niet iedere jongere is doemdenker. Overigens, ik denk dat er veel jongeren zijn die wel bewuste keuzes maken (alleen nog ff je een 2hands smartphone kopen), helaas kunnen we dat van onze (EU) regeringsleiders en klimaatpausen niet zeggen... "goed voorbeeld doet volgen" is extra belangrijk voor jongeren lijkt mij..

ton14024
ton140244 nov. 2021 - 10:14

Individuen aanspreken op hun verantwoordelijkheid werkt niet. Dat moet nu toch wel zijn ingedaald? De overheid moet tot actie overgaan.

korheiden2
korheiden24 nov. 2021 - 10:52

@Rutger : 'ik denk dat er veel jongeren zijn die wel bewuste keuzes maken' . Ik heb hierover niet zo snel cijfers, maar om me heen hoor ik niet anders dan dat jongeren een tussenjaar nemen om te gaan backpacken en de ene stedentrip na de andere maken. Ik denk dat het bij jongeren weinig anders is dan bij ouderen. De vliegtuigen richting de zon stromen vol, de wintersportvakanties zijn enorm in trek. Er heerst een stemming van : we nemen het er even van, nu het nog kan. Maar misschien ben ik te cynisch.

Karingin
Karingin4 nov. 2021 - 12:54

Wat Ton zegt, en je verzuimt ook te vermelden dat onze hele cultuur is gebouwd rond consumeren consumeren...gedragsverandering is onwijs lastig en heel veel keuzes maken we onbewust. Bovendien wordt je 9 van de 10 keer in het ootje genomen over het productieproces, de herkomst en/of inhoud van producten. Slinks gebruik van nietsbetekenende woorden, green washing, flitsend uitziende reclames - mensen zijn daar nou eenmaal gevoelig voor, er is niet voor nix een hele wetenschapstak die zich bezighoudt met marketingpsychologie. En dan zijn er vaak ook geeneens goeie alternatieven. Kleine innovatieve bedrijfjes die eventueel een stukje marktaandeel zouden kunnen jatten van de grote jongens, worden overgenomen om vervolgens getransformeerd te worden naar het bestaande businessmodel. Dus, grote bedrijven moeten keihard aangepakt worden, en ja dat zal de markt op z'n kop zetten. Er zullen landen zijn die niet mee willen of kunnen doen, prijzen zullen stijgen of juist keihard dalen, migratie zal ook wel nog meer worden aangejaagd, enzovoort. Het wordt een enorm gekutkam...maar dat wordt het ook als we achterover blijven leunen

dirk den boer
dirk den boer6 nov. 2021 - 15:46

Niet druk met jongeren? je struikelt erover, kleuters, 3 en 4 groepers, allemaal met een boos bordje. Gehersenspoeld door hun ouders dus, zoals Greta, door haar moeder die actrice is, dus goed in balblablah... Over dat hersenspoelen: ook Tnja verweet haar moeder dat ze dacht dat ze zich had laten hersenspoelen, killing for justice, en later verweet ze het Jinek nog eens, je praat net als mijn moeder, van het padje af. Maar als je idealen hebt, moet dat dus soms, vindt Tanja, al lijkt ze met het ouder worden daar iets gematigdr over te denken

Petra Privacy
Petra Privacy4 nov. 2021 - 6:25

Met jullie van de Partij voor de Dieren doet ook de SP een oproep om zaterdag 6 november 2021 mee te doen met de Klimaatmars in Amsterdam. Om de jeugd te voorzien van een leefbare aarde, zijn vooral jonge mensen welkom en nodig. Als jullie ook een leefbare aarde willen dan is het ook een opdracht voor 'vandaag en morgen', om daar samen zaterdag zeer duidelijk over te zijn. Alle informatie online, de mars begint om 13.00 uur op de Dam in Amsterdam en we gaan lopend naar het Westerpark toe. Gebruik je verstand en creativiteit om zo ludiek mogelijk te zijn, maar geef elkaar wel de ruimte. Ook deze mars is onderdeel van de beweging van sociale en positieve mensen. Met nog meer activiteiten op de agenda. Dinsdag 9 november is de herdenking van de Kristallnacht van 9 november 1938 en op zondag 21 november 2021 het volgende Woonprotest, deze keer in Utrecht. Want dit is een land voor iedereen en we willen dus een positief beleid voor iedereen die actief meedoet. Met dank aan alle mensen die dat ondanks alle gedoe toch nog voor elkaar krijgen iedere dag. Jullie zijn allemaal Onmisbaren die wel solidair zijn met je medemens en dat mag alle waardering hebben die er is. Ga zo door, voor meer solidariteit en saamhorigheid! Veel plezier zaterdag, het wordt redelijk weer en dat is fijn.

1 Reactie
DanielleDefoe
DanielleDefoe5 nov. 2021 - 16:22

Heen en terug in een volle trein naar Amsterdam (of Utrecht)? Vergeet het maar!

RainB
RainB4 nov. 2021 - 3:50

Ik denk dat Rutte zich helemaal niet druk hoeft te maken om het betaalbare. We betalen immers al vele descennia extra belasting e.d. voordat we te veel vervuilen dus die pot moet wel vele honderden a duizenden miljarden groot zijn..... Overigens kunnen we wel de grote bedrijven aanpakken, maar die verhalen dat op de klanten die momenteel nog geen kant op kunnen dus zullen ze er wel alternatieven voor moeten bieden. Maar ja, die hebben ze dan alweer vanaf de jaren 60 laten uitmoorden... Oh nee, die zijn overleden onder verdachte omstandigheden, voor of nadat deze mensen waren uitgekocht, meestal daarna, want dan kon men die projecten laten doodbloeden. Zo hebben al deze bedrijven en de overheden er voor gezorgd dat we nu bijna geen kant meer op kunnen en op hun vertrouwen we dat het goed komt... Eng hoor

Hallahan2
Hallahan23 nov. 2021 - 21:22

De meeste mensen denken als Lodewijk de vijftiende: "Après moi, le déluge"...

2 Reacties
Hallahan2
Hallahan23 nov. 2021 - 21:24

Aanvulling: om eerlijk te zijn krijg ik hoe ouder ik word steeds meer hetzelfde idee als Lodewijk. Uiteindelijk zal de mensheid uitsterven en de natuur zal zich herstellen.

dirk den boer
dirk den boer7 nov. 2021 - 22:59

Dat geloof ik niet, Hallan, want als hij voor 50 of 75% is weggevaagd, komt hij in actie, en gaat serieus maatregelen treffen. Niet als de oceaan met 3 mm/jr stijgt, ergens op de stille oceaan mensen natte voeten krijgen, of de wijnboeren in Spanje klagen over tegenvallende oogsten en mindere kwaliteiten vanwege veranderend weer.

Alter
Alter3 nov. 2021 - 18:13

Het is beter dan niets doen, rechtszaken voeren tegen grote vervuilers, maar het is niet evenwichtig. Shell aanklagen omdat ze benzine verkopen terwijl je zelf de auto voltankt, zal het probleem vooral verplaatsen. Het gebruik van fossiele brandstoffen zal extra oplopend belast moeten worden. Of dit nu in NL, de EU of daarbuiten heeft plaatsgevonden. Dat zou ook de meest liberale oplossing zijn, in ieder geval veel efficiënter dan de kerstboom van subsidies die de afgelopen jaren is opgetuigd.

1 Reactie
lmgikke
lmgikke3 nov. 2021 - 19:17

De subsidie kerstboom op de fossiele energie (vele malen groter dan die op duurzame energie) is al decennia geleden opgebouwd.