Joop

Het failliet van de neoliberale eigen verantwoordelijkheid

  •    •  
01-09-2021
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
204 keer bekeken
  •  
rijkdomportemonnee

© cc-foto: Steve Buissinne

Waar je wieg stond, wanneer je waar of met wie was, of je toevallig de talenten hebt die nu scoren; of je geluk hebt of pech maakt of je in onze samenleving kansen hebt of niet.
Door: Jan en Raf Daenen
Het door neoliberale politici gepropageerde mantra van zelfbeschikking en eigen verantwoordelijkheid is overduidelijk failliet. Je hoeft maar te kijken naar de woningmarkt: jongeren die, anders dan de feestgeneratie van demissionair premier Rutte, hun studie nominaal hebben afgerond en dat hebben betaald van een bijbaan en een bescheiden lening maken zelfs met een dubbel inkomen geen schijn van kans op een koopwoning. Toch blijven velen geloven dat “als je maar hard genoeg werkt het succes vanzelf komt”. Vermoedelijk omdat het makkelijker is dan de waarheid onder ogen te zien.
De kloof tussen grote en kleine vermogens neemt wereldwijd toe. De allerrijksten zijn in de VS bezig met een wedstrijdje ruimtereizen terwijl diezelfde rijken weigeren om de werknemers die de rijkdom produceren een waardig loon te geven. Ook in Nederland doen we mee aan het belonen van vermogende subsidietrekkers en het straffen van harde werkers. De coronacrisis heeft duidelijk gemaakt welke beroepen essentieel zijn en wie de klappen vangt bij maatschappelijke crises. Desondanks blijft het demissionaire kabinet tegenstribbelen als er gevraagd wordt om structureel hogere salarissen voor het onderwijs en de zorg.
Dat terwijl er een toenemende maatschappelijke druk is om vanuit overheden meer invloed uit te oefenen op de vrije markt, die dergelijke uitwassen mogelijk maakt, om deze bij te sturen. De vraag is of dat voldoende effectief is. Marktwerking is complex en steeds meer wordt het gedrag van consumenten vanuit psychologische inzichten gestuurd, zonder daarbij ethische vragen in ogenschouw te nemen. Multinationals bestuderen uitvoerig hoe mensen keuzes maken, en welke doelgroepen welke keuzes maken. Daar wordt bij Booking.com bijvoorbeeld via hardnekkige algoritmes vervolgens handig op ingespeeld door mensen te verleiden met geveinsde schaarste: er is wonderwel altijd nog maar één kamer beschikbaar. Tegelijk wordt door dezelfde elite verkondigd dat mensen altijd een vrije wil hebben en dus zelf verantwoordelijk zijn voor hun keuzes. De ellende die een keuze kan veroorzaken is volgens deze predikers aan de voorkant te voorzien. De immorele bedrijven en hun marketeers zijn dus geenszins verantwoordelijk voor de gevolgen van de bewust gestimuleerde keuzes. Maar zijn die gestuurde keuzes wel zo vrij?
Veel wetenschappers verwerpen het idee van absolute vrije wil en autonome besluitvorming. De meeste beslissingen worden genomen op basis van onze behoeften, aangeleerde patronen en prikkels die op ons af komen. Hoe vrij is onze wil als we niet kunnen sturen hoe we op onbewuste prikkels van reclames reageren? Voor het individu kan het hierdoor aangewakkerde koopgedrag op korte termijn bevredigend zijn, maar op langere termijn en voor de maatschappij als geheel is het mogelijk schadelijk. De grote aantallen mensen met obesitas, rookverslavingen en anorexia zijn hier een direct gevolg van.
Daarom is het nodig dat er door organisaties die belang hebben bij een goed functionerende samenleving zoals familiebedrijven, het mkb, verenigingen en non-profit organisaties, eisen worden gesteld aan het gedrag van grote bedrijven. Door deze organisaties kan een maatschappelijk tegenwicht tot stand komen tegen de egoïstische krachten die in ieder van ons aanwezig zijn. Het besef dat we als collectief baat hebben bij het rekening houden met anderen, moet zich ook gaan uiten in ethisch gedrag in de markt. Het is vreemd dat we het asociaal vinden als we een oud vrouwtje op straat niet helpen, maar het volledig normaal vinden dat we diezelfde oude vrouw aan haar lot overlaten als ze vereenzaamt in haar onderkomen woning. Waarden zoals het niet verspillen van voedsel, zorgen voor een gezonde omgeving en respect voor een ander zijn cruciaal voor een betere samenleving. Dit vereist dat we leren om directe impulsen niet te honoreren. Dat gaat in tegen de boodschap van veel commerciële reclames die ons de hemel beloven als we maar blijven consumeren en voor onszelf blijven kiezen.
De politiek geeft hierin helaas nog niet altijd het goede voorbeeld. Zolang arbeid nog steeds zwaarder wordt belast dan kapitaal, bedrijven die het niet nodig hebben subsidies krijgen en de CAO’s voor essentiële beroepen ondermaats blijven, winsten record naar record breken maar het aantal daklozen iedere dag groter wordt, kunnen we moeilijk van alle burgers verlangen dat zij zich wél ethisch gedragen. Op deze manier is onze samenleving meer een jungle dan een geciviliseerde maatschappij: wie verzwakt is wordt verder naar beneden getrapt, wie sterk is kan zich alles permitteren. Dat kan toch niet de eindbestemming zijn van 300.000 jaar evolutie van de mensheid?
Een complete maatschappelijke herziening is nodig. De mythe van de vrije wil zijn we beter kwijt dan rijk, een zorgzame overheid met duidelijkere regels voor private partijen zou daarvoor in de plaats moeten komen. Reclameboodschappen op basis van verleiding, halve waarheden en marktmanipulaties zouden actief moeten worden tegengegaan. Ook de hoogte van beloning en wijze van waardering zou niet alleen tot stand moeten komen op basis van winstmaximalisatie maar moet ook worden getoetst aan de maatschappelijke bijdrage, zeker daar waar de diensten of producten een publiek belang dienen. Op die manier maximeren we de maatschappelijke winst in plaats van het individuele gewin van een kleine elite.
Raf Daenen is oud-wethouder en docent maatschappelijke ontwikkeling Jan Daenen is Econometrist en Lid Provinciale Staten Gelderland
Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (52)

Ed Verbeek
Ed Verbeek2 sep. 2021 - 7:37

Het Westen lijdt onder het fundamentalistisch geloof dat als je iets ECHT wilt, je dat ook kun bereiken. Dus als iets je niet lukt, is dat je eigen schuld. Loon naar werken? Ook al een mythe. Ik heb me altijd afgevraagd of iemand die bijv. 5 miljoen (zeg 100x modaal) verdient, ook 100 keer zo hard werkt, of 100 keer zo slim is, of 100 keer zo lang gestudeerd heeft, als Jan Modaal..

Joop Schouten
Joop Schouten2 sep. 2021 - 4:48

Zo is het. En iet anders. Dit zijn de redenen waarom ik uit 'de reclame' ben gestapt en nu schoonmaker ben.

Jan Jansen2
Jan Jansen21 sep. 2021 - 22:33

Klip en klaar, marktwerking is bullshit!

3 Reacties
Eid
Eid2 sep. 2021 - 7:39

@Jan Eens, in de DDR hadden ze een veel beter systeem.

Jan Jansen2
Jan Jansen22 sep. 2021 - 9:04

@Eid Wat een onzin maar dat was te verwachten.

Berend22
Berend222 sep. 2021 - 14:20

@Eid Pavlov reactie en erg versleten. Niet meer doen je zet je zelf voor gek

EenMening
EenMening1 sep. 2021 - 19:45

@Abel Nederland telt iets meer dan 8 miljoen woningen op 17,6 miljoen inwoners, Dat komt neer op een gemiddelde van 2,2 personen per woning. Je zou verwachten dat 8 miljoen woningen voldoende zouden zijn voor 17,6 miljoen mensen, ware het niet dat er 3 miljoen eenpersoonshuishoudens zijn. Het woningtekort wordt geschat op ongeveer 280.000, dat is ca 3,5 % van het totaal. Momenteel groeit het aantal woningen met zo'n 75.000 per jaar en komen er meer woningen beschikbaar dan er nodig zijn zodat het tekort enigszins terugloopt. Maar dat kan zo maar weer veranderen als de economie aantrekt en het aantal arbeidsmigranten weer toeneemt. Daarom moet het aantal nieuwe woningen fors omhoog, naar zo'n 100.000 per jaar. Daar ligt een belangrijke taak voor de nieuwe minister van volkshuisvesting. De woningcrisis heeft onbedoelde neveneffecten. Stadswijken zoals Amsterdam-Noord en de Westelijke Tuinsteden, die tot voor enkele jaren geleden minder aantrekkelijk waren, gentrificeren in hoog tempo. Mensen trekken ook steeds verder de provincie is om nog iets betaalsbaars te vinden. Zelfs krimpgebieden zoals Oost-Groningen zijn weer in trek. De Blauwestad, waar jarenlang nauwelijks interesse voor was, is nu booming. https://oldambtmeer.nl/nieuws/lange-tijd-een-troosteloze-bouwput-maar-nu-is-blauwestad-plots-booming/

1 Reactie
EenMening
EenMening1 sep. 2021 - 19:46

betaalsbaars = betaalbaars

The Apple
The Apple1 sep. 2021 - 19:33

Neo-liberalen kun je vaak in één oogopslag herkennen aan de bewering dat zoiets als neo-liberalisme helemaal niet bestaat, laat staan dat het enige invloed zou hebben op de economie.

4 Reacties
The Apple
The Apple1 sep. 2021 - 19:51

Als die "linkse" neo-liberalen hun ideologische veren weer terug hebben gevonden, dan leren ze misschien weer te vliegen.

The Apple
The Apple1 sep. 2021 - 19:54

Stel je bijvoorbeeld eens voor dat de PvdA weer een partij zou worden van de minder draagkrachtigen, in plaats van een partij vóór de minder draagkrachtigen

SpijkerMaarten
SpijkerMaarten1 sep. 2021 - 21:49

@the Apple: Stel je eens voor dat die minder draagkrachtigen eens lid zouden worden, van de PvdA, van de bond. Dan kan het ook echt een partij *van* hen worden. Er is ongetwijfeld meer aan de hand, maar het feit dat minderdraagkrachtigen zelf niet participeren is wel een groot probleem.

Kuifje3
Kuifje32 sep. 2021 - 7:37

@Appel: Neo-liberalisme is een vooral door de SP veel gebruikte term die te pas en te onpas gebruikt wordt bij alles was fout is of fout gevonden wordt. Het is niet een stroming of een ideologie of zo. Het bestaat omdat het zo genoemd wordt. De marktwerking is tijdens Paars1 en 2 veel te ver doorgedrukt. Alles van waarde moest worden teruggegeven aan de markt en er werd flink aan verdiend. Het CDA protesteerde voor de vorm, maar onder Balkenende ging het gewoon vrolijk door met als absoluut dieptepunt het vernielen van ons zorgstelsel.

Eid
Eid1 sep. 2021 - 15:08

Om nou exact het tekort aan huizen tov de bevolkingsgroei als een typisch neo liberaal aspect aan te halen.... Zelfs in een donkerrode stad als A'dam hebben ze het niet kunnen oplossen of waren ze bereid extra te bouwen, en zelfs niet het verfoeide erfpachtsysteem los te laten dus.... Ik vraag me af of een nog meer sociaal democratische kabinet dat zoveel handiger had gedaan want dan hadden we 20 jaar geleden al moeten beginnen, ver voor de financiele crisis. En laten we nou eens afstappen van dat praatje dat we een neo liberaal land zijn. Ongeveer alles is gereguleerd of met vangnetten, en een echt vrije markt is er niet... Als we toevallig een PvdA kabinet zouden hebben zou het er echt niet anders uitzien qua structuur... .

1 Reactie
Joe Speedboot
Joe Speedboot1 sep. 2021 - 16:34

'een echt vrije markt is er niet' Daar denken ze in financiële kringen wel anders over. Voor de happy few is het mede dankzij VVD en CDA al jaren kassa. Inmiddels gaat ruim 80% van wat er op de wereld aan waarde wordt gecreëerd hun kant uit. En jij maar werken. https://www.ted.com/talks/mariana_mazzucato_what_is_economic_value_and_who_creates_it

Berend22
Berend221 sep. 2021 - 14:49

“ Reclameboodschappen op basis van verleiding, halve waarheden en marktmanipulaties zouden actief moeten worden tegengegaan”. Iedereen met kinderen moet het hier wel mee eens zijn. Niks zo irritant als na 3 weken vakantie van je kids te horen dat de Mac het leukste moment van de vakantie was. Om nog maar te zwijgen over het gedram in de winkel dat ze “iets moeten kopen”. Werkelijk sinds mijn kinderen er zijn haat ik die manipulatieve manier waarop de markt probeert hun troep door onze strot te duwen.

michellekepen
michellekepen1 sep. 2021 - 14:40

"Reclameboodschappen op basis van verleiding, halve waarheden en marktmanipulaties zouden actief moeten worden tegengegaan" Het eerste wat me te binnen schiet: gaat dat verbod dan ook gelden voor ideeën? Zoals van, ik noem maar wat, PvDA-ideeën? En van boodschappen, bijvoorbeeld verspreid via columns? En wie gaat dat bepalen en vaststellen, die halve waarheden en manipulaties? Ik heb zo het idee dat de familie Daenen al staat te trappelen :)

6 Reacties
DaanOuwens
DaanOuwens1 sep. 2021 - 15:23

@ michel Jij schrijft: gaat dat verbod dan ook gelden voor ideeën? Zoals van, ik noem maar wat, PvDA-ideeën? Nee, die ideeën zijn gebaseerd op analyses, feiten en een politieke opvatting over de gewenste samenleving. Wat wel moeilijk wordt is de toelaatbaarheid van extreem rechtse opvattingen zoals die van jou die inderdaad gebaseerd zijn op halve waarheden, verleiding en manipulaties.

michellekepen
michellekepen1 sep. 2021 - 19:02

DaanOuwens, Dus PvDA-ideeën zouden, althans volgens Daan, gebaseerd zijn op analyses, feiten en een politieke opvatting over de gewenste samenleving. (de PvDA staat natuurlijk voor alle pp. Maar niet helemaal willekeurig gekozen, zie auteur Raf Daenen zijn achtergrond!) Maar de vraag blijft dan nog steeds openstaan: "En wie gaat dat bepalen en vaststellen" (kennelijk heb je de essentiele vraag gemist....of draai je er weer eens bewust omheen?) Wie bepaalt dat dus? De familie Daenen? Baas Daan? En oh ja, ipv je platidudes en toedichtingen: zinniger én opbouwender om 'iets' concreter te zijn, al helemaal op een forum. Je 'halve waarheden, verleiding en manipulaties', met nul cncretisering, laat wel héél veel ruimte open voor eigen invulling. Dus die laat ik aan me voorbijgaan. En bij jou liggen.

The Apple
The Apple1 sep. 2021 - 19:23

michel suggereert dat het zou gaan om een vorm van censuur, maar Daan heeft natuurlijk groot gelijk: het gaat gewoon om commercieel bedrog. Misschien moeten de taken en de bevoegdheden van de reclamecodecommissie eens wat uitgebreid worden.

DaanOuwens
DaanOuwens2 sep. 2021 - 5:28

@ michel Jij schrijft: En oh ja, ipv je platidudes en toedichtingen: zinniger én opbouwender om ‘iets’ concreter te zijn, al helemaal op een forum. Weer zit jouw extreem rechtse gedachtegoed je erg in de weg. Ik ga over wat ik opschrijf en Joop gaat over het al dan niet laten staan van mijn tekst. Jij hebt dus niets te eisen. Je bent geen partij en je hebt geen bevoegdheden. Het blijkt keer op keer noodzakelijk te zijn een relatie te leggen naar jouw politieke opvattingen omdat die grotendeels de inhoud van jouw tekst bepalen. Die kan ik dus niet voorbij gaan want je gaat weer de fout in het is dus noodzakelijk jou daar keer op keer op te wijzen. Ook nu weer dus. Je kan reageren op wat mensen schrijven maar je kan niet bepalen wat ze op moeten schrijven. Omdat een kenmerk van het extreem rechtse gedachtegoed het verspreiden van fake news is kan dat prima bestreden worden door media verantwoordelijk te maken voor hun content. Dat staat nog in de kinderschoenen, maar Trump is zijn twitter account kwijt. Iets dergelijks kan Wilders ook overkomen. Ik laat dat liever bij bedrijven die daarvoor een structuur samen met hun gebruikers optuigen. In tegenstelling tot extreem rechtse mensen heb ik weinig behoefte om te bepalen wat mensen wel en niet mogen zeggen. Daarnaast heb ik weinig zin om frequent door allerlei extreem rechtse bagger te scrollen. Overigens staat de PvdA niet voor alle politieke partijen. Vooral in de extreem rechtse hoek is de fantasie groter dan de feitenkennis. Voor allerlei marketting is er in Nederland de reclame code commissie. Zoals Apple hieronder ook terecht opmerkt. Maar jij moest doelbewust de relatie leggen tussen de misleidende reclame en de politieke partij die voor extreem rechts blijkbaar veel verontwaardiging oproept. Dus ik beperk mij maar tot de door jou gekozen politieke boodschap.

michellekepen
michellekepen2 sep. 2021 - 15:01

DaanOuwens, Een lang verhaal. Waar ik weinig mee kan. Hoop wel dat het je opgelucht heeft. Maar als ik het goed begrijp; - "Voor allerlei marketting is er in Nederland de reclame code commissie" vormt het antwoord op mijn vraag; - “En wie gaat dat bepalen en vaststellen” De huidige RCC doet een minimale en marginale toetsing. Superoppervlakkig dus. Om "Reclameboodschappen op basis van verleiding, halve waarheden en marktmanipulaties zouden actief moeten worden tegengegaan" te bewerkstelligen, zou je een soort super-super-RCC nodig hebben. Maar verleiding verbieden, betekent in praktijk eenvoudigweg een verbod van reclame. Je houdt dan eigenlijk alleen nog produktinformatie over. Concurrentie, maar dan zonder reclame? Problematisch! Wat je zou kunnen doen, is kijken naar geindustrialiseerde (teruggaan naar Middeleeuwen of nog eeeder, lijkt me onzinnig) maatschappijen, zonder reclame. Enige wat ik zo gauw kan bedenken dat in de buurt komt, is het voormalig oostblok. Cuba? China, 50 jaar geleden? Zo'n super-super RCC doet me daar eerlijk gezegd ook meteen aan denken. ----- nieuws, ideeen, boodschappen, columns etc. controleren op waarheidsgehalte? En die controle neerleggen bij de eigenaren (zoals nu bij Twtter en Facebook) of bij de gebruikers? Wordt wel heel eng: nog meer macht bij de milardairs. Macht bij de gebruikers? De flat-earth media zijn bij wijze gisteren al opgericht. Die moet je dan dus weer gaan verbieden.... ----- 'staat voor', dat is een uitdrukking: "de PvDA staat natuurlijk voor alle pp" / "Zoals van, ik noem maar wat, PvDA-ideeën?". Had de auteur een oud-VVD wethouder geweest, dan had er gestaan: 'de VVD staat natuurlijk voor alle pp'. Waarbij mijn 'pp' staat voor: politieke partijen. Je 'fantasie' sloeg weer eens op hol.... - "extreem rechtse opvattingen zoals die van jou die inderdaad gebaseerd zijn op halve waarheden, verleiding en manipulaties" - "jouw extreem rechtse gedachtegoed" (en nog 5!x "extreem rechts") Sprake van enige preoccupatie? ------- En de volgende die aan de beurt zijn: ideologieën. En religies... Qua "basis van verleiding, halve waarheden", zou de mssie daar misschien zelfs moeten beginnen! ------ Kortom, leuke gedachte-exercitie van de auteur. Zie alleen 'een paar' praktische beren (en consequenties) op de weg. Tenzij het einddoel een totalitaire staat is......

DaanOuwens
DaanOuwens3 sep. 2021 - 6:47

@ michel Jij schrijft: Zo’n super-super RCC doet me daar eerlijk gezegd ook meteen aan denken. Dat de RCC jou aan cuba doet denken komt voort uit je extreem rechtse maatschappij visie. Verder is er niets dat een dergelijke associatie logisch maakt. Dan schrijf je: Maar verleiding verbieden, betekent in praktijk eenvoudigweg een verbod van reclame. Reclame en verleiding zijn niet dezelfde dingen. Er vraagt dus niemand om een verbod op reclame. En je schrijft: Je ‘fantasie’ sloeg weer eens op hol…. Integendeel. Ik verklaar jouw reacties. Zoals hierboven jouw opmerking over Cuba. En je schrijft: Zie alleen ‘een paar’ praktische beren (en consequenties) op de weg. Ook dat vloeit voort uit je rechts extremistische gedachtegoed. Als het beperken van iedere willekeurige uiting volgens jou gaat leiden tot een totalitaire staat ontstaan er vanzelf beren op de weg.

Mr Ed
Mr Ed1 sep. 2021 - 14:34

Als Nederland echt neoliberaal was zou er nu als een gek gebouwd worden. Rijtjeshuizen gaan hier voor 5-6 ton van de hand, welke projectontwikkelaar of aannemer wil hier niet een graantje van meepikken? Toch zie ik hier in en rond Rotterdam al sinds de eurocrisis terreinen braak liggen. Ooraak? Over het algemeen ellenlange procedures van omwonenden, milieugroepen, onrealistische eisen van gemeentes etc. Er is op bouwgebied helemaal geen vrije markt en daar maken vastgoedbeleggers dankbaar misbruik van.

11 Reacties
LaBou
LaBou 1 sep. 2021 - 16:38

Als ze als een gek gaan bouwen is binnen de kortste keren de markt verzadigd en gaan de prijzen kelderen. En dat is het laatste wat een oprechte neoliberale kapitalist wil. Die heeft liever een markt met een permanent veel grotere vraag dan aanbod. Dat levert op termijn veel meer op.

DaanOuwens
DaanOuwens1 sep. 2021 - 17:02

@ Abel Jij schrijft: Als Nederland echt neoliberaal was zou er nu als een gek gebouwd worden. Neoliberaal beleid heeft blijkbaar een stagnatie van de woningmarkt als gevolg. Jij constateert dat zelf al in je reactie. Er is op bouwgebied helemaal geen vrije markt en daar maken vastgoedbeleggers dankbaar misbruik van. Als er geen vrije markt zou zijn konden beleggers er geen misbruik van maken. Dan zouden zijn namelijk geen rol hebben. Inmiddels ontstaan ook initiatieven waarbij de markt wordt uitgeschakeld. Een coöperatie is Twente is bezig meer dan 100 goedkope tijdelijke woningen voor jongeren te bouwen waardoor ze kunnen blijven wonen in de het dorp waarin ze opgroeiden. De oplossing voor de woningmarkt is dus niet meer vrije markt maar veel minder vrije markt. Overigens een dergelijke lokale aanpak zonder overdreven winstbejag leidt vermoedelijk ook nog eens tot veel minder bezwaarschriften. In feite laat je zien in je eigen reactie dat je het probleem nog niet scherp kon duiden. Maar met deze toevoeging van mij kom jij zelf wel verder.

RaRa17
RaRa171 sep. 2021 - 17:59

Labou: ken je de cijfers wel? Kijk daar eens naar figuur 4 https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Housing_statistics/nl&oldid=214358 Nederland hoort tot de landen met minste woningnood. Kijk eens in Friesland, Limburg, de Achterhoek. En jij maar denken dat er nood is.

Mr Ed
Mr Ed1 sep. 2021 - 20:42

@Daan Ouwens Lezen is niet je sterkste punt, dat zie je wel vaker bij mensen die vol zijn van hun eigen gelijk. In een neoliberale maatschappij kost het niet 10 jaar aan procedures om ergens een rijtje huizen neer te zetten. Nederland is een van de meest gereguleerde landen ter wereld, de mensen die hier de mond vol hebben van neoliberalisme hebben waarschijnlijk nooit een bedrijf van binnen gezien. De overheid houdt de woningmarkt in een ijzeren greep, probeer hier bv eens een kavel te vinden om zelf een huis te bouwen, wat in zo'n beetje ieder land de normaalste zaak van de wereld is: godsonmogelijk.

LaBou
LaBou 2 sep. 2021 - 5:26

Hoe zit het met de professionele hulp voor je probleem, kouwe drukte? Al wat mee gedaan?

RaRa17
RaRa172 sep. 2021 - 6:38

Mooie inhoudloze reactie Labou. Zo ken ik je weer. Ook mooi dat je laat zien dat je het niet erg vindt om dicht bij jezelf te blijven en authentiek te blijven. Er schijnt overigens een kinderopvang te zijn met de naam “het laboutje”

Joe Speedboot
Joe Speedboot2 sep. 2021 - 7:17

'Nederland hoort tot de landen met minste woningnood.' Lekker relevant om je mening te baseren op cijfers van bijna 10 jaar geleden..

Joe Speedboot
Joe Speedboot2 sep. 2021 - 7:21

'probeer hier bv eens een kavel te vinden om zelf een huis te bouwen, wat in zo’n beetje ieder land de normaalste zaak van de wereld is: godsonmogelijk.' Niet godsonmogelijk, maar je moet wel een zak geld meenemen en snel zijn want volgend jaar is het minimaal 10% duurder dankzij de vrije markt. 'https://www.bouwkavelsonline.nl/bouwkavels.html'

Eid
Eid2 sep. 2021 - 7:45

@LaBou Ja laten vooral 'als een gek gaan bouwen' . En de natuur? En de stikstof? En de C02. Idd als een gek. Net als als een gek windmolens plaatsen etc. Prachtig al die oplossingen die zo goed doordacht zijn...

DaanOuwens
DaanOuwens2 sep. 2021 - 7:58

@ Abel Jij schrijft: Lezen is niet je sterkste punt, dat zie je wel vaker bij mensen die vol zijn van hun eigen gelijk. Uit mijn reactie blijkt dat ik de jouwe goed heb gelezen. Blijkbaar heb ik er een conclusie aan verbonden die je niet leuk vindt. Jij schrijft; In een neoliberale maatschappij kost het niet 10 jaar aan procedures om ergens een rijtje huizen neer te zetten Blijkbaar wel. De VVD is hier al jaren de machtigste partij. En je schrijft: probeer hier bv eens een kavel te vinden om zelf een huis te bouwen, wat in zo’n beetje ieder land de normaalste zaak van de wereld is: godsonmogelijk. Dat komt omdat 70% van de grond hier landbouwgrond is. Nederland heeft een tekort aan grond. Om dat te verdelen worden bestemmingsplannen gemaakt. Die zijn een gevolg van neoliberaalbeleid. In een marxistische dictatuur zouden die boeren onteigend worden en werd er een mooie wijk met flats gebouwd voor de arbeiders. En een paar rijtjes. Ik lees jouw teksten niet alleen goed. Ik begrijp ze ook heel goed. Jij probeert het falen van de marktwerking af te schuiven op linkse regelgeving. De werkelijkheid is echter dat de marktwerking de oorzaak van het probleem is en strakke regels het gevolg. Ik heb er alle vertrouwen in dat jij dit tekstje goed kan lezen.

FransAkkermans1947
FransAkkermans19472 sep. 2021 - 19:28

@Daan Ouwens Bestemmingsplannen bestaan al sinds 1965 toen de Wet op de Ruimtelijke Ordening werd ingevoerd. Lijkt me geen gevolg van het neo-liberalisme. En sinds mensenheugenis is het hier de gewoonte om boeren te onteigenen als ze hun grond niet willen afstaan voor woningbouw of andere bestemmingen van algemeen belang. Daar is geen socialisme voor nodig.

Berend22
Berend221 sep. 2021 - 14:13

Als ik zuinig aan doe kan ik zo’n 20k per jaar sparen, daarvoor moet ik hard werken en veel laten. Tegelijkertijd kan ik mijn huis verkopen en verdien daarmee 400k zonder dat ik daar iets voor hoef te doen behalve mijn huis in de juiste tijd kopen. 400k waar ik anders 20 jaar voor had moeten werken krijg ik nu in mijn schoot geworpen enkel en alleen omdat ik van het juiste bouwjaar ben.

4 Reacties
lmgikke
lmgikke1 sep. 2021 - 17:04

Je verdient 400K? en waar ga je dan wonen? Als je een nieuw huis gaat kopen moet je het weer uitgeven. Als je gaat huren gaat het ook op. Het is geen winst. Het is het structureel verhogen van de hypotheeklast t.b.v. de grote investeerders die het extra geld in hun zakken steken.

Berend22
Berend221 sep. 2021 - 17:10

@imgikke gewoon kopen in een regio waar de huizen prijzen niet torenhoog zijn. Wel eens gezien wat een huis in Zweden kost

The Apple
The Apple1 sep. 2021 - 19:30

Berend2- Van de waarde van een huisje in Nederland kun je er in Brazilië 20 kopen en dan krijg je er nog een goed klimaat gratis bij, dus als je nou toch van plan bent om te verhuizen....

EenMening
EenMening1 sep. 2021 - 21:33

@Berend2 Wie 30 jaar geleden een huis heeft gekocht en de hypotheek afgelost heeft is nu spekkoper. Hij/zij woont nu voor niets. Hij/zij kan erin blijven wonen en het aan zijn/haar eventuele kinderen nalaten of het verkopen en, zoals Apple terecht opmerkt, naar exotische oorden verhuizen. Maar ook mensen die 15 of 20 jaar geleden zijn ingestapt en wat afgelost hebben zitten goed. Tot enkele jaren geleden was een huis kopen een van de verstandigste dingen die je kon doen, "je moet toch ergens wonen en bouwt en passant kapitaal op. Door de extreme prijsstijgingen van de laatse jaren ligt dit nu wel anders.

Rutger Groot
Rutger Groot1 sep. 2021 - 13:59

Ik kan mij op zich wel vinden in de kritiek op het neoliberalisme (hoewel de woningmarkt geen goed voorbeeld is: die zit ook op slot vanwege stompzinnige eisen van gemeentes aan projectontwikkelaars mbt sociale en vrije sector bouw) - maar om hier nu te pleiten voor het inperken van individuele vrijheden? "Een complete maatschappelijke herziening is nodig. De mythe van de vrije wil zijn we beter kwijt dan rijk, een zorgzame overheid met duidelijkere regels voor private partijen zou daarvoor in de plaats moeten komen. Reclameboodschappen op basis van verleiding, halve waarheden en marktmanipulaties zouden actief moeten worden tegengegaan." Met dit soort communisitische denkbeelden hebben ze in Cuba, Venezuela en Noord Korea wel ervaring - en zie, dit zijn geen plezierige heilstaten geworden... Ja ben ook voor minder markt voor cruciale zaken zoals gezondheidszorg - maar beperken van individuele vrijheden en het wegnemen van ondernemers prikkels is de doodsteek voor een samenleving.

3 Reacties
Berend22
Berend221 sep. 2021 - 14:34

Beetje kinderachtig om meteen over Noord Korea te beginnen. Dat argument is echt wel versleten nu. Kijk liever naar de Scandinavische landen die een mix van kapitalisme en socialisme hebben en die al jaren in de top 5 van gelukkigste landen staan.

Eid
Eid1 sep. 2021 - 15:11

@Berend2 Goed voorbeeld Scandinavie. Hebben ze iets meer ruimte, en gaan ze ook 'iets' makkelijker om met kunnen bouwen. En... waar staat NL in dat rijtje gelukkige landen..? . precies!

Berend22
Berend221 sep. 2021 - 16:03

@Eid Nl is van oorsprong ook een sociaal kapitalistisch land net zoals Scandinavië, daar is nog steeds een boel van over. Dat verklaart wellicht de hoge Nederlandse score.

Jozias2
Jozias21 sep. 2021 - 13:56

Mensen die gestudeerd hebben en tweeverdieners zijn kunnen natuurlijk prima een koopwoning kopen. Verder worden een boel onderwerpen op een hoop gegooid zonder aan te geven wat de onderlinge relatie is of te onderbouwen waarom een geschetst probleem echt een probleem is.

7 Reacties
FLex2
FLex21 sep. 2021 - 14:38

@ Jozias. In welk land en stad leeft u? Twee verdienders kunnen al een aardige poos verre van PRIMA aan een koopwoning komen. All in voor een schoenendoos misschien. Laat staan als je net afgestudeerd bent, en aan de slag gaat voor het klaslokaal. Regelmatig zie ik u inhaken op onderwerpen en de boel bagatelliseren op dit forum. Er zal u wel aan niets te kort komen

Berend22
Berend221 sep. 2021 - 14:40

Dus als je universiteit hebt gedaan en met zijn tweeen werkt kan je een huis kopen. En de rest dan?

Joe Speedboot
Joe Speedboot1 sep. 2021 - 16:26

'En de rest dan?' Die is voor Jozias niet belangrijk.

lmgikke
lmgikke1 sep. 2021 - 17:06

totdat een van de twee werkloos raakt, of de relatie kapot gaat. Dan blijft men zitten met een restschuld. Of als de huizenprijzen crashen (wat onvermijdelijk gaat gebeuren ooit), dan staat het huis zo ver onder water dat de tweeverdieners de rest van hun leven kunnen afbetalen. Of dakloos worden, dat kan natuurlijk ook. En dan mogen ze behandeld worden als uitschot. want dat doe je in de huidige samenleving met mensen bij wie het tegen zit.

Jozias2
Jozias21 sep. 2021 - 18:07

@allen Jullie kunnen er van alles bij verzinnen maar de stelling in het artikel was dat een stel (twee verdieners) met een studieschuld (dus gestudeerd) geen huis kunnen kopen. Uitgaande van een hbo’er of wo’er bij de overheid met 2 jaar werkervaring heb je 2x 40.000 euro. Daarmee kun je prima een huis kopen. Wellicht starten in een appartement en je zult misschien in Almere moeten kijken ipv Amsterdam maar de stelling klopt gewoon niet.

EenMening
EenMening1 sep. 2021 - 21:57

@Jozias Er zijn momenteel in veel sectoren meer vacatures dan werklozen.Voor iemand die gestudeerd heeft en enkele jaren werkervaring heeft, liggen daar de banen voor het oprapen en kan er ook stevig onderhandeld worden over het salaris. Dat biedt tweeverdieners de mogelijkheid om een woning te kopen, maar dan meestal wel buiten de Randstad. Als thuiswerken mogelijk is, is dat vaak geen probleem. De netto maandlasten zijn, vanwege de extreem lage rente, vaak lager dan de huur van een appartement in de vrije sector. Voor tweeverdieners met een modaalinkomen of voor mensen die aan de Randstad gebonden zijn, is dat een heel stuk moeilijker.

EenMening
EenMening1 sep. 2021 - 22:28

@imgikke "Of als de huizenprijzen crashen (wat onvermijdelijk gaat gebeuren ooit), dan staat het huis zo ver onder water dat de tweeverdieners de rest van hun leven kunnen afbetalen." Als je nu een huis koopt, zul je als je verstandig bent de rente voor 10 of zelfs 20 jaar vast zetten. Omdat de hypotheek rente nu zeer laag is, maakt die maar een klein deel uit van het maandelijks te betalen bedrag, het grootste deel is aflossing. De hypotheekschuld gaat, ook bij een annuïteitenhypotheek, dus direct flink naar beneden. Los daarvan: ook als de huizenprijzen crashen,verandert er niets aan het bedrag dat je maandelijks moet betalen, dat blijft hetzelfde. Zolang je betaalt, is er niets aan de hand. En een ding weet je zeker: op een dag gaan de prijzen weer omhoog.