Joop

Het andere grote onderwijsschandaal: fopdiploma's

  •  
03-12-2012
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
Dit schaadt de reputatie van het hele Nederlandse hoger onderwijs
Op de flanken van Amarantis ontwikkelt zich een nieuw schandaal: de Inspectie van het onderwijs heeft ontdekt dat een aantal particuliere HBO-instellingen veel te gemakkelijk diploma’s uitreikt. Het gaat vooral om particuliere bedrijven die zich vroeger specialiseerden in schriftelijke cursussen. Oudere lezers herinneren zich de grote advertenties wel waarmee zij zich vooral in omroepbladen manifesteerden: dankzij geweldig betrokken leraren behaalde je spelenderwijs prachtige vakdiploma’s.
Dat blijkt nu echt het geval te zijn. De instellingen vechten voor marktaandeel door lage eisen te stellen. Het is voor dit soort particuliere instellingen van groot belang dat de studenten hun diploma ook halen. Zij betalen hoge studiekosten omdat hun opleiding niet wordt gesubsidieerd door de overheid. Elke mislukte student is dan een gevaarlijke anti-reclame. Dan maar lage eisen stellen en klanten snel optuigen met de gewenste graad. De studielast was in sommige gevallen bijna de helft lager dan bij vergelijkbare opleidingen. De Inspectie vermoedt bij deze particuliere instellingen een structureel probleem.
In de Verenigde Staten hebben ze een woord voor zulke opleidingen: diploma mills . Nederland waarschuwt tegen zulke nepinstellingen in het buitenland met de officieuze website www.diplomamills.nl. Wat lees je daar? De “instelling” biedt non-traditional education en/of distance learning aan en verleent studiepunten op grond van levens- en werkervaring ( credits for life experience ). Volgens de Volkskrant ontdekte de Inspectie gevallen waarbij studenten extra studiepunten kregen “omdat zij aan het werk waren”.
Dit heeft – in vakjargon – te maken met EVC, eerder en elders verworven competenties. Dat is een manier om het effect van praktijkervaring mee te tellen om het niveau van iemands vakkennis te meten. Je kijkt dan naar meer dan de aanwezige diploma’s en graden alléén. Dat is een heel legitieme manier van waarderen, maar het gevaar van misbruik ligt uiteraard op de loer. Het ziet er naar uit dat de Inspectie op zulk misbruik stuitte: onder het mom van een EVC-beoordeling krijgen studenten studiepunten cadeau. Net als bij de diploma mills in het buitenland, waarvoor Nederland zo’n scherp oog heeft.
Is dit alles? Was het maar waar. Dit schandaal is een monster met twee koppen. De Inspectie ontmaskerde instellingen die officiële door de overheid gegarandeerde diploma’s en graden verstrekten. Om dat te mogen doen moeten instellingen voor hoger onderwijs geaccrediteerd zijn door een onafhankelijke instantie, de Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO).
De lidstaten van de EU hebben namelijk onderling afgesproken dat ze de kwaliteit van hun hoger onderwijs door een onafhankelijke instantie zouden laten controleren (niet “Brussel” de schuld geven dus). Nederland en Vlaanderen hebben hiervoor de handen ineengeslagen en samen die NVAO opgericht. Vijf van de door de Inspectie tegen het licht gehouden instellingen bleken zelfs heel recent nog een nieuwe accreditatie te hebben gekregen. Volgens de NVAO gebeurt dat alleen na een uitgebreide en zeer diepgaande keuring.
Als de Inspectie gelijk heeft, stelt zo’n keuring in de praktijk weinig voor. Wat is zo’n officiële door de NVAO afgegeven accreditatie dan nog waard? Dit schaadt de reputatie van het hele Nederlandse hoger onderwijs. Het roept immers vragen op over de kwaliteit van de NVAO zelf. Reken maar dat dit nieuws tot het buitenland doordringt. Men gaat daar dan vraagtekens stellen bij in Nederland behaalde diploma’s en graden. Dat is niet alleen slecht voor Nederlanders die een internationale carrière ambiëren maar ook voor exportbedrijven. Ga je wel in zee met een tent uit een land waar ze blijkbaar de hand lichten met de kwaliteitseisen aan het hoger onderwijs. Om het cliché nog maar eens te gebruiken: vertrouwen komt te voet en gaat te paard.
Het zijn zwarte tijden voor het hoger onderwijs. Maandagochtend werden na de eerste natte sneeuwbui; ik weet niet hoeveel treinen van het spoor gehaald. Maar dit is erger. Veel erger. Geloof me.

Meer over:

opinie, leven
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar

Reacties (18)

bruces
bruces3 dec. 2012 - 15:38

Als je niet kunt bewijzen via een eerdere baan c.q. functie, dan laten bedrijven je gewoon weer testen op parate kennis. Net als vroeger. Och wat is een papiertje ? Slechts een startbewijs. Geen garantiebewijs. De dommeriken vallen af, als rotte appels bij bomen. Ben je uit de boom gevallen, dan kun je altijd nog hier bij joop je beklag spuien over het schandalige neoliberale handelen van bedrijven en instellingen.

adriek
adriek3 dec. 2012 - 15:38

inspecties... en aanverwante commissies: Op papier is alles in orde, in de collegezalen komen ze niet (wel in restaurants), tentamens begrijpen ze niet, studenten spreken ze niet of nauwelijks, net zo min als docenten. Twee maanden later een rapportje met een handvol kritische kanttekeningen en de accreditatie is weer voor vijf jaar geborgd. (Herkent u deze toon uit de honderden 'Peer Reviews' die het werk van fantasyschrijver Stapel beoordeelden? Ik wel.)

JacquesDanzig
JacquesDanzig3 dec. 2012 - 15:38

Maar komt (ook in dit stuk) de Inspectie zelf er niet te genadig vanaf?

Sideletter
Sideletter3 dec. 2012 - 15:38

Kwaliteit van een onderwijsopleiding moet niet verward worden met accreditatie. Voor accreditatie moet je als opleiding aantonen te voldoen aan accreditatie normen. Dat hoeft helemaal niets te zeggen over de werkelijke kwaliteit van het onderwijs. Je kunt als opleiding door een accreditatie komen en toch kwalitatief niet goed zijn. Recent onderzoek onder praktijkmensen wees uit dat het HBO slecht aansluit bij de huidige eisen die de praktijk stelt aan opleidingen. Vertegenwoordigers van het HBO reageerden fel op de uitkomsten van dat onderzoek met de mededeling dat opleidingen geaccrediteerd moeten zijn en dus........kwalitatief goed zijn. Twee meningen vanuit 2 totaal verschillende invalshoeken. En dat is illustratief voor het huidige beroepsonderwijs. De onderwijsmensen zelf zijn vaak erg tevreden, want ze doen toch zo goed hun best. En dat is vaak ook zo. Alleen je best doen en je in te zetten hoeft niet in te houden dat je ook daadwerkelijke kwaliteit levert. Als ervaringsdeskundige vanuit de praktijk en het onderwijs weet ik dat sommige beroepsopleidingen heel ver af staan van de praktijk en wonder boven wonder toch geaccrediteerd zijn. De oorzaak is eenvoudig! Accreditatie beoordeelt slechts heel marginaal de werkelijke inhoud van opleidingen. Het is een grotendeels formeel proces waarin opleidingen die goed beschreven zijn volgens de accreditatienormen snel voor kunnen slagen. Een "kunstje opvoeren" in plaats van een uitgebreide daadwerkelijke controle op de inhoudelijke kwaliteitseisen die het toekomstige beroep en de praktijk aan een beroepsopleiding stelt. Op het gebied van effectieve kwaliteit en kwaliteitscontrole kan nog veel verbeterd worden. Als eerste stap zou een verplichte norm voor HBO opleidingen ingevoerd kunnen worden van minimaal 50% praktijkdocenten die aantoonbaar in de praktijk zelf nog werkzaam zijn en die mede eindverantwoordelijkheid dragen voor de inhoud van het curriculum van HBO opleidingen. De huidige Werkadviesveld Commissies, waar veel HBO opleidingen mee werken, kunnen in onvoldoende mate de aansluiting tussen theorie en praktijk van een opleiding borgen. Daarvoor zijn ervaren praktijkdocenten nodig die ontwikkelingen in de praktijk direct in het onderwijs kunnen implementeren. Daarnaast zouden meer topbestuurders uit het bedrijfsleven zich meer beschikbaar moeten stellen voor het vervullen van bestuurdersfuncties in het hoger beroepsonderwijs. Om ook als opleidingsinstelling aan de top uit te stralen dat onderwijs en de praktijk zeer nauw aan elkaar verbonden zijn.

bruces
bruces3 dec. 2012 - 15:38

Ik denk dat wij weer terug moeten naar staatsexamens.

eeweew
eeweew3 dec. 2012 - 15:38

De enige oplossing is de eisen en de controle vergroten, en zeker bij privé instellingen.

1 Reactie
HanvanderHorst1
HanvanderHorst13 dec. 2012 - 15:38

En ze niet uit laten voeren door ingehuurde derden.

EricDonkaew
EricDonkaew3 dec. 2012 - 15:38

Onderwijs en commercie is een gevaarlijke combinatie.

2 Reacties
bruces
bruces3 dec. 2012 - 15:38

Onderwijs is een soort woekerpolis geworden. Voorbeeld : iholland. Alweer de randstad.

EricDonkaew
EricDonkaew3 dec. 2012 - 15:38

is = zijn. Sorry.

[verwijderd]
[verwijderd]3 dec. 2012 - 15:38

Maarrrrr Han, je moet gewoon landelijke examens doen. Mensen die niet het geluk hadden goed te kunnen leren, of door militaire dienst of geldgebrek zijn gaan werken in plaats van "studeren", moeten dubbel hard werken om kennis op te nemen. Maar daar heb jij geen last van gehad, gelukkig.

1 Reactie
HanvanderHorst1
HanvanderHorst13 dec. 2012 - 15:38

Waar dit op slaat is mij niet duidelijk.

JanB2
JanB23 dec. 2012 - 15:38

Kompleet idioot dat commerciele instellingen officiele graden en diploma's mogen verlenen.

1 Reactie
bruces
bruces3 dec. 2012 - 15:38

Ik maak ze tegenwoordig gewoon op mijn computer. handel = handel.

[verwijderd]
[verwijderd]3 dec. 2012 - 15:38

Wicky....ervaringsdeskundige? Vertel...vertel...

1 Reactie
bruces
bruces3 dec. 2012 - 15:38

Drammer, als met NUL begint en je hebt ca. 30 jaar later ca 400 MBO-T-ers, HBO-T-ers, HBO-ers en TU-ers op de salarislijsten staan, dan heb je wel geleerd hoe het spel moet worden gespeeld en waar je op moet letten. Drammer ik denk niet dat jij op deze salarislijsten zult komen. Je dramt teveel.

kalmpjes
kalmpjes3 dec. 2012 - 15:38

Wij zijn geattendeerd om "extra op te letten" bij sollicitaties als er mensen zijn met een achtergrond bij een van de instanties van wie 1 of meerdere opleidingstrajecten negatief in het nieuws zijn gekomen in deze "fop/gratis diploma" kwesties in de afgelopen jaren. Waar alle "schriftelijke/trajecten met EVC" HBO achtergronden sowieso al op de afgewezen stapel belanden. Ik ben bekend met diverse bedrijven die zijn overgeschakeld op enkel buitenlandse krachten en/of enkel zeer overgekwalificeerde mensen met universitaire achtergronden in dienst nemen om twijfels bij klanten weg te nemen. Meneer/mevrouw Viking spreekt in de eerste reactie over het testen op parate kennis. In dat geval is het wel nodig dat de persoon die de gesprekken afneemt zelf deze kennis beheerst. Ik moet jaarlijks diverse mensen aannemen voor tijdelijke contracten wiens specialiteiten mij totaal vreemd zijn en niet van dien aard dat met wat inlezen een geïnformeerd oordeel te vellen valt. Waar de heer van der Horst op doelt is dat de situatie ontstaat waar mensen met deze achtergronden al niet eens meer voor gesprekken uitgenodigd gaan worden, wat alle opleidingen in die klasse in Nederland devalueert.

1 Reactie
bruces
bruces3 dec. 2012 - 15:38

Ik moet jaarlijks diverse mensen aannemen voor tijdelijke contracten Die ik bedoel krijgen een hogere functie en komen niet op een tijdelijk contract.