Heeft Haren een kans gemist?

De oude en de nieuwe media staan bol van de morele verontwaardiging over de Harense furie. Het hangt een beetje af van iemands politieke overtuiging hoe hij al het geweld duidt. Vrijwel steeds krijgen de bezoekers van het feest de schuld, allemaal zonder uitzondering of anders uitsluitend de – natuurlijk “weinige” – kwaadwillende elementen onder hen. Zij worden afgedaan als “verwend”, als hersenloos, als “losers” (terwijl zij toch vrijdagnacht gewonnen hebben want als je het een raid mag noemen, dan is die raid volledig geslaagd. Schieringers noch Vetkopers hadden het hen verbeterd), als “losers” dus en als hooligans. Daarnaast kwamen oude én nieuwe media om uiteenlopende redenen in het beklaagdenbankje terecht met een bijzondere rol voor de publieke omroep. Een kleine minderheid trof ook schuld aan bij de plaatselijke autoriteiten die de hele week hadden aangekondigd dat je vooral niet naar Haren moest komen omdat er géén, nogmaals géén feestje was.

Er is ook een andere, een amorele manier om naar het lot van Haren te kijken.

Sinds John Kennedy er meer dan een halve eeuw geleden in een speech mee aankwam, is het een cliché geworden maar dat maakt het ook vandaag niet minder van toepassing: het Chinese karakter voor “crisis” bevat twee onderdelen met een eigen betekenis. Die zijn “kans” en “bedreiging”. Toen het feestje van dat meisje viral ging, zag iedereen met macht daarin onmiddellijk een bedreiging. Wat ik je brom, geen van die bezorgde vergaderaars heeft het kansenaspect onderzocht, als een echte manager en een onvervalst marktgerichte bestuurder bezien of uit de ontstane situatie geen winst te peuren viel.

Gemeentes hebben tegenwoordig allerlei types in dienst die het een en ander gelezen hebben over city marketing. Zij moeten van B&W de gemeente “op de kaart te zetten”. Boerenkoolstronkeradeel heeft het, kan het, wil het, laat het gebeuren. Uw investering valt in Boerenkoolstronkeradeel in goede aarde. Collegeleden reizen om een en ander te onderstrepen al dan niet met het city-marketingvrouwtje in haar powersuit naar San Francisco of Sjanghai teneinde daar  belangrijke zakelijke contacten te leggen. Zij investeren in websites en bedrijfsvideo’s. Zij fêteren delegaties. Zij geven dure brochures uit waarin staat dat het in Boerenkoolstronkeradeel bruist en dat het er goed toeven is. Elk jaar wijst de burgemeester bij de begrotingsbehandeling op de tien vogels in de lucht die door de city marketeer en de door haar ingehuurde consultants zijn waargenomen. Sommige kortzichtige bestuurders hebben deze activiteiten in het kader van de crisis wegbezuinigd maar échte vooruitziende wethouders met visie beseffen dat je dan verkeerde zuinigheid betracht en op de lange termijn gezien een dief bent van je eigen portemonnee. De kinderen en kleinkinderen worden daarvan het slachtoffer wat weer het tegendeel is van “sociaal” als je er echt goed over nadenkt. 

En toen bereikte dat lieve meisje van zestien uit de Harense Stationsweg waar zowat honderd procent van de Nederlandse gemeentebestuurders zoveel centen in steekt: zij zette haar dorp wereldwijd op de kaart. Met een ondoordacht computerhandelingetje maakte ze Haren wereldberoemd. Terwijl het tot dan toe alleen bij literatuurliefhebbers bekend en wel als woonplaats van W.F Hermans, die hij na door de universiteit als lector in de fysische geografie te zijn verdreven – verruilde voor Parijs.

Zij bracht voor het aantrekkelijke dorp meer airplay tot stand dan het sinds de oprichting van de Hilversumsche Draadloze Omroep in 1922 genoten had. De gemeente kreeg op een presenteerblaadje de gelegenheid om daarop in te spelen, om mondiaal te laten zien dat het goed toeven was in Haren, dat je er prachtig kunt wonen, dat er dankzij het intellectuele brandpunt, geschapen door de Hanzehogeschool en de universiteit in Groningen, enorme mogelijkheden  liggen voor kennisbedrijven, dat het bruist en onderdeel is van de geglobaliseerde informatiemaatschappij en dat het kansen ziet. Ik begrijp: een Gronings dorp krijgt zoiets niet één twéé drie voor elkaar maar het moet toch mogelijk zijn een podium op het Harense voetbalveld te timmeren voor de rappers en disc jockeys uit het dorp en aanpalende onderhorigheden. Zo was dan metterdaad bewezen  hoe het eigentijdse en moderne Haren omgaat met de plotselinge komst van tienduizend feestgangers, hetgeen nog eens werd benadrukt door de talloze getuigenissen van bezoekers die voor de media van de hele wereld verkondigden wat voor een geweldige plek Haren was en hoe een groot voorrecht het toch moest zijn om op die gezegende plek te mogen wonen. En dat allemaal voor een grijpstuiver. Eat your heart out, stadjers, Delfzijlenaren en inwoners van Winschoten! 

In plaats daarvan schrok men zich wezenloos op het gemeentekantoor. Men bestelde dranghekken en de Mobiele Eenheid. Men maakte zich op voor een beleg.

Men besloot de confrontatie aan te gaan met de bezoekers. Men stelde een noodverordening in werking. Men verbood alcohol op straat. Men plaatste die dranghekken zonder ze in de grond te verankeren. Men zorgde ervoor dat de menigte op het station meteen wist, dat zij niet welkom was. Daardoor hielp men effectief mee aan het scheppen van een klimaat waarin de hooligans naar voren konden komen. En men oogstte bijgevolg wereldwijd uitgezonden van een veldslag en een vernield winkelcentrum. Negatieve publiciteit van buitensporige orde. Waarom? Vanwege de morele verontwaardiging over de jeugd van tegenwoordig, vanwege de echo van Rita Verdonks adagium: regels zijn regels en wet is wet. Stelling: Pim Fortuyn (die lang in Groningen woonde) zonder meer geprobeerd er een feestje van te maken. En hij was in het gewoel zeker op zoek gegaan naar de mooiste jongen.

Want je kon van hem zeggen wat je wilde, maar hij zag meestal wél de kánsen waar anderen slechts de bedreiging waarnamen.

Lees meer opinies over Project X Haren op Joop.nl:

Opinie Francisco van Jole: Filmrellen in Haren Opinie Peyman Jafari: Autochtone gemeenschap moet rellen in Haren veroordelen Opinie Peyman Jafari: Autochtone gemeenschap moet rellen in Haren veroordelen

Opinie Goos de Boer: Waarom ik aangifte doe tegen een ME’er Opinie Chris Klomp: De held van Haren Opinie Patrick van Veen: Kudde op drift in Haren Opinie Vincent van der Vlies: Hoe Haren een Titanic werd