Ik ging met een tegenstander naar de A12-blokkade
'Heb ik wat van je an?', vraagt de nieuwe Reuzin van Rotterdam
Hou op met dat geouwehoer
Het plein voor Rotterdam Centraal kent toch een grote mate van niksigheid. Ondanks dat enorme puntige schutdak, het Groothandelsgebouw en de fout kapitalistische intimideertoren van Nationale Nederlanden.
Nu is het opgevrolijkt met een enorm standbeeld van een vrouw zoals je die vaak in het moderne Rotterdam over straat ziet gaan. Leuk is dat. Ze belichaamt de stad zoals die geworden is. Ze kijkt zelfbewust voor zich uit. Ze is zo brutaal als de beul. Ze is voor de duvel niet bang. Haar korte lontje is het waarmerk van deze tijd. Eindelijk hebben we naast de reus ook een reuzin van Rotterdam. Het hele plein gaat erop vooruit.
Heel veel verschrikkelijk meer hoef je er niet over te zeggen. Toch wordt het standbeeld van deze zelfstandige vrouw gevuld met inhouden. Ze wordt gereduceerd tot haar huidskleur. Of liever gezegd. Op grond van haar gelaatstrekken wordt door een aantal lieden vastgesteld dat ze donker is. Wat zit daar achter? Waarom moet er zo pontificaal op het Stationsplein een vrouw van kleur staan? Of men ziet in de reuzin uitsluitend de – lage – maatschappelijke status op grond van haar simpele outfit. Rosanne Hertzberger, succesvol wetenschapsvrouw, die tien minuten fietsen van het beeld woont, ziet er maatschappelijke mislukking in. Er wordt een menstype gevierd, dat niets voorstelt, schrijft zij. Dat heeft een heftige polemiek uitgelokt: hier voelt een welgestelde dame zich in haar witte superioriteit bedreigd, zo vermoeden velen, want voor haar wordt geen standbeeld opgericht. Anderen beschouwen het beeld als symbool voor maatschappijverandering: "Nu zijn wij aan de beurt. Nu komen wij op een sokkel".
Het publieke debat gaat totaal buiten het beeld zelf om. Het geeft slechts uitdrukking aan de gevoelens van de deelnemers: trots, afkeer, angst, paranoia, jaloezie, triomfantelijkheid, agressie. Aan (rassen)vooroordeel en domheid net zo goed. Alle columns, alle zwaarwichtige analyses, alle kreten op sociale media zeggen veel over de makers maar niets over het beeld. Weet je hoe de nieuwe Reuzin van Rotterdam kijkt? Alsof ze zeggen wil: "Wat had je nou? Heb ik wat van je an?"
Hou op met dat geouwehoer. Doe niet zo interessant. Laat dat beeld zichzelf zijn.
Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.
Beluister het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: de kinderen van Kaag.
Reacties (33)
Dit is natuurlijk wel een heel oppervlakkige analyse. Er zijn de laatste jaren natuurlijk verschillende standbeelden van hun sokkel getrokken of er wordt gedemonstreerd bij een standbeeld (zoals bij J.P. Coen). In deze gevallen zegt Han toch ook niet "Wat een geneuzel, zo'n standbeeld van J.P. Coen vrolijkt de boel toch mooi op". Ook wordt Han wel heel erg flauw met "Op grond van haar gelaatstrekken wordt door een aantal lieden vastgesteld dat ze donker is". Zo kun je ook een beeld neerzetten wat erg lijkt op Mark Rutte, en dan zeggen "wat een geouwehoer, dit is gewoon een vrolijk beeld van een lachende man met een brilletje.... maar ja, een aantal lieden zien er Mark Rutte in". Bovendien staat de kunstenaar er om bekend om kunst te maken op basis van gekleurde mensen (ook deels geïnspireerd door zijn eigen achtergrond). In een wereld vol oplaaiende identiteitspolitiek, strijd om publieke ruimte (Hallo, zoveelste regenboog zebrapad), beeldenstormen, vinkjes durven, BLM en reactie erop, etc, had ik toch een wat diepgaandere analyse verwacht zonder flauwigheden.
Hoe zo toeslagenschandaal? Heeft u zich ooit afgevraagd hoeveel er nu echt hebben gefraudeerd. Of waren de rechterlijke uitspraken een wassen neus. Het gaat wel om gemeenschapsgeld! Geld dat wij met z’n allen moeten ophoesten. Zorgvuldig beoordelen is dan ook op z’n plaats.
Hennie, @ Han vd Horst noemt zichzelf historicus . Ik bekend figuur uit de geschiedenis is de Romijn Cato. Het verhaal gaat dat Cato zijn bijdragen in de Senaat steeds op dezelfde manier afsloot, namelijk met de zin "voorts ben ik van mening dat.... ". In het geval van Cato was dit dat Carthago vernietigd moest worden. Han wil graag een beetje lijken op een oude Romeinse senator en dus sluit hij ook zijn schrijfsels af met de zin " en voorts ben ik van mening dat .... " ook al heeft deze zin helemaal niks met het onderwerp te maken. Dit is dus een stukje ijdeltuiterij van Han; lekker laten gaan...
De Rotterdamse Reuzin is er eentje uit een "serie". Ze is wellicht ook meer Londons dan Rotterdams maar dat is geen bezwaar.
Juist omdat er geen tekst bij staat, vind ik het een leuk beeld. Ieder kan er uit halen wat ie wil zien. Een beetje ludiek zelfs. Mooi toch?
'Hou op met dat geouwehoer. Doe niet zo interessant. Laat dat beeld zichzelf zijn.' Nou, als goede moderne kunst iets moet oproepen, is het wel 'gevoel en discussie'. En daar slaagt dit beeld voorbeeldig in. De een voelt zich er enorm door gesteund, las ik in een andere column. Zij zag het zelfs als een symbool van strijd die zwarte mensen (nog? moeten) voeren. Een ander zette het beeld op een lijn met dat van kabouter Buttplug en vond de meerwaarde ervan he-le-maal niks. Maar ergernis kan ook een functie hebben. Kortom, velen 'doet' het beeld wat. Zo bezien heb ik zelden zo'n relevante kunstuiting gezien de afgelopen jaren. Dat is toch mooi?
'Heb ik wat van je an?', vraagt de nieuwe Reuzin van Rotterdam Mijn invulling, na het lezen van de column van Rosanne Hertzberger, en gezien het hoofdprobleem van onze huidige tijd: Deze jonge zwarte vrouw, dit beeld, weet al voor haar creatie, dat Globaal Neoliberale personen zich aan haar gaan irriteren. Globaal Neoliberalisme, dat systeem van meritocratie, van hoogopgeleiden t/m financiers, een imperialisme en een kolonialisme, en een (moderne) vorm van slavernij, een vijanddenken, dat nu (bijna) totaal tegen de wand gereden is, en nu voor de grootste politieke en economische problemen in Europa of/en het Westen gaat zorgen en zorgt, inclusief weer een oorlog in Europa, en misschien wel weer een wereldoorlog. “Dank u wel” meritocratie: Zij van de meritocratie leren niet van de geschiedenis, maar herhalen de grootste fouten uit de geschiedenis. Daarom neemt deze jonge zwarte vrouw voor eeuwig de houding aan van “Je kunt / kan me wat” (met je meritocratie, en zijn eeuwige vijandschap en oorlogen). Woeki Hypo
T'is een krijgertje...gegeven paard en zo. Meestal omdat niemand anders het ding wil komt het in Rotterdam terecht. In alle eerlijkheid is dit beeld een stuk beter dan Kabouter Buttplug. Maar misschien moeten we in Rotterdam toch eens overwegen te betalen voor dit soort dingen. Ondertussen ben ik benieuwd naar de bijnaam die het beeld gaat krijgen. Ik heb al Tante Tom gehoord en nog wat anderen, maar mijn favoriet is tot op heden Bolle Miep,
Het beeld is niet opgebracht door de belastingbetalende Rotterdamse burgers maar, net als veel meer kunst, musea, huizen voor Syrische vluchtelingen, en nog andere zaken in Rotterdam. Het is te danken aan de vermogende familie van der Vorm, eigenaren van het HAL-concern.
Afgaand op de beschrijving Van Han, en het opdwarrelende stof van de "consternatie" in de uitzichtloze woestijn. Ja maar, nee maar, oftewel in Vicky,s haar woorden "Yes but, no but, yes but................." "Vicky Pollard" abuses Prison Guard, Little Britain in the USA, (1min.28) https://www.youtube.com/watch?v=zExc6SK4kpA Kunst kan o.a. het "Normale" vervreemden door bijv. Sublimatie, in het tijdperk van de Cultuur Industrie waar de opgelegde hegemonie dogma,s ommuren, lijkt of is dat min of meer verboden. Fijne dag.
motivering van de urgentie van dit specifieke kunstwerk van kunstenaar J. Price
"De inhoud van deze reactie voldoet niet aan de spelregels. Het is niet (langer) mogelijk om te reageren."
Rosanne Hertzberger vindt deze sculptuur een minder wenselijke uiting van 'identity politics' in de openbare ruimte. Bovendien vindt ze de motivering van de urgentie van dit specifieke kunstenaar J. Price niet overtuigend, dat mag zij toch vinden? Zonder dat zij juist wordt gereduceerd tot haar huidskleur. J. Price- maker van een monument van slachtoffers van het zogeheten 'Windrushschandaal'- geeft zelf aan dat hij met met deze kunstvorm van het uitvergroten van zwarte mannen en vrouwen tegenwicht wil bieden aan de Westerse beelden van 'witte' mannen met een sociale status. Dit laat niet veel aan de 'verbeelding' over, dunkt mij. Persoonlijk vind ik zijn beelden fraai-al blijft een subjectieve beleving natuurlijk- en maatschappelijk relevant. Maar je mag toch ook gefundeerde kritiek op hebben?
motivering van de urgentie van dit specifieke kunstwerk van kunstenaar J. Price
Ze mag van alles vinden. Ze moet er alleen niet zo'n racistisch sausje overheen gooien. Volgens mij is dat laatste waar de kritiek over gaat? Niet over of zij de mening van de kunstenaar moet delen. Dat laatste zou een vreemde discussie zijn trouwens.
Een slappe en nietszeggende column, Han. Een beetje net als het beeld zelf, het zegt mij niks en straalt alleen nikserigheid uit. Het zal de tijdgeest zijn die ik niet meer goed lees.
Ik heb meer het idee dat u helemaal niet leest. Misschien kunt u in dit specifieke geval wel niet lezen. Of u bent ook nog selectief doof omdat u weigert te horen wat het beeld zegt en selectief gevoelloos omdat u niet voelt wat het beeld uitstraalt. Voor dat u er naar gaat vragen, het beeld straalt gewoon een trotse zelfstandige vrouw uit. Niet meer, niet minder.
Han, als de kunstenaar niet zo’n zweverig lulkoek verhaal eromheen had verteld , maar gewoon had gezegd dit is een beeld die de moderne Rotterdammer uitbeeldt, dan was er helemaal geen gezeik geweest, en had je Hertzenberger inhoudelijk op haar meritocratie standpunt kunnen bekritiseren.
Lijkt mij dat er een zinloos debat wordt gevoerd. De vrouw lijkt mij gekleurd zoals een groot deel van Rotterdamse vrouwen. Volgens mij staat daar dus gewoon een beeld van een doodgewone Rotterdamse vrouw. De kleur zegt mij verder weinig. Discriminatie is een feit en iedere doodgewone gekleurde Rotterdamse vrouw wordt daarmee geconfronteerd. Het is de combinatie van de enorme afmetingen en het feit dat het een heel gewone vrouw is die dit beeld leuk maakt. Een soort eerbetoon aan de Rotterdamse burger veel meer is het volgens mij niet.
Beste Daan, Waaruit blijkt volgens jouw dan dat dit gegoten standbeeld maar, 'een heel gewone vrouw' moet gaan uitbeelden! Volgens Han is het juist een bijzondere vrouw door haar kledingstijl en 'vermoedelijk agressieve' houding richting geïnteresseerde medeburgers. Eén die dus symbool moet staan voor de positieve ontwikkelingen die je in een stad als Rotterdam nu kunt terugzien, en die heeft geleid tot de vernieuwing en vervolmaking van een stad die in de goede oude tijd schijnbaar met een beperking zat opgescheept.
Gezien het andere werk van de kunstenaar zal ook deze afgebeelde vrouw zwart zijn. De enorme afmetingen zijn ook kenmerkend voor de kunstenaar.
Panthera Jij schrijft: Waaruit blijkt volgens jouw dan dat dit gegoten standbeeld maar, 'een heel gewone vrouw' moet gaan uitbeelden! Omdat ik dergelijke vrouwen met honderden heb ontmoet, met ze heb gesproken, met ze heb gewerkt, tegengekomen ben op straat, in de metro op de markt. Ik zie niets bijzonders in haar kledingstijl of haar veronderstelde agressieve houding naar anderen. Zowel de kleding als de houding zijn gebruikelijk in Rotterdam. Verder is Rotterdam is altijd een stad van diversiteit, armoede, gebrekkige ontwikkeling en beperking geweest. Ook nu is Rotterdam van de grote steden de armste in Nederland en vroeger toen in plaats van Turken en Marokkanen Drenten en Brabanders werden geïmporteerd was dat ook zo. Er was destijds alleen in de haven veel meer ongeschoold werk. Maar Rotterdam is een rauwe vaak lelijke stad en deze vrouw is daar een van de symbolen van. Ik vind haar nog een van de meest prettige. De winkels rond het Metro Station Zuidplein laten prima zien hoe lelijk Rotterdam kan zijn. Daar was zo'n beeldje ook wel leuk geweest.
DanielleDefoe Ik ken alleen dit beeld. Dus ik kan alleen reflecteren op wat ik hier zie. Dat de kunstenaar altijd grote gekleurde beelden maakt, verandert voor mij mijn kijk op het beeld ook niet. Ik vind het een prima beeld. Qua locatie is CS de poort van Rotterdam waar iedereen binnenkomt daarmee snap ik de plek wel. Maar als het beeld de lelijkheid van Rotterdam moet compenseren zijn er veel meer locaties die opgefleurd mogen worden. Overigens vind ik de metro naar Hoek van Holland strand een van de voorbeelden waaruit blijkt dat Rotterdam soms ook iets moois en zinnigs kan neerzetten. Of de Erasmusbrug natuurlijk. Maar er zijn echt veel en veel meer lelijke dingen dan mooie. Mede daarom waardeer ik dit beeld wel.
DaanOuwens Over 50 jaar zien Rotterdammers er vast weer heel anders uit. Nederland kende/kent ook diverse uitstekende beeldhouwers waarvan het publiek de namen&werken ook niet weet. De opdrachtgevers zullen zich uitgebreid hebben laten adviseren neem ik aan. Dat Rotterdam best wat meer mag worden opgefleurd geloof ik graag.
DanielleDefoe Dit: Over 50 jaar zien Rotterdammers er vast weer heel anders uit. Vind ik inderdaad een hele mooie constatering. Dat zal best zo zijn. Mijn ouders hebben ook hun hele leven in Rotterdam gewoond. Via die familielijn zie ik soms wat oude foto's en heb wat verhalen gehoord. Overigens verder geen enkel contact met familie, maar wat ik heb meegekregen zijn wel de zwarte beelden van armoede en hard werken in de haven en relatief jong sterven. De import vanuit de provincie heb ik zelf kunnen spreken en tussen de nieuwe Rotterdammers heb ik gewoond en gewerkt. Iedere keer werd er een nieuwe groep aan de onderkant van de maatschappelijke ladder neergezet. Er komen in delen van Rotterdam-Zuid nu veel vluchtelingen te wonen. Somaliërs onder andere dus er komt een nieuwe groep aan. Het is waarschijnlijk dat we over 50 jaar weer 2 groepen verder zijn. Ik zou de integratie en participatie van nieuwe groepen graag veel soepeler en succesvoller zien verlopen. Ik heb daar ook onderdelen een bijdrage aangegeven, maar het irriteert mij dat het nooit echt goed gebeurd. Nooit een degelijke intelligente aanpak. Dus over 50 jaar zal Rotterdam nog steeds een stad van arme mensen met weinig opleiding en veel werkloosheid zijn.
DaanOuwens zelf zou de integratie en participatie van niewelingen ook graag veel soepeler en succesvoller zien verlopen. Het in groepen arriveren heeftvoor en nadelen. De samenleving heeft ook een beperkt absorptievermogen. Dat Rotterdam arm blijft zou best eens kunnen. Zelf ging ik als 18-jarige het ouderlijk huis in een dorp in NH uit met een studietoelage. Nooit meer teruggegaan.
"De inhoud van deze reactie voldoet niet aan de spelregels. Het is niet (langer) mogelijk om te reageren."
Goed lezen Frank. Ik schrijf dat er over het beeld niet meer te zeggen valt dan ik erover zeg.
'Ik schrijf dat er over het beeld niet meer te zeggen valt dan ik erover zeg.' Het lijkt me heerlijk om zoveel zelfvertrouwen te hebben.
@ Daslief Jij schrijft: Het lijkt me heerlijk om zoveel zelfvertrouwen te hebben. Je kan je beter spiegelen aan de oprechtheid van zijn tekst en deze reactie van Van der Horst. Dan kan jij wellicht nog belangrijke stappen maken.
Gezien jouw andere reacties twijfel ik er niet aan dat ook jij in alle oprechtheid kan zeggen 'er valt niet meer over te zeggen dan ik erover zeg' Daan. Persoonlijk maak ik de keuze om die stap niet te zetten, en vind ik het prima als jij dat wel doet. Zo zijn we allebei oprecht.
Ik zag het voordat ik er over hoorde. En ik zag een onlelijke zachte representatie en een alledaags gekleed meisje, Niet een ongelukkig probeersel op kunstigheid. Niet een mode advertentie of een bewijs van winstmakerij. In haar stukje is Hertzberger niet op de gedachte gekomen dat het ook een standbeeld kan zijn TEGEN valse meritocratie. Geen gevoel voor humor.
Beetje raar van dhr. Van der Horst om te eindigen met “Hou op met dat geouwehoer. Doe niet zo interessant. Laat dat beeld zichzelf zijn.”, nadat hij eerst zelf een duiding geeft wat het beeld uitstraalt en voor staat (belichaming van de stad, zelfbewustzijn, etc.). Los daarvan, als je iets in de openbare ruimte zet, is het van elke Rotterdammer. Daarnaast heeft het ook een functie (anders is het weggooien van gemeenschapsgeld en -ruimte). Wel onduidelijk welke functie precies, maar omdat het van elke Rotterdammer is, met een eigen mening, is het logisch dat zij deze verkondigen.
"De Reuzin van Rotterdam". Klinkt goed. Ze staat op een prominente plaats, waar dagelijks meer dan 100.000 mensen passeren. Met Rigardus Rijnhout, de Reus van Rotterdam is het trouwens niet zo goed afgelopen.
Aan Han de eer het beeld de volksnaam te heben gegeven dat het verdient: '' de Reus''