Hans Keilson overleden

Eén van de vier mooie boeken die ik in mijn vakantie las, was het debuut van Hans Keilson: Het leven gaat verder. Geschreven door de jonge arts in 1933 en getuigend van een scherpe analytische blik en groot beginnend schrijverschap. Het boek gaat over een kleine joodse middenstander in Duitsland wiens bestaan en inkomen door de economische crisis vernietigd wordt. Zijn zoon probeert zijn machteloosheid vorm te geven door zich bij een politieke beweging aan te sluiten. Niets en niemand wordt met name genoemd, maar alles wijst in de richting die wij met de wijsheid van nu kennen. En alles doet erg denken aan deze tijd.


Jl. zaterdag las ik een mooi interview met deze wijze man in het Volkskrant Magazine. Hij vertelde onder meer dat hij in zijn eigen onderduiktijd was ingezet door zijn onderduikgever (lid van een illegale beweging) om joodse kinderen in hun onderduik te bezoeken en te kijken of het goed met hen ging. Hij zat in Delft en van daaruit reisde hij door heel Nederland langs ondergedoken kinderen. Toen ik dat las herinnerde ik me dat mijn pleegmoeder in Rijnsburg altijd heel trots vertelde dat een Duitse professor een paar keer langs was geweest om te kijken hoe het met mij, 5 jaar oud, ging. En, zei tante Cor altijd dat hij zei dat het kind er PATENT uitzag. Patent, dat zei hij, en in het Duits Gut, gut! En dan at hij bij ons een boterham. Hij droeg knoopjesschoenen.

Toen ik dat las in het interview dacht ik ineens: dr. Keilson heeft mij gezien. Hij vond dat ik er PATENT uitzag. En dat was vast ook zo. Wat zou ik hem graag vragen of hij Rijnsburg had aangedaan en of hij zich er misschien iets van herinnerde. Ik wou hem een briefje schrijven.

Dat kan niet meer. Hij is overleden. 101 jaar oud en haarscherp tot het laatst.
 Wat blijft is zijn oeuvre, waarvan ik nog maar 1 boek gelezen heb. Maar de rest volgt zeker, want als iemand zo’n prachtig boek als debuut schrijft, is de rest zeker ook PATENT.

Dit artikel verscheen eerder op de weblog van Hanneke Groeteman