Handen af van 'Kom maar binnen met je knecht'!

Zo zie je maar weer. Twitter is een val. “Halve gare verkloot sinterklaasliedjes” waarschuwde ik net al mijn volgers maar we hebben hier niet te maken met het initiatief van een enkele verdwaalde geest.

Het hele Sint Nicolaas establishment zit er achter: Erik van Muiswinkel, de burgemeester van Gouda, die de nationale intocht heeft binnengesleept, het hele stelletje, ze willen dat de  sinterklaasliedjes worden gemoderniseerd en dat de schoolkinderen van het jaar al vernieuwde teksten  gaan zingen. De aanpassingen zijn verzonnen door Paul Passchier, een bekende tekstschrijver die ook voor Sesamstraat werkt. 

Het is dus allemaal nóg erger. Ook deze vis begint, als zoveel in het Nederland van de eenentwintigste eeuw, te rotten aan de kop. Want met hun initiatief bewijzen de sinterklaasbobo’s, dat zij van het hele feest niets hebben begrepen. 

De meeste klassieke sinterklaasliedjes stammen uit de negentiende eeuw. Zij zijn geschreven in het kielzog van meester Schenkmans inmiddels beroemde sinterklaasboek , meestal op bestaande klassieke melodieën. Zo is ‘Zie ginds komt de Stoomboot’ van Mozart en ‘Zie de Maan schijnt door de Bomen’ van Viotta. Deze liedjes raakten snel ingeburgerd. Zij zijn evergreens geworden en zij maken tot op de huidige dag deel uit van het feest dit in tegenstelling tot de talrijke nieuwe sinterklaasliedjes, die niet beklijven en het hoogstens een paar seizoenen uithouden. 

Hoe komt dat? Het Sint Nicolaasfeest is een ritueel dat volgens een vast patroon verloopt. Het kent onveranderlijke regels die de deelnemers in de juiste stemming brengen. Daar horen, net als bij vrijwel alle andere rituelen, muziek en gezangen bij. De betekenis daarvan verliest zich in de mist der tijden maar die doet er niet meer toe. De woorden hebben immers een magische klank gekregen. Zij maken deel uit van de wonderen rond Sint Nicolaas. De kracht zit in de geheimzinnigheid en de onbegrijpelijkheid van de teksten.

Het is dan moordend om kaatsenballen in een net te vervangen door chocolademunten of om het woord knecht uit te bannen omdat sommige mensen een ondergeschikte positie vernederend vinden hoewel verreweg de meeste papa’s en mama’s in Nederland zo’n positie bekleden en op de zaak niets in te brengen hebben dan lege briefjes. Wie zulke teksten aanpast, vermoordt het ritueel. Een goed volkslied is ook onbegrijpelijk zoals het Wilhelmus bewijst en daarom werkt het zo goed voor de wedstrijd.

In Sinterklaas moet je geloven. Daarom heeft het feest iets met religie te maken, een vernederlandsing van het Latijnse religio dat iets als heilige huiver betekent. Rituele teksten met antieke zinswendingen die geen mens meer begrijpt, dragen bij aan de spanning rond het mysterie van Sinterklaas die straks binnenkomt met zijn knecht. Dat ondermijnen de vernieuwde sinterklaasliedjes. 

Bij nader inzien: die sinterklaasbobo’s zijn inderdaad halve garen want ze verkloten het leukste ritueel van het jaar.  

Beluister dit opiniestuk hier 

Volg Han ook op Twitter

Het nieuwste boek van Han is De Mooiste Jaren van Nederland (1950-2000)