Het nieuws dat de populaire Nederlandse rapper Typhoon – van Surinaamse komaf – staande is gehouden door de politie vanwege zijn huidskleur is het gesprek van de dag. De politie heeft toegegeven dat vooroordelen en discriminatie – vanwege de donkere huid van de artiest – een rol speelden bij het staande houden. Toch weet Halbe Zijlstra (VVD) vol te houden dat het niet om racisme gaat en stelt hij dat iemand profileren op basis van huidskleur er ‘nou gewoon bij hoort’, tijdens een interview met de NOS.
Naar aanleiding van het incident dat Typhoon op zijn Instagram plaatste heeft minister Van der Steur (Veiligheid en Justitie) de muzikant gevraagd om te assisteren bij het aanpakken van dit structurele probleem bij de politie. Na talloze jaren van onderzoek en berichtgeving over het etnisch profileren van niet-witte Nederlanders zonder concrete aanpak, lijkt het tij nu te keren met behulp van een bekende Nederlander. Helaas ziet niet iedereen, Halbe Zijlstra, daar het nut van in. Hieronder het interview uitgeschreven door VICE.
"Halbe Zijlstra: Nou, ik heb geen aanwijzing dat het dat is. We moeten kijken naar de feiten dat we zien dat bepaalde bevolkingsgroepen nou eenmaal zwaarder vertegenwoordigd zijn in criminele activiteiten en dat die mensen uit die bevolkingsgroep wat vaker aangehouden worden. Als er verdenkingen zijn is dat logisch, maar als er geen verdenking is en je onschuldig bent, dan is dat natuurlijk wel buitengewoon vervelend.
(…) Ik proef eigenlijk bij u: die gedachtegang van die politieagent, die vind ik nog wel te volgen.
Ik kan niet ontkennen, ik denk u ook niet, dat de politie aan profiling doet. Die kijken van, een risico-inschatting, waar zijn de grootste problemen, en dan zal je ook zien dat daar het grootste aantal staandehoudingen plaatsvindt. Dat laat onverlet dat als je onschuldig bent, uit welke bevolkingsgroep je ook komt, dan is dat buitengewoon vervelend.
Maar dit hoort er wel gewoon bij?
Dit hoort er helaas bij. Dit zijn de negatieve gevolgen van het feit dat bij een risico-inschatting je kijkt naar allerlei kenmerken, en als je aan die kenmerken voldoet, dan kan je – terwijl je totaal onschuldig bent – toch staande gehouden worden, en dan is dat gewoon ontzettend vervelend voor jezelf, maar dat betekent niet dat er dan per definitie sprake is van discriminatie. Dat moet je altijd in de gaten houden, want discriminatie is gewoon ontzettend fout, maar we moeten ook niet meteen als er zoiets gebeurt het meteen in dat kader plaatsen."
(…) I k proef eigenlijk bij u: die gedachtegang van die politieagent, die vind ik nog wel te volgen. Ik kan niet ontkennen, ik denk u ook niet, dat de politie aan profiling doet. Die kijken van, een risico-inschatting, waar zijn de grootste problemen, en dan zal je ook zien dat daar het grootste aantal staandehoudingen plaatsvindt. Dat laat onverlet dat als je onschuldig bent, uit welke bevolkingsgroep je ook komt, dan is dat buitengewoon vervelend.
Maar dit hoort er wel gewoon bij? Dit hoort er helaas bij. Dit zijn de negatieve gevolgen van het feit dat bij een risico-inschatting je kijkt naar allerlei kenmerken, en als je aan die kenmerken voldoet, dan kan je – terwijl je totaal onschuldig bent – toch staande gehouden worden, en dan is dat gewoon ontzettend vervelend voor jezelf, maar dat betekent niet dat er dan per definitie sprake is van discriminatie. Dat moet je altijd in de gaten houden, want discriminatie is gewoon ontzettend fout, maar we moeten ook niet meteen als er zoiets gebeurt het meteen in dat kader plaatsen.
Zijlstra lijkt niet te geloven dat het probleem van profilering ontwrichtend werkt voor de samenleving, een ongelijkwaardige behandeling van burgers is en onder racisme en discriminatie valt. Ewout Lowie van VICE legt het nog even haarfijn uit aan de VVD’er.
"‘Buitengewoon vervelend’ noemt Zijlstra het. ‘Maar dit hoort er wel gewoon bij?’, vraagt de journalist? ‘Dit hoort er helaas bij’, zegt Zijlstra. ‘Dit zijn de negatieve gevolgen van niet blank zijn.’ Dat laatste – niet blank zijn – zijn woorden die ik hem in de mond leg, dat heeft hij niet letterlijk gezegd. Maar hij heeft het wel in andere woorden gezegd.
Het is dubbelop, maar nog één keer de woorden van de fractievoorzitter van de VVD, de regerende en grootste partij in de Tweede Kamer, met tussen de haken enkele verduidelijkingen van zijn redenering: Dit [aangehouden worden omdat je niet blank bent] hoort er helaas bij. Dit zijn de negatieve gevolgen van het feit dat bij een risico-inschatting je kijkt naar allerlei kenmerken [zoals huidskleur], en als je aan die kenmerken voldoet [het kenmerk ‘niet blank zijn’], dan kan je – terwijl je totaal onschuldig bent – toch staande gehouden worden, en dan is dat gewoon ontzettend vervelend [net zoals dat het ‘vervelend’ is dat het regent als je aan het fietsen bent, of als je in de kak trapt – iets om ‘he verdorie’ over te mompelen] voor jezelf [verder voor niemand anders of zo, alleen voor jou is het vervelend], maar dat betekent niet dat er dan per definitie sprake is van discriminatie [want dat is namelijk iets heel anders dan mensen op basis van hun afkomst verdenken van crimineel gedrag.]
(…) Iemand moet hem iedere nacht, voor het slapen gaan, voorlezen uit het grote boek der Nederlandse grondwet, en dan eigenlijk alleen het eerste artikel. Elke avond opnieuw, week in week uit, tot hij het artikel uit z’n hoofd kent. Dat hoeft niet zo lang te duren, want het zijn slechts twee zinnen:
Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan."
Het is dubbelop, maar nog één keer de woorden van de fractievoorzitter van de VVD, de regerende en grootste partij in de Tweede Kamer, met tussen de haken enkele verduidelijkingen van zijn redenering: Dit [aangehouden worden omdat je niet blank bent] hoort er helaas bij. Dit zijn de negatieve gevolgen van het feit dat bij een risico-inschatting je kijkt naar allerlei kenmerken [zoals huidskleur], en als je aan die kenmerken voldoet [het kenmerk ‘niet blank zijn’], dan kan je – terwijl je totaal onschuldig bent – toch staande gehouden worden, en dan is dat gewoon ontzettend vervelend [net zoals dat het ‘vervelend’ is dat het regent als je aan het fietsen bent, of als je in de kak trapt – iets om ‘he verdorie’ over te mompelen] voor jezelf [verder voor niemand anders of zo, alleen voor jou is het vervelend], maar dat betekent niet dat er dan per definitie sprake is van discriminatie [want dat is namelijk iets heel anders dan mensen op basis van hun afkomst verdenken van crimineel gedrag.]
(…) Iemand moet hem iedere nacht, voor het slapen gaan, voorlezen uit het grote boek der Nederlandse grondwet , en dan eigenlijk alleen het eerste artikel. Elke avond opnieuw, week in week uit, tot hij het artikel uit z’n hoofd kent. Dat hoeft niet zo lang te duren, want het zijn slechts twee zinnen:
Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.