Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

GroenLinks, weg met die bureaucratische selectieprocedures

  •  
06-10-2012
  •  
leestijd 5 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
Bij de Grünen mogen de leden helemaal zelf bepalen wie geschikt is en wie niet, daar hebben ze geen kandidatencommissie voor nodig
Beste Andrée,
It’s not easy being green zong Kermit de Kikker al. Ons cluppie komt in het nieuws vanwege procedureel gedoe, worstelend met zichzelf in plaats van knokkend voor wat kwetsbaar is. Ik volgde dit alles treurig van een afstandje: ik woon en werk tegenwoordig in Duitsland. Vier zetels, dat was een forse kater op 13 september. Ik ben dus blij dat jij een onderzoek gaat doen naar de factoren die hebben bijgedragen aan het slechte verkiezingsresultaat. Het moet beter in de toekomst!
Nu we echter ook nog op zoek moeten naar een nieuwe politiek leider wilde ik toch de gelegenheid nemen om je te schrijven. Het toeval wil namelijk dat onze Duitse zusterpartij Bündnis 90/Die Grünen ook bezig is een nieuwe politiek leider te kiezen. We kijken al enige tijd hoopvol naar de groene successen bij de Oosterburen.
In de verkiezingscampagne werd Duitsland nadrukkelijk als voorbeeld gesteld. terwijl we ook op strategisch niveau kijken wat we kunnen leren van de Grünen. Niet alleen inhoudelijk is deze aandacht volgens mij terecht, ook qua partij-procedures hebben we misschien wat te leren van de Grünen. In tegenstelling tot de verkiezing van onze inmiddels opgestapte politiek leider – die procedureel toch tamelijk desastreus verliep – gaat het bij de Grünen op dit moment soepel. Met mijn ‘Mitgliedsausweis’ op zak maak ik nu dus van dichtbij mee hoe het ook kan.
Wat me als politicoloog opvalt is dat de Grünen hebben begrepen dat partijdemocratie niet voor bange mensen (of misschien ‘bange partijtoppen’?) is. De lijsttrekkerstrijd gaat niet via kandidatencommissies, IQ testjes, en bureaucratische selectieprocedures. Bij de Grünen mogen de leden helemaal zelf bepalen wie geschikt is en wie niet, daar hebben ze geen kandidatencommissie voor nodig. Er zijn maar liefst 15 kandidaten voor het lijsttrekkerschap, variërend van een prille 22 tot een rijpe 76 jaar oud. Sommigen zijn doorgewinterde partijtijgers, anderen zijn pas vorig jaar lid geworden.
En allemaal hebben ze een eigen platform, leggen ze hun eigen accenten in de basisprincipes van het groene gedachtegoed, van pacifistisch via basis-democraties tot ‘realistisch’ (wij Groenen zijn wat dat betreft een levend voorbeeld van de diverse en tolerante samenleving die we nastreven). Die bonte karavaan kandidaten trekt het land in om het debat met de leden aan te gaan. Bij mij in Frankfurt waren ze afgelopen maandag voor een debat met enkele honderden leden, en zo wordt wekenlang in allerlei zaaltjes het gesprek over de koers van de Grünen gevoerd.
Met dat beeld in het achterhoofd geef ik je graag mee hoe mijn ideale strijd om het politiek leiderschap van GroenLinks eruit ziet – waarbij ik er van overtuigd ben dat dit ook tot betere resultaten in de Nederlandse verkiezingen zal leiden. Allereerst gaan bureaucratische selectieprocedures de deur uit. Groenen zijn niet van bureaucratie, maar van democratie en empowerment.
Leden krijgen het dus voor het zeggen. Ook mag elk lid dat denkt met verve een GroenLinks platform uit te kunnen dragen zich kandideren. Het partijbestuur beperkt zich tot een integriteitscheck. Tijdens debatten in het land kunnen de kandidaten draagvlak bij de leden creëren. De kandidaten werken met behulp van getrouwen of andere experts aan standpunten die ze verdedigen in de debatten. Een platform met het accent op internationaal, dierenwelzijn, of toch diversiteit? Een beetje meer links of een beetje meer progressief? De leden kunnen in de debatten zien waar een kandidaat staat en hun keuze maken.
Vervolgens kunnen de leden stemmen, waarschijnlijk in meerdere rondes. Na de eerste ronde gaan de beste scorende kandidaten door voor de tweede ronde, een laatste campagnepush voor de meest veelbelovende kandidaten. Als we voor de grootste gemene deler willen gaan kan de tweede ronde via een ‘Single Transferable Vote’ gaan om te zorgen voor een absolute meerderheid voor de winnaar. Maar de exacte stemwegingsmethode is niet cruciaal, het belangrijkst is dat er gestemd is op een combinatie van persoon en platform. De winnaar heeft daarmee een duidelijk mandaat verworven.
Nadat de kersverse lijsttrekker gekozen is komt het proces in een stroomversnelling: de lijsttrekker stelt een team samen dat haar/zijn platform uitwerkt tot een partijprogramma dat voorgelegd wordt aan de leden. Het platform van de lijsttrekker kan daarbij vertaald worden in de hoofdtekst, en zal uitgewerkt worden met specifieke programmapunten die net als nu amendeerbaar zijn.
Ook kunnen de overige kandidaten voor de lijst zich nu melden – vanzelfsprekend ook weer zonder de bureaucratische omweg van een kandidatencommissie. Pak ‘m beet een week of zes later vindt het congres plaats waar de leden het programma vaststellen en de rest van de lijst kiezen.
Ik hoop dat je het met me eens bent, dat deze procedure een aantal belangrijke voordelen heeft. Allereerst zijn we er zeker van dat de kandidaat en het programma goed bij elkaar passen en zijn beiden uitgebreid de nieren geproefd tijdens de interne campagne.
Ook heeft tijdens de diverse stemrondes de meerderheid van de partij zich uit overtuiging achter de lijsttrekker en haar/zijn plannen kunnen scharen. Met steun van de leden klaar voor de strijd! Daarnaast valt te verwachten dat de fractie als een hecht team rond de politiek leider functioneert: het is tenslotte al bekend met wie het welke kant opgaat, dus men zal zich allicht melden als men zich daar in kan vinden en/of wat specifieks bij te dragen heeft.
Door onze politiek leider op deze manier te kiezen hadden we een hoop van het recente gedoe kunnen vermijden. Bovenal wordt het democratisch gehalte van onze partij versterkt, kunnen we ons duidelijk profileren, en geeft de lijsttrekkerstrijd een nieuw élan. Zingen we in jouw eindrapport samen met Kermit door, Andrée? I am green, and I’ll do fine / It’s beautiful, and I think it’s what I want to be.
Hartelijke groet,
Jasper Blom
Opinies over het vertrek van Sap: Francisco van Jole: Wie volgt Sap op? Han van der Horst: Waarom GroenLinks zo verloor Christian Jongeneel: De messen in de rug van Jolande (2) Hans Groen: Groen 3.0 Theo Brand: Koningin Femke koos Jolande en in 2012 barstte de bom Jasper Blom: GroenLinks, weg met die bureaucratische selectieprocedures

Meer over:

politiek, opinie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (13)

bruces
bruces6 okt. 2012 - 10:39

Ga geen Duitse politieke partijen vergelijken met Nederlandse politieke partijen. Want dan snap je er weinig van.

Joeri2
Joeri26 okt. 2012 - 10:39

Groen en Partij. Tja.

lindenboom
lindenboom6 okt. 2012 - 10:39

Heb, soms met gekromde tenen, naar de teloorgang van GL gekeken op politiek-24 vandaag. Niet als lid ( ben PvdAer) maar naar een voormalig linkse bondgenoot. Je kàn het wijten aan het politieke/organisatorische gedoe: naast de formele structuur bestaat er een leger van " mastodonten" en "Wethouders in den lande" die middels informele contacten uiteindelijk ( te) veel macht en invloed blijken te hebben. Samen met die groep ontstaat er dan " de Top", waar veel GLers/sters zich over beklaagden. Natuurlijk zijn er weer opvolgers/sters te vinden voor de huidige opgestapte formele " Top", maar daarmee, plus het aanscherpen van de procedures en een nieuw Organogram zijn de problemen natuurlijk niet opgelost. Als PvdAer vond ik GL vroeger de linkse waakhond voor de PvdA, om die partij wakker te houden en te behoeden voor de van oudsher aanwezige neiging om te vluchten in bureaucratie, het gekleef aan het plûche, of de welhaast natuurlijke rol als bestuurders-partij. Maar tijden veranderen, zeker wanneer Ina Brouwer en de Jonge Gaay zoals gisteravond bij P&W haast " unverfroren" een partij beschrijven die eerder Groen-Rechts (D66?) neerzet dan Groen-Links. En inderdaad: de linkse waakhond voor de PddA is inmiddels de SP; de groene Waakhond is de PvdD, anno 2012. Bovendien viel me vandaag vooral op, dat Andree van Es als dè panacee werd gezien voor alle hierboven genoemde narigheid: Arm Amsterdam, ik dacht toch dat men Van Es daar had ingehuurd als Wethouder, ipv haar zo ongeveer full-time uit te huren aan een partij die de draad kwijt is/ de boot heeft gemist/ zich heeft laten besturen door docenten 70er jaren " sociale academie". Te laat, de koers kwijt. Vroeger noemde men dat de Rode-Kousen-Kerk: Art. 31, maar dan " Links". Waar Jolande Sap, achteraf m.i. terecht, de stekker uit heeft getrokken.

Patrick Faas
Patrick Faas6 okt. 2012 - 10:39

Meer dan andere partijen heeft GroenLinks bestuurlijke integriteit altijd belangrijk gevonden en bureaucratische selectieprocedures hebben daarmee te maken. De populistische PVV zet zonder schroom buurtterroristen en allerlei corrupte zakkenvullers op hun lijst, maar GroenLinks wil dat niet. Is Jasper Blom bekend met Curacao? Ook daar is men erachter gekomen dat selectieprocedures echt wel nodig zijn om te voorkomen dat het volk opgelicht wordt.

teceer
teceer6 okt. 2012 - 10:39

eens met de stelling dat 'politiek niet voor bange mensen' is en al helemaal niet voor bange partijtobbers. was daarom tegen de keuze voor een procedure waarin de kandidatencommissie een voorkeursvolgordelijst opstelt. en heb me er altijd tegen verzet dat een kandidatencommissie correct gestelde kandidaten van deelname aan een verkiezing kan uitsluiten. de invloed die deze besluiten gehad hebben op het verloop van de samenstelling van de kandidatenlijst moet door de commissie Van Es terdege worden geanalyseerd. helaas wordt door het aftreden van het partijbestuur een op stapel staande algehele opschoning van statuten en huishoudelijk reglement op de lange(re) baan geschoven. terwijl die door opeenvolgende wijzigingen steeds ondoorzichtiger waren geworden. de herziening die het partijbestuur voorbereidde, had tevens de basis kunnen zijn voor een aantal vernieuwingen. 1. de keuze tussen vaststelling van kandidatenlijsten in een schriftelijke stemming onder de leden (eerder door het congres afgewezen) 2. de dubbelrol van kandidatencommissies die advies moeten uitbrengen over uit de partij opgekomen kandidaten en ook zelf kandidaten kunnen (soms zelfs moeten) zoeken 3. minimumeisen aan het draagvlak van kandidaten in de partij (zoals kan blijken doordat een kandidaat alleen met aantoonbare steun van een nader te bepalen aantal partijleden aan een procedure kan deelnemen) 4. keuze uit een meervoudige en open voordracht. dit lijken me heel simpele principes, waaraan de meeste partijen in Nederland zich conformeren.

Reinaert de Vos
Reinaert de Vos6 okt. 2012 - 10:39

Dit klinkt als muziek in de oren. Hopen dat van Es luistert.

toshiba
toshiba6 okt. 2012 - 10:39

Interessante gedachte Jasper. Voorstel voor volgende congres die er toch op korte termijn aankomt

1 Reactie
bruces
bruces6 okt. 2012 - 10:39

Hans. Wat ik niet snap is dat niemand bij GL weet dat het 2012 is en de wereld is verandert.

[verwijderd]
[verwijderd]6 okt. 2012 - 10:39

"Bij de Grünen mogen de leden helemaal zelf bepalen wie geschikt is en wie niet, daar hebben ze geen kandidatencommissie voor nodig." Gemakshalve vergeet je dat het het congres van GL was dat had bepaald dat een kandidatencommissie op kwaliteit moest selecteren. De leden wensten een voorselectie opdat ze niet met gekkies geconfronteerd zouden worden. Daar kun je voor of tegen zijn, maar het is van de gekke als de hele partij in verwarring raakt en gaat draaien als zo'n afgewezen gekkie (Dibi) vervolgens lawaai gaat maken. Dan moet je toch en bloc zeggen: te licht bevonden, dus wegwezen Dibi. Eventueel kan een volgend congres besluiten dat de procedure anders moet, maar tijdens de wedstrijd de spelregels veranderen is een teken van zwakte en niet uit te leggen. Amateuristisch geklooi van het zuiverste water heeft de partij de das omgedaan.

2 Reacties
JoeChip
JoeChip6 okt. 2012 - 10:39

De idioot die overweegt om een negatief advies te geven over de nummer twee op de kandidatenlijst voor de tweedekamerverkiezingen, heeft zo weinig inzicht dat hij of zij niets in de politiek laat staan een kandidaten commissie te zoeken heeft. Met het ongeschikt verklaren van Dibi heeft de commissie de hele tweedekamerfractie en dus GroenLinks als partij ongeschikt verklaard. De conclusie had moeten zijn, het is een lid van de tweedekamerfractie en alleen al dat wapenfeit maakt iemand in principe geschikt. Elke andere conclusie is schadelijk voor de partij. En als je dat niet ziet meneer de Geus dan is je inzicht in politiek zeer gering. Ik ben het eens met de mensen die zeggen dat Dibi geen goede lijsttrekker zou zijn geweest in de zin dat hij waarschijnlijk ook drie zetels had gehaald. Maar “geschikt zijn,” dat wil zeggen de taak van lijsttrekker aan kunnen en er goed in zijn, zijn twee verschillende dingen.

JoeChip
JoeChip6 okt. 2012 - 10:39

De kandidaten commissies zijn niets meer en niets minder dan een poging van de zittende top om hun eigen vriendjes een voordeel te geven in de verkiezingsprocedure, en outsiders en mensen met een eigen frisse mening buiten de deur te houden. Baantjes voor vriendjes. Of beter gezegd, gereglementeerde corruptie. Het verleden heeft al bewezen dat de commissies niet in staat zijn mensen met echt dubieuze achtergrond, buiten de deur te houden. Afschaffen dus die commissies , ze doen de partij meer schade dan goed.

HenkDaalder2
HenkDaalder26 okt. 2012 - 10:39

Het kies proces dat Jasper Blom hier schetst, doet denken aan historische veldslagen waar de leider voor de troepen uit gaat, en het volk dom kanonnen voer is. In de hedendaagse internet samenleving zijn leden om minstens 2 redenen veel belangrijker dan dom stemvee. Leden weten meestal inhoudelijk veel beter wat de maatschappelijke problemen zijn en welke oplossing het beste. Daarom moeten juist de leden actief zijn in de verkiezingscampagne. Hun stem en expertise moet doorklinken in de media. Vooral bij de gemeenteraadsverkiezingen doet een partij er dan ook goed aan de lokale helden van de partij naar voren te schuiven. De stem van de leden is natuurlijk wel belangrijk, zij moeten met hun kennis en betrokkenheid bepalen wat de partij vind en doet. Met peilingen en referenda, maar vooral door inhoudelijk debat, onderling en in de hele maatschappij. Zo werkt het al op facebook, twitter en Linkedin, nu de leidende platforms van interactie. Een partij doet er verstandig aan de interactie daar te zoeken waar ze al is, en ook een eigen internet plek in te richten om de duizenden leden effectief en snel te laten samenwerken. Die onderlinge interactie incl die met de rest van de maatschappij is veel belangrijker dan een een persoons politiek leider. Voetbal, wielrennen en bedrijfsorganisaties snappen ook al dat de prestatie niet van een enkele voorman of vrouw afhankelijk is. In de politiek is dat ook niet zo. Politiek is interactie, niet leiderschap.

1 Reactie
HenkDaalder2
HenkDaalder26 okt. 2012 - 10:39

En nog een detail, de commissie van Dijk, voorheen van Es, onderzoekt het verleden, hoe het zo heeft kunnen gebeuren. De problemen bij GroenLinks zijn geen bedrijfsongeval. De duistere krachten die de partij verzieken, moeten zich even koest houden. Het interim bestuur, en de meeste leden kijken vooral vooruit, de politiek en de wereld gaat verder, daarin wil de partij ook vaardig acteren.