GroenLinks-Kamerlid Özdil: Schaf asociaal studieleenstelsel af

Onderwijswoordvoerder van GroenLinks Zihni Özdil wil dat het leenstelsel voor studenten wordt afgeschaft. Het Tweede Kamerlid zegt dat in een interview met Trouw. Vijf jaar geleden was het juist zijn partij GroenLinks die het kabinet-Rutte II aan een meerderheid hielp om de basisbeurs af te schaffen. De huidige partijleider Jesse Klaver was persoonlijk betrokken bij het akkoord over het leenstelsel.

Özdil noemt het leenstelsel een ‘asociaal systeem’. Volgens hem zijn de kabinetten-Rutte hun beloftes te investeren in het onderwijs niet nagekomen. Daar komt bovenop dat het huidige kabinet onlangs besloot de rente op de studieleningen nog verder te verhogen. Het gevolg van het leenstelsel, zegt Özdil, is dat de doorstroom van jongeren uit gezinnen met lagere inkomens minder snel kiezen voor een vervolgstudie en de doorstroom van mbo naar hbo stokt: ‘Het wakkert de tweedeling in de samenleving aan.’

Het leenstelsel is verre van onomstreden, ook binnen GroenLinks zelf. Zo pleit jongerenafdeling Dwars al jaren voor de herinvoering van de basisbeurs. Maar ook regeringspartij ChristenUnie is tegenstander van het stelsel en ziet liever de basisbeurs in ere hersteld worden en ook het CDA is geen uitgesproken voorstander. Het standpunt van GroenLinks-leider Jesse Klaver is vooralsnog dat het leenstelsel rechtvaardiger is omdat studenten hun lening naar draagkracht terugbetalen in plaats van dat ‘de slager meebetaalt aan de studie van de advocaat’.

Volgens Özdil is zijn pleidooi het leenstelsel af te schaffen niet aan dovemansoren gericht binnen zijn eigen partij: ‘Iedereen in de fractie vindt dat het stelsel op deze manier de beloftes niet waarmaakt.’ Los van de dreigende financiële strop die jongeren ervan weerhoudt te studeren, kleeft er volgens Özdil nog een nadeel aan waar zelden over wordt gesproken, namelijk de ‘disciplinerende werking’ van een schuld: ‘Als jij afstudeert met een schuld, denk je wel twee keer na om je aan te sluiten bij een vakbond. Je wilt niet moeilijk doen, want je wilt je schuld afbetalen en neemt elk baantje aan.’

Özdil zegt te overwegen de komende week twee moties in te dienen: een te bepleiten dat het systeem asociaal is en niet werkt, en een om het leenstelsel af te schaffen. Özdil hoopt dat behalve zijn eigen partij ook de PvdA en D66 hun mening over het leenstelsel herzien: ‘Met CU en CDA ontstaat er een meerderheid om dit asociale stelsel weg te doen.’