Griekenland start ontruiming vluchtelingenkamp Idomeni

Griekenland is dinsdagochtend vroeg begonnen met het ontruimen van vluchtelingenkamp Idomeni, dat aan de grens ligt van Griekenland en Macedonië. Al maanden verblijven meer dan acht duizend vluchtelingen in het kamp.

De regering van Griekenland had ze gevraagd vrijwillig te vertrekken, maar dat deden maar een paar honderd vluchtelingen. Veel vluchtelingen in Idomeni hoopten erop dat de grens met Macedonië weer open zou gaan zodat ze via die plek Europa binnen zouden kunnen komen.

Honderden politieagenten zijn nu bezig met de verhuizing van de vluchtelingen. Ze worden overgebracht naar nieuwe, compleet ingerichte vluchtelingenkampen in de omgeving. De Griekse regering heeft verzekerd geen geweld te zullen gebruiken bij de ontruiming van het kamp, die ongeveer een week tot tiendagen in beslag zal nemen. Journalisten worden zoveel mogelijk op afstand gehouden.

De situatie van de vluchtelingen in Idomeni was erbarmelijk. Ze zaten maanden aaneen in treinstellen en tenten. Sommige van die tenten hadden de vluchtelingen zelf meegebracht, andere tenten waren door hulporganisaties in het kamp neergezet. Er waren wel toiletten op het kamp neergezet en het kamp werd geregeld schoongemaakt om de uitbraak van ziekten te voorkomen, maar het bleef een troosteloze toestand.

Ook brak er geregeld onrust uit tussen de migranten en de politie. Volgens Artsen Zonder Grenzen raakten er meer dan tweehonderd mensen gewond bij rellen in april, toen honderden vluchtelingen probeerden door de hekken over de grens te komen.

VN-Top Terwijl de ontruiming van Idomi op gang komt, vindt in Istanbul in Turkije een grote VN-Top voor humanitaire hulp plaats op maandag en dinsdag. Zo’n vijfduizend deelnemers waaronder staatshoofden, regeringsleiders, overheidsministers, bedrijven en hulporganisaties praten deze twee dagen over de stand van zaken rond humanitaire hulp. De nood daartoe is nog nooit zo hoog geweest, aldus VN-secretaris-generaal Ban Ki-Moon de de vluchtelingencrisis de ‘ergste humanitaire crisis sinds de Tweede Wereldoorlog’ noemt. Met de top hoopt Ban Ki-Moon het gevoel van urgentie verder aan te wakkeren. Het probleem is groot en er is niet voldoende geld om alle problemen aan te pakken.

Schaamlapje Hoewel de verwachtingen over de top groot zijn, zijn er ook organisaties die zo kritisch zijn over de uitkomst dat ze er niet aan deelnemen. Zo liet Artsen Zonder Grenzen weten zich terug te trekken van deelname omdat ze niet geloven dat de top werkelijk iets gaat bijdragen. De organisatie vreest vooral dat hulp uiteindelijk zal opgaan in een een agenda van ontwikkeling en vredesopbouw die vooral politiek gekleurd en gestuurd zal zijn en noemen de top – ondanks hun aanvankelijke betrokkenheid bij de organisatie ervan – nu een schaamlapje.

Lang niet alle wereldleiders zijn bij de top aanwezig. Zo ontbreken de VS en Rusland die juist een grote rol zouden moeten spelen. Ook is er discussie over het gastland van de top: Turkije. Turkije krijgt veel kritiek als het gaat om de het vluchtelingenverdrag met de EU en de anti-democratische houding van president Erdogan, maar tegelijk vangt het land wel de meeste vluchtelingen op.

Kunstenares Tinkebell reisde onlangs naar Idomeni en maakte een reportage over de situatie daar. Lees haar verhaal ‘Hier is het nog erger dan thuis in de oorlog’

Lees ook ‘De vluchtelingencrisis is permanent’ in de Volkskrant van dinsdag (voor abonnees)